Download de presentatie
De presentatie wordt gedownload. Even geduld aub
GepubliceerdHenriette Sasbrink Laatst gewijzigd meer dan 8 jaar geleden
1
Zakboekenpolitie.com Vrijheidsbenemende dwangmiddelen
Gebaseerd op hoofdstuk 4 van de zakboeken Strafvordering voor de Hulpofficier van justitie en Strafvordering voor de Opsporingsambtenaar Kluwer
2
Inhoud presentatie 1. Staande houden / Identificatieplicht
2. Aanhouden / Heterdaad / Buiten heterdaad 3. Betreden plaatsen ter aanhouding 4. Doorzoeking ter aanhouding 5. Ophouden voor onderzoek 6. Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris 8. Voorlopige hechtenis 9. Waterdichte schottentheorie 10. Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
3
Staande houden Art. 52 Sv Iedere opsp. ambt. is bevoegd de identiteit van de verdachte vast te stellen op de wijze, bedoeld in art. 27a, eerste lid, eerste volzin, en hem daartoe staande te houden Art. 27a Sv lid 1, 1e volzin De verdachte wordt ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit gevraagd naar zijn naam, voornamen, geboorteplaats en geboortedatum, het adres waarop hij in de Basisregistratie personen is ingeschreven en het adres van zijn feitelijke verblijfplaats 3 3
4
Staande houden Art. 27a Sv lid 1 compleet
De verdachte wordt ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit gevraagd naar zijn naam, voornamen, geboorteplaats en geboortedatum, het adres waarop hij in de basisregistratie personen is ingeschreven en het adres van zijn feitelijke verblijfplaats. Het vaststellen van zijn identiteit omvat tevens een onderzoek van een identiteitsbewijs als bedoeld in art. 1 van de Wid. In de gevallen, bedoeld in art. 55c, tweede en derde lid, omvat het vaststellen van zijn identiteit tevens het nemen van een of meer foto’s en vingerafdrukken. Lid 2: zie volgende dia 4 4
5
Staande houden Art. 27a Sv lid 2
In de gevallen waarin van de verdachte overeenkomstig dit wetboek vingerafdrukken zijn genomen en verwerkt, omvat het vaststellen van zijn identiteit ter verificatie het nemen van zijn vingerafdrukken en het vergelijken van die vingerafdrukken met de van hem verwerkte vingerafdrukken. In de andere gevallen omvat het vaststellen van zijn identiteit een onderzoek van een identiteitsbewijs als bedoeld in art. 1 Wid. 5 5
6
Aan staande houden worden geen nadere
Stelling Aan staande houden worden geen nadere voorwaarden gesteld
7
Staande houden (art. 52) Geen nadere voorwaarden
Bij misdrijf én overtreding Op heterdaad en buiten heterdaad
8
Staande houden (art. 52) Reeds het vragen naar de personalia van de
verdachte is een vorm van staande houden Daadwerkelijk de verdachte beetpakken is daarvoor dus niet vereist Deze ruime definiëring is onder meer van belang voor wat betreft het ontstaan van de bevoegdheid tot ibn (art. 95 Sv)
9
Stelling Aan een verdachte mag ter staande houding géén
stopteken gegeven worden
10
Antwoord Stelling Ondanks dat Sv daarover niets vermeldt, is
het vaste rechtspraak dat het geven van een stopteken ter staande houding of aanhouding niet onrechtmatig is Het niet voldoen aan dit stopteken is echter niet strafbaar
11
Bevoegdheden bij staande of aanhouding (1/2)
Art. 55b lid 1 De bij of krachtens art. 141 aangewezen ambtenaren alsmede bepaalde door Onze minister van Justitie aangewezen categorieën van andere personen, belast met de opsporing van strafbare feiten, zijn bevoegd een staande gehouden of aangehouden verdachte aan zijn kleding te onderzoeken, alsmede voorwerpen die hij bij zich draagt of met zich mee voert te onderzoeken, e.e.a. voor zover zulks noodzakelijk is voor de vaststelling van zijn identiteit.
12
Bevoegdheden bij staande of aanhouding (2/2)
Art. 55b lid 2 en 3 De ambtenaren, bedoeld in het eerste lid, oefenen de bevoegdheden, bedoeld in het eerste lid, alleen dan in het openbaar uit, indien dit redelijkerwijs noodzakelijk is om wegmaking of beschadiging van voorwerpen waaruit de identiteit van die verdachte zou kunnen blijken, te voorkomen. 3. Van de uitoefening van de bevoegdheden, bedoeld in het tweede lid, maken zij pv op, dat aan de OvJ ter beschikking wordt gesteld.
13
Bevoegdheden bij staande of aanhouding (1/2)
Art. 55c 1. De ambtenaren, bedoeld in art.141, en de ambtenaren van politie, bedoeld in art. 2, onder b, van de Politiewet 2012, die tevens Boa als bedoeld in art. 142 zijn, stellen de identiteit van de aangehouden verdachte vast op de wijze, bedoeld in art. 27a, 1e en 2e volzin. De ambtenaren, bedoeld in het 1e lid, nemen met het oog op het vaststellen van de identiteit van een verdachte die is aangehouden wegens een misdrijf als omschreven in art. 67, 1e lid, of die wordt verhoord wegens een misdrijf als omschreven in art. 67, 1e lid, zonder dat hij is aangehouden, een of meer foto’s en vingerafdrukken. De vingerafdrukken worden vergeleken met de van verdachten overeenkomstig dit wetboek verwerkte vingerafdrukken en, indien vermoed wordt dat de verdachte een vreemdeling is, met de overeenkomstig de Vreemdelingenwet 2000 verwerkte vingerafdrukken.
14
Bevoegdheden bij staande of aanhouding (2/2)
Art. 55c 3. De OvJ of de hulpOvJ beveelt dat van iedere andere verdachte dan de verdachte, bedoeld in het tweede lid, over wiens identiteit twijfel bestaat, een of meer foto’s en vingerafdrukken worden genomen. Het tweede lid, laatste volzin, is van overeenkomstige toepassing. 4. De foto’s en vingerafdrukken, bedoeld in het tweede en derde lid, kunnen ook worden verwerkt voor het voorkomen, opsporen, vervolgen en berechten van strafbare feiten en het vaststellen van de identiteit van een lijk. 5. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur worden regels gesteld voor het verwerken van de foto’s en vingerafdrukken, bedoeld in het tweede en derde lid (MH: zie het Besluit identiteitsvaststelling). 14
15
Stelling Een verdachte is verplicht op vragen naar
zijn personalia te antwoorden
16
Antwoord stelling Een verdachte is niet verplicht op vragen naar zijn personalia te antwoorden
17
Stelling Een verdachte is ingevolge de Wid vanaf de leeftijd van 14 jaar verplicht om zich op vordering van de opsporingsambtenaar te identificeren
18
Antwoord stelling Een verdachte is vanaf diens 14e jaar
inderdaad verplicht om zich op verzoek van de opsporingsambtenaar te identificeren
19
Identificatieplicht Art. 2 Wid:
Een ieder die de leeftijd van veertien jaar heeft bereikt is verplicht op de 1e vordering van een ambtenaar als bedoeld in art. 8 van de Politiewet of art. 6a van de Wet op de bijzondere opsporingsdiensten een identiteitsbewijs als bedoeld in art. 1 ter inzage aan te bieden Deze verplichting geldt ook als de vordering wordt gedaan door een toezichthouder
20
Identificatieplicht Art. 8 Politiewet:
Politieambtenaar bevoegd tot vorderen inzage identiteitsbewijs voor zover redelijkerwijs noodzakelijk is voor uitoefening van politietaak Gelijke bevoegdheid: - aangewezen Boa als bedoeld in art. 142,1 Sv voor zover redelijkerwijs noodzakelijk voor uitoefening taak - militair v/d Kmar of enig ander onderdeel v/d krijgsmacht voor zover redelijkerwijs noodzakelijk voor uitoefening politietaak en/of bijstand
21
Het niet nakomen van de identificatieplicht is strafbaar
gesteld in art. 447e Sr: Hij die niet voldoet aan de verplichting om een identiteitsbewijs ter inzage aan te bieden, hem opgelegd krachtens de Wid, Sv, Sr, de Overleveringswet, de Uitleveringswet, de Wet overdracht tenuitvoerlegging strafvonnissen, de Penitentiaire beginselenwet, de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden, de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen of de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen, wordt gestraft met geldboete van de tweede categorie.
