Relaties Een diepere kijk
A. Inleiding 2 pijlers in een relatie: – IK – JIJ Evenwicht hiertussen
B. De groei naar een duurzame liefde Bestaat deze liefde wel?
Fragment 1: Pretty Woman Julia Roberts wil het sprookje, Richard Gere speelt de ridder met het blinkende harnas, niet te paard, maar te limousine en alles is goed… 1.In deze film worden een rijke zakenman en een prostituee een koppel. Denk jij zelf dat deze relatie kans van slagen heeft? Waarom wel/niet? 2.Is dromen van een prins(es) op het witte paard goed of juist gevaarlijk? Stel dat die volmaakte prins/prinses niet komt… blijf je dan alleen? Leg je antwoord uit.
Fragment 2: 27 Dresses Katherine Heigl stapt naar het altaar, en in de blik van de man die daar op haar wacht leest ze alles wat ze ooit verwacht had, en alles is goed… 1.Ben je akkoord met de stelling dat alle meisjes dromen van een sprookjeshuwelijk? Waarom wel/niet? 2.Dromen jongens daar dan niet van? Leg uit.
Julia Roberts is een beroemde en succesvolle actrice, Hugh Grant speelt een simpele eigenaar van een boekenwinkel. Toch worden de twee verliefd op elkaar… Net als in fragment 1 is er hier sprake van een ‘ongelijkheid’ tussen twee mensen. De ene is een superster, de ander heeft een boekenwinkel. Heeft deze relatie volgens jou meer of minder kans van slagen dan de relatie in het eerste fragment? Wat is volgens jou de reden dat relaties van supersterren zo dikwijls mislukken?
Een niet zo populaire Britse jongen vertrekt naar Amerika in de veronderstelling dat Amerikaanse vrouwen Britse mannen heel aantrekkelijk vinden. Dit fragment bevestigt een beetje het cliché dat mannen alleen maar uit zijn op één ding. Wat is jouw mening hierover?
Voorbeelden van realistische liefde: – Relatieadvies van Angèle en René – Geloven in de liefde – De tandpasta van Eric en Anke
Liefde in kunst
Het belang van relaties Inculturatie: tot een cultuur gaan behoren, door bij een groep te horen, echt deel van die groep (cultuur) worden. Incorporeren: maken tot iets van jezelf, letterlijk ‘in je lichaam opnemen’. Je maakt dus iets van buitenaf tot iets van jezelf. Degenereren: achteruitgaan, verwilderen, ‘minder’ worden (van mens naar beest, van hogere naar lagere levensvorm).
1. Waarom horen we volgens Herman De Dijn graag bij een groep? We zijn sociale dieren We worden pas onszelf door het voorbeeld van anderen te volgen (= socialisatie of inculturatie)
2. Hoe worden we individuen (we worden niet als individu geboren…) Spinoza: ”De mens wordt maar mens door imitatie, nabootsing.” Zoals bij kleine kinderen. Die doen precies na wat hun ouders of andere mensen met wie ze opgroeien doen.
3. Hoe worden we individuen (we worden niet als individu geboren…) Girard: het begrip ‘imitatio’ staat centraal. “we worden onszelf door het verlangen van de ander in onszelf te herhalen..” Zoals bij kleine kinderen. Het is voldoende dat er eentje iets wil, en alle anderen willen het ook. We worden maar ‘een zelf’ met eigen verlangens door het imiteren van anderen (zie ook merken, reclame, iphone…)
4. Hoe leren we van onszelf houden? Door graag gezien te zijn door anderen! (we ‘incorporeren’ de liefde van anderen) Daarom is het gezin zo’n belangrijke machine… een machine van ‘zelfwording’. Een mens is niet egoïstisch. (wel egocentrisch…). Mensen zijn sociale wezens. Pas als mensen afzakken tot het niveau van dieren (degeneratie) kunnen ze écht egoïstisch zijn.
