Naar een stad die werkt Benen op tafel bijeenkomst 14 juni 2011 Jan Lagendijk | Marc Bevers

PROGRAMMA Participatie, reintegratie en werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt… 1. Een serieuze opgave van hoge urgentie 2. Inspiratie van elders 3. Hoe verder in Dordrecht en de Drechtsteden 2

…een serieuze opgave van hoge urgentie De Drechtsteden staan voor een complexe, meervoudige en forse opgave binnen het sociaal domein: - Bezuinigingen van ‘s Rijkswege; - Uitwerking en invoering van de Wet Werken naar Vermogen; - Financiële positie van Drechtwerk.

…een serieuze opgave van hoge urgentie De landelijke cijfers: re-integratie  Met ingang van 2012 € 690 miljoen structureel op re- integratiemiddelen Opgesplitst in:  € 400 miljoen structureel op Pbudget  Wegbezuinigen van het Inburgeringbudget  Bijstelling op educatiedeel  € 290 miljoen structureel op WSWbudget  € 122 miljoen structureel (oplopend) overheveling van re- integratiemiddelen Wajong vanaf

In tabelvorm 5 Ontwikkeling aandeel re-integratie in P-budget x € 1000, mln22 mln12 mln11 mln8 mln

In tabelvorm Ontwikkeling WSW-budget (geschat) mln 33,6 mln31,5 mln30,5 mln

…een serieus probleem van hoge urgentie Wet Werken naar Vermogen  Geplande invoerdatum  Samenvoegen WWB/WIJ/Wajong/Wsw tot 1 regeling onderkant arbeidsmarkt.  1 ongedeeld re-integratiebudget.  Polisvoorwaarden WWB.  Uitgangspunt: iedereen werkt naar vermogen, zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers.

…een serieuze opgave van hoge urgentie Wet Werken naar Vermogen Nieuw: “loondispensatie”  Gemeente compenseert verschil tussen loonwaarde en wettelijk minimumloon.  Toegangstoets&bepalen loonwaarde door ‘onafhankelijk derde’, periodiek opnieuw vaststellen. Rijk komt met regelgeving.  Breed inzetbaar.  Bekostiging vanuit I-deel WWB.

…een serieuze opgave van hoge urgentie Gevolgen van eea voor de WSW  Rechten&plichten huidige groep blijven ongewijzigd.  Aanscherping toelating: ‘beschut werk’ per  Gevolg: fade-out constructie:

…een serieuze opgave van hoge urgentie Gevolgen van eea voor Wajong  UWV voert herkeuring zittend bestand Wajong uit.  Geen arbeidsvermogen  blijft bij UWV.  Wel arbeidsvermogen: verlaging uitkering van 75% naar 70% WML (2014)  Per : instroom Wajong alleen nog mogelijk indien geen arbeidsvermogen, anders WWNV.  Per : overheveling Wajongers mét arbeidsvermogen uit jaarschijf Jaar €15 mio 46 mio 61 mio 76 mio91 mio106 mio122 mio

…een serieuze uitdaging van hoge urgentie  Sterk beroep op absorptievermogen werkgevers.  Bovenlokale uitvoering.  Minder middelen, meer mensen  innovatieve en effectieve instrumenten.

…een serieuze uitdaging van hoge urgentie Wat wil de werkgever  Het liefst: de juiste match op de vacature (competenties, prijs etc.).  Maar: best bereid om mensen ‘met een vlekje’ een kans te geven mits: - Geen financiële risico’s; - Geen ‘last’. Werkgever wil werkgever zijn, geen hulpverlener.  Uitdaging is het ‘ontzorgen’ van de werkgever.

