Lichamelijke integriteit Zakboekenpolitie.com Dwangmiddelen Lichamelijke integriteit Gebaseerd op hoofdstuk 5 van de zakboeken Strafvordering voor de Hulpofficier van justitie en Strafvordering voor de Opsporingsambtenaar Kluwer www.zakboekenpolitie.com

Overzicht dwangmiddelen lichamelijke integriteit 1. Onderzoek kleding/lichaam (opsporingsfouillering) (art. 56 Sv) 2. Identificatiefouillering: kleding, meegedragen voorwerpen (art. 55b Sv) 3. Maatregelen in het belang van het onderzoek (art. 61a Sv e.v.) 4. Veiligheidsfouillering: kleding/lichaam (art. 7 Pw) 5. Administratieve/insluitingsfouillering: kleding (art. 9 Pw + 26 e.v. Ambtsinstructie) 6. Kledingonderzoek WWM (art. 52,2 WWM) 7. Kledingonderzoek van persoon die zich bevindt op Luchtvaarthaven Schiphol of luchtvaartterreinen (incl. verpakking van goederen, reisbagage, alsmede diens vervoermiddel) (art. 52,4 WWM) 8. Preventieve fouillering (art. 52,3 WWM, art. 151b en 174b Gemeentewet) 9. Kledingonderzoek Opiumwet (art. 9) 10. Kleding/lichaamsonderzoek vreemdeling (art. 50 Vw) 11. Afname celmateriaal voor DNA-onderzoek (art. 151a/195a e.v.) 12. Kledingonderzoek bij aanwijzingen van een terroristisch misdrijf (art. 126zs) 13. Lijfsvisitatie (Algemene douanewet, art. 1:28 ) 14. Onderzoek aan lichaam en kleding door de RC (art. 195) 15. Verplichte medewerking aan een bloedtest in strafzaken (art. 151e Sv e.v. en art. 177b Sv) 16. Fouilleren door securitymedewerkers op luchtvaartterreinen (art. 5 en 6 van het Besluit beveiliging burgerluchtvaart in samenhang met art. 37b en 37h van de Luchtvaartwet) 17. Vrijwillige fouillering (voetbalwedstrijd/popconcert/houseparty, enz.) Zie voor overzicht/verwijzingen het zakboek 5.1

Overzicht soorten fouillering Van groot belang Uit pv moeten de feiten/omstandigheden blijken op grond waarvan de bevoegdheid tot fouilleren is toegepast (bijv. bij een opsporingsfouillering: de aanhouding van een verdachte tegen wie ernstige bezwaren bestaan en die voor opsporing aan diens kleding wordt onderzocht) Tevens moet duidelijk zijn welke soort fouillering is toegepast (zie vorige dia) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling Een bewakingsambtenaar is bevoegd een door hem aangehouden verdachte aan de kleding te onderzoeken 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Antwoord stelling Een bewakingsambtenaar is niet bevoegd een door hem aangehouden verdachte aan de kleding te onderzoeken 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling Voor een opsporingsonderzoek aan de kleding van een verdachte gebaseerd op het Wetboek van strafvordering is aanhouding vereist 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Antwoord stelling Voor een opsporingsonderzoek aan de kleding van een verdachte gebaseerd op het Wetboek van strafvordering is inderdaad aanhouding vereist 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

1: Onderzoek aan kleding (art. 56,4) Door opsporingsambtenaar mits: aangehouden verdachte én ernstige bezwaren of bepaald door (hulp)OvJ mits: ernstige bezwaren én verdachte door (hulp)OvJ aangehouden of bij (hulp)OvJ voorgeleid 25-4-2017

Stelling Tot het opsporingsonderzoek aan de kleding behoort ook het onderzoek van meegevoerde bagage 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Antwoord stelling Tot het opsporingsonderzoek aan de kleding behoort niet het onderzoek van meegevoerde bagage 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

1: Onderzoek aan en in lichaam (art. 56 en 196) Onderzoek aan lichaam verdachte: RC, OvJ en hulpOvJ Onderzoek in lichaam verdachte: alleen RC en OvJ: Mits: aangehouden verdachte ernstige bezwaren onderzoek in lichaam door arts 25-4-2017

1: Onderzoek aan en in lichaam(art. 56) 1. Onderzoek aan lichaam (RC/(hulp)OvJ): onderzoek aan de oppervlakte van het gehele lichaam (bijv. naar tatoeages en/of letsel) en uitwendig schouwen van de openingen en holten van het bovenlichaam 2. Onderzoek in het lichaam (RC en OvJ): inwendig manueel onderzoek van de openingen en holten van het gehele lichaam en uitwendig schouwen van de openingen en holten van het onderlichaam, röntgenonderzoek en echografie 25-4-2017