22
Stelling In het pv moet de aanleiding tot het doen van de
identificatievordering vermeld worden
23
Stelling Aanhouding buiten heterdaad ter zake het
opgeven van 'valse identiteitsgegevens' (ook Wet Mulder) is niet toegestaan
24
Identificatieplicht Voorts:
1. Vermelding aanleiding tot doen vordering in pv (zodoende kan de rechter toetsen of de vordering redelijkerwijs noodzakelijk was voor de uitvoering van de (politie)taak) 2. Aanhouding buiten heterdaad terzake opgeven 'valse identiteitsgegevens' (ook Wet Mulder) niet toegestaan
25
Identificatieplicht Opgeven van een 'valse naam‘ strafbaar gesteld in art. 435,4 Sr Heterdaad: bevoegdheid tot aanhouding Buiten heterdaad: - alleen staande houden toegestaan (52 Sv), waarbij naar identiteitsbewijs gevraagd zou kunnen worden en pv kan worden aangezegd - als geen identiteitsbewijs getoond wordt en/of een redelijke vermoeden bestaat dat er weer een valse naam opgegeven wordt, aanhouden heterdaad: niet tonen identiteitsbewijs (art. 447e Sr) en/of het opgeven van valse identiteitsgegevens (art. 435 onder 4 Sr)
26
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / Buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
27
Aanhouden (art. 53 e.v.) Aanhouden is het aan de verdachte ontnemen van diens vrijheid teneinde hem te geleiden naar een plaats van onderzoek De feitelijke handelingen van een opsp. ambt. zijn daarbij doorslaggevend (bijv. het in de politieauto plaatsen van de verdachte, waaruit deze zich niet meer kon verwijderen) Daarbij is de mening van de opsp. ambt. (of hij op het moment van die handelingen wel of niet meende tot aanhouding over te gaan) niet van belang E.e.a. kan van belang zijn voor de beantwoording van de vraag of er een beslag bevoegdheid was, of dat een verdachte voor een onderzoek aan de kleding wel of niet aangehouden was
28
Heterdaad (art. 128) (1/3) Terwijl het strafbare feit begaan wordt
Terstond nadat het begaan is Niet langer dan kort na de ontdekking
29
Heterdaad (2/3) Terwijl het begaan wordt: - Betrapping op heterdaad
Terstond nadat het begaan is - per geval beoordelen - tijdsverloop meewegen - zeer korte periode
30
Heterdaad (3/3) Kort na de ontdekking: - per geval beoordelen - tijdsverloop meewegen - de moeite die gedaan wordt om de dader te pakken - vrijwel aaneengesloten opsporing - kan uren zijn
31
Stelling Voor het voortduren van heterdaad is vereist dat steeds dezelfde ambtenaar de in elkaar verlengde liggende opsporingshandelingen verricht
32
Voor het voortduren van heterdaad is niet
Antwoord stelling Voor het voortduren van heterdaad is niet vereist dat steeds dezelfde ambtenaar de in elkaar verlengde liggende opsporingshandelingen verricht
33
Aanhouding buiten heterdaad (art. 54)
Vereist: Vh-feit Bevoegd persoon
34
Stelling Ook ter zake eenvoudige vernieling mag
buiten heterdaad worden aangehouden
35
Misdrijf van 4 jaar of meer
Vh-feiten (art. 67,1 én 2) Misdrijf van 4 jaar of meer Met name genoemde misdrijven uit Sr (bedreiging, belaging, verduistering, witwassen, schuldheling, structurele discrimi- natie, mishandeling, vernieling, computermisdrijven, kraken, huisverbod, enz.) Verkeersongeval met art. 6 WVW-letsel na: - roekeloosheid - alcohol / rijvaardigheid verminderende stof (8 lid 1, 2, 3 of 4) - weigering adem, bloed of urineonderzoek - ernstige overschrijding max. snelheid - kleven / geen voorrang verlenen / gevaarlijk inhalen Enige bijzondere wetten (bijv. telen, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren, aanwezig hebben of vervaardigen > 30 gram softdrugs + overtreding huisverbod) v.w.o.v. in NL kan niet worden vastgesteld + misdrijf + rechtbank + gevangenisstraf (67,2)
36
Vh-feiten : art. 6 WVW Let op: neem zo nodig contact op met de (hulp)OvJ over een mogelijke voorgeleiding in art. 6 WVW-zaken waarop vh staat Met name als de verdachte antecedenten op verkeersgebied heeft zoals rijden onder invloed, weigeren ademanalyse of bloed- of urineonderzoek, te hard rijden, art. 5 of 6 WVW, enz Zie voor art. 6 WVW en vh, incl. mogelijk voorgeleiden uitgebreid het zakboek !!