…een serieuze uitdaging voor Drechtwerk Gemeentelijke bijdrage in exploitatie : Echter: korting subsidie per SE strooit roet in het eten ,9 mln6,7 mln5,7 mln4,5 mln2,8 mln1 mln Aantal SE Prijs SE ?gelijk? Subsidie per SE Bijdrage gemeente subsidie per SE (WNV) Bijdrage gemeente bij ongewijzigd beleid

…een serieuze uitdaging voor Drechtwerk Conclusie  Bij ongewijzigd beleid vliegen de kosten van de WSW finaal uit de bocht. In plaats van verlaging gemeentelijke bijdrage in de exploitatie Drechtwerk zal deze mogelijk verder (fors) oplopen. Oorzaken: - Minder subsidie per SE - Daling productiviteit werknemers  daling inverdieneffect.  Tekort aanvullen met Participatiebudget betekent geen geld voor andere groepen.  Betalen uit algemene middelen legt forse hypotheek op gemeentebegroting.  Niets doen is geen optie (?) 15

…inspiratie van elders Reintegratie, participatie en werken aan de onderkant van de arbeidsmarkt… Redeneren - vanuit wat op je afkomt - vanuit wat je belangrijk vindt > voorbeeld Tilburg 16

…inspiratie van elders Iedereen levert naar vermogen een bijdrage aan de samenleving DE PARTICIPATIELADDER Betaald werk hebben of ondernemer zijnBIJDRAGEN De Dordtenaar als “producent” (Tijdelijk) betaald werk met ondersteuning doen Onbetaald werk doen Deelnemen aan georganiseerde activiteitenMEEDELEN De Dordtenaar als “consument” Sociale contacten hebben Sociaal isolement

…inspiratie van elders Iedereen levert naar vermogen een bijdrage aan de samenleving DE PARTICIPATIELADDER en SOZA - Gericht op ontwikkeling en uitstroom - Re-integratie of activering - Gecombineerd met hulp- en dienstverlening Afstand tot de arbeidsmarkt < 1 jaar1-3 jaar> 3 jaar Betaald werk hebben of ondernemer zijn (Tijdelijk) betaald werk met ondersteuning doen Onbetaald werk doen Deelnemen aan georganiseerde activiteiten Sociale contacten hebben Sociaal isolement

…inspiratie van elders Er is veel maatschappelijk nuttig werk dat blijft liggen en kan worden georganiseerd als middel om te stijgen op de participatieladder - Openbare ruimte - Verenigingsondersteuning - Wijk- en gebiedstoezicht - Persoonlijke dienstverlening - Gemaksdiensten - Behoud en herstel erfgoed Koppeling aan regulier werk geeft de beste stijgingskansen! 19

Een werkbedrijf organiseert maatschappelijke nuttig werk voor mensen die al wat langer langs de kant staan en die ondersteuning nodig hebben op weg naar regulier werk - openbare ruimte - afstand tot de arbeidsmarkt- participatieladder - verenigingsondersteuning - ontwikkelnoodzaak- naar vermogen zo hoog - wijk- en gebiedstoezicht - ontwikkelbaarheid mogelijk de ladder op - persoonlijke dienstverlening - gemaksdiensten - erfgoedherstel “ORGANISEERT“ - niet alles zelf en in eigen beheer - warme relatie bedrijfsleven - tijdelijk, en gericht op door- en uitstroom

Een werkbedrijf organiseert maatschappelijke nuttig werk voor mensen die al wat langer langs de kant staan en die ondersteuning nodig hebben op weg naar regulier werk - openbare ruimte - afstand tot de arbeidsmarkt- ontwikkelnoodzaak - verenigingsondersteuning - participatieladder- ontwikkelbaarheid - wijk- en gebiedstoezicht - naar vermogen zo hoog - persoonlijke dienstverlening mogelijk de ladder op - gemaksdiensten - erfgoedherstel “ORGANISEERT“ - niet alles zelf en in eigen beheer - warme relatie bedrijfsleven - tijdelijk, en gericht op door- en uitstroom

Een werkbedrijf organiseert maatschappelijke nuttig werk voor mensen die al wat langer langs de kant staan en die ondersteuning nodig hebben op weg naar regulier werk - openbare ruimte - afstand tot de arbeidsmarkt- ontwikkelnoodzaak - verenigingsondersteuning - participatieladder- ontwikkelbaarheid - wijk- en gebiedstoezicht - naar vermogen zo hoog - persoonlijke dienstverlening mogelijk de ladder op - gemaksdiensten - erfgoedherstel “ORGANISEERT“ - niet alles zelf en in eigen beheer - warme relatie bedrijfsleven - tijdelijk, en gericht op door- en uitstroom

