Christophe Lemmens Advocaat Gastprofessor UAntwerpen De Wet Medische Ongevallen: ziekenhuisinfecties, informed consent en ernstige schade
Overzicht Ziekenhuisinfecties Ziekenhuisinfecties Informed consent Informed consent Ernstige schade Ernstige schade
ZIEKENHUISINFECTIES
Situering KCE 2008/2009: infecties per jaar KCE 2008/2009: infecties per jaar Wet 15 mei 2007 (art. 4, 3°) Wet 15 mei 2007 (art. 4, 3°) -> uitdrukkelijke principiële vergoedbaarheid van infecties Wet 31 maart 2010: Wet 31 maart 2010: -> veel discussie (Parl.St.), maar stramien wet volgen -> in veel dossiers infectie als hoofd- of deelprobleem
Aansprakelijkheid Verbintenis arts/ziekenhuis doorgaans inspanningsverbintenis Verbintenis arts/ziekenhuis doorgaans inspanningsverbintenis Ook voor infecties? Ook voor infecties? Vaststelling: zelfs met optimale hygiënemaatregelen 70% van de infecties niet vermijdbaar Vaststelling: zelfs met optimale hygiënemaatregelen 70% van de infecties niet vermijdbaar Dus: inspanningsverbintenis Dus: inspanningsverbintenis
Aansprakelijkheid en FMO In de regel inspanningsverbintenis In de regel inspanningsverbintenis Bewijslast niet evident Bewijslast niet evident Nog niet besloten tot aansprakelijkheid Nog niet besloten tot aansprakelijkheid
Infectie als MOZA? Abnormale schade als mogelijke hinderpaal Abnormale schade als mogelijke hinderpaal - Vermijdbaar? -> 70% niet, ongeacht de maatregelen - Onvoorzienbaar? -> infecties per jaar -> algemeen bekend risico -> algemeen bekend risico -> echter: nadruk op gezondheidstoestand patiënt, infectierisico en omvang schade -> echter: nadruk op gezondheidstoestand patiënt, infectierisico en omvang schade + Schade moet ook ernstig zijn (artt. 4, 1° en 5) + Schade moet ook ernstig zijn (artt. 4, 1° en 5) Vergoedbare MOZA mogelijk, maar uitzonderlijk Vergoedbare MOZA mogelijk, maar uitzonderlijk
INFORMED CONSENT
Situering Patiëntenrecht (art. 8 Wet Patiëntenrechten) Patiëntenrecht (art. 8 Wet Patiëntenrechten) Uitgebreide informatieverplichting Uitgebreide informatieverplichting Belangrijk onderdeel: risicovermelding Belangrijk onderdeel: risicovermelding -> enkel relevante risico’s
Gevolgen schending Bewijslast rust op patiënt Bewijslast rust op patiënt -> diegene die beweert, moet bewijzen Bewijslast = loodzwaar Bewijslast = loodzwaar -> bewijs van negatief feit -> bewijs causaal verband = vaak onoverkomelijk Verzachtingen Verzachtingen -> verlies van een kans -> onvoorbereidheidschade
Informed consent en FMO Informed consent nagaan tijdens expertise Informed consent nagaan tijdens expertise -> vragenlijst: welke info werd gegeven rekening houdend met Wet Patiëntenrechten? Bewijsprobleem patiënt ook voor Fonds Bewijsprobleem patiënt ook voor Fonds -> informatiefout moeilijk aantoonbaar -> zelfs als fout vaak geen causaal verband Wat met zeldzame risico’s? (cfr. Wat met zeldzame risico’s? (cfr. Cass. 26 juni 2009) Wat met onvoorbereidheidschade? Wat met onvoorbereidheidschade?
ERNSTIGE SCHADE
Belang Financiële haalbaarheid Financiële haalbaarheid In geval van MOZA (art. 4, 1°) In geval van MOZA (art. 4, 1°) In geval van betwisting van aansprakelijkheid (art. 4, 3°) In geval van betwisting van aansprakelijkheid (art. 4, 3°)
Schadedrempels (art. 5) 1° blijvende invaliditeit van minstens 25% 2° tijdelijke arbeidsongeschiktheid van minstens zes opeenvolgende maanden of zes niet opeenvolgende maanden over een periode van twaalf maanden 3° bijzonder zware verstoring levensomstandigheden, ook economisch 4° Overlijden
Blijvende invaliditeit Art. 5, 1° Art. 5, 1° Begrip (Parl.St.) : Begrip (Parl.St.) : “(…) elke aantasting van de fysische of psychische integriteit. Ze heeft functionele gevolgen voor de dagdagelijkse handelingen (opstaan, zich wassen, aankleden, boodschappen doen, koken, aan sport doen, enz.).” Hoe bepalen? Hoe bepalen? -> FMO bepaalt in elk concreet geval -> geen eigen toetsingskader -> Belgische of Europese schaal als hulpmiddel
Arbeidsongeschiktheid Art. 5, 2° Art. 5, 2° Gedurende 6 maanden Gedurende 6 maanden Moet volledig (100%) zijn Moet volledig (100%) zijn
Verstoring levensomstandigheden Art. 5, 3° Art. 5, 3° Kwalitatief criterium (Parl.St.) : Kwalitatief criterium (Parl.St.) : “Er moet rekening worden gehouden met de “situationele” impact van het functioneel gebrek dat verschillend is naargelang de levens- omstandigheden van het slachtoffer (bv. gevolgen op relationeel, zintuiglijk, sportief, familiaal vlak). (…) De voorwaarde is echter wel dat de problemen bijzonder ernstig moeten zijn.” Zowel beroeps- als privéleven Zowel beroeps- als privéleven
Verstoring levensomstandigheden WGO, 2001: International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF) -> (d1) leren en toepassen van kennis -> (d2) algemene taken en eisen -> (d3) communicatie -> (d4) mobiliteit -> (d5) zelfverzorging -> (d6) huishouden -> (d7) tussenmenselijke interacties en relaties -> (d8) belangrijke levensgebieden -> (d9) maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven
Conclusie Infecties: gewoon stramien wet volgen Infecties: gewoon stramien wet volgen Informed consent: klassieke problemen ook bij FMO Informed consent: klassieke problemen ook bij FMO Ernstige schade: hoge drempels, telkens in concreto te beoordelen Ernstige schade: hoge drempels, telkens in concreto te beoordelen
Christophe Lemmens Advocaat Gastprofessor UAntwerpen De Wet Medische Ongevallen: ziekenhuisinfecties, informed consent en ernstige schade