Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing BiO L Ogen Fred Janssen Denkgereedschap voor Uitdagend Biologieonderwijs

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 2 Leren is het resultaat van denken Probeer de volgende reeks te onthouden OPUSAKLMANWBPSVTVAIDS Hoe heb je dit gedaan?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 3 Biologie leren is het resultaat van Biologisch denken

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 4 Leren resultaat van denken Vragen brengen denken in beweging Perspectieven roepen vragen op Perspectieven denkgereedschap voor leerlingen ontwerpgereedschap voor biologiedocent

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 5

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 6 Traditioneel - De docent legt lagen van de huid uit a.h.v. een schema -Daarna krijgen lln. een invulopdracht (zie hieronder) + enkele andere opdrachten

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 7 Uitdagend (1) Tatoeage - Docent laat tatoeage zien en vraagt: Hoe diep moet je prikken om een tatoeage voor altijd te behouden? - Docent geeft uitleg over lagen van de huid - Leerlingen gaan de taoeage-vraag beantwoorden

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 8 Uitdagend (2) Plastic zak -Docent laat plastic zak zien. Stel je hebt geen huid maar een plastic zak. Wat gaat er dan mis en wat kun je er aan doen? -Lln. beantwoorden stapsgewijs deze vraag en docent verbindt oplossingen aan kennis over de huidlagen

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 9 Uitdagend (3) Kies een plaatje Wat gebeurt er met de huid in dit plaatje? Welke laag, of welke lagen, zijn hierbij betrokken? Wat is de functie van die lagen? Wat gebeurt er in het plaatje met die laag of lagen van de huid? Waarom gebeurt dat niet in de andere lagen? Opbouwende hulp: 1.Aanpaksuggestie: Neem schema op blz. 35 …… 2.Uitleg over huidlagen aan instructietafel 3.Voorbereidende opdr. uit het boek: opdr 3 en 4. Indien klaar: herontwerpen huid vanuit plastic zak

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 10 Traditionele lesaanpak Hele taak Deeltaak Uitleg Deeltaak Uitleg Deeltaak Uitleg Traditioneel

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 11 Naar uitdagend biologieonderwijs voor alle leerlingen Hele taak Deeltaak Uitleg Deeltaak Uitleg Deeltaak Uitleg Traditioneel Uitdagend vakonderwijs Draai de traditionele aanpak om en start met een hele taak

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 12 Traditioneel Uitdagend

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 13 Hormoon - Waarvoor dient het? - Waar wordt het gemaakt? - Wat is het doelwitorgaan? - Hoe werkt het? - Wat kan er misgaan? Traditioneel Uitdagend

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 14 Basisvormen Uitdagend Biologieonderwijs Hele Taak Eerst Directe Instructie Meester- Gezel Begeleid Ontdekkend Adaptief UitlegU Hulp naar behoefte Docent Leerling

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 15 Leerlogica Leren is een doelgericht en actief proces waarbij wordt voortgebouwd op bestaande verwachtingen Onderwijslogica Leerlingen leren wat ze oefenen, zorg er daarom voor dat leerlingen willen en kunnen oefenen wat je ze wilt leren Uitdagend Biologieonderwijs voor alle leerlingen

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 16 Waarom is uitdagend onderwijs effectiever dan de traditionele aanpak? Toets beide aan onderwijslogica Hele taak Deeltaak Uitleg Deeltaak Uitleg Deeltaak Uitleg Traditioneel Uitdagend vakonderwijs Leerlingen leren wat ze oefenen, zorg er daarom voor dat leerlingen willen en kunnen oefenen wat je ze wilt leren

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 17 Toetsing aan onderwijslogica Doelgericht Leertijd Duidelijk Aansluitend Uitdagend Feedback Motiverend Veilig TraditioneelUitdagend biologieonderwijs Doelgericht-+ Leertijd-+ Duidelijk? +(?) Aansluitend-+ Uitdagend-+ Feedback-+ Motiverend-+ Veilig??

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 18 Veel onderwijsvernieuwingen zijn effectief voor de leerlingen maar niet praktisch voor de docent Als de traditionele aanpak minder effectief is waarom blijven docenten dat dan doen?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 19 Docenten beoordelen innovaties op praktische bruikbaarheid en veel innovaties zijn niet praktisch. Docenten beoordelen innovaties op praktische bruikbaarheid en veel innovaties zijn niet praktisch.