Een werkbedrijf organiseert maatschappelijke nuttig werk voor mensen die al wat langer langs de kant staan en die ondersteuning nodig hebben op weg naar regulier werk - openbare ruimte - afstand tot de arbeidsmarkt- ontwikkelnoodzaak - verenigingsondersteuning - participatieladder- ontwikkelbaarheid - wijk- en gebiedstoezicht - naar vermogen zo hoog - persoonlijke dienstverlening mogelijk de ladder op - gemaksdiensten - erfgoedherstel “ORGANISEERT“ - niet alles zelf en in eigen beheer - warme relatie bedrijfsleven - tijdelijk, en gericht op door- en uitstroom

Een werkbedrijf organiseert maatschappelijke nuttig werk voor mensen die al wat langer langs de kant staan en die ondersteuning nodig hebben op weg naar regulier werk - openbare ruimte - afstand tot de arbeidsmarkt- ontwikkelnoodzaak - verenigingsondersteuning - participatieladder- ontwikkelbaarheid - wijk- en gebiedstoezicht - naar vermogen zo hoog - persoonlijke dienstverlening mogelijk de ladder op - gemaksdiensten - erfgoedherstel “ORGANISEERT“ - niet alles zelf en in eigen beheer - warme relatie bedrijfsleven - tijdelijk, en gericht op door- en uitstroom

…inspiratie van elders Hoe organiseer je zo’n gemeentelijk werkbedrijf? > Markt – Zelf - Mixen? Je zoekt een bedrijf dat: - expertise heeft in het beoordelen en ontwikkelen van het arbeidsvermogen van mensen - enerzijds zelf (commercieel) werk uit de markt kan trekken om daar zelf mee te voorzien in werkgelegenheid - anderzijds in staat is met het bedrijfleven arrangementen te maken voor de (begeleide) uitplaatsing van mensen - financieel en organisatorisch degelijk in mekaar steekt Zo’n bedrijf zou “Drechtwerk” moeten en kunnen zijn. - 25

…inspiratie van elders Het Tilburg model  Stap voor stap de financiële middelen en participatie inzet voor groepen 2 en 3 bundelen in de SWV  De keuze gemotiveerd door:  een bewezen kwaliteit in het ontwikkelen van mensen > ook reintegratie  een degelijke bedrijfsvoering  eenvoudiger aansturing dan het marktmodel  meer stabiliteit in het maatschappelijk netwerk  goedkoper door schaal- en synergievoordelen en minder beheerslasten  drastische inkorting van middelen dwingt tot geconcentreerde inzet  …het versterkt de exploitatie van de werkvoorziening 26

…inspiratie van elders Het Tilburg model: de aandachtspunten  Maximale benutting van de beleidsruimte en verdere lokale bundeling van geldstromen  WMO, Onderwijs, aanbestedingsbeleid  Prikkels voor efficient en effectief werken  Kwaliteit van aansturing (SoZa)  Triggermoney  Buitenboordmotor  Relatie bedrijfsleven  Doorstroom centraal  Ondernemersnetwerk  Implementatie- en organisatierisico’s  Gefaseerde invoering in een “verdien”-model  Positieve duiding van sociaal ondernemerschap 27

…NAAR EEN DORDTS MODEL ?  Hebben we een gedeelde opvatting over “maatschappelijke participatie”  Is de WWnV iets wat ons overkomt of iets wat we gaan benutten voor het uitvoeren van onze visie  Wat is de kwaliteit en potentie van Drechtwerk  Benut de gemeente zelf als werkgever en inkoper voldoende de mogelijkheden op Drechtwerk te stimuleren  Verder? Zo ja, hoe?  Drechtsteden  SoZa en Drechtwerk  Stad 28