ACTUALITEITEN SOCIALE ZEKERHEID 18 juni 2015 Kerstin Hopman advocaat

WAT GAAN WE DOEN? Actualiteiten jurisprudentie en gewijzigde/nieuwe regelgeving WIA, WW en ZW WWZ en sociale zekerheid

VERZEKERINGSPLICHT, art 3 WW Statutair bestuurder/directeur in dienst van BV? Voortaan aansluiting bij HR= formele benadering, CRVB:2014:227, USZ 2014/63 Alphahulp: geen ovk met clienten maar met Thuiszorgteam; CRVB:2013:2721, USZ 2014/34 Met TWK geen VZP aannemen= belastend besluit, zware bewijslast UWV; CRVB:2013:2720

VZP+REINTEGRATIE CRvB 8-8-2012, BX4516; vanuit arbeidsovk in reintegratie-ovk: vzp aangenomen CRvB 24-7-2013, ECLI: 2013:1134; vanuit WWB in traject: geen vzp aangenomen CRvB 11-6-2014, ECLI:2014:2025, USZ 2014/240;vanuit WWB in traject; wrkzhdn verricht als prod.medwrkr: wel VZP CRvB 23-07-2014, ECLI:2014:2495, USZ 2014/268 met noot Boot; vanuit WWB in traject, 11 mnd ( productieve?) arbeid verricht: geen vzp aangenomen Arbeid, opleiding of reintegratie. De reikwijdte van artikel 7:610 BW, mr D.J. B. de Wolff, ArbeidsRecht 2012/16

WIA Artikel 4 – volledig en duurzaam arbeidsongeschikt Artikel 5 – gedeeltelijk arbeidsgeschikt IVA x WGA - 75% x 70% IVA artt. 47 t/m 53 WGA artt. 54 t/m 63

DUURZAAM ARBEIDSONGESCHIKT CRvB 18-2-2009; LJN BH1896; ex nunc toetsing CRvB 16-12-2009: LJN BK7027 CRvB 24-2-2010; LJN BL5491: het gaat om de deugdelijkheid van de prognose op het moment dat deze door een bezwaarverzekeringsarts is gedaan CRvB 01-10-2010; LJN BN9226, USZ 2010/320 Welke behandelmogelijkheden zijn relevant? Zie CRvB 9-5 + 25-7-2014 ECLI: 2014: 1729+2519, USZ 2014/304: die kunnen leiden tot toename mogelijkheden/afname beperkingen.

WERK EN WIA

Wetsartikelen art. 52 WIA: inkomen tijdens het recht op de arbeidsongeschiktheidsuitkering ( IVA ) Art. 61 lid 1 WIA: de hoogte van de loongerelateerde uitkering: factor inkomen van belang

Samenloop Uitkering met inkomen WAT IS INKOMEN? Tot 1-3-2012: Inkomensbesluit WIA Vanaf 1-3-2012: Algemeen Inkomensbesluit Socialezekerheidswetten Zowel loon als andere uitkering kan inkomen zijn!

Wijziging hoogte WIA-uitkering bij hernieuwde uitval? Casus: samenloop WIA+loon:bij hernieuwde uitval wordt het loon verlaagd naar 80% Gaat dan de WIA omhoog? Rb. Arnhem 22-03-2011; LJN BP9267: NEE, want: Inkomen in de zin van artikel 52/61 WIA jo art. 3:3 lid 2 AIB: te korten inkomsten zijn die inkomsten die werden genoten in het aangiftetijdvak VOOR het tijdvak waarin het recht ontstond op hernieuwde loondoorbetaling

Kortingsregelingen Beide inkomensbesluiten bepalen dat UWV het voorliggend loon in mindering brengt op een WIA-uitkering. Indien het voorliggend loon een loondoorbetaling ex art. 7:629 BW betreft dient op grond van beide wetteksten sprake te zijn van een RECHT op loondoorbetaling. Recht op loondoorbetaling ontstaan? Civiele rechtspraak terughoudend. Zie noot USZ 2013/65.

