Do not put content on the brand signature area ING Leerstraat voor Compliance Officers, organisatie ontwikkeling en maatwerk………. ING 21 november Tanja Wilhelm & Bert Omlo Workshop VCO congres

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING2 Agenda Wanneer en waarom start je als organisatie een dergelijke Leerstraat? Hoe verloopt het proces van initiatatie, ontwikkeling en uitrol ervan? Hoe ziet de ING Leerstraat voor Compliance Officers er in de praktijk uit? Wat levert het ING op? Wat zijn de lessons learned – dilemma’s bij ING?

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING3 Aanleiding: waarom en wanneer start je een leerstraat? Toename van belang om compliance beter te verankeren Implementatie en embedding van de compliance Policy Veel nieuwe instroom voor compliance functies van 30 naar 120 FTE Medewerker Compliance Compliance Officer Sr. Compliance Officer Instroom kenmerkt zich door verschillende achtergronden (extern, legal, security, risk management, business) Noodzaak tot ontwikkeling gemeenschappelijk referentiekader compliance (organisatieontwikkeling) Borgen van het ING specifieke karakter (methodes, instrumenten, visie op het vak en rol van compliance) Structureel karakter vanwege de omvang van de huidige doelgroep (120), en de verwachting dat instroom blijvend is

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING4 Hoe verloopt proces van initiatie, ontwikkeling en uitrol? Hoe bepaal je de specifieke ING aspecten? Bronnen: Functiebeschrijvingen, kennis en ervaring bestaande compliance medewerkers Organiseren Workshops met brede inbreng van compliance officers Inbreng kennis, ervaring, visie Resultaat: Zo ziet het vak er bij ING uit Opgeleverd: leerdoelendocument: een geordend overzicht waarin benodigde kennis en vaardigheden beschreven zijn Realisatie: Multi-disciplinair ontwikkelteam Compliance inhoudsdeskundigen ING Opleidingskundigen Projectmanagement Reviewteam Compliance Projectmanagement Stuurgroep/Projectboard

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING5 ING Leerstraat in de praktijk: Bouwstenen Ontwikkeling (EMC leren in bedrijf en ING: Corporate Compliance, HRN en Business Lines) Logistiek (ING) Uitvoering (trainers NCI, interne en externe experts) Projectboard en projectleiding (ING)

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING6 ING Leerstraat in de praktijk: Doelen 1.Optimaal ontwikkelen in de functie van Compliance functionaris (kennis, houding en vaardigheden) 2.Ontwikkelen en professionaliseren van Compliance organisatie en bijdragen aan organisatie ontwikkeling

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING7 ING Leerstraat in de praktijk: Modulen Leerstraat Compliance 1.Inleiding Compliance 2.Juridische basiskennis 3.Interne- en externe wet- en regelgeving 4.Compliance awareness 5.CRAM: Charts, risk identification, assessment & mitigation 6.Monitoren, adviseren & rapporteren 7.Beïnvloeden & veranderen 8.Trainen & presenteren

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING8 ING Leerstraat in de praktijk: Didactische opzet 1.Effectief leren is een proces van denken, doen, willen en zijn Mensen leren niet alleen door te denken (kennis) maar ook door te doen (vaardigheden). Naast het denken en doen is leren ook een proces van willen (houding) en zijn (persoonskenmerken). Effectieve leertrajecten en leervormen spelen in op alle vier aspecten van het leren. 2.Functieontwikkeling (vakinhoud) en persoonlijke ontwikkeling (groeien in de rol van officers) gaan hand in hand 3.Combinatie van leercontexten geven variatie en vergroten het leerrendement: groepsleren & individueel leren, leren on & off the job 4.Herkenbare en consistente opbouw van modules is van belang

