Scheepvaartongeval thv de aansluiting van het kanaal Luik-Maastricht met de Maas thv l’Ile de Monsin 13 oktober 2007 Examencase Crisissituatiebeheer 2007 Met dank aan de Stafdirectie Risico – en Crisisbeheersing van de Veiligheidsregio Rijnmond-Rotterdam voor het ter beschikking stellen van het basisscenario

voorstelling van de feiten 3 april april 2008 binnenvaartcontainerschip “CSB” vaart net voorbij Luik op de Maas richting Maastricht (Nl) binnenvaartcontainerschip “CSB” vaart net voorbij Luik op de Maas richting Maastricht (Nl) Meteo: Meteo: droog, volledig bewolkt windrichting: zuidwest variabel graden windkracht: 8 m/s temperatuur: 7°C

Aansluiting van de Maas met het kanaal Luik – Maastricht -> Albertkanaal

situatie: algemeen 13 km ten zuiden van de Nederlandse grens 13 km ten zuiden van de Nederlandse grens 14 km ten zuidoosten van de provinciegrens met Belgisch Limburg 14 km ten zuidoosten van de provinciegrens met Belgisch Limburg - alle kaartmateriaal is noord geöriënteerd - alle kaartmateriaal is noord geöriënteerd - de getoonde actiebeelden zijn illustratief - de getoonde actiebeelden zijn illustratief

5 km

situatie: algemeen splitsing Maas en kanaal Luik – Maastricht splitsing Maas en kanaal Luik – Maastricht ter hoogte van l’Ile de Monsin: haven van Luik (PIL) - linkeroever: Herstal ( inwoners) - rechteroever: Jupille-sur-Meuse ( inwoners) - langs de rechteroever van de Maas loopt de A25/E25 scheepvaart tot 2000 ton scheepvaart tot 2000 ton drinkwatervoorziening: drinkwatervoorziening: –verbinding met Albertkanaal: drinkwaterbekken van Antwerpen –verbinding met Maas: drinkwatervoorziening van Nederlands Limburg

1 km

300m

situatie: algemeen

75 m 195 m Berijdbaar voor vrachtwagens

situatie: algemeen “CSB” heeft 42 20’-containers aan boord “CSB” heeft 42 20’-containers aan boord schip is voorzien van 3 blauwe kegels schip is voorzien van 3 blauwe kegels de bemanning bestaat uit 1 kapitein en 2 matrozen de bemanning bestaat uit 1 kapitein en 2 matrozen

200 m

1° reeks gegevens de kapitein wordt onwel de kapitein wordt onwel de matroos op het voordek merkt niets, de andere matroos evenmin, hij is benedendeks bezig de matroos op het voordek merkt niets, de andere matroos evenmin, hij is benedendeks bezig het schip vaart stuurloos en ramt zijdelings de kademuur op de kop van l’Ile de Monsin het schip vaart stuurloos en ramt zijdelings de kademuur op de kop van l’Ile de Monsin

1° reeks gegevens de 4 voorste containers evenals de matroos slaan overboord de 4 voorste containers evenals de matroos slaan overboord zowel stuurboord als bakboord liggen containers in het water: 2 ADNR-containers geladen met styreen zijn beschadigd en lekken in het water zowel stuurboord als bakboord liggen containers in het water: 2 ADNR-containers geladen met styreen zijn beschadigd en lekken in het water de overige containers schuiven naar voor en daardoor raakt 1 tankcontainer geladen met 13 ton dimethylamine aan boord lek de overige containers schuiven naar voor en daardoor raakt 1 tankcontainer geladen met 13 ton dimethylamine aan boord lek vrijwel onmiddellijk ontstaat op de boeg een felle brand met bruingele rook vrijwel onmiddellijk ontstaat op de boeg een felle brand met bruingele rook

1° reeks gegevens melding: melding: brand op binnenschip en persoon te water van de linkeroever (Herstal) komen klachten binnen over een sterk prikkelende geel-oranje rook van de linkeroever (Herstal) komen klachten binnen over een sterk prikkelende geel-oranje rook er zijn vrijwel onmiddellijk klachten (13 in de eerste 5 minuten) er zijn vrijwel onmiddellijk klachten (13 in de eerste 5 minuten)

1° vraagmoment (als OvD) 1. Wat zijn uw primaire overwegingen / reflexen overwegingen / reflexen prioriteiten prioriteiten acties acties op dit ogenblik als officier van dienst in het kader van de noodplanning? op dit ogenblik als officier van dienst in het kader van de noodplanning?

