Beter samenwerken in lokale netwerken

Presentatie over: "Beter samenwerken in lokale netwerken"— Transcript van de presentatie:

1 Beter samenwerken in lokale netwerken
vakgroep publieke governance, management & financiën Beter samenwerken in lokale netwerken Opleiding georganiseerd door VVSG in samenwerking met N – Lab UGent

2 N-LAB Het N – Lab (Ghent Laboratory for Network Analysis) informeert en ondersteunt politici, ambtenaren en praktijkwerkers die actief betrokken zijn bij netwerkvorming

3

4 vzw Regionaal Landschap Houtland RESOC Midden-West-Vlaanderen
Bosgroep Houtland Bosgroep IJzer en Leie vzw Regionaal Landschap Houtland RESOC Midden-West-Vlaanderen COMENES (Consortium Volwassenenonderwijs) VVV 't Tieltse vzw Toerisme Leiestreek Huisartsenkring Midden-West-Vlaanderen LoGO Midden-West-Vlaanderen (Lokaal GezondheidsOverleg) Palliatief Netwerk De Mantel vzw Regionale Welzijnsraad vzw SEL Midden-West-Vlaanderen vzw SEL Zuid-West-Vlaanderen SERR Midden-West-Vlaanderen Tracee (bedrijvengroep soc. Economie) vzw Kringwinkel Midwest vzw Lochting vzw Variant - vzw De Dienstenwinkel (vanaf 2010) Sociaal verhuurkantoor regio Midden-West-Vlaanderen Sociaal verhuurkantoor regio Roeselare Huis van de voeding (Project Huis van de Voeding)

5 Waterschap Burggravenstroom
SIT Meetjesland SIT Zomergem …

6 Inleidend over de driedaagse opleiding
We bekijken netwerken als een zakelijke onderneming, die hoort bij een veranderende omgeving van lokale besturen. Het begrip geeft veranderende praktijken weer waarin professionelen in lokale besturen nu werken. Netwerken zijn niet altijd nodig, zijn niet per definitie positief en werken niet per definitie goed.

7 Inleidend over de driedaagse opleiding
Dag 1 Kijken naar netwerken en naar lokale besturen in netwerken: kaders rond praktijken (Patrick Kenis - UTilburg en WU Wien; Filip De Rynck – UGent) Dag 2 Management van en in netwerken (Joris Voets – UGent met gasten) Dag 3 Evalueren van netwerken: werken netwerken? (Katrien Verleye – UGent met gasten) Leen Van Lindt en Peter De Greef (Levuur) nemen deel en begeleiden bij momenten

8 Beter samenwerken in lokale netwerken: de netwerkende gemeente
vakgroep publieke governance, management & financiën Beter samenwerken in lokale netwerken: de netwerkende gemeente Filip De Rynck (UGent)

9 Thema’s in vogelvlucht
Verschuivende paradigma’s Gemeenten in soorten netwerken Kijken naar lokale netwerken Impact van en op de gemeentelijke organisatie De professional in een netwerkcontext

10 A Verschuivende paradigma’s

11

12

13

14 Governance en ideologie
Mist rond het begrip regie als voorbeeld: ‘minder zelf doen, meer regie’ Tussen loslaten, afbouwen, anderen laten doen en investeren in actieve partnerschappen Tussen minder overheid of geen overheid en een anders functionerende overheid

15 B Lokale besturen in soorten netwerken

16 Soorten lokale netwerken
De kleur en setting van de domeinen (van ziekenzorg tot brandweer,...) Dienstverlenend (‘service delivery networks) / beleidsnetwerken (‘policy networks’) Rond het bed, van wijk tot streek: netwerken op schalen Coproductie met burgers, PPS en interorganisatorische netwerken Gemandateerde lokale netwerken door centrale overheden, netwerken op eigen gemeentelijk initiatief, netwerken op uitnodiging Publiek – publieke netwerken versus publiek – private netwerken Drie organisatievormen en rol van lokale besturen (zie Patrick Kenis)

17 Provan, K. G. en H. B. Milward, (2001), Do Networks Really Work
Provan, K. G. en H. B. Milward, (2001), Do Networks Really Work? A Framework for Evaluating Public Sector Organisational Networks, in: Public Administration Review, 61(4),

18 In welke types van netwerken actief?
In welke soorten netwerken zijn jullie actief? Benoem de kenmerken, eventueel de evolutie Neemt het fenomeen toe in de sfeer waarin jullie werken? Waarom? Welke factoren / motieven leiden tot (meer) netwerken’?