1: Onderzoek aan en in lichaam (art. 56) Verdere voorwaarden: Op besloten plaats Voor zover mogelijk door persoon van zelfde geslacht als verdachte (ook indien door arts!!) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Memorie van toelichting Ook bijv. kunstmatige uitgangen van darmen en urinewegen Van een onderzoek aan het lichaam is sprake als het onderzoek verder gaat dan het oppervlakkig aftasten van de kleding van de verdachte 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Memorie van toelichting Onderzoek aan het lichaam omvat: doen openen mondholte inspecteren neusholte en oren van buitenaf schouwen of zich daarin voorwerpen bevinden Indien voor beslag vatbaar: ibn mits zonder gebruik hulpmiddelen eenvoudig te verwijderen anders: arts 25-4-2017

Stelling Opsporingsonderzoek aan het lichaam gebaseerd op het Wetboek van strafvordering kan uitsluitend gericht zijn op inbeslagneming 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

uitsluitend gericht te zijn op inbeslagneming maar ook bijv. op Antwoord stelling Opsporingsonderzoek aan het lichaam gebaseerd op het Wetboek van strafvordering behoeft niet uitsluitend gericht te zijn op inbeslagneming maar ook bijv. op tatoeages, letsel, enz. 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

2: Identificatiefouillering (art. 55b) Algemeen opsp. ambt. (alsmede aangewezen andere personen belast met opsp. s.f.) bevoegd tot: onderzoek kleding aangehouden of staande gehouden verdachte onderzoek meegevoerde voorwerpen 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

2: Identificatiefouillering (art. 55b) Alleen in openbaar indien noodzakelijk om wegmaking / beschadiging te voorkomen Indien in openbaar: pv opmaken Algemene voorwaarde: noodzakelijk voor vaststellen identiteit 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

2: Identificatiefouillering (art. 55b) Onder omstandigheden ook het onderzoeken van het dashboardkastje van een auto van de verdachte voor zover zulks noodzakelijk is voor de vaststelling van de identiteit van de verdachte (omdat dit een gebruikelijke plaats is om bijv. tasjes en portefeuilles die de bestuurder of passagier bij zich heeft, in te leggen) HR 31-05-11, LJN BP6043 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

3: Maatregelen in belang onderzoek (61a e.v. Sv) Mogelijk tijdens: ophouden voor onderzoek ivs vh 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

3: Maatregelen in belang onderzoek (art. 61a e.v.) Tijdens ophouden onderzoek, ivs en vh ondermeer: a. het maken van foto’s en video-opnamen; b. het nemen van lichaamsmaten en handpalm-, voet-, teen-, oor- en schoenzoolafdrukken (MH: vingerafdrukken via art. 55c Sv) c. confrontatie d. geuridentificatieproef e. scheren/knippen/groeien snor/baard/hoofdhaar (let op: niet door hulpOvJ) f. dragen kleding of attributen voor confrontatie g. plaatsing in observatiecel h. onderzoek naar schotresten op het lichaam

3: Voorwaarden toepassing maatregelen (art. 61a e.v.) Verdenking van 67,1 misdrijf 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

3: Maatregelen in belang onderzoek (art. 61a e.v.) Tijdens ivs en vh (art. 62 en 76): - voornoemde maatregelen én (extra) a. beperkingen en andere maatregelen betrekking hebbend op het verblijf in het kader van de vrijheidsbeneming b. de overbrenging naar een ziekenhuis, of een andere instelling waar medisch toezicht is gewaarborgd, of verblijf in een daartoe ingerichte cel onder medisch toezicht 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

3: Maatregelen in belang onderzoek (art. 61a e.v.) Niet limitatief ('ondermeer') Te denken valt ook aan: schrijfproef stemanalyse afnemen oorafdruk of nagelvuil enz. 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling Tijdens het verrichten van onderzoekshandelingen door de RC is uitsluitend de RC bevoegd tot het bevelen van maatregelen in het belang van het onderzoek 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

3: Maatregelen in belang onderzoek (art. 61a e.v.) Bevoegdheid van OvJ 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

3: Maatregelen in belang onderzoek (art. 61a e.v.) Bevoegdheid van hulpOvJ 1. Uitsluitend tijdens ophouden voor onderzoek of ivs 2. het betreft niet het bevel tot afscheren, knippen of laten groeien van snor, baard of hoofdhaar 3. het optreden van de OvJ kan niet worden afgewacht 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling Onder de bevoegdheid tot veiligheidsfouillering valt ook een onderzoek aan het lichaam 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