Relaties vier keer anders bekeken
Groepswerk Groep 1 – P. 9: vraag 1 – P. 16: vraag 1 +3 – P. 17: vraag 1 Groep 2: – p. 9: vraag 2 – P. 16: vraag 2 – P. 17: vraag 2 Groep 3: – P. 9: vraag 3 – P. 16: vraag 4+5 – P. 17: vraag 1 Groep 4: – P. 9: vraag 1 – P. 16: vraag 2 – P. 17: vraag 2
6lb Groep 1: Kobe, Nicolas, Leonie, Thomas, Niels Groep 2: Bryckx, Fabio, Maxim, Jordan, Delfien Groep 3: Yenthe, Simon, Daniel, Emiel, Aster Groep 4: Laura, Julie, Arne, Michael, Jesper Groep A: Kobe, Bryckx, Yenthe, Laura, Nicolas Groep B: Leonie, Fabio, Maxim, Simon, Julie Groep C: Thomas, Jordan, Daniel, Emiel, Arne Groep D: Niels, Delfien, Aster, Michael, Jesper
6ca Groep 1:Manon, Tijl, Robin, Vital Groep 2: Arthur, Evert, Sam, Walter Groep 3: Laura, Lotte, Noah Groep 4: Jan, Zoë, Astrid, Atakan Groep A: Manon, Arthur, Laura, Jan Groep B: Tijl, Evert, Lotte, Zoë Groep C: Robin, Sam, Noah, Atakan Groep D: Vital, Walter, Astrid
1. Filosofisch Sartre Leg uit ‘L’enfer, c’est les autres’ (De hel, dat zijn de anderen). Gebruik verwijzingen naar de bron en de tijd waarin hij dit schreef. Leg dus duidelijk de betekenis uit, maar ook de context waarin we deze zin moeten plaatsen. (En nuanceer!!! Zijn de anderen altijd ‘de hel’ voor ons?)
1. Filosofisch Sartre Waarom zorgen andere mensen er volgens Sartre (soms) voor dat we niet helemaal vrij en onszelf kunnen zijn? Geef je eigen mening
Antwoorden ‘filosofisch’ (p. 9) 1.Tijd:1943 – Bron: Huis Clos (toneelstuk) context: in WOII zaten mensen vaak in schuilkelders, op elkaar gepakt, niet wetend wanneer ze weer veilig buiten konden komen… voor een individualist als Sartre was dit een echte nachtmerrie.
Antwoorden ‘filosofisch’ (p. 9) 2.Zodra we ons begluurd of bespied voelen, kunnen we niet meer 100% vrij zijn en helemaal onszelf. In een ontmoeting zal er altijd een winnaar en en verliezer zijn. (Nuance: niet alle relaties zijn verstikkend, er zijn ook goede relaties mogelijk Bovendien lijkt een gelukkig leven zonder relaties niet mogelijk. Eenzaamheid kan ook een ware hel zijn.) 3.Eigen antwoorden. (rekening houdend met voorgaande)
2. biochemisch Waarom blijven volgens de biochemie mensen langer bij elkaar, dan dat ze eigenlijk verliefd zijn? Geef (kritisch) je mening over de biochemische manier van kijken naar liefde: – Kan je wetenschappelijk zeggen wie bij je past, volgens jou? – Moeten we terug naar gearrangeerde relaties zoals in het programma “Blind getrouwd”? – Zou een gearrangeerd huwelijk de scheidingen tegengaan, volgens jou?
3. Sociologisch Welke kenmerken hebben vriendschappen volgens dit sociologisch onderzoek. (Geef er minstens vier en leg uit) Wat leren jongeren in een peergroup, dat ze in gezinsverband niet of minder leren? En omgekeerd? Wat leren ze net wél thuis?
Antwoorden biochemisch en sociologisch P De romantische verliefdheid maakt plaats voor een ander – door de hersenen aangezwengeld – gevoel van liefdevolle genegenheid; De euforie, veroorzaakt door de natuurlijke amfetaminen, verandert in een gevoel van veiligheid, innerlijke rust en kalmte. Dit wordt veroorzaakt door de endorfines die de hersenen op ons loslaten. (Je hersenen kunnen trouwens niet eeuwig de opgefokte toestand van romantisch geluk verdragen) 2.Eigen meningen.