37
Een ieder is bevoegd tot aanhouding op heterdaad
Stelling Een ieder is bevoegd tot aanhouding op heterdaad
38
Bevoegdheid aanhouding heterdaad (art 53)
Een ieder (incl. dus 'burger') Niet-opsp. ambt. moet de verdachte onverwijld overleveren aan opsp. ambt. inclusief beslag
39
Stelling Voor aanhouding buiten heterdaad
zijn ernstige bezwaren vereist
40
Voor aanhouding buiten heterdaad zijn geen ernstige bezwaren vereist
Antwoord stelling Voor aanhouding buiten heterdaad zijn geen ernstige bezwaren vereist
41
Bevoegdheid aanhouding buiten heterdaad (art. 54)
OvJ HulpOvJ als optreden OvJ niet kan worden afgewacht Overige opsporingsambteanren pas als optreden hulpOvJ niet kan worden afgewacht OvJ kan ook aanhouding bevelen HulpOvJ kan aanhouding bevelen als optreden OvJ niet kan worden afgewacht Volgens de aanwijzing zeden van het College van PG’s mag de OvJ slechts toestemming geven voor aanhouding buiten heterdaad in een zedenzaak nadat hij zelf kennis heeft genomen van de inhoud van de aangifte
42
Bevoegdheid aanhouding buiten heterdaad (art. 54)
Uit de jurisprudentie valt af te leiden dat een aanhouding buiten heterdaad in strijd met art. 54 lid 2 en 3 Sv niet fataal behoeft te zijn voor een eventueel daarop volgende ivs Zie zakboek hulpOvJ 4.42: waterdichte schottentheorie
43
Stelling Een aangehouden meerderjarige verdachte heeft géén recht om voorafgaand aan diens verhoor ter zake het vermoedelijk door hem gepleegde feit een advocaat te raadplegen 43
44
Consultatierecht aangehouden verdachte (1/5)
HR (n.a.v. EHRM Salduz/Panovits): Een aangehouden verdachte dient de gelegenheid geboden te worden om voorafgaand aan het verhoor een advocaat te raadplegen De verdachte heeft géén recht op aanwezigheid van een advocaat bij het politieverhoor De verdachte dient vóór de aanvang van het 1e verhoor gewezen te worden op zijn recht op raadpleging van een advocaat Een aangehouden jeugdige (MH: is ruimer dan 'minderjarige') verdachte heeft tevens recht op bijstand door een raadsman of vertrouwenspersoon tijdens het politieverhoor (MH: denk ook aan kwetsbare/zwakbegaafde personen) 44
45
Consultatierecht aangehouden verdachte (2/5)
Handelen i.s.m. voornoemde regels levert een vormverzuim als bedoeld in art. 359a Sv op (MH: zie 3.10) Betreft een ernstig vormverzuim dat moet leiden tot bewijsuitsluiting van verkregen verklaring Dat geldt ook m.b.t. bewijsmateriaal dat is verkregen als een rechtstreeks (MH: uitsluitend) gevolg van een voor het bewijs onbruikbare verklaring als hiervoor bedoeld Of van zo'n rechtstreeks gevolg kan worden gesproken, laat zich niet in algemene zin beantwoorden 45
46
Consultatierecht aangehouden verdachte (3/5)
- Geen vormverzuim bij een ondubbelzinnige afstandsverklaring van de verdachte of wanneer het verhoor wegens dwingende redenen niet op de komst van een advocaat hoefde te wachten - Bewijsuitsluiting is niet aan de orde t.a.v. verklaringen die de verdachte later na raadpleging van een advocaat heeft afgelegd nadat hij op zijn zwijgrecht is gewezen EHRM, nr /02 (Salduz tegen Turkije) en nr. 4268/04 (Panovits tegen Cyprus), NJ 2009, 214 en 215 met noot Reijntjes. Zie voor Nederlandse jurisprudentie en de Aanwijzing van de PG’s uitgebreid het zakboek 2.7 46
47
Consultatierecht aangehouden verdachte (4/5)
- Handelen in strijd met consultatierecht kan leiden tot onrechtmatige ivs en onmiddellijke invrijheidstelling - Bewijsuitsluiting komt als regel ook uitsluitend aan de orde in de zaak van de verdachte wiens (consultatie)rechten zijn geschonden en dus niet in de zaak van de medeverdachten - Zie voor de Aanwijzing rechtsbijstand politieverhoor v/h college van PG’s het zakboek wetteksten of overheid.nl Bijv. minderjarigen in de leeftijd van twaalf tot en met vijftien jaar die worden verdacht van een misdrijf waarvoor vh toegelaten is, kunnen geen afstand doen van het recht op consultatiebijstand. Dat geldt ook voor zestien- en zeventienjarigen in een aantal omschreven ernstige misdrijfzaken. 47
48
Consultatierecht aangehouden verdachte (5/5)
Volgens de HR vloeit uit de rechtspraak van het EHRM niet voort dat het consultatierecht ook zonder meer geldt als het gaat om een niet-aangehouden verdachte (uitzonderingen zijn dus mogelijk) Consultatierecht geldt ook voor de verdachte die uit anderen hoofde van zijn vrijheid is beroofd. Als een verdachte verhoord gaat worden over een ander feit dan waarvoor hij zijn advocaat had geconsulteerd, moet de verdachte opnieuw op diens consultatierecht gewezen worden. Bijv. niet bij de zoveelste inbraak/dief¬-stal/vernieling in een hele rij, wel bijv. bij een verhoor en consultatie ter zake het voorhanden hebben van een vuurwapen en vervolgens een verhoor ter zake poging moord/doodslag/zware mishandeling/diefstal d.m.v. geweld of (ander voorbeeld) verhoor en consultatie ter zake een vals reisdocument en vervolgens verhoor ter zake harddrugs Zie voor meer jurisprudentie het zakboek 2.7 48
49
Stelling Verzet tegen een opsporingsambtenaar die
onbevoegd aanhoudt is strafbaar
50
Antwoord stelling Verzet tegen een opsporingsambtenaar die
onbevoegd aanhoudt is niet strafbaar Let op: mogelijk wel mishandeling
51
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / Buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
52
Aanhouden: betreden plaatsen (art. 55)
Een ieder: heterdaad misdrijf: elke plaats uitgezonderd - woning zonder toestemming - art. 12 Awbi-plaatsen (kerk, enz.) Opsp. ambt.: heterdaad én buiten heterdaad: elke plaats (dus ook woning, enz.) (let op Awbi: vormvoorschriften én regels voor het betreden van bijzondere plaatsen )
53
Inhoud presentatie 1. Staande houden / Identificatieplicht
2. Aanhouden / Heterdaad / Buiten heterdaad 3. Betreden plaatsen ter aanhouding 4. Doorzoeking ter aanhouding 5. Ophouden voor onderzoek 6. Inverzekeringstelling 7. Voorgeleiding bij de rechter-commissaris 8. Voorlopige hechtenis 9. Waterdichte schottentheorie 10. Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer 11. Maatregelen in het belang van het onderzoek 12. Schorsing voorlopige hechtenis 13. Herhaalde toepassing dwangmiddelen 14. Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
54
Stelling Een machtiging binnentreden ter aanhouding geeft ook de bevoegdheid tot doorzoeking ter aanhouding
55
Antwoord stelling Een machtiging binnentreden ter aanhouding geeft geen bevoegdheid tot doorzoeking ter aanhouding
56
Aanhouding: doorzoeken (art. 55a)
Opsp. ambt. Heterdaad strafbaar feit of 67,1 misdrijf Elke plaats Machtiging OvJ, behoudens dringende noodzaak Indien machtiging doorzoeking, dan geen machtiging Awbi vereist (wel aanbevolen)
57
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
58
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (1/9)
Op bevel van de (hulp)OvJ mag de verdachte maximaal zes uur voor onderzoek worden opgehouden Tijdens dat ophouden moet de verdachte worden gehoord Art. 61,1 Sv
59
Stelling De termijn voor ophouden voor onderzoek vangt aan op het moment van aankomst van de verdachte op de plaats van onderzoek
60
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (2/9)
Uit art. 57,1 en 61,1 blijkt volgens HR: dat de termijn ophouden onderzoek aanvangt op het moment waarop de (hulp)OvJ beveelt dat de verdachte wordt opgehouden voor onderzoek (MH: meestal tijdens de voorgeleiding) (en dus niet meer vanaf de aankomst op de plaats verhoor/onderzoek) 'Opmerking verdient dat de tijd die verstrijkt gedurende de overbrenging van de verdachte naar de plaats van het onderzoek, niet wordt meegeteld bij de berekening van genoemde termijn van zes uren' HR , LJN AP1213
61
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (3/9)
Tijdstip ivs Sinds voornoemd arrest kan een eventuele ivs aldus later plaatsvinden Immers, een verdachte moet binnen de onderzoekstermijn heengezonden of in verzekering gesteld worden (de mogelijkheid van een ibs laat ik hier buiten beschouwing) Het aanvangstijdstip van de onderzoekstermijn ligt volgens het arrest van de HR later: het bevel ophouden voor onderzoek zal in de praktijk immers bijna altijd worden gegeven nadat de verdachte is aangekomen op de plaats onderzoek (met uitzondering van de aanhouding door een ander korps/district, zie hierna)
62
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (4/9)
De gewonde, dronken of bewusteloze verdachte HR rept niet over aftrek bij een gewonde, dronken of bewusteloze verdachte maar beperkt zich tot een ambtshalve opmerking over de transporttijd Zie hierover ook zakboek hulpOvJ 4.13: volgens Corstens ontbreekt in bestaande wetgeving (MH: en jurisprudentie) een grond om mensen wegens dronkenschap, verwonding of bewusteloosheid langer dan de door de wetgever gestelde termijn op te houden voor onderzoek. Een ministeriële circulaire kan geen grond bieden voor vrijheidsberoving en ook art. 3 Politiewet biedt daarvoor onvoldoende grond Zie ook het EHRM ( , Koman tegen NL)
63
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (5/9)
Ten spoedigste/onverwijlde voorgeleiding Blijft staan dat een verdachte na aanhouding op heterdaad (art. 53) of buiten heterdaad (art. 54) respectievelijk 'ten spoedigste' dan wel 'onverwijld' voorgeleid moet worden Omstandigheden kunnen enige vertraging veroorzaken Een (blijvend) punt van aandacht dus (ook in het pv)!!