4: Veiligheidsfouillering (art. 7 Politiewet) ambtenaar van politie aangesteld voor politietaak en militair Kmar (in rechtmatige uitoefening bediening) en militair die op grond van Politiewet bijstand verleent aan de politie en aangewezen boa’s onderzoek aan de kleding van personen (iedere burger dus, incl. de verdachte) bij de uitoefening van een hem wettelijk toegekende bevoegdheid of bij een handeling ter uitvoering van de politietaak 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

4: Veiligheidsfouillering (art. 7 Politiewet) Mits: uit feiten of omstandigheden blijkt dat een onmiddellijk gevaar dreigt voor hun leven of veiligheid, die van de ambtenaar zelf of van derden en dit onderzoek noodzakelijk is ter afwending van dit gevaar 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

4: Veiligheidsfouillering (art. 7 Politiewet) (hulp)OvJ voor wie aangehouden of van vrijheid beroofde verdachte/veroordeelde wordt geleid bevoegd te bepalen dat deze aan lichaam wordt onderzocht indien uit feiten of omstandigheden blijkt dat gevaar dreigt voor hun leven of veiligheid of die van de ambtenaar zelf en dit onderzoek noodzakelijk is ter afwending van dit gevaar 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

4: Veiligheidsfouillering jurisprudentie De omgeving waarin een verdachte van diefstal door de politie aangehouden werd (in dit geval de hal van het CS te Amsterdam) en het overbrengen van die verdachte per surveillanceauto kunnen een (standaard) veiligheidsfouillering (kledingonderzoek) rechtvaardigen 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

4: Veiligheidsfouillering jurisprudentie Verdachte was betrokken bij een gewelddadig incident (vechtpartij) in een drukbezochte winkelstraat in het centrum van Amsterdam Opsp. ambt. die de veiligheidsfouillering uitvoerde was er op grond van zijn ervaringen in het centrum van Amsterdam mee bekend dat verdachten van dit soort misdrijven (mishandeling) mogelijk een wapen bij zich dragen Veiligheidsfouillering aldus gerechtvaardigd 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

4: Veiligheidsfouillering jurisprudentie Veiligheidsfouillering rechtmatig voor het vervoer per politieauto van een ter zake een in de Opiumwet strafbaar gesteld misdrijf aangehouden verdachte 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

4: Veiligheidsfouillering jurisprudentie ‘Het insluiten van een verdachte die drugs bij zich heeft, schept een situatie waarin gevaar voor het leven of de veiligheid van die verdachte of voor politieambtenaren aanwezig is. Immers eenmaal ingesloten zou die verdachte de drugs tot zich kunnen nemen met mogelijk gevaar voor zichzelf (overdosis) en/of voor de politieambtenaren die met hem in contact komen (agressief gedrag)’ Aldus rechtmatig onderzoek aan lichaam Dat de hulpOvJ zich vergiste in de grondslag van de bevoegdheid (Opiumwet kent géén onderzoek aan lichaam meer en art. 56 Sv vereist ernstige bezwaren die niet aanwezig waren) doet daar niet aan af (zie ook zakboek HulpOvJ 3.1) Hof ’s-Hertogenbosch 23-02-09, LJN BH6480 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com 36

4: Veiligheidsfouillering jurisprudentie Ook de enkele insluiting (ook als dit alleen plaatsvindt i.v.m. de tenuitvoerlegging van een onherroepelijk vonnis) in een cel op een politiebureau is reeds een situatie die een verhoogd risico voor de veiligheid van de ingeslotene, eventuele celgenoten en politiebeambten inhoudt (mede gelet op de emoties die dat kan oproepen) Die insluiting vormt dus een omstandigheid welke een gevaar oplevert als bedoeld in art. 7 Politiewet Een onderzoek aan de kleding van de in te sluiten persoon kan dus noodzakelijk zijn om dit gevaar af te wenden 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com 37

Stelling Onder de insluitingsfouillering valt ook het onderzoek van meegevoerde bagage 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

5: Administratieve/insluitingsfouillering (9 Politiewet en 28 e. v 5: Administratieve/insluitingsfouillering (9 Politiewet en 28 e.v. Ambtsinstructie) Kledingonderzoek - rechtens van hun vrijheid beroofde personen of ten behoeve van hulpverlening ondergebracht bij politie/Kmar - met het oog op hun insluiting - voor zover dit noodzakelijk is in het belang van hun veiligheid of de veiligheid van anderen Ontkleden met toestemming hulpOvJ indien kleding gevaar voor betrokkene of anderen kan opleveren Ontkleden indien kleding naar oordeel arts een gevaar voor gezondheid ivs-gestelde of anderen kan vormen 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

