ALGEMEEN  Verhouding leerplancomponenten conform leerplan  Verhouding examens en DW  Feedback en tekstrevisie  Doordacht onderscheid basis-verdieping- uitbreiding  Info (ook aan ouders) over leemtes in het leerproces + mogelijke bijsturing  Leerplanrealisatie  Gelijkgerichtheid  Horizontale + verticale samenwerking aan leerlijnen  Taalopdrachten in contextrijk kader aanbieden  Relevante opdrachten geven met voldoende actualiteitswaarde

MODERNE VREEMDE TALEN  Overleggen met de collega’s Frans, Engels en Duits over de invulling van de specifieke eindtermen van de pool moderne talen  Uitspelen verschil met richting moderne talen (iets meer verwachten in talenrichtingen)

PEDAGOGIE EN DIDACTIEK  Kritiek op kennisgerichte onderwijsstijl en overwegend prestatiegerichte onderwijspraktijk die resulteren in productgerichte taken en opdrachten. (=> de realisatie van vaardigheidsgerichte eindtermen wordt verschoven naar opdrachten die als product worden geëvalueerd)  Activerende werkvormen  Ondersteuning leerproces met leermiddelen, schrijfkaders en spreekfiches.  Overzichten om examens voor te bereiden zijn handreikingen die leren leren stimuleren en niet enkel leerstofafbakeningen.  Integratie van ICT  Aandacht voor studiehouding, creatieve inbreng leerlingen, correct taalregister  Inzetten op leren leren en leren structureren met aanschouwelijke voorstellingen  Contract- en hoekenwerk

STRATEGIEËN  Expliciet doorlopen OVUR-procedure  Consequent stappen OVUR doorlopen  Onderscheiden teksttypes o.b.v. tekstkenmerken, gebruik leesstrategieën en herkennen tekststructuren  Kritiek op theoretische en reproductieve bevraging leesstrategieën, ordeninsgprincipes en schooltaalwoorden.

VAARDIGHEDEN  Leerlijnen productieve en receptieve vaardigheden over de graden heen  Criteria duidelijk omschrijven waaraan opdracht moet voldoen (naar leerlingen toe)  Vier vaardigheden evenwichtig aangeboden  Link vaardigheidsopdrachten met studierichting, interesses en leefwereld leerlingen, actualiteit  Vaardigheidstraining met ontwikkeling reflectievermogen en strategische vaardigheden  Variatie aan tekstsoorten en –types  Meer structurerend en beoordelend niveau  Integratie van de vaardigheden enerzijds, integratie van vaardigheden en taalbeschouwing anderzijds.  Aandacht voor taalvaardigheidsopdracht met link naar dagelijks leven  Voldoende oefenen van luister- en spreekvaardigheid tijdens les

TAALBESCHOUWING  = wisselwerking tussen kennen en kunnen  Doel: ondersteuning vaardigheden en reflectie op eigen en andermans taalgebruik  Aansluiten bij concrete taaluitingen leerlingen  Niet theoretisch-cognitief, wel ondersteuning ontwikkeling taalvaardigheid  Integratie met vaardigheden  Vaardigheden en taalbeschouwelijke kennisinhouden integreren en niet verkavelen  NIET: kennisoverdracht van spelling en grammatica  INDUCTIEVE aanpak (waarnemen > begrijpen > interpreteren)

LITERATUUR - LEESPORTFOLIO  Bijdragen tot vaardigheid persoonlijke waardering en voorkeuren formuleren (brede vorming)  Leesplezier blijft centraal staan  Tekstervarend lezen (Theo Witte)  Belang balansverslag en leesautobiografie  Duidelijke criteria voor de schriftelijke opdrachten (in de leesportfolio)  Beoordelingscriteria voor literaire competentie via leesplezier afstemmen op leerplandoelstellingen

EVALUATIE  NIET: theoretisch en reproductief  Gezonde verhouding taalbeschouwing – vaardigheden:  kritiek op te groot aandeel taalbeschouwing  In rapportering duidelijk maken of je voldoende gegevens hebt over alle onderdelen van de leerplannen.  Puntenverdeling in examens  Onderdelen examen verwijzen naar de drie componenten vaardigheden, literatuur, taalbeschouwing  Spelling, woordenschat en grammatica in zinvolle contexten aanbieden en evalueren  Verdeelsleutel kennis/vaardigheden met nadruk op vaardigheden zoals in leerplan  Taalbeschouwing binnen zinvolle contexten bevragen: strategisch en reflecterend handelen beoordelen

EVALUATIE VAARDIGHEDEN  Niet alleen productgericht  Ook structurerend en het beoordelend niveau  Peer- en zelfevaluatie.  Duidelijke criteria voor beoordeling spreek- en schrijfvaardigheden, leesportfolio  Procesmatig en geïntegreerd  Transparantie in evaluatie spreken  Dictee is geen schrijfvaardigheid  Afspraken in vakgroep over beoordelingscriteria vaardigheden (zie voorbeeldfiches leerplan)

EVALUATIE ATTITUDES  Evalueren van attitudes, (niet alleen mondelinge feedback tijdens de les)  Geen niet-vakgebonden attitudes in de beoordeling EVALUATIE VRAAGSTELLING  Eenduidige vraagstelling  Foute onder ogen brengen om te laten verbeteren, werkt destabiliserend  Correcte verbetering

LEERZORG  Sticordi-maatregelen voor dyslectische leerlingen  Extra ondersteuning en coaching voor leerlingen met taalachterstand  Synergie met GOK voor leerlingen met taalachterstand  Synergie met GOK voor de screening en de extra begeleidingsinitiatieven  Aandacht voor schooltaalwoorden  Leerlingen in groepjes opvangen om meer oefenkansen te creëren voor bijv. vaardigheden  Mogelijkheid om leermiddelen te gebruiken bij zoekopdrachten (+ICT-ondersteuning)  Extra studiebegeleiding/ remediëring  Opvolging effecten van de remediëringsactiviteiten

VAKGROEPWERKING  Gedegen en gedeelde vakkennis  Navormingen volgen en nieuwe inzichten binnen de vakgroep delen  Werken met portfolio’s die doorgaan over de graden heen  Bijdrage vanuit vakgroep aan geïntegreerde proef  Verticale leerlijn aanpakken  Doen een beroep op pedagogisch begeleider  Vakgroep zorgt voor concrete en gelijkgerichte afspraken over onderwijs- en evaluatiepraktijk  Groep komt regelmatig samen om inzichten en ervaringen uit te wisselen  Via zelfevaluatie sterktes en zwaktes in kaart brengen en kwaliteitsverbetering nastreven  Navormingen volgen en nieuwe inzichten binnen de vakgroep delen