Hoofdstuk 5: Lastige gesprekken met individuele studenten
Uitstelgedrag: Hoe help je een student aan de gang? Stap 1: stimuleren van reflectie Stap 2: formuleren van een toekomstbeeld Stap 3: maken van een actieplan
Stap 1: stimuleren van reflectie In deze fase moet de student bewust worden van wat hij (niet) doet en van de consequenties van zijn studie gedrag. Vragen naar feiten: hoe heb je precies gewerkt? Hoeveel uur per dag? Per week? Op welke tijden? Vragen naar gevoel:het is dus niet gelukt je aan je voornemen te houden. Hoe voelt dit voor je? Vragen naar doelen: wat wil je in ieder geval halen dit jaar? Vragen naar gevolgen: hoe sta je er nu precies voor, hoeveel studiepunten heb je gehaald? Welke tentamens moet je nog herkansen? Wanneer?
Stap 2: Formuleren van een toekomstbeeld Het uiteindelijke doel is van de begeleider is dat de student zich een beeld vormt van zijn toekomst en die toekomstactief vorm geven. Wat is je droom? Wat wil je bereiken? Wanneer zul je tevreden zijn? Welke criteria heb je voor succes?
Stap 3: Maken van een actieplan Je gaat in deze fase de realiteit herkennen en accepteren. Je gaat de werkelijkheid benoemen. Wanneer ga je beginnen? Wat ga je precies doen? Welke ondersteuning heb je nodig? Welke obstakels moet je omzeilen? Wanneer is je plan geslaagd? Hoe groot acht je de kans dat dit gaat lukken?
Het slechtnieuwsgesprek Het doel van een slechtnieuwsgesprek is dat de persoon het nieuws hoort, begrijpt, beoordeelt en aanvaardt.
Fase 0: Voorbereiding Waar en wanneer vindt het gesprek plaats? Zorg voor een rustige plek. Hoe ga je het slechte nieuws formuleren? De boodschap moet kort en bondig zijn. Welke reacties verwacht je? Hoe denk je zelf te reageren? Als je hier alvast over nadenkt kan je het gesprek beter voeren. Welke toelichting geef je? Naast de emoties is er ook ruimte voor inhoudelijke informatie. Zet je argumenten vast duidelijk op een rij.
Fase 1: De mededeling Je brengt het slechte nieuws zo snel mogelijk, na een korte inleiding waarin de aanleiding voor het gesprek en de procedure worden toegelicht. Treuzel niet met de boodschap en stelt de boodschap niet uit.
Fase 2: Het opvangen van reacties Laat de emoties van de student toe en reflecteert hierop. Wacht geduldig de reactie van de student af
Fase 3: Aanvullende uitleg Geeft de aanvullende informatie die de student nodig heeft. Je houdt de informatie zo kort mogelijk. Ga geen discussie aan over het besluit. Geeft geen adviezen terwijl de student nog bezig is om het nieuws te accepteren
Fase 4: Oplossingen zoeken Werken aan een oplossing. Kijk of de student iemand heeft die hem opvangt na dit nieuws. Maak een nieuwe afspraak. Vat het gesprek samen en vraagt of de student alles begrepen heeft.
Scriptie blijft onder de maat: een probleemgesprek Gesprek bestaat uit 3 fases 1. zeggen waar het op staat 2. achterhalen van oorzaken 3. zoeken naar oplossingen
Fase 1 zeggen waar het op staat Coach zegt rechtstreeks waar het op staat zonder er omheen te draaien Hoe komt de boodschap aan? Verwerken van de boodschap Toelichten Vervolg van het gesprek hangt af van de reactie (zie tabel)
Figuur 5.1 Ziet belang van het probleem wel Ziet belang van het probleem niet Herkent probleem wel 1 Opvangen reactie Zoeken naar oorzaken en oplossingen 3 Gevolgen doornemen (uitstel? onvoldoende?) Herkent probleem niet 2 Opvangen van reactie Voorbeelden geven 4 Boodschap herhalen en consequenties benoemen
Fase 2 achterhalen van oorzaken Doel van deze fase is achterliggende oorzaken achterhalen Aanwijzen hoofdoorzaak Oorzaak nader bekijken Geven en ontvangen van feedback
Fase 3 zoeken naar oplossingen Zo uitgebreid zoeken naar oplossingen Eventueel doorverwijzen naar andere begeleider Oplossing hangt af van de aard van het probleem
Stoppen met de studie? Helpen bij een keuze probleem Wel of niet doorverwijzen Probleemverkenning Voors-en-tegens-techniek (zie tabel) Prioritering Afronding
Voors-en-tegens-techniek Voor stoppenTegen stoppen Meer tijd voor vriendenVind psychologie leuk Geen statistiekZal studievrienden missen Bijlessen zijn duurWeet niet wat ik moet Me niet meer stom voelenWil ouders niet teleurstellen Etc.