5: Administratieve/insluitingsfouillering (9 Politiewet en 28 e. v 5: Administratieve/insluitingsfouillering (9 Politiewet en 28 e.v. Ambtsinstructie) ‘Onder het aftasten en doorzoeken van kleding dient mede te worden begrepen een onderzoek van voorwerpen die de ingeslotene bij zich draagt of met zich mee voert’ HR 12-10-10, LJN BN4163 (ook in NJ 2010, 624 met noot Schalken), onder verwijzing naar de wetsgeschiedenis 25-4-2017

Stelling Ingevolge de Wet wapens en munitie kan alleen een aangehouden verdachte aan de kleding worden onderzocht 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling De Wet wapens en munitie kent ook een bevoegdheid tot onderzoek aan het lichaam 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling Voor een onderzoek aan de kleding vereist de Wet wapens en munitie ernstige bezwaren 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

6: Kledingonderzoek WWM (art. 52) Opsp. ambt. bevoegd personen aan hun kleding te onderzoeken indien daartoe redelijkerwijs aanleiding bestaat op grond van: een gepleegd strafbaar feit waarbij wapens zijn gebruikt een gepleegde overtreding van de artikelen 13, 26 of 27 (is bijna alles uit WWM) aanwijzingen dat een strafbaar feit als bedoeld onder a of b zal worden gepleegd Aanhouding en ernstige bezwaren dus niet vereist Onderzoek aan lichaam conform WWM niet mogelijk (terugvallen op Sv) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

7: Kledingonderzoek luchtvaartterrein (52 lid 4WWM) De in art. 141 Sv bedoelde ambtenaren alsmede andere daartoe door Onze Minister aangewezen personen zijn bevoegd een persoon die zich bevindt op de luchthaven Schiphol of luchtvaartterreinen als bedoeld in art. 1 van de Luchtvaartwet te allen tijde aan zijn kleding en de verpakking van goederen, met inbegrip van reisbagage, alsmede diens vervoermiddel, te onderzoeken 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

8: Preventieve fouillering WWM Burgemeester kan van de gemeenteraad de bevoegdheid krijgen een gebied (met inbegrip van de daarin gelegen voor het publiek openstaande gebouwen en daarbij behorende erven) als veiligheidsrisicogebied aan te wijzen (art. 151b Gemeentewet) Vervolgens kan de OvJ in het aangewezen veiligheidsgebied gelasten dat tegenover een ieder de bevoegdheid kan worden uitgeoefend om (max 12 uur): verpakkingen van goederen, met inbegrip van reisbagage, te onderzoeken op wapens of munitie (art. 50 WWM) vervoermiddelen te onderzoeken op wapens of munitie (art. 51 WWM) hem aan zijn kleding te onderzoeken op de aanwezigheid van wapens of munitie (art. 52 WWM) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

8: Preventieve fouillering WWM Zie art. 174b Gemeentewet voor aanwijzing veiligheidsrisicogebied bij onvoorziene, spoedeisende situatie: Bij verstoring van de openbare orde door de aanwezigheid van wapens, dan wel bij ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, kan de burgemeester in een onvoorziene, spoedeisende situatie een gebied, met inbegrip van de daarin gelegen voor het publiek openstaande gebouwen en daarbij beho-rende erven, voor ten hoogste twaalf uur aanwijzen als veiligheidsrisicoge-bied. In een veiligheidsrisicogebied kan de OvJ de bevoegdheden, bedoeld in de artikelen 50, derde lid, 51, derde lid, en 52, derde lid, van de Wet wapens en munitie toepassen. (Zie voor aanvullende voorwaarden verder art. 174b Gemeentewet lid 2 t/m 5) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

De Opiumwet geeft een bevoegdheid tot onderzoek aan het lichaam Stelling De Opiumwet geeft een bevoegdheid tot onderzoek aan het lichaam 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

9: Kledingonderzoek Opiumwet (art. 9) Onderzoek aan kleding mits ernstige bezwaren ter zake misdrijf Opiumwet, aanhouding niet vereist Lichaamsonderzoek vervallen!! Urineonderzoek door (hulp)OvJ: persoon zojuist binnen grondgebied van Nederland binnengekomen of op punt staat grondgebied te verlaten én aangehouden terzake van een opiumwetmisdrijf én gericht op aantonen van aanwezigheid in lichaam van hard- of softdrugs (3, 1e lid) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

