‘TOEZICHTKAART’ VAN NL Vide jaarcongres 4 april 2006 Bert Bulder Thierry Wever Pieter de Lezenne Coulander

2Have Information Solutions Adromi AdviesWerk veranderadviesgroep b.v. Agentschap Telecom Albron Algemene Rekenkamer Arbeidsinspectie Autoriteit Financiële Markten Brunia Compliance Consultancy Bureau Financieel Toezicht College Bescherming Persoonsgegevens College Toezicht Zorgverzekeringen Consumentenbond Dienst Milieu en Bouwtoezicht Amsterdam EIM Erasmus Universiteit Rotterdam Erfgoedinspectie FOD Sociale Zekerheid Gemeente Hans van der Lee Advies Inspectie Jeugdzorg Inspectie Militaire Gezondheidszorg Inspectie Openbare Orde en Veiligheid Inspectie van de Sanctietoepassing Inspectie van het Onderwijs Inspectie Verkeer en Waterstaat Inspectie voor de Gezondheidszorg Inspectie Werk en Inkomen Juridische Faculteit RUG K+V organisatie advies Kwaliteitscentrum Examinering Liaan Consult BV Milieudienst West-Holland Ministerie van BZK Ministerie van Financiën Ministerie van Justitie Ministerie van OCW Ministerie van Verkeer en Waterstaat Ministerie van VROM/DGM/NEA NCTb Nederlandse Mededingingsautoriteit Nederlands Normalisatie-instituut Provincie Noord-Brabant RAVEH Consultancy ROC-ASA ROI Opleidingen Publieke Sector Staatstoezicht op de mijnen TU Delft Turkesteen Consulting B.V. UJG Van de Bunt Adviseurs Verispect BV Voedsel en Waren Autoriteit VROM-Inspectie Zorggroep Noorderbreedte Herkomst deelnemers Jaarcongres

Waarom deze titel? Kennen we elkaar in Toezichtland? Vanaf 2005 veel ‘ongezouten’ kritiek over lasten en futiliteiten Veel rapporten Nut toezicht onderbelicht ‘Beelden’ van inkleuring voorzien Er is zeker wel iets aan de hand!!

Tweede Kamer VVD… al die inspecties en controlediensten die langs elkaar heen en tegen elkaar in werken … Ik stel voor dat bewindslieden ‘n week in ‘t MKB gaan werken…in iéder geval de VWA en de Arbeidsinspectie samenvoegen met tenminste een derde dienst CDA…VWA meeste kritiek bedrijfsleven… inspecteurs onder genot goed glas wijn wat zij nu weer naar de Kamer zullen sturen …. PvdA…tegenstrijdig toezicht ….. fundamentele wijziging… geheel nieuwe weg….

Pechtold …Het probleem met toezicht zit in aantal, afstemming, dubbeling en kwantiteit…. Toezicht is voor de samenleving ook hard nodig…. Toppers uit VNO-NCW en MKB Nederland gaan regie mede bepalen, valideren en inspireren. … per domein toezicht te gaan structureren, zal ervoor zorgen dat het effect hetzelfde is…. twee bezoeken per jaar nog te veel… Deze minister wil graag een deuk in een pak boter slaan als het gaat om daadwerkelijk vormgeven van andere overheid… daarvoor wil ik voor u wel gaan hollen…

Kaderstellende Visie op Toezicht Nalevingtoezicht Toezicht op handelingen van burgers en bedrijven, gericht op de naleving van wet- en regelgeving Uitvoeringstoezicht Toezicht op de uitvoering van publieke taken door zelfstandige organisaties Interbestuurlijk toezicht Toezicht door hogere overheden op de uitvoering van publieke taken door decentrale bestuursorganen

Aantal Handhavingsorganisaties per departement BZK Def EZ Fin Jus LNV OCW SZW V&W VROM VWS 10 Uit: Inventarisatie bevoegdheden handhavingsorganisaties Andersson Elffers Felix, 11 mrt ‘05

Verdeling IG-beraad inspecties over vormen van toezicht NalevingUitvoeringInterbestuurlijk Arbeidsinspectie Algemene Inspectie Dienst Agentschap Telecom I GezondheidsZorg I JeugdZorg (IJZ) I Krijgsmacht (IK) I vh Onderwijs I Openbare Orde & Veiligheid I Sanctietoepassing (IS) I Verkeer & Waterstaat I Werk & Inkomen Staatstoezicht od Mijnen VROM Inspectie Voedsel & Waren Autoriteit

Verdeling Toezichthouders Algemeen Arbeid Onderwijs Zorg Personen Verkeer en vervoer Financieel Landbouw Bouw Kunst en archieven Vrije beroepen Markt Overig 20 Uit: Nederland Toezichtland, SEO april 2005

terroristenbestrijders Politie:40.300? Brandweer: Waterschappen: Kon. Marechaussee: Douane: Treinconducteurs:.…. Schoonmakers: …….. U en ik: ?????

IG-beraad Naam± FTE ± mlj € Voedsel & Waren Autoriteit Inspectie Verkeer & Waterstaat Arbeidsinspectie Algemene Inspectie Dienst VROM Inspectie Inspectie van het Onderwijs Inspectie GezondheidsZorg Agentschap Telecom IWI (230-25), IOOV (45-3), IJZ (40-3), SodM (40-3), IK (20-2), IS (9-1) FTE totaal: ± 6400 ± 585

Kosten voor de burger per jaar Organisaties FTEKosten€/burger/jr Politie ? 3220 => 200 UWV => 115 AFM, NMA, AR => 7 IG-beraad => 37 Benchmark vanuit IG-beraad nadert voltooiing. +

Gegevens omtrent toezicht VNO-NCW tussen Haat en Liefde, mei 2005: Ruzie? Dat valt nogal mee. Redelijke samenwerking, wel veel te verbeteren: begrip voortgang bedrijfsproces en minder aandacht voor ‘futiliteiten’. Inspectiedruk neemt toe vanuit gemeenten, brandweer en provincie (milieu). Buma/Stemra is de gebeten hond. Horeca zelf:VWA ± 1 inspectie/jaar AI± 1 inspectie per 8 jaar Ook brandweer, politie, verzekeraar, B&W toezicht, milieudienst, belastingdienst, Arbodienst, …

Vervolg Gemeentelijk toezicht intensiveert: Gemeente Amsterdam heeft ± 1600 toezichthouders (afval, metro, verkeer, …) waarvan ruim 700 BOA’s. Lasten vermindering niet automatisch te verwachten. Kan niet van Rijkstoezicht (alleen) komen!