Antwoorden biochemisch en sociologisch P Kenmerken vriendschap: – Grote openheid – Praatcultuur (vooral bij meisjes) – Niet altijd onvoorwaardelijk – Jongeren hebben veel over voor vrienden – … 4.Zelfstandig beslissingen nemen en zich leren richten op de bredere maatschappij. Waarden en normen in verband met relaties worden vooral binnen vriendengroepen gedeeld en overgenomen. 5.Vooral domeinspecifiek. Vb. Toekomst (school, beroepskeuze)…
4. Ethisch Hoe kan je verklaren dat een project om geld in te zamelen voor oude mensen met lepra in India minder succes heeft dan een project voor weesjes in Bulgarije? Hoe zou je vanuit deze tekst proberen om het woord ‘agapé’ uit te leggen?
Antwoorden ethisch 1.Herkenning: we herkennen eerder (en hebben dus medelijden ermee) het blanke weeskind uit Bulgarije dan de volwassen Indiër met lepra. Bovendien zijn weesjes ‘fotogenieker’ 2.Agapè = onvoorwaardelijk. We laten ons niet leiden door onze eigen gevoelens, de schattige weesjes… We geven, omdat we mensen zijn en een andere mens is in nood. Die vorm van bewogenheid zien we als hoogstaand moreel gedrag.
Drie dimensies van de liefde Eros Philos (instinctief – seks) (vriendschappelijk) Agape (zelfgave, overgave – “enthousiaste” liefde) Liefde
Liefde, relaties en seksualiteit. Ook de kerk heeft haar mening. Huwelijk schept kansen
1. Wat motiveert koppels vandaag nog om voor de kerk te trouwen? Omdat ze het zien als een vorm van tegenspraak. Ze gaan hiermee in tegen de maatschappelijke trend die zegt dat je helemaal niet meer hoeft te trouwen. Het tilt je relatie op een hoger niveau. Het is een duidelijk teken van engagement naar elkaar toe. Partners willen zich engageren voor het slagen van de relatie en beseffen daarbij dat het toch niet allemaal in hun handen ligt. Vandaar dat ze een soort van zegen over hun relatie willen vragen.
2. Hoe moet de kerk met de huwelijksaanvragen omgaan volgens Professor Thomas Knieps? Er moeten een aantal basisvoorwaarden zijn, maar sacrament mag niet dienen als instrument van uitsluiting. Hij ziet dit als een pastorale kans en pleit ervoor de drempel niet te hoog te leggen. Belangrijk dat pastores ook praten over wat het sacrament van het huwelijk precies inhoudt. De pastor moet bijdragen tot wat fundamenteel en essentieel is voor de kerk: mensen in contact brengen met God.
Professor Thomas Knieps ziet het huwelijk als een pastorale kans. Leg uit. Theologisch: de genade van het sacrament is totaal onvoorwaardelijk. De vraag naar zegening en steun komt sterk in de richting van wat de theologie met het sacrament en met genade bedoelt. De ritus zelf: als eerste kennismaking met de transcendente dimensie. Het bewerkstelligt een ontmoeting met God en de mens zelf.
Verklaar onderstaande woorden. Servicekerk Sacrament Transcendent
De zending van gehuwden ligt in de oproep tot een drievoudige vruchtbaarheid a)Relationele vruchtbaarheid In het sacrament van het huwelijk zendt God man en vrouw om in het spoor van Jezus zichzelf helemaal aan elkaar te geven in trouwe liefde. Elkaar goddelijk beminnen. Een leven lang nodig om zich te ontvouwen en te ontwikkelen. Het huwelijk is een verantwoordelijkheid die dag na dag geldt, in goede en kwade dagen.
b) Vruchtbaarheid in kinderen Liefde tussen twee mensen wil uit zichzelf treden. Kinderen als een uitmuntend geschenk van de huwelijksliefde. Kinderen zijn de prachtigste tekens van de verbondsliefde tussen gehuwden. Door hun kinderen te laten delen in hun liefde, laten ouders hen ook proeven van het geloof in een God van liefde en trouw. Daarom schrijft het kerkelijk wetboek dat het huwelijksverbond, naast het welzijn van de echtgenoten, ook gericht is op het voortbrengen en opvoeden van kinderen.
c) Vruchtbaarheid naar de wijde wereld toe Reikt verder dan hun gezinscocon. Man en vrouw worden “missionarissen van de liefde”.