10: Kledingonderz. Vreemdelingenwet (art. 50) Onderzoek kleding/lichaam door ambt. belast met grensbewaking of toezicht vreemdelingen: Art. 50 lid 1: Van degene die stelt Nederlander te zijn, maar dat niet kan aantonen mits staande gehouden ter zake vaststelling identiteit na - redelijk vermoeden van illegaal verblijf - hetzij ter bestrijding van illegaal verblijf na grensoverschrijding Art. 50 lid 5: Iedere persoon die is opgehouden op grond van art. 50, lid 2 of lid 3, alsmede zaken van deze persoon, noodzakelijk voor vaststelling van de identiteit. 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek (art. 138a) Onder DNA onderzoek wordt verstaan het onderzoek van celmateriaal dat slechts gericht is op 1. het vergelijken van DNA profielen of 2. het vaststellen van uiterlijk waarneembare persoonskenmerken van de onbekende verdachte of het onbekende slachtoffer of 3. het vaststellen van verwantschap Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen meerderjarigen en minderjarigen (HR) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling Als een verdachte het misdrijf waarvan hij verdacht wordt bekend heeft, dan mag voor het opsporingsonderzoek naar dat misdrijf géén celmateriaal voor DNA-onderzoek meer worden afgenomen 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Antwoord stelling Afname van celmateriaal ten behoeve van DNA-onderzoek mag ook worden bevolen om bevestiging te verkrijgen van reeds verkregen onderzoeksresultaten, zoals verklaringen van de verdachte omtrent zijn betrokkenheid bij het feit waarvan hij wordt verdacht HR 19-12-06, LJN AZ1685 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: Verplichte celafname voor DNA-onderzoek in strafzaken (art 11: Verplichte celafname voor DNA-onderzoek in strafzaken (art. 151b en 195d) bevel van OvJ of RC in belang van onderzoek van verdachte van 67,1 misdrijf tegen wie ernstige bezwaren bestaan dat van hem celmateriaal wordt afgenomen ten behoeve van DNA-onderzoek 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek: VH-feiten (art. 67,1 én 2) Misdrijf van 4 jaar of meer Met name genoemde misdrijven uit Sr (bedreiging, belaging, verduistering, witwassen, schuldheling, structurele discriminatie, mishandeling, vernieling, computermisdrijven, kraken, huisverbod, bepaalde zedenmisdrijven, enz. ) Verkeersongeval met art. 6 WVW letsel na: - roekeloosheid - alcohol / rijvaardigheid verminderende stof (8 lid 1, 2, 3 of 4) - weigering adem, bloed of urineonderzoek - ernstige overschrijding max. snelheid - kleven / geen voorrang verlenen / gevaarlijk inhalen Enige bijz. wetten (bijv. telen, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren, aanwezig hebben of vervaardigen > 30 gram softdrugs+ overtreding huisverbod) v.w.o.v. in NL kan niet worden vastgesteld + misdrijf + rechtbank + gevangenisstraf (67,2) 25-4-2017

Niet bijv. een getuige/slachtoffer Stelling Alleen een verdachte kan gedwongen worden tot afname van celmateriaal voor een DNA-onderzoek Niet bijv. een getuige/slachtoffer 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Antwoord stelling Inderdaad mag alleen een verdachte gedwongen worden tot afname en niet bijv. een getuige/slachtoffer 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling Celmateriaal mag alleen afgenomen worden voor DNA-onderzoek: niet dus voor een ander doel 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Antwoord stelling Inderdaad mag celmateriaal alleen afgenomen worden voor DNA-onderzoek: niet dus voor een ander doel 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek in strafzaken (art. 151a en 195a) Zowel de OvJ als de RC kunnen een DNA-onderzoek laten verrichten 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek in strafzaken bij bekende verdachte (art 11: DNA-onderzoek in strafzaken bij bekende verdachte (art. 151b,4 en 195d,4) Het bevel celafname (of de (verdere) tenuitvoerlegging) kan achterwege blijven indien zich naar het oordeel van de OvJ zwaarwegende redenen voordoen om het DNA-onderzoek aan ander celmateriaal te laten plaatsvinden, dan wel de verdachte schriftelijk toestemt in de afname van celmateriaal. In geval van zwaarwegende redenen kan het DNA-onderzoek worden verricht aan celmateriaal op voorwerpen, die van de verdachte in beslag genomen zijn, of aan celmateriaal, dat op andere wijze verkregen is. 25-4-2017

11: DNA-onderzoek gericht op vaststellen van verwantschap Zie art. 151da (OvJ) en 195g (RC) Sv 25-4-2017