Opleggen loondoorbetalingsplicht door UWV Situatie: bedongen arbeid A, wn valt uit, 104 weken ziek, EWT minder dan 35%, werkt vervolgens in functie B en valt dan opnieuw uit in passende functie B Wn/wg meldt toename aog bij UWV in de hoop WIA-uitkering te krijgen ex art. 55 WIA UWV oordeelt dat de passende arbeid de bedongen is geworden en stelt dat er een nieuwe loondoorbetalingsplicht is ontstaan WIA wordt zonder wachttijd toegekend ex art. 55 WGA. WGA wordt toegekend op 55 WIA maar komt niet tot uitbetaling omdat UWV het loon in mindering brengt op de WIA-uitkering conform de wettelijke kortingsregeling

USZ 2014/165+222 CRvB d.d. 19-02-2014; ECLI:CRVB:880; USZ 2014/165 Beide geannoteerd door mr. Dr. P.S. Fluit Zie ook TRA 2014/ M. Driessen: Passende arbeid, bedongen arbeid? De Centrale Raad spreekt.

USZ 2014/165 Casus: wn gaat na 1e uitval aan het werk in aangepast/bijgesteld eigen werk tegen ongewijzigde beloning. Valt opnieuw uit. CRvB: deze relatief beperkte aanpassing van de werkzaamheden is niet aan te merken als een wijziging van de bedongen arbeid. R.o. 4.3.2

USZ 2014/222-1 Casus: wn verricht aangepast (= hulp van collega’s )werk in verminderde urenomvang UWV:sprake van wijziging aard en omvang werk=wijziging (van passende naar)bedongen arbeid. CRvB: in beginsel niet: Wijziging aard: geen wijziging functietaken, sprake van een niet ongebruikelijke collegiale werkverhouding Standpunt van UWV dat iedere wijziging van uren leidt tot wijziging in bedongen arbeid wordt niet gevolgd

Gevolgen USZ 2014/222 Zie noot Fluit: CRvB nog strenger dan HR! Hoe gaat CRvB oordelen indien geen sprake is van SCHRIFTELIJKE wijziging? Lijkt er op dat stilzwijgende wijziging van passende naar bedongen arbeid niet snel aangenomen zal gaan worden. IS DAT ERG? Nee, als er geen nieuw recht op loondoorbetaling ontstaat valt er ook niks te korten, dus ontvangt wn gewoon zijn volledige WIA-uitkering!

INKOMENSVERREKENING WIA-1 2 uitspraken 25-3-2015: CRvB 25-3-2015;ECLI:2015:1090, USZ 2015/137;nieuw recht op bezoldiging ex art.76a ZW ontstaan? Nee. Geen wijziging bedongen arbeid, r.o. 6.5: werkzhdn vielen nog onder functiebeschrijving, geen nieuw aanstellingsbesluit. Werkgever ook belanghebbende! Er is procesbelang, zie r.o.6.2

INKOMENSVERREKENING WIA-2 ECLI:CRVB:2015:921, USZ 2015/157: Casus: vast staat dat er terzake de hernieuwde uitval geen recht op loondoorbetaling bestaat, maar desondanks heeft wg wel opnieuw 2 jaar betaald. UWV kort dit op de WIA. CRvB: mag niet! Onverplicht betaald loon is geen inkomen uit arbeid maar inkomen uit vroegere arbeid en komt dus niet voor korting in aanmerking!

Nieuw recht op loon +no-riskpolis Lees TRA 2014/69 Zie art. 29b Ziektewet en Regeling indicatiestelling no-riskpolis en premiekorting UWV , Stcrt. 2005,249 DOEL: herintreding in het arbeidsproces bevorderen van arbeidsgehandicapten die uit het arbeidsproces zijn geraakt ,LJN AO3300. Werkgever over de streep trekken arbeidsgehandicapten in dienst te nemen. 5-jaarstermijn kan verlengd worden bij aanzienlijk verhoogd risico op ernstige gezondheidsklachten ( BV6615) Hoe weet je ( als wg)of een werknemer in aanmerking komt voor een no-riskpolis?Zie CRvB 20-11-2013; ECLI:CRVB:2014:2507

NO-RISKPOLIS: nieuwe dienstbetrekking? Uitbreiding doelgroep 1-1-2006, o.m. ook van toepassing bij VOORTZETTING dienstbetrekking van WIA-gerechtigde (= 35+ ao) CRvB 20-07-2011; BR2289: voortzetting bestaande arbeidsrelatie, geen no-risk CRvB 23-11-2011; BU5529: oude wijn in nieuwe zakken, feitelijk voorzetting van bestaande arbeidsrelatie

