Kind in ontwikkeling B Gedrag vs. Gedachten Dagindeling: 9-9.30 focus 1 9.30-10: leerprocessen 10-11 verwerkingsopdrachten 11-1130: focus 2 1130-1230: lunch + invullen sheets 1230-1315 verwerkingsopdrachten 13.15-1450 integratie + afsluiting Gedrag vs. Gedachten
Welkom! Programma Terugblik Freud en Rogers (Gesloten VS Open) Focus gedragsbenadering + verwerkingsopdrachten Focus cognitieve psychologie + verwerkingsopdrachten Integratie en afsluiting 12.00-12.30 PAUZE
Even terughalen... Waar ging het vorige week over? Wat sprak je aan? Waarom? Welke verschillen en overeenkomsten gevonden? Zijn er nog vragen?
Focus 1: Behaviourisme (Gedrag) Wat weten jullie al van deze benadering?
Opdracht leerprocessen Video over leren Kijk de video en beantwoordt de volgende vragen: Welke onderzoeker(s) worden geintroduceerd in de video? Wat is hun visie op leren? Bedenk zelf een toepassing in de pedagogiek
Behaviourisme Theorie die gedrag centraal zet. Watson, Pavlov, Skinner, Thorndike Uitgangspunten: objectieve kennisverwerving, dus alleen waarneembaar gedrag. leerprocessen verklaren gedrag Geen principieel onderscheid tussen mensen en dieren Kind komt onbeschreven ter wereld: tabula rasa Complex gedrag kun je opknippen in kleine stukjes
Mensbeeld Behavioristen vinden dat: Niet jijzelf, maar de omgeving stuurt je gedrag. Alles wat iemand kan, is aangeleerd. Leerprocessen verlopen bij mensen het zelfde als bij dieren en ook geen onderscheid tussen volwassenen en kinderen. Gedrag wordt verklaard vanuit het hier en nu. Alleen kennis over zichtbaar gedrag: Mensbeeld: mechanistisch (oa Pavlov) en organistisch Skinner Biopsychosociaal: psyche staat centraal
De theorie: hoe verlopen leerprocessen? Verschillende manieren: Habituatie Klassiek conditioneren Operant conditioneren Model-leren Verschillen in complexiteit
Onbewust leren, automatische reflex Al direct bij geboorte aanwezig Klassiek Operant Onbewust leren, automatische reflex Al direct bij geboorte aanwezig Associatie tussen twee stimuli Pavlov (hond) Watson (little albert) stimulusgeneralisatie Contiguiteit Extinctie Wet van effect: gevolg van gedrag bepaalt of gedrag blijft bestaan of niet. Gedrag lokt meestal meerdere consequenties uit. Belonen werkt beter dan straffen. Snelle effecten werken beter Intermittant reinforcement Shaping Stimulusdiscriminatie
Hoe kijken we hier nu tegenaan? Klassiek behaviourisme bestaat niet meer. Nieuwe variant: Neo-behaviourisme Wat gebeurt er tussen stimulus en respons? Wat gebeurt er in die black box?
De praktijk Psychische problemen worden gezien als disfunctioneel aangeleerd gedrag. Bijvoorbeeld door: Aangeleerde hulpeloosheid Disfunctioneel gedrag wordt beloond Normale situaties lokken automatisch disfunctionele reactie op Gedrag wordt in stand gehouden Toepassingen in de praktijk: Gedragsanalyse Registratieopdrachten Exposure-technieken Beloningssystemen Sociale vaardigheidstrainingen
Andere onderzoekers Skinner met zijn Skinnerbox
Wat vinden jullie van deze theorie? Waar sta je achter? Waar plaats je vraagtekens bij?
Opdrachten bij behaviorisme Studenten verdelen zich in groepjes en gaan aan de slag met de opdrachten uit de studiehandleiding. Daarna klassikale terugkoppeling.
Focus 2: Cognitieve psychologie Wat weten jullie al?
Cognitieve psychologie Focus op cognitieve processen om de mens te kunnen beschrijven en begrijpen. Reactie op het behaviourisme Uitgangspunten Centralisme: de binnenkant (hersenprocessen) wordt onderzocht Willen begrijpen hoe gedrag tot stand komt Informatieverwerking: geen robot, maar een computer De mens is actief en creatief en stuurt zelf zijn gedrag aan Kinderen verschillen van volwassenen
Tegenstellingen Centralisme gedrag begrijpen Cognitieve psychologie Behaviorisme Centralisme gedrag begrijpen mens is actief en creatief essentieel verschil tussen mens en dier Periferalisme gedrag voorspellen mens als reagerend op stimuli en consequenties uitlokkend continuïteit tussen gedrag van mens en dier
Mensbeeld Er bestaan verschillen tussen mensen en dieren: De mens is een informatieverwerker en –bewerker Innerlijke cognitieve processen staan centraal motivaties, emoties, kennis, kennisopslag, waarneming enz. Er bestaan verschillen tussen mensen en dieren: mensen beschikken over taal model-leren, regel-leren en probleemoplossen komt voor bij mensen cognitieve vaardigheden komen in de loop van het leven tot volle wasdom Mensbeeld: van mechanistisch via organistisch naar personalistisch Bio – psycho – sociaal: aangeboren mogelijkheden, maar moeten gestimuleerd worden in sociale omgeving
Theorieen over cognitie Waarneming en cognitieve schema’s (cognitieve psychologie) Geheugen (cognitieve psychologie) Cognitieve ontwikkeling (opvoeding en hulpverlening) Persoonlijkheid (opvoeding en hulpverlening)
De praktijk Psychische stoornissen als gevolg ontregelde informatieverwerking, dus... ANDERS DENKEN Disfunctionele cognitieve schema’s Automatische negatieve gedachten Cognitieve psychotherapie
Wat vinden jullie van deze stroming? Waar sta je achter? Waar plaats je vraagtekens bij?
Opdracht theorieen over cognitie 8 groepen maken over 4 onderwerpen. Per groep onderwerp uitwerken en verwerken in presentatie.
Verwerkingsopdrachten Cognitieve psychologie: Opdracht 1: cogntieve schema’s Opdracht 2: mindmap maken Integratieopdracht: Toepassing behaviourisme en cognitieve psychologie in de praktijk.
Afsluiting De hamvraag.... Gedrag of gedachten?