64
Stelling De verdachte mag voor de voorgeleiding voor de hulpOvJ worden gehoord door een lager opsporingsambtenaar
65
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (6/9)
Horen verdachte vóór voorgeleiding Het horen van een verdachte door een opsp. ambt. voorafgaande aan de voorgeleiding is niet in strijd met enig rechtsbeginsel, mits er maar ten spoedigste wordt voorgeleid (HR, NJ ) En gelet op het in de vorige dia’s besproken arrest van de HR LJN AP1213 betekent dit m.i. dat de verhoortijd vóór de voorgeleiding niet van de zes-uurstermijn behoeft te worden afgetrokken: die is immers nog niet gestart (start pas na bevel hulpOvJ)
66
Stelling Bij aanhouding van een verdachte op verzoek van een ander korps gaat de onderzoekstijd pas lopen bij aankomst van de verdachte in het korps dat om de aanhouding verzocht
67
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (7/9)
Aanhouding verdachte op verzoek andere regio Verdachte moet na aanhouding op heterdaad (art. 53) of buiten heterdaad (art. 54) respectievelijk 'ten spoedigste' dan wel 'onverwijld' voorgeleid worden Omstandigheden kunnen enige vertraging veroorzaken In de regel zal de voorgeleiding in de regio van aanhouding plaatsvinden: daar zal ook het bevel ophouden onderzoek gegeven worden: dan start de onderzoekstijd Transporttijd naar de andere regio telt voor het vaststellen van de onderzoekstermijn niet mee In uitzonderlijke gevallen wordt de verdachte na aanhouding direct naar de om aanhouding verzoekende regio getransporteerd en daar voorgeleid
68
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (8/9)
Termijn voorgeleiding RC Vorenstaande verandert niets in de termijn waarbinnen de verdachte voor de RC moet worden geleid (art. 59a lid 1 Sv): uiterlijk binnen drie dagen en vijftien uur te rekenen vanaf het tijdstip van de aanhouding!
69
Stelling Een verdachte die opgehouden wordt voor onderzoek mag niet gehoord worden tussen en uur
70
Antwoord stelling Een verdachte die opgehouden wordt voor onderzoek mag (met diens toestemming) wél gehoord worden tussen en uur
71
Stelling Als een verdachte wordt opgehouden voor onderzoek en een gedeelte van de nachtelijke uren is gebruikt voor onderzoek (bijv. het verhoor van een getuige/aangever), dan dient die tijd van de onderzoekstermijn afgetrokken te worden
72
Antwoord stelling Voor de berekening van de onderzoekstermijn wordt de tijd tussen middernacht en negen uur 's morgens niet meegerekend (art. 61 lid 4 Sv), tenzij de verdachte door onderzoek tijdens die nachtelijke uren van zijn nachtrust is beroofd Te denken valt hierbij niet alleen aan het verhoor van de verdachte gedurende die uren maar ook aan andere onderzoekshandelingen welke de verdachte van zijn nachtrust beroven zoals het afnemen van vingerafdrukken, confrontatie, geuridentificatie, enz. ‘In beginsel dient de voor nachtrust bestemde tijd ook voor nachtrust van de ingeslotene te worden gebruikt’ (aldus Ombudsman). Andere onderzoekshandelingen die de nachtrust van de verdachte niet verstoren (zoals het verhoor van een getuige/aangever, een buurtonderzoek, sporenonderzoek, doorzoeking, enz.) behoeven niet van de onderzoekstermijn te worden afgetrokken.
73
Stelling Als een verdachte na uitnodiging door de politie vrijwillig verschijnt, een tweetal uren verhoord wordt en aansluitend dat verhoor aangehouden wordt dienen die twee voor verhoor gebruikte uren van de onderzoekstermijn afgetrokken te worden
74
Ophouden voor onderzoek (art. 61) (9/9)
Duur: maximaal zes uur (art. 61,1) Ingangstijdstip: bevel (hulp)OvJ (HR)!! Verdachte moet gehoord worden tijdens ophouden voor onderzoek (art. 61,1) Vrijwillige verschijning: aftrekken van zes uur Tijd tussen en uur telt niet mee, tenzij verdachte door onderzoek van nachtrust beroofd Als verdachte daartegen geen bezwaar maakt: verdachte van gering strafbaar feit gedurende de nachtelijke uren verhoren en als langer ophouden en/of ivs niet nodig is vervolgens heenzenden, vooral als het verhoor relatief korte tijd vergt Het in plaats daarvan laten uitzitten van de nachtelijke uren is onaanvaardbaar (zie ook EHRM, NJB (zwartrijdster Vasileva: Nederlandse zaak!!)) Consultatietijd niet aftrekken van onderzoekstermijn
75
Stelling Ophouden voor onderzoek is door de wetgever ook toegestaan voor het in persoon uitreiken van mededelingen over de strafzaak
76
Uitreiking mededelingen strafzaak en ophouden voor onderzoek (1/8)
Art. 61,3 Ophouding voor onderzoek (…) vindt plaats in het belang van het onderzoek, waaronder mede wordt verstaan het belang van het aan de verdachte in persoon uitreiken van mededelingen over de strafzaak
77
Uitreiking mededelingen strafzaak en ophouden voor onderzoek (2/8)
Art. 61,9 Als het onderzoeksbelang nog slechts bestaat uit het uitreiken aan de verdachte in persoon van een mededeling over de strafzaak, wordt deze mededeling zo spoedig mogelijk uitgereikt en de verdachte daarna in vrijheid gesteld Het vierde lid is in dit geval niet van toepassing (MH: nachtelijke uren lopen dus wél)
78
Stelling Uitreiking van een dagvaarding mag géén reden zijn voor inverzekeringstelling van de betreffende verdachte
79
Uitreiking mededelingen strafzaak en ivs (3/8)
Belang van het onderzoek kan mede bestaan uit het aan de verdachte in persoon uitreiken van mededelingen over de strafzaak (art. 57,1) Als uitreiken het enige onderzoeksbelang is, dan wordt deze mededeling zo spoedig mogelijk uitgereikt en de verdachte daarna in vrijheid gesteld (art. 57,5)
80
Uitreiking mededelingen, algemeen (MvT) (4/8)
De beste gelegenheid voor het uitreiken van de dagvaarding is wanneer de verdachte zich (nog) op het politiebureau bevindt na zijn aanhouding: dit voorkomt betekeningsproblemen en de dagvaarding wordt in persoon uitgereikt Doorgaans moet het in AU‑zaken mogelijk zijn om binnen een aantal uren (vier tot zes) na het laatste verhoor een vervolgingsbeslissing te nemen De uitreiking van de dagvaarding is geen reden voor verlenging van de ophouding voor onderzoek of de ivs
81
Uitreiking mededelingen, algemeen (MvT) (5/8)
Uit te reiken stukken: bijv. dagvaarding of oproeping voor de terechtzitting, maar ook andere stukken zoals een transactievoorstel, een oproep voor een zogenoemde officierszitting of een brief met een voorstel tot het vergoeden van de schade aan het slachtoffer
82
Uitreiking mededelingen, algemeen (MvT) (6/8)
Geen nadere termijn gesteld waarbinnen het uitreiken van de dagvaarding moet plaatsvinden Wanneer het onderzoeksbelang nog slechts bestaat uit het uitreiken aan de verdachte van een op de zaak betrekking hebbend stuk moet dit zo spoedig mogelijk uitgereikt worden
83
Uitreiking mededelingen, algemeen (MvT) (7/8)
Zo nodig moeten ook de nachtelijke uren worden gebruikt om de dagvaarding klaar te maken en uit te reiken De regering acht het niet redelijk om, wanneer de zaak rond is en alleen nog de dagvaarding moet worden opgesteld, de verdachte hierop in detentie te laten wachten tot negen uur 's morgens. Overigens kunnen de parketmedewerkers die met AU zijn belast, al lopende het politieonderzoek de uit te reiken stukken zoveel mogelijk voorbereiden, zodat, wanneer tegen het middernachtelijk uur het onderzoek is afgerond, de dagvaarding snel kan worden afgemaakt en uitgereikt Let op: nachtelijke uren tellen bij ophouden voor onderzoek voor uitreiking mededelingen wél mee: art. 61,9: 4e lid niet van toepassing!!