MEEWERKEN AAN EINDE DB NA HERNIEUWDE UITVAL AANDACHTSPUNTEN: benadelingshandeling?inkomenseis? Te onderscheiden: no-riskpolis ex art. 29 b ZW van toepassing? geen benadelingshandeling. UWV betaalt immers het ziekengeld al. Meewerken aan einde dienstbetrekking tijdens WIA op initiatief van wg geen probleem door art. 30 lid 5 WIA NB meewerken aan einde dienstbetrekking tijdens loonsanctie is in alle wetten behandelingshandeling!

MEER WETEN? Zie : ”Werken in de WIA”, praktische nascholing voor de jurist 2/2012, mw. mr. K.U.J. Hopman 3 PO ISBN 978-94-91594-01-4 www.jurisdidact.nl

Loonsanctie+ 2e Spoor Wanneer overgang van 1e naar 2e spoor? Als er onvoldoende concreet perspectief bestaat op duurzame hervatting in het eigen bedrijf, ECLI:NL:CRVB:2013:2684, r.o. 4.3 Arbeidsconflict: contacten desnoods via extern bedrijf Wat als 2e spoor niet tot werkhervatting leidt? Lees ECLI:NL:CRVB:2013:2683, r.o 4.5

LOONSANCTIE Verkorting ex art. 25 lid 14 WIA speelt ALLEEN als een herstelmelding met verzoek om bekorting is gedaan en niet als de loonsanctiebeslissing te laat is afgegeven; ECLI:CRVB:2014:3159 WIJZIGING RECHTSPRAAK: UWV moet OOK een besluit uitreiken als ze GEEN loonsanctie oplegt; ECLI:CRVB:2015:298, USZ 2015/110 R.o. 4.6.1: de Raad heeft er thans behoefte aan het kader te schetsen van de mogelijkheden v/d wn om op te komen tegen het oordeel van UWV…

LOONSANCTIE R.o. 4.6.4: hoe moet art. 25 lid 10 WIA gelezen worden? Wel een loonsanctie: MOET voor EWT! Geen loonsanctie: mag ook nadien. Bestuursrechter kan oordeel over schade geven. **Als de arbodienst terecht doorverwijst naar de tweede lijn van medisch behandelaars, kan de wg NIET verantwoordelijk gehouden worden voor fouten in die behandeling!, r.o. 4.8.3 EN:CRVB:2015:926: bedrijfsarts niet tekortgeschoten in zijn beoordeling

AANSCHERPING OPZEGVERBODEN en ZW Opzegverboden aangescherpt in BW. Meewerken aan einde dienstbetrekking KAN NIET MEER! OOK NIET BIJ BEDRIJFSECON. Omstandigheden! Ontslagvergunning verzocht ogv art 7:669 lid 3 sub b BW wordt NIET verleend door UWV gedurende periode van opzegverbod. Heeft gevolgen voor praktijk: meewerken aan einde dienstverband tijdens ziekte Benadelingshandeling ex art 45 lid 7 ZW Terugkeergarantie in CAO opnemen bij weigering ZW door UWV?

ZW+WWZ Ontslag en de toegang tot de Sociale Zekerheid voor de zieke werknemer. De muis in de val van een ingewikkeld toneelstukje in toga. P.H. Burger; TRA 2014/75 Per 1-7-2015 art 7:669 lid 3 sub a-h BW Ziekte en bedrijfecon: vergunning bij UWV vragen UWV geeft toestemming tenzij redelijkerwijs verwacht mag worden dat het opzegverbod binnen 4 weken na UWV-besl niet meer geldt Advies bedrijfsarts vereist VERRUIMDE BELEID WORDT WEER INGETROKKEN!