19 C Kijken naar Lokale netwerken

20 5 4 4 4 2 2 2 2 3 3 3 3 A B C D 1 1 1 1

21 complexiteit op drie niveaus
Institutionele complexiteit (kaders, regelgeving, design van en in netwerken) Substantieve complexiteit (percepties, framing, kennis,...) Strategische complexiteit (macht, strategie, ‘games’, rondes en arena’s)

22 Selectieve (de-)activering:
Percepties Actoren Instituties Spelmanagement Convenanting: gelijkenissen en verschillen in percepties van actoren en kansen voor doelconvergentie van actoren verkennen Selectieve (de-)activering: (de-)mobiliseren van actoren die spel kunnen vooruithelpen/hinderen Arrangeren: creëren, onderhouden en veranderen van ad hoc setting die interacties in de groep faciliteren Netwerk- constituering Reframing: veranderen van percepties van actoren (welke spellen te spelen, welke waarden belangrijk zijn, enz. Netwerk(de-)activering: nieuwe actoren inbrengen of posities van oude actoren Hervorming: doelstellingen, spelregels en hulpbronnen in het netwerk veranderen

23 Bron: Klijn, EH., en J. Koppenjan (2016), Governance networks in the public sector, Routledge, London

24 Klijn, E-H. , en Koppenjan, J
Klijn, E-H., en Koppenjan, J., (2016), Governance Networks in the Public sector, p86

25 Klijn, E-H. , en Koppenjan, J
Klijn, E-H., en Koppenjan, J., (2016), Governance Networks in the Public sector, p88

26 Bron: Ansell, C. en A.Gash (2008), Collaborative Governance in Theory and Practice, in: JPART, 18:

27 Klijn, E-H. , en Koppenjan, J
Klijn, E-H., en Koppenjan, J., (2016), Governance Networks in the Public sector, p308

28 Gemandateerde lokale netwerken: enkele Voorbeelden
Huis van het Kind LOGO’s Hulpverleningszones Lokaal Overleg Kinderopvang Lokale OverlegPlatforms Onderwijs Sociaal – economisch overleg (ex RESOC) Andere regie – achtige opdrachten ...

29 Bron: Temmerman, C. (2016), Lokale netwerken als instrument van Vlaams beleid. Doctoraal proefschrift, UGent

30 Vlaamse Overheid B A Gemeente D C

31 Gemandateerde lokale netwerken
Temmerman, C. (2016), Lokale netwerken als instrument van Vlaams beleid. Doctoraal proefschrift, UGent

32 D De netwerkende gemeente: impact van en op de organisatie

33 De 50 % gemeente

34 Impact van de organisatie
Impact van de interne werking, cultuur, strategie op het functioneren van professionelen in netwerken Impact van bureaucratische procedures en planningssystemen op netwerken De politiek – ambtelijke verhoudingen in de gemeente en de doorwerking op en in lokale netwerken: strategie van politici, ambtenaren, of van de beide en rollen van beide in netwerken

35 Mandaat en mandatering
Geeft de organisatie het mandaat of maakt de persoon het mandaat zelf ? En hoe scherp is dat mandaat omschreven? Gaat dat mandaat over inhoud of vorm ? Vaak is mandaat het product van de netwerking Netwerking leidt tot verwerven van mandaat Mandaat tussen personen kan verschillen naargelang gemeenten en personen (sterke machtsfiguren vs zwakke)

36 Mandaat en mandatering
Dynamiek in de relatie gemeente – netwerken: netwerkverbanden worden ‘instituties’ met eigen normen, regels en cultuur nieuwe loyauteiten (kunnen) ontstaan in het netwerk druk vanuit het netwerk op personen geloofwaardigheid van gemeentelijke organisatie staat op het spel ten opzichte van andere partners

37 5 4 4 4 2 2 2 2 3 3 3 3 A B C D 1 1 1 1

38 Impact op de organisatie
Impact van netwerken op de gemeentelijke organisatie: de doorwerking van grens – werk Besluitvorming in netwerken en de doorwerking op de organisatie Financiële consolidatie en risico’s: de 50 % gemeente? Netwerkdynamiek en de impact op de financiële cyclus

39 Impact op de organisatie
Werken op de grenzen van de eigen organisatie en andere organisaties Grens - scanning (aftasten van kansen, permanent ‘markt’ onderzoek) Grens - spanning (opnemen van organisaties in verbanden met de eigen organisatie) Grens - management (het werken in de grenszone wordt een wereld op zich)

40 Impact van en op de organisatie
Communicatiestromen Accountability / verantwoording Democratie Thema’s die we meenemen naar de evaluatie (dag drie)

41 Meta – governance Governance van netwerken ‘hands off’:
Institutioneel design (bereik, samenstelling, regels,...) Doelen en kaders (doelstellingen, beleidskaders,...) Governance van netwerken ‘hands on’: Procesmanagement (regels, rollen, conflictregeling,...) Directe participatie als leidende actor

42 E Focus op de professional

43 Focus op de professional in netwerken
Rol en positie is afhankelijk van organisatievorm Persoonlijke draagkracht en capaciteiten Rolperceptie en beroepsbeelden Frontlijnpositie (‘street level bureaucrat’) per definitie voorwerp van dilemma’s Wisselwerking tussen instituties, professional en ‘rules in use’ Opstap naar de sessie over management

44 N-LAB Het N – Lab (Ghent Laboratory for Network Analysis) informeert en ondersteunt politici, ambtenaren en praktijkwerkers die actief betrokken zijn bij netwerkvorming