84
Uitreiking mededelingen, algemeen (MvT) (7/8)
Weekendarrangement/weekendje zitten onrechtmatig Het ‘weekendarrangement’ is onrechtmatig voor zover de verdachte uitsluitend voor het uitreiken van een mededeling over de strafzaak (dagvaarding) anders dan gedurende kort tijd in verzekering wordt gehouden HR , LJN BT2173 Hof 's-Hertogenbosch , LJN BK1796 (bewijsuitsluiting) Hof Arnhem , LJN BK3414 (bewijsuitsluiting) Hof Leeuwarden , LJN BM6816 (OM niet-ontvankelijk) Rechtbank Leeuwarden , LJN BK4790 (handelen tegen beter weten in: OM niet ontvankelijk) Hof 's-Hertogenbosch , LJN BK1796 (bewijsuitsluiting) 84
85
Stelling Pas als een verdachte daarom verzoekt dient een bezoek van een arts overwogen te worden
86
Bij twijfel gezondheidstoestand: arts waarschuwen. Zie art
Bij twijfel gezondheidstoestand: arts waarschuwen!!! Zie art. 32 t/m 36 ambtsinstructie (medische bijstand) Art De ambtenaar controleert de ingeslotene regelmatig met dien verstande dat: a. in het geval de arts is gewaarschuwd, de ingeslotene tenminste elk kwartier in de cel wordt gadegeslagen; b. in het geval medische hulp is verstrekt, de ingeslotene zo vaak wordt geobserveerd als de arts heeft voorgeschreven; c. in het geval geen medische hulp noodzakelijk wordt geacht, de ingeslotene eenmaal per twee uur wordt gadegeslagen. 2. In de gevallen, bedoeld in het 1e lid, onder a en b, observeert de ambtenaar in de cel en aan de persoon, waarbij hij vooral acht slaat op de mate waarin de ingeslotene wekbaar en aanspreekbaar is. Personen die in een toestand geraken waarin zij niet wekbaar of aanspreekbaar zijn, worden terstond per ambulance naar een ziekenhuis vervoerd. 3. De ambtenaar registreert de observaties, bedoeld in het 1e lid.
87
Stelling Voor bijstand aan de verdachte van zijn raadsman dient het verhoor van de verdachte op zijn verzoek of op verzoek van zijn raadsman uitgesteld of onderbroken te worden, ook tijdens de periode dat de verdachte wordt opgehouden voor onderzoek
88
Antwoord stelling De stelling is juist, immers:
Art. 28 Sv: op verzoek zoveel mogelijk gelegenheid tot contact met raadsman verschaffen Art. 50 Sv: raadsman heeft vrije toegang tot verdachte die van zijn vrijheid is beroofd (zie zakboek hulpOvJ 2.7 en 2.8 of opsp. ambt. 1.7 en 1.8)
89
Ophouden voor onderzoek: verlenging
Alleen ter vaststelling van identiteit verdachte Verlenging met 1x met ten hoogste zes uren Voorwaarden daarvoor zijn verder: 1. dat verdachte verdacht wordt van een strafbaar feit waarvoor géén vh is toegelaten, én 2. een bevel van de OvJ, of de hulpOvJ voor wie de verdachte is geleid of die zelf de verdachte heeft aangehouden, én 3. een onderzoeksbelang Als er wél vh is toegelaten (zie ook art. 67 lid 2: indien bij misdrijf vaststelling vwov niet mogelijk is) is ivs mogelijk en kunnen er onderzoeksmaatregelen bevolen worden (waaronder dus maatregelen ter vaststelling van de identiteit) Art. 61 lid 2
90
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
91
Stelling De enige voorwaarde voor ivs is dat er
voorlopige hechtenis op het betreffende strafbare feit moet staan
92
Ivs: vereisten (art. 57 e.v.)
Voorlopige hechtenis (art. 67 lid 1 én 2) én Belang van het onderzoek
93
Ivs: belang v/h onderzoek (art. 57)
Enige grond Grond voor vh niet vereist
94
Stelling Verder verhoor van de verdachte kan als
belang van het onderzoek voor ivs aangemerkt worden
95
Ivs: belang v/h onderzoek (art. 57)
De noodzaak van (nader/verder) verhoor van verdachte Verhoor van getuigen Confrontatie van verdachte met (verklaringen van) getuigen Voorkomen vlucht waardoor onderzoek belemmerd wordt Voorkomen wegmaken sporen Opsporen medeverdachte Herleiden strafbaar feit naar herkenbare dader (identificatie) Onderzoek naar de mogelijkheid en wenselijkheid van vh Onderzoek naar mogelijkheden plaatsing veelpleger Voorgeleiding verdachte ter ibs aan de RC Uitreiken mededelingen over strafzaak Afnemen van celmateriaal voor DNA-onderzoek Enz.
96
Stelling Een verlenging van de ivs kan slechts plaatsvinden bij
dringende noodzakelijkheid en alleen door de OvJ
97
Ivs: bevoegdheid en tijdsduur (art. 57)
bevoegd: (hulp)OvJ tijdsduur: max. 3x24 uur Verlenging ivs: dringende noodzakelijkheid vereist bevoegd: OvJ (ook telefonisch mogelijk, ondertekening door hulpOvJ: art. 59,1) tijdsduur: maximaal 3x24 uur
98
Rechtbijstand bij ivs (art. 40)
De (hulp)OvJ is verplicht onverwijld een raadsman over de ivs in te lichten, ook als een ivs mogelijk maar enkele uren gaat duren Niet onverwijld inlichten van een raadsman kan leiden tot onmiddellijke invrijheidstelling door de OvJ of RC!! Indien geen raadsman verschijnt: checken!!!