LITERATUUR OVER VERANDERINGEN Het nieuwe ontslag en de toegang tot de sociale zekerheid. Verwijtbare werkloosheid en benadeling na het nieuwe ontslagrecht. Mr P.S. Fluit Ontslag en de toegang tot de sociale zekerheid oor de zieke werknemer. De muis in de val van een ingewikkeld toneelstukje in toga. Mr P.H. Burger

WW en WWZ Veranderingen per 1-7-2015: begrip Passende Arbeid en Inkomensverrekening Verandering per 1-1-2016: duur LGU Invoering Calamiteitenregeling ex art 18 WW Van 4-weken-betaling naar maand-betaling OoK voor Hfstk. IV- betaling geldt max-dagloon! IOAW alleen indien geboren voor 1-1-1965

WWZ veranderingen in WW al een beetje bekend, te weten duur LGU, begrip passende arbeid en wijze inkomstenverrekening Heeft ook gevolgen voor WIA en ZW!

INKOMENSVERREKENING m.i.v. 1-7-2015 Van urenverrekening naar inkomensverrekening; verval art 35aa WW. Eindiging WW als hoger inkomen wordt genoten dan 87,5% ( =5/40); art 20 lid 1 sub c WW. Gedeeltelijke eindiging WW-recht ( zie nu art 20 WW) niet langer mogelijk! Art 16 WW blijft bestaan: verlies van arbeidsuren speelt uitsluitend een rol bij het ONTSTAAN van het recht op uitkering

EINDE WW Per 1-7-2015 nieuw artikel 20 lid 1 WW: Het recht eindigt m.i.v. de 1e dag v/d kalendermaand waarin de werknemer inkomen geniet dat meer dan 87,5% ( 12,5%=1/8 van 40=5 uur)van het maandloon bedraagt. *arbeidsurenverlies voor EINDE recht dus niet langer relevant! *Arbeidsurenverlies WEL relevant bij ONTSTAAN recht, art 16 WW

PASSENDE ARBEID mi.v. 1-7-2015 Richtlijn Passende arbeid vervalt miv 1/7/15, daarna geldt besluit passende arbeid Na 6 maanden WW te hebben genoten wordt alle arbeid passend! Ook arbeid tegen een lager loon dan de WW-uitkering! Alle=arbeid die voor de krachten en bekwaamheden v/d wn is berekend, tenzij aanvaarding om redenen van lichamelijke, geestelijke of sociale aard niet van hem kan worden gevergd. Niet passend: WSW-werk en werk dat niet als WERKNEMER in de zin van de WW wordt verricht.

BESLUIT PASSENDE ARBEID WW EN ZW Besluit van 11-12-2014 Art. 2 doelgroep Art. 3 arbeid aansluitend op het niveau van de arbeid waaruit de werknemer werkloos of ziek is geworden Art. 4 passende arbeid in de 1e 6 maanden Art. 5 uitzonderingen Art. 6 intrekken Besluit Passende arbeid schoolverlaters en academici

Besluit passende arbeid Passende arbeid 1e halfjaar: a.de arbeid aansluit bij het niveau van de arbeid waaruit de werknemer werkloos of ziek is geworden b.met de arbeid een bedrag verdiend wordt ten minste ter hoogte van 70% van het inkomen, genoten in de dienstbetrekking waaruit de werknemer werkloos of ziek is geworden; en c.de reistijd niet meer dan twee uur per dag bedraagt.

PASSENDE ARBEID IN ANDERE WETTEN Art 7:658a en 660a BW: Besluit passende Arbeid nvt functie is passend als deze aansluit bij de opleiding, ervaring en capaciteiten vd werknemer Art 30 WIA: nieuwe regels NVT ( Tweede kamer, vergaderjaar 2013-2014,33818 nr. 3, pag 143) Art 30 lid 5 ZW: nieuwe regels van toepassing NB: passende reisduur woon/werkverkeer niet in alle regelingen hetzelfde!

Verwijtbaar werkloos-1 Art 24 lid 1: de werknemer voorkomt dat hij: sub a: verwijtbaar werkloos wordt sub b: werkloos is of blijft doordat hij: 1: in onvoldoende mate tracht passende arbeid te verkrijgen 2:nalaat aangeboden passende arbeid te aanvaarden of door eigen toedoen geen passende arbeid verkrijgt 3: door eigen toedoen geen passende arbeid behoudt 4: ivm door hem te aanvaarden arbeid eisen stelt die het aanvaarden of verkrijgen van passende arbeid belemmeren