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING9 ING Leerstraat in de praktijk: Opbouw Totaal 8 modules -doorlooptijd 16 maanden -18 dagen bijeenkomsten per leerstraat -studiebelasting gemiddeld 1 dag/week -per groep 12 deelnemers -iedere module wordt getoetst (verschillende wijze van toetsing), resultaten terug gekoppeld aan leidinggevende -iedere module wordt geëvalueerd (kwalitatief en kwantitatief) -verplichte aanwezigheid Module accent op kennis Module accent op praktische toepassing ING werkpraktijk Module 7-8 accent op vaardigheden als ING Compliance Officer Per module: - Oriëntatiebijeenkomst (in totaal 2) - Zelfstudie - Werkcollege - Praktijkdag - 2 x keer intervisiebijeenkomst - Eindgesprek aan hand van port folio - Coach

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING10 ING Leerstraat in de praktijk: Optimale support

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING11 Wat levert het ING op? Verdere professionalisering van de Compliance functionarissen en de Compliance Organisatie. Certificering en registratie deelnemers: ING Leerstraat voor het komende jaar geaccrediteerd als eerste niet commerciële opleiding. Geringe opleidingskosten: externe opleiding volgen is duurder. Langdurig lopend programma: continuïteit in kennis update, kennis delen en leren. Opbouwen toolkit o.b.v. hulpmiddelen die worden geïmplementeerd. Uitbouwen intern en extern netwerk rondom Compliance. Communiceren met top ING: Compliance als issue op agenda. Delen best practices: verdere uitrol bij andere ING onderdelen en world wide.

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING12 Wat zijn Lessons Learned - dilemma’s bij ING?

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING13 Diversiteit: Waardevol, waardeloos? Diversiteit onder andere op het gebied van functie, aantal jaar ervaring in het vak, achtergrond, businessline De toegevoegde waarde van het leren door en voor elkaar….is het principe van halen en brengen in evenwicht? Aanpak: Zorgen voor diversiteit in leeraanbod, leervorm en leerstijl

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING14 Comfortzone: Gericht op inhoud Invulling geven aan de trend in compliance van Rule based naar Risk based Hoe verankeren we de veranderende rol van de compliance officer van controleur naar partner in business Oplossing: Veel aandacht voor vaardigheden bijvoorbeeld overtuigingskracht

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING15 Snelheid versus Pas op de plaats Noodzaak snel te leveren Iedereen moet mee: draagvlak/daadkracht Veel belanghebbenden afhankelijk van elkaar Kunt niet alles afstemmen Inbouwen bewuste reflectie

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING16 Co-creatie intern en extern Complex vanwege diversiteit betrokkenen noodzaak om veel inhoudsdeskundigheid uit de eigen organisatie bij ontwikkeling te betrekken versus capaciteitsgebrek Externe partij voor het opleidingskundig ontwikkelproces Veel afstemming noodzakelijk vraagt organisatietalent Veel afstemming met stakeholders nodig om verwachtingen blijvend te managen

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING17 Borging van structuren Borgen een noodzaak, omdat organisatiestructuur en bemensing snel veranderen. Langdurig proces, dus mensen met een ‘gemeen- schappelijk’ verleden vallen weg uit projectstructuur. Waarborgen continuiteit: inbouwen vaste structuren/ beslismomenten en vastleggen procedures/ processen. Onafhankelijk van individuen maken. Belang beschikbaarheid dedicated midoffice en inrichten onderhoud en beheer.

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING18 Lessons learned Ervaringen deelnemers Afwisseling werkvormen zelfstudie/plenair Gastsprekers Ervaringen compliance stakeholders Ervaringen trainers Ervaringen projectmanagement en organisatie Stakeholders aangehaakt (lastig proces) Ontwikkelproces vanaf de start door compliance medewerkers zelf Marketing van de leerstraat Positieve business case (fee deelnemers betaalt de ontwikkelkosten) Status door Certificering DSI Samenwerking HR en compliance organisatie Kost veel capaciteit Sponsorship voor aanvang en behoud tijdens realisatie Belangen businesslines en belang ING

Do not put content on the brand signature area Orange RGB= 255,102,000 Light blue RGB= 180,195,225 Dark blue RGB= 000,000,102 Grey RGB= 150,150,150 ING colour balance Guideline ING19 Vragen en discussie