Inspiratiedag Natuur Op School Welkom!

Inspiratiedag Natuur Op School Programma:  Toelichting bij het NOS-subsidiereglement  De Speelplaats  ParticiWadde?  Lunch  Outdoor Education: leren van, over of in de natuur?  Aan de slag!

Provinciale subsidies voor vergroening van schooldomeinen

Twee basisvoorwaarden Vier uitgangspunten Biodiversiteit bevorderen Educatieve meerwaarde EcologischEducatief ParticipatiefGeïntegreerd

Hoe loopt zo’n vergroeningstraject? Indienen intentieverklaring ( Verkennend gesprek met MOS-begeleider Vorming voor het team (2 uur) Bevraging van team, kinderen, ouders… Eventueel inschakelen externe expertise Opmaak inrichtingsplan Opvragen offertes Opstellen plan om project educatief te integreren in de schoolwerking  Indienen projectvoorstel en wachten op goedkeuring Uitvoering van het project  Indienen subsidiedossier

Wie zal wat betalen?* -Terugbetaling 85 % vd aanvaarde investeringskost -Minimum investering: € 1000 (  € 850 subsidie) -Maximum subsidie: € 5000 (  € 5885 investering) -Prefinanciering -Bepaalde onderdelen: vastgelegd bedrag. -* Binnen de perken van de daartoe op de begroting van de provincie West-Vlaanderen goedgekeurde kredieten.

Welke kosten mag ik inbrengen? -Streekeigen plantgoed -Uitbraak verhardingen -Graafwerken (poel, heuvel, …) -Inhuren externe expertise -Noodzakelijke afrasteringen -Ondersteuningsmaterialen -Educatieve en veldwerkmaterialen -Klein tuingereedschap -… Dit in overleg met de MOS-begeleider (redelijkheid: vergroening primeert!)

Ik maak een dossier en daarin zit… 1.Projectvoorstel: -Het projectvoorstelformulier met gegevens van de school -Beknopte schriftelijke toelichting (doelstellingen, omschrijving educatieve verankering, verduidelijking participatief luik) -Werkplanning voor de uitvoering van het project -Planning voor opvolging en onderhoud van het project -Gedetailleerde begroting (met uitgaven- en inkomsten) en bestekken/offertes -Plattegrond beginsituatie -Plattegrond gewenste situatie 2. Subsidieaanvraag -Plattegrond en foto’s realisatie -Offertes en facturen (met betaalbewijs) -Eventuele vergunningen (of bewijs aanvraag ervan) -Visibiliteit Provincie

En wanneer zien we ons geld? -Project volledig afgewerkt -Alle facturen binnen -Subsidieaanvraagformulier + begroting ingediend voor 1 november  Uitbetaling ten laatste januari volgend kalenderjaar

Vragen?

De Speelplaats Hoe omschrijf je je eigen speelplaats? Waarvoor wordt de speelplaats gebruikt? Wat gebeurt er tijdens de pauze op de speelplaats? Wat vinden de leerlingen van hun speelplaats?

Maak het verschil op de Speelplaats! Organisatie ‘Diversiteit en Samenleving’ Onderzoek naar Samenleven op de speelplaatsen Brochure: 4 centrale kwesties, 9 aanbevelingen Activiteiten en Animatie / Toezicht en Begeleiden Afspraken en Regels / Infrastructuur en Ruimte

Maak het verschil op de Speelplaats! 1)Maak de middagpauze aantrekkelijker 2)Zorg voor nieuwe ontmoetingskansen 3)Zorg voor nieuwe ontmoetingsmomenten 4)Moet iedereen toezicht doen?

Maak het verschil op de Speelplaats! 5) Aandacht voor kreukel- en transitzones

Maak het verschil op de Speelplaats! 6) Kies een beperkte set regels 7) Praat over taal

Maak het verschil op de Speelplaats! 8) Geef je speelplaats een facelift *hoe aantrekkelijker maken? Wat willen de leerlingen? *zones, kleur, zitelementen, GROEN 9) Draag zorg voor je infrastructuur *Groen zorgt voor zacht gedrag *onderhoud en netheid *kleine ingrepen of grote veranderingen?

Groen op de Speelplaats! -onderzoek bij ziekenhuizen: snellere genezing -groen  zacht gedrag -multifunctioneel: ontspannen én uitleven -stress-hormoon vermindert -symptomen adhd minder -pestgedrag minder -leerlingen opgeladen na de pauze, beter geconcentreerd

Groen op de Speelplaats! Meer info? Facebookgroep ‘ZOT van Natuur’

Autonome Middenschool Bredene

Houtlandinstituut Torhout

Grenslandinstituut Menen

Sint Pieter Middenschool Oostkamp

Basisschool

Jenaplanschool De Feniks

Groen op de Speelplaats! Eindtermen!

Groen op de Speelplaats! Pauze!

ParticiWadde? Waarom?

Participatie Hoe?

Participatie Hoe? Formeel/ad hoc? Wie? Welke trap? Wat is bespreekbaar? Leerproces?

