1 CCC & CCM – Mod2 JACM Juridische Aspecten Credit Management H23 Faillissement

Hoofdstuk 23 Faillissementen 2

Hoofdstuk 23  Faillissement Algemeen beslag op het gehele vermogen tbv van al zijn schuldeisers (20 Fw) Gevolgen: bijzondere beslagen vervallen (33 Fw) beschikkingsonbevoegd: geen goederen meer vervreemden en bezwaren inningsonbevoegd: niet meer bevoegd om betalingen in ontvangst te nemen curator wordt beschikkings- en inningsbevoegd schuldenaar blijft wel handelingsbekwaam 3

Hoofdstuk 23 Aanvraag faillissement (art.1 Fw): de schuldenaar zelf; een of meer schuldeisers; of het Openbaar Ministerie Ambtshalve door de Rechtbank Eisen: summierlijk aantonen: in de toestand verkeren dat de schuldenaar heeft opgehouden te betalen (art.6 lid 3 Fw): vordering schuldeiser steunvordering van een andere schuldeiser één van deze twee vorderingen dient opeisbaar te zijn 4

Hoofdstuk 23 Bij rechtbank van de woonplaats van de schuldenaar (art.2 Fw) Schuldenaar wordt opgeroepen voor zitting Art. 6, lid 1 Fw / HR 29okt82 Faillissement vonnis uitvoerbaar bij voorraad. (art. 4, lid 5 Fw) (= werkt terug tot 0.00 uur van de dag van de uitspraak) Hoger beroep heeft geen schorsende werking 5

Hoofdstuk 23  Wie kunnen failliet verklaard worden? natuurlijke personen privaatrechtelijke rechtspersonen (BV, NV, stichting, vereniging, coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij) vennootschappen onder firma (tevens faillissement vennoten) commanditaire vennootschappen nalatenschappen 6

Hoofdstuk 23  Faillissementsvonnis Aanvang faillissement Benoeming curator en rechter-commissaris Hoger beroep is mogelijk Inschrijving in faillissementsregister bij de rechtbank (art. 19 Fw) Publicatie van het vonnis in nieuwsbladen door curator Derdenbescherming voorafgaand aan publicatie Uitzondering: zie artikel 52 Fw 7

Hoofdstuk 23 Failliet Beschikkingsonbevoegd, niet handelingsonbekwaam, kan boedel binden indien daarbij gebaat (art. Fw 24) Curator (art. Fw 14) Handelt in belang schuldeisers Rechter-commissaris (art. Fw 64) Houdt toezicht op beheer & vereffening Commissie van schuldeisers (art. Fw 75) Adviseert de curator 8

Hoofdstuk 23  Faillissement Conservatoire fase: inventarisatie van de boedel: boedelbeschrijving (art. 94 Fw) staat van baten en schulden (art. 96 Fw) Verificatie vorderingen (artt. 108 ev Fw) Executoriale fase: start na verificatievergadering (staat van insolventie) vereffening van boedel 9

Hoofdstuk 23 Wederkerige overeenkomsten Duurovereenkomsten kunnen door curator en wederpartij worden opgezegd Huur-, pachtovereenkomst -> art. 39 Fw Arbeidsovereenkomst -> art. 40 Fw Nog niet uitgevoerde wederkerige overeenkomsten Curator geeft aan of overeenkomst wordt nagekomen (art. 37 Fw) Zo niet, geen nakoming vorderen Zo ja, zekerheid stellen (vordering wordt boedelschuld) 10

Hoofdstuk 23  Actio pauliana (zie art. 3:45 BW en art. 42 Fw) handeling die de andere schuldeisers benadeeld andere schuldeisers kunnen actie ondernemen buiten faillissement indien: onverplichte rechtshandeling; benadeling van schuldeisers; beide partijen kennen deze benadeling Gevolg: vernietiging van de handeling (heeft dus terugwerkende kracht!) 11

Hoofdstuk 23  Uitgangspunt: gelijkheid van schuldeisers Schuldeisers met bijzondere positie A. Separatisten B. Schuldeisers met feitelijk voorrang C. Boedelschuldeisers D. Bevoorrechte schuldeisers E. Concurrente schuldeisers 12

Hoofdstuk 23 A.Separatisten Pand- en hypotheekhouders Rangorde: oud gaat voor jong Blijven geheel / gedeeltelijk buiten faillissement Betalen niet mee aan faillissementskosten Hebben recht van parate executie 13

Hoofdstuk 23 B. Schuldeisers met feitelijke voorrang (1): recht van reclame (art. 7:39 BW) Verkoper roerende zaak kan eigendom terugvorderen en koopovereenkomst ontbinden als de koper de koopprijs niet betaalt Eigendomsvoorbehoud (art. 3:92 BW) Voorbehoud dat eigendom pas overgaat na betalen koopsom Eigendom kan worden teruggevorderd tenzij zaak is opgegaan in hoofdzaak Zaak is overgedragen aan een derde te goeder trouw 14