Verwijtbaar werkloos-2 Art 24 lid 2 sub a: dringende reden in de zin van ar 7:678 BW EN terzake de wn een verwijt kunnen maken Art 24 lid 2 sub b: einde db door of op verzoek wn zonder dat aan de voortzetting ervan zodanige bezwaren waren verbonden, dat deze voortzetting redelijkerwijs niet van hem kon worden gevergd

Verwijtbaar werkloos-3 CRvB 13-11-2013, ECLI:NL:CRVB:2013:2464 R.O. 4.3.1: het is aan UWV om niet alleen aannemelijk te maken dat het gedrag van wn een arbeidsrechtelijke dringende reden oplevert, MAAR OOK –indien de arbeidsrechtelijke dringende reden zou komen vast te staan- dat wn ZIJN GEDRAGING VERWETEN KAN WORDEN. Zie ook BM1136 en RBAMS 2015:487

Verwijtbaar werkloos-4 In onvoldoende mate trachten = schenden sollicitatieplicht: Besluit sollicitatieplicht werknemers WW en IOW 2012, solliciteren is een inspanningsverplichting en vormvrij Indien geen afspraken dan 1 x per week CV plaatsen op werk.nl Standaard maatregel 4 mnd 25%

DRINGENDE REDEN USZ 2013/259: Casus: gedraging vormde dringende reden, ambtenaar werd niet geschorst maar werd opgedragen thuis te werken terwijl College de tijd nam om ontslag voor te bereiden. CRvB: de periodes die lagen tussen de diverse momenten waarop het College besluiten heeft genomen hadden mogelijk korter kunnen zijn, maar er is geen moment aan te wijzen waarop bij betr de indruk kan ontstaan dat werkgever niet van hem afwilde… R.O. 4.3.3 Thuiswerken geen probleem voor OSV, zie R.O. 4.3.4

NALATEN PASSENDE ARBEID TE AANVAARDEN Duidelijkheid vereist over: is er een aanbod gedaan? Wat zijn de arbeidsvoorwaarden? Moet dus voldoende concreet zijn, zie CRvB 19-06-2013, LJN CA3752 Sanctie alleen mogelijk indien aanbod EXPLICIET is afgewezen, zie CRvB: 2014:494 CRvB 12-3-2014;USZ2014/112:wet PAWA, zie r.o. 4.1.2.

ONTSLAG NEMEN A-grond=dringende reden B-grond is ontslag nemen terwijl voortzetting redelijkerwijs kan worden gevergd. CRvB 29-8-2013, ECLI:1609, USZ 2013/324: blijvend gehele weigering terecht! Geen sprake van medische noodzaak/schade gezondheid.

VRIJWILLIG VERTREK-1 Bij bedrijfseconomische omstandigheden: Beleid UWV ex art 24 jo 27 WW: wanneer een dienstbetrekking eindigt als gevolg van een bedrijfsecon reden, zal UWV er in alle gevallen vanuit gaan dat dit op initiatief wg gebeurt. Het vrijwillig gebruik maken van een vertrekregeling, bijv. via een Sociaal Plan, wordt NIET gezien als een einde db op verzoek van werknemer.

VRIJWILLIG VERTREK-2 Vrijwillig vertrek bij reorganisatie om erkende bedrijfseconomische redenen geoorloofd? CRvB 03-07-2013; ECLI:2013:820:JA: blz70+73 R.0. 4.2 en 4.8: het enkele feit dat de boventallige medewerkers nog niet concreet zijn benoemd en dat wn zich wellicht op goede gronden had kunnen verweren als wg haar als boventallig had aangewezen, DOET DAARAAN NIET AF! Uitspraak CRvB 15-1-2014, ECLI:2014:51; NEE! CRvB 12-03-2014;ECLI:NL:CRVB:2014:849; USZ 2014/111:NEE! VERSCHIL/van belang: is sprake van een dreigend (reorganisatie-)ontslag? Of was er al wat aan de hand?

VRIJWILLIG VERTREK-3 Verschil/van belang? Alleen gebruik maken van vrijwillig vertrekregeling als dat leidt tot terugdringing van de overformatie op de afdeling… Is sprake van verval arbeidsplaats? Of ligt de nadruk op R.O 6.5, wn heeft er LOS VAN DE REORGANISATIE en zonder gebruik te maken van de faciliteiten die aan een herplaatsingskandidaat toekwamen gedurende langere tijd gepoogd elders aan de slag te komen.