Participatie Wie? Leerlingen – leerkrachten - leerlingenbegeleiders – onderhoudspersoneel – poetspersoneel – ouders - buurt – gemeente – lokale (natuur) vereniging – provincie - … Wanneer? Vanaf de start Doorheen het hele proces!

Participatie Voorbeeld: -Sint Pieter Oostkamp -SiGo Gistel -VTI Harelbeke

Participatie leerlingen Wat? *start: ideeën sprokkelen, bevragen *tijdens: terugkoppelen planning, *uitvoering: meewerken, verantwoordelijkheid

Participatie leerlingen Start: ideeën sprokkelen, bevragen -onderzoeksopdracht ‘biodiversiteit in de stad’ -bevraging, interview, … tijdens les Nederlands -oriënteren op luchtfoto in aardrijkskunde -reflecteren op ‘samenleven op de speelplaats’ tijdens zedenleer/ethiek/religie -domein opmeten en tekenen tijdens WW -droomspeelplaats tekenen in PO

Participatie leerlingen Start: ideeën sprokkelen, bevragen -leerlingenraad -groene envelopmoment -wensenlijstje -ideeënbus -fotojacht -’dit kan anders’-prikkertjes -deMOS: Green your School -NOW/WOW/HOW-box

Participatie leerlingen *tijdens: terugkoppelen -poll -stemming (prikkers, vlagjes, snoeppapiertjes, zonnebloempitjes, blaadjes, inkleuren, …) *tijdens: planning -communicatie -offertes opvragen, budget berekenen, fondsenwerving -plantenlijst opmaken, inplanting -ontwerpen en maken van bank

Participatie leerlingen *uitvoering: meewerken, verantwoordelijkheid -planten, onderhouden -mee afspraken opmaken -…

Participatie leerlingen *tijdens: terugkoppeling

Participatie leerkrachten, leerlingenbegeleiders -bezorgdheden en kansen m.b.t. ‘samenleven’ -droomoefening -wensenlijstje -inventarisatie outdoor education -vorming outdoor education -begeleiden participatieproces in de klas

Participatie onderhoudspersoneel -goed zicht op knelpunten/mogelijke oplossingen -staan (deels) in voor onderhoud groen -mogelijks meer poetswerk -bevraging en terugkoppeling Of -structureel in de werkgroep

Participatie ouders -informeren/bevragen/meebeslissen? -online bevraging -tijdens oudercontact -steun ouderraad -praktisch: landschapsarchitect, aannemer, natuurgids, journalist, hulp tijdens werkweekend, …

Participatie anderen Wie nog betrekken? Voorbeelden, good practices? Wat neem je mee?  eindtermendebat

ParticiWadde? Middagpauze!

Outdoor Education  Zelfstandig nadenken is belangrijker dan de waarheid vinden. (socrates)  In een actieve positie maak je meer kans om intelligent te worden dan in een passieve. (Michel Serres)  Gebruik de hele natuur, inclusief de natuur, als klaslokaal! (Richard Louv)

Outdoor education Opdracht: Denk terug aan een intense leerervaring. Wat maakt het zo sterk?

Outdoor Education – Wat? Verschillende vormen van buitenonderwijs:  Omgevingsonderwijs: het leren in, van en over je eigen leefomgeving, meestal buiten de school  Natuurklassen: leren in, van en over de natuur, tijdens een meerdaagse  Buitenspel: buiten spelen individueel of collectief Het ‘echte‘ spel= spel zonder VW?  Openluchtonderwijs = outdoor education

Outdoor Education = openluchtonderwijs 3 componenten: Buitenruimte = lesruimte (Buitenruimte als verlengde van het klaslokaal)

Outdoor Education – Wat? Flow learning vier stappen (Joseph Cornell) 1. Stimuleer enthousiasme met een energizer 2. Concentreer de aandacht aandacht richten via de zintuigen 3. Directe (natuur)ervaringen nadruk op de individuele beleving van de natuur verbondenheid met alle levende organismen 4. Inspiratie delen ervaringen en inspiratie uitwisselen

Outdoor Education  Aandachtspunten:  Op tocht of op school?  Alle weersomstandigheden  Niet ver, niet uitzonderlijk, geen sensatie  Regelmaat !  Vast stramien, ritueel  Multi-inzetbare werkvormen  Weinig en natuurlijke materialen, authenticiteit- en duurzaamheidsgedachte Slecht weer bestaat niet… Alleen slecht aangepaste kledij ;-)

Outdoor Education

Praktisch Ontwerp Plantenkeuze : biologie/natuurwetenschappen: bloemwijzen, vruchten, knoppen, bomen, … Voeding/verzorging: kruidenvoor keuken en verzorging Latijn: opmerkelijke plantennamen PO: natuurlijke kleurstoffen, vormen Wetenschappelijk Werk: geometrie in de natuur Houttechnieken: boomsoorten Aankoop planten Planopmaak Vergunningen Uitvoering Afspraken Onderhoud