Water naar zee dragen?? 1 Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen 2 Zorgverzekeringswet 3 Levensloopregeling 4 WIA 5 Maandelijkse loonheffingsaangifte

Wildgroei aan toezichthouders?

Vorming Inspectie van het Onderwijs Integratie : dat was toch iets van vroeger? Inspectie van het Onderwijs Inspectie Cultuureducatie Toezicht binnenvaartonderwijs Landbouwhuishoud- onderwijs Handelsonderwijs Buitengewoon onderwijs Nijverheidsonderwijs voor meisjes Lager onderwijs Voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs Inspectie landbouwonderwijs Inspectie onderwijzersopleiding Bewaarschoolonderwijs Gemeentelijk onderwijstoezicht Bisschoppelijk onderwijstoezicht

Vorming VWA RVVKvW ← Hoofdinspectie Levensmiddelen ← Inspectie Drankwetgeving Inspectie Gezondheids- Bescherming ← Afdeling Technisch Onderzoek Inspectie Waren & Veterinaire Zaken ← Veterinaire Inspectie Voedsel en Waren Autoriteit KvW RVV

Beeldvorming Ook reorganisaties bij Inspectie Verkeer & Waterstaat, Erfgoedinspectie, … Oude inspectienamen blijven ‘hangen’ Nieuwe inspecties komen er dus bij, althans in de perceptie! Ook echte nieuwe, zoals de Nederlandse Emissie Autoriteit, Zorgautoriteit en de Consumentenautoriteit io.

Noodzaak regels Ordening samenleving Onrecht te bestrijden Rechtsbescherming Rechtsgelijkheid Bedrijf en burger met eigen verantwoordelijkheid

NUT TOEZICHT Maatschappelijk VERTROUWEN

Strijdige Regels Kent u die van die lijster die rondvloog in die bakkerij? “Van de Warenwet mocht ie zich niet ontlasten in het deeg. De bakker ving ‘m maar mocht ‘m niet loslaten vanwege de MKZ…”

Aanpak Strijdige Regels door ministerie EZwww.strijdigeregels.nl Sinds begin 2005 vrijwel geen nieuwe meldingen, ondanks daartoe ingesteld systeem Toch blijven de broodjes AAP (en soms nog de echte ‘onhandigheden’) Vertellers ‘mooie verhalen’ vragen naar documentatie om de feiten aan te kunnen pakken!

……… Bijna elke vraag van de inspecteur roept bij haar gesprekspartners een wedervraag op. Neem de vloer van het loopbad - die moet van de verpleeghuisinspectie om hygiënische redenen glad zijn en van de arbeidsinspectie juist ruw, om uitglijden te voorkomen. 'Wie moeten we dan volgen?', vraagt de nieuwe locatiemanager. ……… NRC van

Risico gebaseerd toezicht - Discussie over nalevingniveaus wordt door de departementen niet afgerond - De ‘knoeiers’ wel stevig aanpakken - Sturing toezichthouders meer en meer door variabel percentage klachten & incidenten Verkeersongeval  Prestaties op school Ongezond eten  Cultureel erfgoed

Oplossingen Onder toezichtgestelden betrekken Handhaven met meer verstand en gevoel Futiliteiten inperken, naar ‘doel’ toezicht Gelijkheidsbeginsel binnen doelgroep 1 loket per domein? Samenwerken Evolutie  revolutie? Inzicht & ervaring benutten

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Directie Communicatie 06 maart 2006 Nr. 06/37 Vrijwilligers nu al vrijgesteld van arboregels Organisaties waar vrijwilligers werken hoeven binnenkort niet meer aan alle verplichtingen van de Arbowet te voldoen. Alleen de bescherming tegen zeer ernstige risico’s blijft gehandhaafd.

Één loket?? KvK Gemeente loket Ministerie EZ VNO-NCW loket MKB loket Iedere branche z’n eigen ‘1 loket’ Op gemeentelijk, provinciaal, rijksniveau?

Overheidsloketten

Uitwerking uit ICT

Samenwerkingsvormen Taakoverdracht ▲ Onderaanneming ▲ Regie ▲ Gezamenlijk inspecteren ▲ Informatie uitwisseling

Resultaten Samen Werkt nog niet echt volop Minder lasten niet merkbaar gerealiseerd Oogmerk veelal: meer effect Efficiency slechter (=> minder toezicht!)

Deze presentatie verschijnt op de Vide website

Bronnen Commissie Stevens: Het gezicht van toezichtHet gezicht van toezicht VNO-NCW: Tussen haat en liefdeTussen haat en liefde Commissie Alders: Interbestuurlijk toezicht herijktInterbestuurlijk toezicht herijkt Essay ministeries J, F, EZ, BZK: In regels gevangenIn regels gevangen Stichting Economisch Onderzoek: Nederland ToezichtlandNederland Toezichtland Andersson Elffers Felix: Inventarisatie bevoegdhedenInventarisatie bevoegdheden Handhavingsorganisaties