1° antwoordmoment 30 min

2° reeks gegevens zeer snelle branduitbreiding met zeer giftige nitreuze rook (tgv stikstofoxides) zeer snelle branduitbreiding met zeer giftige nitreuze rook (tgv stikstofoxides) klachten worden steeds ernstiger: metingen bevestigen dat de alarmgrenswaarde voor stikstofmonoxide en stikstofdioxide ruim wordt overschreden (> 10 mg/m³) in de woonwijk Herstal klachten worden steeds ernstiger: metingen bevestigen dat de alarmgrenswaarde voor stikstofmonoxide en stikstofdioxide ruim wordt overschreden (> 10 mg/m³) in de woonwijk Herstal

2° reeks gegevens de snelheid van het Maaswater bedraagt 4m/s. Op het Albertkanaal stagneert het water tgv het sas (2 km stroomafwaarts) de snelheid van het Maaswater bedraagt 4m/s. Op het Albertkanaal stagneert het water tgv het sas (2 km stroomafwaarts) er zijn 2 slachtoffers: kapitein is vanwege de brand onbereikbaar van landzijde, matroos is op eigen kracht uit het water gekropen er zijn 2 slachtoffers: kapitein is vanwege de brand onbereikbaar van landzijde, matroos is op eigen kracht uit het water gekropen

2° vraagmoment (als Dir CP-Ops) 1. Welke disciplines staan in voor de waarschuwing aan de bevolking en volgens welke regelgeving? Welke diensten voeren uit. 2. Organiseer concreet het interventieterrein in het kader van de noodplanning. Motiveer en verduidelijk op plan.

2° antwoordmoment 40 min

3° reeks gegevens de brand neemt uitbreiding de brand neemt uitbreiding door de scheepvaartpolitie is vastgesteld dat er eveneens 3 containers met klasse 1.2 stoffen aanwezig zijn door de scheepvaartpolitie is vastgesteld dat er eveneens 3 containers met klasse 1.2 stoffen aanwezig zijn

3° vraagmoment 1. Som alle nood- en interventieplannen op die momenteel geactiveerd moeten zijn. Benoem per plan, met kernwoorden, de belangrijkste beweegredenen (max2).

3° vraagmoment bis 2. Wie is concreet bevoegd om een evacuatie te bevelen en volgens welke wettelijke grondslag? 3. Welke disciplines en in welke hoedanigheid, zijn betrokken bij een eventuele evacuatie?

3° antwoordmoment 40 min

4° reeks gegevens experten berekenen: experten berekenen: –de aanwezige hoeveelheid klasse 1.2 geeft 400 meter dodelijke scherfwerking en 800 meter ontruiming –giftige rookgassen vallen in een zone van 20 à 30 km benedenwinds neer –drinkwaterbesmetting is reëel

4° vraagmoment 1. Wijzigt er in de gegeven omstandigheden iets met betrekking tot uw organisatie van het interventieterrein? Motiveer kort. 2. Op welk niveau inzake noodplanning schat u de toestand nu in? Motiveer en refereer naar de regelgeving en omzendbrieven ter zake.

4° antwoordmoment 20 min

5° reeks gegevens er wordt eveneens gestart met evacuatie van de andere oever (Jupille-sur-Meuse) vanwege het ontploffingsrisico er wordt eveneens gestart met evacuatie van de andere oever (Jupille-sur-Meuse) vanwege het ontploffingsrisico alle eenheden zijn terug getrokken op veilige afstand alle eenheden zijn terug getrokken op veilige afstand

5° vraagmoment 1. Er wordt bestuurlijk overleg gepleegd over de meest geschikte communicatie. Welke aandachtspunten brengt u aan, als afgevaardigde van discipline 1 in het respectievelijke CC, in het plan van aanpak inzake communicatie om de geïmpliceerde bevolking te informeren.

5° antwoordmoment 20 min