99
Rechtbijstand bij ivs (art. 40)
De politie dient zich onder bepaalde omstandigheden meer dan gebruikelijk in te spannen om ervoor zorg te dragen dat een inverzekeringgestelde verdachte tijdig van rechtsbijstand wordt voorzien MH: bijv. indien raadsman niet verschijnt binnen redelijke termijn na piketmelding Rechtbank Amsterdam , NS 2008, 320 (niet op rechtspraak.nl) 99
100
Ivs: kennisgeving aan OvJ
De hulpOvJ dient ingevolge art. 57 lid 4 Sv van zijn bevel ook onverwijld kennis te geven aan de OvJ Zo kan onder meer bijtijds een mogelijke voorgeleiding besproken en ingepland worden!! Het eerste telefoontje na twee dagen ivs wordt niet echt gewaardeerd door de OvJ en is in strijd met art. 57 lid 4 Sv
101
Ivs ter zake ander feit dan waarvoor aangehouden
Behoort gelet op systeem van de wet tot de mogelijkheden Voorafgaand overleg daarover met de OvJ verdient aanbeveling Als dat overleg niet mogelijk was dan dient de OvJ niet alleen (conform art. 57 lid 4) onverwijld in kennis gesteld te worden van de ivs maar ook van de omstandigheid dat de ivs een ander feit betreft dan waarvoor verdachte was aangehouden
102
Stelling Bij een minderjarige in verzekering gestelde
hebben de ouders een bezoekrecht
103
Antwoord stelling Inderdaad heeft de minderjarige ook recht op vrij
verkeer met zijn ouders (art. 490 Sv)
104
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
105
Stelling Het beginmoment van de periode van drie dagen en vijftien uur (waarbinnen een van zijn vrijheid beroofde verdachte voor een rechter geleid moet worden) is het tijdstip van ivs
106
Stelling Het beginmoment van de periode van drie dagen en vijftien uur (waarbinnen een van zijn vrijheid beroofde verdachte voor een rechter geleid moet worden) is de aankomst van de verdachte op de plaats van onderzoek
107
Stelling Voor het berekenen van de termijn waarbinnen
de verdachte voor de RC geleid moet zijn behoeven de nachtelijke uren niet meegerekend te worden
108
Voorgeleiding bij RC (art. 59a)
Binnen 3 dagen en 15 uur!! Rekenen vanaf tijdstip aanhouding Géén aftrek transporttijd, ontnuchtering, nachtelijke uren, medische verzorging in ziekenhuis, enz.!! Uiteraard niet vereist als verdachte vóór tijdsverloop is heengezonden
109
Rechtmatigheidstoetsing ivs door RC (art. 59a)
1. Is degene die in verzekering is gesteld iemand te wiens aanzien uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit voortvloeit 2. Is er sprake van verdenking van een vh- feit 3. Is de ivs in het belang van het onderzoek 4. Zijn de vormvoorschriften ter zake de ivs in acht genomen Is de ivs niet op andere gronden onrechtmatig, bijv. wegens strijd met de beginselen van een goede procesorde - Oordeelt de RC de ivs onrechtmatig op basis van punt 1, 2 en/of 3: onmiddellijke invrijheidstelling verdachte - Onrechtmatig op basis van punten 4 en 5: kort gezegd: art. 359a Sv (relativering vormverzuimen/onrechtmatig verkregen bewijs)
110
Rechtmatigheidstoetsing ivs door RC (art. 59a)
Tegen een onmiddellijke invrijheidstelling kan de OvJ in beroep bij de raadkamer van de rechtbank op basis van art. 59c Sv Als de raadkamer de ivs alsnog rechtmatig oordeelt, dan kan de verdachte (door de politie) aangehouden worden op basis van art. 556 en 564 Sv Zie voor mogelijk binnentreden, doorzoeken ter aanhouding en eventuele andere dwangmiddelen art. 565 Sv Na aanhouding kan er doorgegaan worden met de tenuitvoerlegging met de reeds verleende ivs (en moet een eventuele tijdige vordering ibs niet vergeten worden)
111
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
112
Voorlopige hechtenis (art. 133)
Inbewaringstelling Gevangenhouding Gevangenneming
113
Voor gevangenhouding zijn naast een grond
Stelling Voor gevangenhouding zijn naast een grond en een feit waarvoor vh is toegelaten in ieder geval ook ernstige bezwaren vereist
114
Vh: voorwaarden (art. 67 en 67a)
Vh-feit Ernstige bezwaren Let op: voor ibs terzake een terroristisch misdrijf volstaat een redelijk vermoeden (ernstige bezwaren dus niet vereist) Grond Géén contra-indicatie vh niet langer dan mogelijke straf/maatregel
115
Misdrijf van 4 jaar of meer
Vh-feiten (art. 67,1 én 2) Misdrijf van 4 jaar of meer Met name genoemde misdrijven uit Sr (bedreiging, belaging, verduistering, witwassen, schuldheling, structurele discriminatie, mishandeling, vernieling, computermisdrijven, kraken, huisverbod, bepaalde zedenmisdrijven, enz. ) Verkeersongeval met art. 6 WVW letsel na: - roekeloosheid - alcohol / rijvaardigheid verminderende stof (8 lid 1, 2, 3 of 4) - weigering adem, bloed of urineonderzoek - ernstige overschrijding max. snelheid - kleven / geen voorrang verlenen / gevaarlijk inhalen Enige bijzondere wetten (bijv. telen, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren, aanwezig hebben of vervaardigen > 30 gram softdrugs + overtreding huisverbod) v.w.o.v. in NL kan niet worden vastgesteld + misdrijf + rechtbank + gevangenisstraf (67,2)
116
De enige grond voor vh is het belang van het onderzoek
Stelling De enige grond voor vh is het belang van het onderzoek
117
Gewichtige reden maatschappelijke veiligheid
Vh-gronden (art. 67a) Ernstig vluchtgevaar Gewichtige reden maatschappelijke veiligheid
118
Ernstig vluchtgevaar(art. 67a)
Vlucht: het zich onttrekken aan berechting en/of executie Daarvoor is niet nodig dat een verdachte het land verlaat, voldoende is dat hij onbereikbaar is voor justitie doordat hij niet staat ingeschreven bij de basisregistratie personen en ook anderszins geen v.w.o.v. van hem bekend is Onvoldoende is de dreiging van een zware straf Wel als de verdachte banden heeft met een land waarmee wij geen uitleveringsverdrag hebben of wanneer de verdachte uitlatingen doet dat hij van plan is naar zijn eigen land terug te keren en welk land geen eigen onderdanen uitlevert
119
Stelling Ernstige bezwaren ter zake een
misdrijf waarop een gevangenisstraf van 12 jaar of meer is gesteld, levert een grond voor VH op
120
Gewichtige reden maatschappelijke veiligheid
12 jaars feit én geschokte rechtsorde (= maatschappelijke onrust) als er ernstig rekening mee moet worden gehouden dat verdachte een misdrijf zal begaan: a: waarop 6j of meer, of b: waardoor veiligheid Staat of gezondheid/veiligheid personen in gevaar kan worden gebracht, of c: algemeen gevaar voor goederen kan ontstaan - art. 285, 300, 310, 311, 321, 322, 323a, 326, 326a, 350, 416, 417bis, 420bis of 420quater én - < 5 jaar verlopen na eerdere onherroepelijke veroordeling tot vrijheidsbenemende straf of maatregel, een vrijheidsbeperkende maatregel of een taakstraf of bij onherroepelijke strafbeschikking tot een taakstraf zake zo’n misdrijf én - gevaar voor herhaling van zo’n misdrijf art.141, 157, 285, 300 t/m 303 of 350 Sr, begaan op publiek toegankelijke plaats, of tegen personen met publieke taak, waardoor maatschappelijke onrust is ontstaan en berechting < 17 dagen en 15 uren na aanhouding. waarheidsvinding: mits in redelijkheid noodzakelijk anders dan door verklaring verdachte
121
Na voorgeleiding bij OvJ (niet verplicht)
Inbewaringstelling 14 dagen Door RC Na voorgeleiding bij OvJ (niet verplicht) Vereist dus a. vh-feit b. ernstige bezwaren Let op: voor ibs terzake een terroristisch misdrijf volstaat een redelijk vermoeden (ernstige bezwaren dus niet vereist) c. grond en d. géén contra-indicatie (vh niet langer dan mogelijke straf/maatregel)
122
Door raadkamer rechtbank (3 rechters)