Religieuze standpunten rond homoseksualiteit Meeste wereldgodsdiensten negatief tegenover homoseksualiteit en keuren het gedrag af. Maar! Nuances en verschillende interpretatiekaders in elke geloofsleer
‘Natuurwetdenken’ Oorsprong negativiteit: ‘natuurwetdenken’ (Liefde =relaties. Relaties = seks. Seks= voortplanting, andere vormen van seks zijn ‘niet natuurlijk’.) Mooi argument tegen: Russell Howard ‘it’s not natural’.
Boeddhisme en homoseksualiteit Het boeddhisme hecht nauwelijks belang aan de seksuele oriëntatie, alhoewel sommige strekkingen homoseksueel gedrag als tegennatuurlijk beschouwen.
Jodendom en homoseksualiteit Voor orthodoxe joden is homoseksualiteit een verschrikking en dus onaanvaardbaar. Conservatieve joodse gelovigen wijzen discriminatie van holebi’s af en staan open voor hun lidmaatschap. Liberale joden laten holebi’s participeren aan hun rituelen en bevestigen homorelaties in hun synagoge met een religieuze ceremonie.
Christendom en homoseksualiteit Het liberaal protestantisme heeft niet echt problemen met homoseksualiteit, de meer Bijbelgerichte tak wel. Bij de ‘oud-katholieken’ en anglicanen hebben holebi’s recht op een volwaardige seksualiteitsbeleving. Toch wordt aan anglicaanse holebi-geestelijken gevraagd om celibatair te leven, terwijl heteroseksuele geestelijken wel kunnen huwen.
Islam en homoseksualiteit Moslims staan over het algemeen afwijzend tegenover homoseksualiteit. Het is een keuze die afwijkt van de “goede”, begrepen als heterosekseuele, schepping door Allah en die het gezinsleven vernietigt. In de Koran staan enkele verwijzingen naar homoseksuele handelingen, maar niet naar de lesbische liefde. De mens is zelf verantwoordelijk voor zijn homoseksuele geaardheid. Aangezien deze in tegenspraak is met het plan van Allah, is deze geaardheid te beschouwen als een zondige afwijking. Daarom vindt de islam dat het islamitisch geloof en homoseksualiteit niet kunne samengaan. Geestelijke leiders (imams) kunnen zich gematigd tot zeer extreem uitlaten over homoseksualiteit. Maar er zijn ook liberale strekkingen binnen islam (zie imam ludovic-Mohammed Zahed - homoseksuele-imam-met-hiv ) homoseksuele-imam-met-hiv
Het officiële kerkelijk standpunt is dat homoseksuele relaties en handelingen op geen enkele manier ooit kunnen worden goedgekeurd. Dit wordt in de Bijbel veroordeeld als zware afwijkingen en voorgesteld als gevolg van het afwijzen van God. Het is een natuurwet-ethische benadering. Op pastoraal vlak moet men met bedachtzame zachtzinnigheid en begrip naar de concrete homoseksuele naaste toegaan.
John McNeill Boek The Church and the homosexual (1976) Amerikaanse jezuïet, moraaltheoloog en psychotherapeut één van de stichters van Dignity, de kahtolieke homo- en lesbiennebeweging in Amerika Homoseksualiteit deel van het plan van God Homoseksuele levensgemeenschap als middel tot verbetering vormen voor het heersende heteroseksuele model in de samenleving Gelooft in een samenleving waarin homoseksuelen en heteroseksuelen evenwaardig zijn Beroep op Carl Gustav Jung die beweerde dat homoseksuelen over een aantal kwaliteiten beschikken die bij heteroseksuelen doorgaans verdrongen zijn Homoseksuelen zijn allesbehalve het slachtoffer van een afwijking, ze zijn gezonden door God