OvJ en RC kunnen een DNA‑onderzoek bevelen 11: DNA-onderzoek uiterlijk waarneembare persoonskenmerken (art. 151d en 195f) OvJ en RC kunnen een DNA‑onderzoek bevelen dat gericht is op het vaststellen van bepaalde uiterlijk waarneembare persoonskenmerken van de onbekende verdachte Dit DNA‑onderzoek kan slechts worden bevolen in geval van een 67.1 misdrijf 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek veroordeelden Art. 1 Onder een veroordeelde dient te worden verstaan een persoon die al dan niet onherroepelijk is veroordeeld tot - een straf als bedoeld in art. 9, eerste lid, onder a, onderdeel 1° of 3° Sr (gevangenisstraf of taakstraf) - een straf als bedoeld in art. 77h, eerste lid, onder a Sr, voorzover het de jeugddetentie of taakstraf betreft, of - een straf als bedoeld in art. 6, onder a, van het Wetboek van Militair Strafrecht dan wel tot - een maatregel als bedoeld in art. 37 (plaatsing in psych. ziekenhuis), 37a juncto 37b (tbs) of 38, 38m (plaatsing in inrichting voor stelselmatige daders) of 77s Sr (plaatsing in inrichting voor jeugdigen) (zie lid 2 voor gelijkstelling bij ovar met maatregel) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek veroordeelden Art. 2: afname celmateriaal voor DNA-onderzoek van een veroordeelde wegens een 67,1-misdrijf Art. 3: eisen waaraan bevel moet voldoen 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek veroordeelden Art. 4 1. Indien noodzakelijk: afgifte van een bevel van OvJ tot aanhouding van de veroordeelde 2. Aanhouding door opsp. ambt. (voorgeleiding niet vereist) die tevens ter uitvoerlegging bevel aanhouding elke plaats kan betreden en doorzoeken (met inachtneming uiteraard van de Awbi) 3. Bij betwisting of twijfel identiteit aangehouden persoon: bevoegdheid onderzoek kleding en meegevoerde voorwerpen door opsp. ambt. 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek veroordeelden Art. 4 4. Ophouden ter identificatie op bevel OvJ (maximaal 2x 6 uur) 5. Maatregelen (foto's, video, lichaamsmaten, vingerafdrukken) ter vaststelling identiteit op bevel OvJ 6. Voor tenuitvoerlegging bevel celafname mag veroordeelde wiens identiteit is vastgesteld niet langer dan 6 uur worden opgehouden (exclusief nachtelijke uren) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoek veroordeelden Art. 5: wangslijmvlies, tenzij Art. 6: 1. bij zwaarwegende redenen: DNA-onderzoek aan ander celmateriaal dan afgenomen celmateriaal met opdracht tot inbeslagneming aan opsp. ambt. 2. bevoegdheid OvJ tot betreden woning veroordeelde en doorzoeken ter ibn Art. 7: bezwaarschriftmogelijkheid bij rechtbank tegen bepalen en verwerken DNA-profiel Art. 8: overgangsrecht 25-4-2017

11: Besluit en regeling DNA-onderzoeken Bevatten allerlei voorwaarden waaraan voor de afname van celmateriaal voldaan moet worden (ook bij toestemming!!) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

11: DNA-onderzoeken Jurisprudentie Bezwaarschrift tegen DNA-afname gegrond ‘omdat veroordeelde niet tijdig is voorgelicht over de mogelijkheid tot het maken van bezwaar tegen de afname van zijn wangslijm door een ander dan een arts of verpleegkundige (…)’ Als een DNA-referentiemonster ten onrechte niet uit de DNA-databank is verwijderd (na vrijspraak) dan behoeft dat voor een daaropvolgende match niet altijd fataal te zijn Uit de wettekst noch uit het wettelijk systeem volgt dat een tweede afname van DNA-materiaal niet is toegestaan (MH: bijv. na eerder onrechtmatige afname) 25-4-2017 70 70

11: DNA-onderzoeken Jurisprudentie Een verzuim om de verdachte schriftelijk in kennis te stellen van de uitslag van het DNA onderzoek kan ter zitting worden hersteld Afname van celmateriaal ten behoeve van DNA-onderzoek mag ook worden bevolen om bevestiging te verkrijgen van reeds verkregen onderzoeksresultaten, zoals verklaringen van de verdachte omtrent zijn betrokkenheid bij het feit waarvan hij wordt verdacht (MH: bijv. een bekentenis). Zie zakboek hulpOvJ 5.8 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com 71 71

11: DNA-onderzoeken Jurisprudentie Het enkele aantreffen van een sigarettenpeuk met DNA-materiaal van de verdachte op de plaats delict vormt onvoldoende bewijs dat de verdachte de ten laste gelegde inbraak heeft gepleegd Altijd meer onderzoek doen, zie voor overige voorbeelden de jurisprudentie in het zakboek Hof 's-Hertogenbosch 07-03-11, LJN BP7608 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com 72

Stelling In geval van aanwijzingen van een terroristisch misdrijf is de opsp. ambt. zelfstandig bevoegd in het belang van het onderzoek personen aan de kleding te onderzoeken 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

Stelling In geval van aanwijzingen van een terroristisch misdrijf is de opsp. ambt. op bevel van de OvJ bevoegd in het belang van het onderzoek personen aan het lichaam te onderzoeken 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