DUUR LGU-ART 42 Nu: maximaal 38 maanden, zie art 42 WW Per 1-4-2019: maximaal 24 maanden Tussen 1-1-2016 en 1-4-2019: gefaseerde invoer, zie art 42 d WW: Indien de 1e werkloosheidsdag is gelegen op of na 1-1-2016 en er tenminste 24 jaar arbeidsverleden is opgebouwd. Zie blz 137 MvT voor afbouwschema

BETALINGSONMACHT-art 61 Wg (A) voorziet faillissement, koopt lege BV en daar(B) treden de wn in dienst. A heeft al een tijd geen loon betaald. Overname? CRvB:2013:CA4027 EN 2014:2571: NEE Arbeidsurenomvang onduidelijk: welk loon moet overgenomen worden? Art.7:610a BW=rechtsvermoeden speelt mee! CRVB:2014:1243 WWZ: maximering max dagloon, zie art 65 WW nieuw.

Nieuwe regelingen 1-1-2015: Regeling vrijwilligerswerk in de WW, Stcrt. 2014,36337 (TWK tot 1-1-2015) 1-1-2015: Wijziging Maatregelenbesluit, Stb. 2014,550 1-7-2015: Wijziging AIB, Stb. 2015, 43 1-7-2015: Wijziging Dagloonbesluit

VRIJWILLIGERSWERK Regeling vrijwilligerswerk in de WW Besluit van 10-12-2014, Stcrt. 2014, 36337 Art. 2: wat is vrijwilligerswerk Art. 3: gebruikelijk onbetaalde werkzaamheden Art. 4: samenloop met Participatiewet

MAATREGELENBESLUIT Besluit van 16-12-2014, Stb. 2014, 550 per 1-1-2015 Opnemen van een zelfstandige verplichting om zich te onthouden van zeer ernstige misdragingen jegens uitvoerende instanties en hun functionarissen tijdens het verrichten van hun werkzaamheden Invoering art. 7a: vijfde categorie = nieuw Zeer ernstig: elke vorm van ongewenst en agressief lichamelijk contact met een persoon of het ondernemen van een poging daartoe Toebrengen van schade aan gebouw of inventarisonderdeel Schoppen, slaan, (dreigen met) gooien van voorwerpen Maatregel (gehele of gedeeltelijke weigering) kan niet langer dan 3 maanden worden opgelegd.

DAGLOON PER 1-7-2015 Stb. 2015, 152: Besluit van 9 april 2015 tot wijziging van het Dagloonbesluit wn-vz i.v.m. het wijzigen van de WW door de WWZ REDEN: Aanpassingen i.v.m. WWZ Onbillijkheden wegnemen VERANDERINGEN: WW + ZW een eigen artikel WW: andere dagloonberekening Wijziging/vervallen dagloongarantie

ARTIKELEN NIEUW: Art. 2: referteperiode voor WW Art. 5: dagloon voor WW (ZW naar ander artikel/gesplitst) Art. 6: loon ingeval van verlof tijdens dienstbetrekking Art. 12: Algemene dagloongarantie WW Hfst. 2a – bepalingen voor vaststelling van dagloon ZW en Wazo – geen inhoudelijk Art. 12a wijziging – overheveling bepalingen

DAGLOON WW Van 1-6-2013 – 1-7-2015 – loon uit laatste dienstbetrekking Per 1-7-2015: loon genoten bij ALLE werkgevers in de referteperiode Geldt voor REGULIERE WW, niet voor WW ex art. 18 WW = calamiteitenregeling

DAGLOONGARANTIE 1-6-2013 – 2 soorten: Art. 11 en 22: loonsverlaging 55+ Art. 12: algemene dagloongarantie: VEREIST:tussentijdse WW: Van baan naar WW naar baan 1-7-2015: artt 11 en 22 vervallen! Te weinig gebruik van gemaakt Art. 12 wijzigt:Tussentijdse WW niet langer vereist. PER 1-7-2015!

vervolg Recht op dagloongarantie als: Er sprake is geweest van een eerdere db van tenminste een jaar Daarna een of meerdere db zijn aangegaan En deze zijn geeindigd binnen 54 weken na de eerdere beeindiging Regeling is ongunstiger dan oude regeling voor wat betreft duur