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 20 Waarom is uitdagend biologieonderwijs praktisch voor een docent? Innovatie door stapsgewijze mutatie en recombinatie van bestaande lesbouwstenen waarbij iedere stap door de docent ook als een verbetering wordt beschouwd.

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 21 Snelle en zuinige heuristieken (Gigerenzer&Gassmaier, 2011)

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 22 Uitdagend Biologieonderwijs ontwerpen Twee voorbeelden van snelle en zuinige heuristieken Omdraaien Weglaten

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 23 Wat willen we bereiken? Stapsgewijze uitbreiding van een passend, effectief en praktisch didactisch repertoire

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 24

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 25 Hoe HDS van een docent ontlokken? (Janssen, Westbroek, Doyle & Van Driel, under review) 1.Wat doe je in je reguliere lessen (lessegmenten)? 2.Hoe ontwerp je deze segmenten? 3.Waarom doe je het zo, en waarom is het belangrijk? 4.Verbind de nog niet geëxpliciteerde doel/middel relaties 5.Evalueer wat goed gaat en kan worden verbeterd? Ladder interview

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 26 Johan’s heuristisch doelsysteem

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 27 Vaststellen stapsgewijs professionaliseringstraject: onderwijs impact analyse

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 28 Leerroute van Johan Exp 1: Activerende directe instructie [activerende hele taak, daarna uitleg, daarna deze taak maken]

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 29 Leerroute Johan (vervolg) Exp 4: meester-gezel aanpak (hormonen) Eerst uitvoering activerende taak demonstreren en daarna leerlingen zelf taak laten uitwerken Exp 7: begeleid ontdekkende aanpak (practicum smaakzintuigen) Practicumvoorschrift in stroken geknipt en alleen strook gegeven als lln. er zelf niet uitkomen Exp 9: adaptieve aanpak (bestuiving) 5 min. Lesjes van lln. a.h.v. filmpje over bestuivers

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 30 Uitdagend biologieonderwijs voor alle leerlingen Effectief, praktisch maar ook generatief? Generatief = Een onderwijsvernieuwing die andere vernieuwingen niet uitsluit maar ze juist mogelijk maakt

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 31 Visies op goed biologieonderwijs 1.Specifieke vakkennis en procedures uitleggen en oefenen 2. Ideeën en strategieën begeleid laten ontdekken 3. Leren in contexten waarin de leerstof (later) wordt gebruikt 4.Leren denken centraal: historisch denken, biologisch denken etc. 5.Persoonlijke groei van de lln. centraal: we onderwijzen lln. geen vakken

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 32 Onderwijsleerpiramide Perspectieven Leren door onderzoeken Aca. rationalisme Contexten Leren door imitatie Situationisme Begrippen / Strategieën Leren door constructie Constructivisme Feiten / Procedures Leren door bekrachtiging Behaviorisme Instincten Leren door natuurlijke selectie Evolutionisme Uitdagend biologieonderwijs Traditioneel Over jezelf Personalisme Over de wereld

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 33 De Bubble Boy Wat is er voor nodig om hem weer uit de Bubble te krijgen?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 34 Model van het Immuunsysteem

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 35 Waarom heeft de bubble boy een immuunsysteem nodig?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 36 Hoe kan een binnengedrongen bacterie onschadelijk worden gemaakt?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 37 Hoe kan worden voorkomen dat een macrofaag lichaamseigen materiaal fagocyteert?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 38 Hoe kan voor ieder antigeen een receptor worden aangemaakt?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 39 Hoe kan de trefkans tussen een B-cel met juiste receptor en een antigeen worden vergroot?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 40 Hoe kan een virusgeïnfecteerde cel worden herkend en onschadelijk gemaakt?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 41 Model van het Immuunsysteem

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 42 De Bubble Boy Wat is er voor nodig om hem weer uit de Bubble te krijgen?

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 43

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 44 Complete lesmateriaal inclusief resultaten van leerlingen en theoretische achtergronden Kijk op +leren/view.do

Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing 45