12: Kledingonderzoek in geval van aanwijzingen terroristisch misdrijf (art. 126zs) In geval van aanwijzingen van een terroristisch misdrijf (zie art. 83 Sr: bijv. (poging) brandstichting/ontploffing en moord met terroristisch oogmerk)) is de opsp ambt., bij bevel daartoe van de OvJ, bevoegd in het belang van het onderzoek personen aan de kleding te onderzoeken 2. De opsp ambt. is bij een dergelijk bevel voorts bevoegd gebruik te maken van detectieapparatuur of andere hulpmiddelen 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

12: Kledingonderzoek in geval van aanwijzingen terroristisch misdrijf (art. 126zs) Art. 126zq, derde en vierde lid, is van overeenkomstige toepassing: 3. Het bevel kan mondeling worden gegeven. Het wordt gegeven voor een periode van ten hoogste 12 uren, voor een daarbij omschreven gebied. De geldigheidsduur kan telkens met ten hoogste 12 uren worden verlengd. 4. In bij Amvb veiligheidsrisicogebieden kan voor de uitoefening van een in dit artikel bedoelde bevoegdheid onder bij die Amvb gestelde voorwaarden een bevel van de OvJ achterwege blijven. 4. Bij of krachtens Amvb kunnen nadere regels worden gesteld omtrent de wijze van uitvoering van het onderzoek, bedoeld in het eerste lid (MH: zie hierna) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

12: Kledingonderzoek in geval van aanwijzingen terroristisch misdrijf (art. 126zs) Besluit opsporing terroristische misdrijven Veiligheidsrisicogebieden het Binnenhof te Den Haag de centrale stations van de vier grote steden de Nederlandse luchthavens alsmede de daaraan grenzende gebieden de Kerncentrale te Borssele het Mediapark te Hilversum Zie voor een (omvangrijke) beschrijving van exacte (ruime) begrenzing van deze gebieden het besluit 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

12: Kledingonderzoek in geval van aanwijzingen terroristisch misdrijf (art. 126zs) Zie art. 3 besluit voor nadere vereisten: vastleggen in pv (inclusief aantal keren dat bevoegdheid is toegepast) verstrekken schriftelijk besluit aan onderzochte met nadere informatie over bevoegdheidsuitoefening (zoals dienstnummer van de optredende ambtenaar, tijdstip en plaats van het optreden, de toegepaste bevoegdheid alsmede bij wie en op welke wijze een klacht kan worden ingediend) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

12: Kledingonderzoek in geval van aanwijzingen terroristisch misdrijf (art. 126zs) Art. 5 besluit Onderzoek aan kleding geschiedt door het aftasten van de kleding of het onderzoeken van afzonderlijke kledingstukken voor zover dat nodig is voor doeltreffende controle Onderzoek aan kleding wordt zoveel mogelijk uitgevoerd door een opsp ambt. die hetzelfde geslacht heeft als de persoon die aan het onderzoek wordt onderworpen Onderzoek aan kleding vindt zoveel mogelijk plaats in het bijzijn van een tweede opsp. ambt. Onderzoek aan kleding vindt plaats in een afgezonderde ruimte, indien de persoon die aan het onderzoek wordt onderworpen of de betrokken opsp ambt. daaraan de voorkeur geeft 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

13: Lijfsvisitatie Algemene Douanewet Art. 1:28 Algemene Douanewet: zeer ruime bevoegdheid inspecteur: Onder lijfsvisitatie wordt verstaan (lid 5): a. het onderzoek aan de kleding; het onderzoek aan de kleding omvat het betasten van de kleding, het nauwkeurig onderzoek van de hoofdbedekking en het schoeisel; b. het verwijderen van de bovenkleding, teneinde deze aan een nauwkeurig onderzoek te onderwerpen; c. het uitwendig en inwendig schouwen van de openingen en holten van het bovenlichaam, zo nodig met de daartoe benodigde ontkleding; d. het geheel ontkleden en het uitwendig schouwen van het lichaam; e. het onderzoek van het onderlichaam; onder onderzoek van het onderlichaam wordt verstaan het uitwendig schouwen van de openingen en holten van het onderlichaam; het uitwendig schouwen van de openingen en holten van het onderlichaam wordt verricht door een arts of, in diens opdracht, door een verpleegkundige. 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

13: Lijfsvisitatie Algemene Douanewet Art. 1:28 vervolg 6. Tot gehele ontkleding dan wel het onderzoek van het onderlichaam van degene die aan lijfsvisitatie wordt onderworpen, wordt pas overgegaan na toestemming van een ambtenaar die daartoe bij regeling van Onze Minister van Financiën, in overeenstemming met Onze Minister wie het mede aangaat, is aangewezen. 7. Onder lijfsvisitatie wordt mede verstaan het onderzoek met behulp van apparatuur waarmee door kleding van de betrokken persoon kan worden gekeken. 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com 81