Gevangenhouding Maximaal 90 dagen Door raadkamer rechtbank (3 rechters) Aansluitende ibs Vereist zijn dus a. vh-feit b. ernstige bezwaren c. grond en d. géén contra-indicatie
123
Verlenging gevangenhouding
Max 2x echter inclusief gevangenhouding totaal max 90 dagen (bijv. 1x60 (na 30 dgn gh) ook mogelijk) Let op: bij verdenking terroristisch misdrijf verlenging gevangenhouding/neming na verloop van 90 dagen met telkens 90 dagen mogelijk (verlengingen totaal maximaal 2 jaar) (processtukken kunnen aldus langer onthouden worden) Door raadkamer rechtbank (1 rechter) Aansluitende gevangenhouding Vereist dus a. vh-feit b. ernstige bezwaren c. grond en d. géén contra-indicatie
124
Uitbreiding gevangenhouding
Zie voor de uitbreiding van de gevangenhouding tot een of meer andere feiten art. 67b Vordering uitbreiding moet behandeld worden door meervoudige raadkamer Uitbreiding kan alleen gevorderd worden gelijktijdig met de vordering gevangenhouding of verlenging daarvan (Dus bij verwachting uitbreiding feiten nooit 90 dagen vorderen)
125
Gevangenneming Door rechtbank (3 rechters) Verdachte niet in ibs
Verder gelijk aan gevangenhouding
126
Gevangenneming Als abusievelijk de geldigheidsduur van een bevel
gevangenhouding/neming is verstreken geeft art. 66a onder voorwaarden (8 jaars-feit, enz.) een herstelmogelijkheid en kan de verdachte in afwachting daarvan vastgehouden worden
127
60 dagen na einduitspraak (art. 66,1 en 2)
Tijdsduur gevangenhouding of gevangenneming na aanvang zitting of indien bevel gegeven op zitting 60 dagen na einduitspraak (art. 66,1 en 2)
128
Stelling Tegen een verdachte die wegens een gebrek aan
ernstige bezwaren uit diens gevangenhouding is ontslagen mag geen bevel gevangenneming meer worden verleend
129
Bevel gevangenhouding of gevangenneming op zitting
Vordering gevangenhouding van ibs-gestelde op zitting (bijv. bij snelrecht binnen ibs-termijn) (zowel bij de Meervoudige Kamer als bij de Politierechter ) Vordering gevangenneming van in verzekering gestelde op zitting (bij supersnelrecht binnen ivs-termijn) (MK en PR) Vordering gevangenneming ‘losloper’ op zitting Gevangenneming na aanvang zitting kan ook bevolen worden - bij een veroordeling tot vrijheidsstraf na eerdere opheffing van vh, ook zonder dat hiervoor nieuwe ernstige bezwaren vereist zijn - als er gevangenhouding heeft plaatsgevonden maar de verdachte, bijv. door een administratieve fout, zich wederom in vrijheid bevindt
130
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
131
Stelling Een verdachte die onrechtmatig is aangehouden
kan toch voor onderzoek worden opgehouden
132
Stelling Een verdachte die te lang opgehouden is
voor onderzoek kan toch in verzekering gesteld worden
133
Stelling Gebreken aan een ivs vormen een zelfstandige
grond tot afwijzing van een gevorderde ibs
134
Waterdichte schottentheorie: zie volgende dia’s
Antwoord stellingen Ook een verdachte die onrechtmatig is aangehouden kan voor onderzoek worden opgehouden Ook een verdachte die te lang opgehouden wordt voor onderzoek kan in verzekering gesteld worden Gebreken aan een ivs vormen géén zelfstandige grond tot afwijzing van een gevorderde ibs Waterdichte schottentheorie: zie volgende dia’s
135
Waterdichte schotten theorie
Gebreken aan een ivs vormen geen zelfstandige grond tot afwijzing van een gevorderde ibs Gebreken aan een ibs vormen geen zelfstandige grond tot afwijzing van een gevorderde gevangenhouding HR , LJN BK8537 en NJ 1989, 510. Zie verder zo nodig uitgebreid het zakboek!
136
Waterdichte schotten theorie
Zo ook v.w.b. een aan een ophouden voor onderzoek voorafgaande onrechtmatige aanhouding een aan een ivs voorafgaande onrechtmatige aanhouding en/of onrechtmatig (bijv. ook te lang) ophouden voor onderzoek
137
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
138
Voorgeleidings-pv RC bekijkt pv kort voor voorgeleiding
Meerdere voorgeleidingen per dag Maandag en vrijdag (zeer) druk Pv dient ook om ivs te toetsen!!
139
Vervolg voorgeleidings-pv
Feiten en/of omstandigheden waarop verdenking is gebaseerd Aangifte(n) Tijdstippen vrijheidsbenemende dwangmiddelen Zo nodig ivs verlengen Ter voorkoming heenzending door RC!! Beperkingen: volstrekt noodzakelijk (art. 62) + bewaken!!! Eind-pv in principe uiterlijk < 8 weken
140
Raadkamer-pv Eén OvJ doet raadkamer
Tientallen verdachten per raadkamerzitting Ernstige bezwaren, vh-misdrijf, grond, geen contra-indicatie Onderzoeksgrond: voortgangs-pv verplicht (bijtijds!!) Voortgang beperkingen uitsluitend indien volstrekt noodzakelijk (art. 62)
141
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
142
Stelling Maatregelen in het belang van het
onderzoek mogen pas vanaf een ivs worden toegepast
143
Maatregelen in belang onderzoek
Mogelijk tijdens: ophouden voor onderzoek ivs vh
144
Maatregelen in belang onderzoek (art. 61a)
Tijdens ophouden onderzoek, ivs en vh ondermeer: foto’s en video-opnamen; lichaamsmaten en handpalm-, voet-, teen-, oor- en schoenzoolafdrukken (MH: vingerafdrukken via art. 55c Sv) confrontatie geuridentificatieproef scheren/knippen/groeien snor/baard/hoofdhaar (let op: niet door hulpOvJ) dragen kleding of attributen voor confrontatie plaatsing in observatiecel onderzoek naar schotresten op het lichaam
145
Maatregelen in belang onderzoek
Tijdens ivs en vh (niet dus tijdens ophouden voor onderzoek) tevens : 9. beperkingen 10. overbrenging naar een ziekenhuis, of een andere instelling waar medisch toezicht is gewaarborgd, of verblijf in een daartoe ingerichte cel onder medisch toezicht (art. 62 en 76)
146
Maatregelen in belang onderzoek
Niet limitatief ('ondermeer') Te denken valt ook aan: schrijfproef stemanalyse afnemen voetafdruk afnemen nagelvuil innemen mobiele telefoon bij insluiting enz.
147
Voorwaarden toepassing maatregelen (art. 61a)
Verdenking van een 67,1 misdrijf
148
Stelling Als de RC onderzoekshandelingen verricht in
de betreffende strafzaak dan is uitsluitend de RC bevoegd tot het bevelen van maatregelen in het belang van het onderzoek
149
Maatregelen in belang onderzoek
Bevoegdheid van OvJ (voor tijdens gvo RC; gvo is komen te vervallen, bevoegdheid naar OvJ)
150
Maatregelen in belang onderzoek
Bevoegdheid van hulpOvJ 1. alleen tijdens ophouden voor onderzoek of ivs 2. het betreft niet het bevel tot afscheren, knippen of laten groeien van snor, baard of hoofdhaar 3. het optreden van de OvJ kan niet worden afgewacht
151
Besluit onderzoeksmaatregelen (art. 61a)
Definieert confrontatie: Een onderzoek waarbij het uiterlijk van een verdachte door een getuige wordt geobserveerd om vast te stellen of de verdachte door deze persoon wordt herkend als betrokkene bij een strafbaar feit Volgens de nota van toelichting heeft de definitie alleen betrekking op de confrontatie in persoon (aldus ook HR , LJN BK6146)
152
Besluit onderzoeksmaatregelen (art. 61a)
Regelt: het maken van fotografische opnamen of video-opnamen de toepassing van een confrontatie de toepassing van de geuridentificatieproef de plaatsing in een observatiecel
153
Uitsluitend tegen lichten en bevel beperkingen mogelijk
Bezwaar (art. 62a) Uitsluitend tegen lichten en bevel beperkingen mogelijk Bij rechtbank of ingeval van voorlopige hechtenis bij college dat oordeelt over voortzetting vh Bevel wordt in afwachting rechterlijke beslissing niet uitgevoerd tenzij volstrekt noodzakelijk (wat overigens door de wetgever al als eis gesteld wordt voor de toepassing van de beperkingen!!)