Hoofdstuk 23 B. Schuldeisers met feitelijke voorrang (2): recht op schuldverrekening (art. 53 Fw) Vordering op failliet verrekenen met schuld aan failliet Beide vorderingen zijn ontstaan vóór faillissement Retentierecht (art. 3:290 BW) Opschortingsrecht tot vordering is voldaan Mogelijkheid om recht van parate executie te verkrijgen als curator niet meewerkt (art. 60 Fw) 15

Hoofdstuk 23 C. Boedelschuldeisers Vorderingen die door of na faillietverklaring ontstaan Salaris curator Huur- en pachtsommen na faillietverklaring (art. 39 Fw) Lonen na faillietverklaring (art. 40 Fw) Verbintenissen ex art. 24 en art. 37 Fw Voortzetting bedrijf 16

Hoofdstuk 23 D. Bevoorrechte schuldeisers Bijzondere voorrechten Kosten behoud zaak (art. 3:284 BW) Overeenkomst aanneming van werk (art. 3:285 BW) Kleine aannemer wordt beschermd Verzekeringsuitkering (art. 3:287 BW) Vordering tot vergoeding van schade 17

Hoofdstuk 23 D. Bevoorrechte schuldeisers Algemene voorrechten (art. 3:288 BW) Kosten faillissementsaanvraag Begrafeniskosten Vervallen pensioentermijnen Lonen Fiscus Sociale verzekeringspremies 18

Hoofdstuk 23 E. Concurrente schuldeisers Hebben geen recht van voorrang Vordering ter verificatie indienen Verdeling naar evenredigheid 19

Hoofdstuk 23 Rangorde schuldeisers (na schuldeisers met bijzondere positie): Concurrente crediteuren Postconcurrente crediteuren: vennoten van een vof of een CV; commanditaire vennoot; aandeelhouders rechtspersoon bedongen: achterstelling 20

Hoofdstuk 23 Fiscus fiscaal voorrecht (art. 21 lid 2 Invorderingswet) versneld incassorecht (art. 19 lid 5 Invorderingswet) bodemrecht (art. 22 Invorderingswet) 21

Hoofdstuk 23 Executoriale fase: start na verificatievergadering (staat van insolventie) vereffening van boedel De boedel wordt te gelde gemaakt Openbare verkoop of met toestemming rechtbank ook onderhands Opbrengst verdelen onder schuldeisers op basis van de (slot)uitdelingslijst (art. 180 e.v. Fw ) 22

Hoofdstuk 23 Einde faillissement na conservatoire fase:  Voortijdige opheffing: wegens gebrek aan baten  Faillissementsakkoord (dwangakkoord) Volledige betaling faillissementskosten Volledige betaling bevoorrechte vorderingen % voldoening concurrente vorderingen homologatie van akkoord met schuldeisers (= goedkeuring door rechtbank)  Verbindend worden van uitdelingslijst 23

Hoofdstuk 23 Surséance van betaling (art. 214 Fw) uitstel van betaling aanvraag schuldenaar geldt alleen voor concurrente schuldeisers bewindvoerder en schuldenaar beheren samen het vermogen Eerst voorlopig uitstel en na horen crediteuren definitief (art. 218 Fw) 24

Hoofdstuk 23 Surséance van betaling  Akkoord mogelijk (zie faillissementsakkoord)  Eindigt door Verloop termijn Beslissing over akkoord intrekking 25

Hoofdstuk 23 Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen Natuurlijke personen (ook eenmanszaak) Uitzichtloze problematische schuldensituatie Voorkomen faillissement Minnelijk regeling 26

Hoofdstuk 23 Aanvraag schuldsanering: Schuldenaar zelf (minnelijke regeling lukt niet) Verzoekschrift Rechtbank woonplaats schuldenaar Voldoend aan eisen art. 288 Fw Goede trouw Inspanningsverplichting zoveel mogelijk baten te verwerven voor de boedel 27

Hoofdstuk 23  Rechter benoemt Bewindvoerder Rechter-commissaris  Periode Saneringsperiode = 3 jaar  Einde saneringsperiode Daarna: ‘schone lei’. Nog niet betaalde schulden => natuurlijke verbintenis 28

Hoofdstuk 23  V R A G E N ? 29

Hoofdstuk 23 30

Hoofdstuk 23 31

Hoofdstuk 23 32

Hoofdstuk 23 33

Hoofdstuk 23 34

Hoofdstuk 23 35

Hoofdstuk 23 36

Hoofdstuk 23 37

Hoofdstuk 23 38

Hoofdstuk 23 39

Hoofdstuk 23 40

Hoofdstuk 23 41

Hoofdstuk 23 42

Hoofdstuk 23 43

Hoofdstuk 23 44

Hoofdstuk 23 45

Hoofdstuk 23 46

Hoofdstuk 23 47

Hoofdstuk 23 48

Hoofdstuk 23 49

Hoofdstuk 23 50