14: Kleding/lichaamsonderzoek door RC (art. 195 Sv) 1. De RC kan, ambtshalve of op de vordering van de OvJ, bevelen dat de verdachte tegen wie ernstige bezwaren bestaan, in het belang van het onderzoek aan zijn lichaam of kleding zal worden onderzocht. 2. De RC kan, ambtshalve of op de vordering van de OvJ, bevelen dat de verdachte tegen wie ernstige bezwaren bestaan, in het belang van het onderzoek in zijn lichaam zal worden onderzocht. Onder onderzoek in het lichaam wordt verstaan: het uitwendig schouwen van de openingen en holten van het onderlichaam, röntgenonderzoek, echografie en het inwendig manueel onderzoek van de openingen en holten van het lichaam. Het onderzoek in het lichaam wordt verricht door een arts. Het onderzoek wordt niet ten uitvoer gelegd indien zulks om bijzondere geneeskundige redenen onwenselijk is. 3. In geval van dringende noodzakelijkheid kan de RC het in het eerste lid bedoelde bevel ook geven ten aanzien van degenen van wie wordt vermoed dat zij sporen van het strafbare feit aan het lichaam of de kleding dragen. 4. De in het eerste tot en met derde lid bedoelde onderzoeken worden op een besloten plaats en, voor zover mogelijk, door personen van hetzelfde geslacht als de te onderzoeken persoon verricht. 5. Het bevel wordt niet gegeven dan nadat de betrokken persoon daarover is gehoord. 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

15: Verplichte medewerking aan een bloedtest in strafzaken (art 15: Verplichte medewerking aan een bloedtest in strafzaken (art. 151e Sv e.v. en art. 177b Sv) In geval van een misdrijf waarbij uit aanwijzingen blijkt dat besmetting van een slachtoffer met een bij AmvB aangewezen ernstige ziekte kan hebben plaatsgevonden, kan de OvJ aan de verdachte verzoeken celmateriaal af te staan ten behoeve van een onderzoek dat tot doel heeft vast te stellen of hij drager is van een dergelijke ziekte De OvJ kan dit verzoek tevens richten aan een ander dan de verdachte, indien uit zodanige aanwijzingen blijkt dat besmetting door misdrijf met behulp van het celmateriaal van die ander is overgebracht op een slachtoffer (art. 151e lid 1 Sv 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

15: Verplichte medewerking aan een bloedtest in strafzaken (art 15: Verplichte medewerking aan een bloedtest in strafzaken (art. 151e Sv e.v. en art. 177b Sv) Bij weigering kan de OvJ een bevel geven, daarvoor is wel een schriftelijke machtiging van de RC vereist (art. 151e lid 2 Sv) Ook het slachtoffer kan een verzoek tot bloedonderzoek van de verdachte doen en als de OvJ dit weigert dan kan het slachtoffer zich tot de RC richten (zie art. 177b Sv) Zie over de regelgeving rond het bloedonderzoek verder art. 151e Sv e.v. en art. 177b Sv 25-4-2017

16: Fouilleren door securitymedewerkers op luchtvaartterreinen Zie zo nodig art. 5 en 6 van het Besluit beveiliging burgerluchtvaart in samenhang met art. 37b en 37h van de Luchtvaartwet 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

17: Vrijwillige fouillering als voorwaarde toegang tot een voetbalwedstrijd, popconcert, enz. of na bewuste en vrijwillige toestemming (zie hierover uitgebreid het zakboek: niet te snel toestemming aannemen!) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com 86

Ibn aangetroffen voorwerpen Bij fouillering aangetroffen voorwerpen kunnen op basis van bestaande beslagbevoegdheden in beslaggenomen worden: art. 95 Sv: bij aanhouden/staande houden verdachte (waarheidsvinding, verbeurdverklaring, onttrekking a/h verkeer) art. 96 Sv: bij heterdaad of een 67,1 misdrijf (waarheidsvinding, verbeurdverklaring, onttrekking a/h verkeer) art. 9 Opiumwet bij verdovende middelen (te allen tijde) art. 52 WWM bij illegale wapens (te allen tijde) Art. 18 WED (in belang opsporing) 25-4-2017 www.zakboekenpolitie.com

EINDE PRESENTATIE Actualiteiten na laatste zakboek Tip van de week + tiparchief Misdrijf van de maand Diapresentaties Meerkeuzevragen Nieuwsmail Digitale zakboeken Enz. WWW.ZAKBOEKENPOLITIE.COM