154
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
155
Schorsing vh (art. 80) Onder neerlegging van bepaalde voorwaarden kan
door de rechter de tenuitvoerlegging van de vh geschorst worden (art. 80) Dat kan ambtshalve door de rechter, op verzoek van de verdachte of op vordering van het OM Geschieden Schorsing ziet altijd op een belangenafweging op basis van persoonlijke omstandigheden van de verdachte
156
Schorsing vh (art. 80) Onder de voorwaarden moet ingevolge art. 80 in ieder geval opgenomen worden het niet onttrekken aan eventuele verdere tenuitvoerlegging en ook niet aan de executie van een eventuele vrijheidsstraf
157
Schorsing vh (art. 80) De wet laat zich niet uit over de aard van de overige eventueel te stellen voorwaarden, algemene eis is echter dat ze het doel moeten dienen waarvoor de vh was toegelaten Voorbeelden overige voorwaarden: 1. Niet wederom plegen van een strafbaar feit opgenomen 2. Inleveren van een paspoort 3. Wegblijven bij/uit bepaalde plaatsen (winkelcentra, voetbalstadions, campings, disco's, straten rond woning slachtoffer, enz.) 4. Regelmatig melden bij politie/justitie (bijv. tijdens de voetbalwedstrijden van de voetbalclub) 5. Verplicht reclasseringscontact, opname in een afkickcentrum, deelneming aan een cursus sociale vaardigheden
158
Stelling Als de verdachte een schorsingsvoorwaarde overtreedt dan is iedere opsporingsambtenaar bevoegd die verdachte ter zake het overtreden van die schorsingsvoorwaarde aan te houden
159
Opheffing schorsing vh (art. 84)
Ingevolge art. 82 kan de rechter ambtshalve of op de vordering van de OvJ te allen tijde de opheffing van de schorsing bevelen (overtreding van een voorwaarde is daarvoor niet vereist) De verdachte kan voor zo'n vordering echter niet worden aangehouden, uiteraard wel na toewijzing van de vordering (op bevel OvJ)
160
Opheffing schorsing vh (art. 84)
- Als de verdachte een schorsingsvoorwaarde heeft overtreden of bij gevaar voor vlucht kan daarvoor wél tot aanhouding worden overgegaan - echter pas nadat de OvJ daartoe een bevel heeft gegeven! Zie voor het betreden van plaatsen art. 565 ivm 556 e.v. Sv
161
Opheffing schorsing vh en nieuw strafbaar feit
Als de geschorste verdachte een voorwaarde heeft overtreden door het plegen van een nieuw strafbaar feit, dan kunnen voor dat nieuwe strafbare feit de vrijheidsbenemende dwangmiddelen die daarvoor mogelijk zijn worden toegepast (aanhouding buiten heterdaad, ophouden voor onderzoek, ivs, enz.)
162
Opheffing schorsing vh en nieuw strafbaar feit
Bij overtreding van een schorsingsvoorwaarde door het plegen van een nieuw strafbaar feit waarop vh staat is er bovendien een keuzemogelijkheid tussen 1. een voorgeleiding voor een vordering opheffing van de schorsing óf 2. een voorgeleiding voor dat nieuwe strafbare feit
163
Opheffing schorsing vh en nieuw strafbaar feit
De keuze zal meestal afhangen van de ernst van het nieuw gepleegde strafbare feit. Als dat veel zwaarder weegt dan het feit waarvoor verdachte geschorst was zal er vaak voorgeleid worden voor dat nieuwe strafbare feit Steeds meer wordt echter een derde variant gevolgd: een vordering opheffing schorsing en bij verlenging van de vh (als die mogelijkheid er nog is) een vordering uitbreiding van de feiten waarvoor verdachte zich weer in vh bevindt tezamen met het nieuwe feit (art. 67b)
164
Gehonoreerd hoger beroep tegen schorsing en aanhouding verdachte
Als de OvJ in hoger beroep is gegaan tegen een schorsing en de raadkamer de schorsing terugdraait, dan kan de verdachte (door de politie) aangehouden worden op basis van art. 556 en 564 Sv (op last van het OM) Zie voor mogelijk binnentreden en doorzoeken ter aanhouding art. 565 Sv
165
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
166
Stelling Herhaalde toepassing van dwangmiddelen ter zake hetzelfde strafbare feit is nooit toegestaan
167
Antwoord stelling Herhaalde toepassing van dwangmiddelen ter zake hetzelfde feit is (onder omstandigheden) wel toegestaan
168
Herhaalde toepassing dwangmiddelen
Uitgangspunt bij de toepassing van dwangmiddelen dient te zijn dat de verdachte bij gelijkblijvende omstandigheden ter zake van hetzelfde feit niet bij herhaling mag worden onderworpen aan hetzelfde dwangmiddel
169
Herhaalde toepassing dwangmiddelen
Voorbeeld van een veranderde omstandigheid is een nieuw redelijk vermoeden van schuld door bijv. een nieuwe getuigenverklaring en/of nieuw technisch bewijs (bijv. een DNA-match) Of het hernieuwd van de vrijheid beroven van een verdachte omdat de aanvankelijke indruk dat het een bagatelzaak leek te betreffen achteraf bezien toch niet juist is
170
Herhaalde toepassing dwangmiddelen
'De stelling dat niemand mag worden blootgesteld aan de toepassing van twee verschillende vrijheidsbenemende dwangmiddelen, tenzij is gebleken van nieuwe bezwaren tegen de verdachte is in z'n algemeenheid niet juist', aldus de HR MH: denk bijv. aan een ibs nadat een verdachte eerder uit diens ivs is ontslagen Zie hierover zo nodig verder het zakboek hulpOvJ (herhaalde toepassing van dwangmiddelen)
171
Inhoud presentatie Staande houden / Identificatieplicht
Aanhouden / Heterdaad / buiten heterdaad Betreden plaatsen ter aanhouding Doorzoeking ter aanhouding Ophouden voor onderzoek Inverzekeringstelling Voorgeleiding bij de rechter-commissaris Voorlopige hechtenis Waterdichte schottentheorie Pv van voorgeleiding en pv voor raadkamer Maatregelen in het belang van het onderzoek Schorsing voorlopige hechtenis Herhaalde toepassing dwangmiddelen Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding
172
Aanhouding voor executie, overtreding rechterlijk verbod/meldplicht, niet naleven voorwaarde, herroeping v.i. en bestuurlijke ophouding Zie voor executie beslissing rechter/OM en bevoegdheden ter aanhouding (ook van voortvluchtigen) het zakboek 10.10 Zie voor aanhouden i.v.m. overtreding rechterlijk gebieds/contactverbod of meldplicht aanhouden i.v.m. niet naleven voorwaarde na veroordeling aanhouden i.v.m. herroeping voorwaardelijke invrijheidstelling bestuurlijke ophouding het zakboek HulpOvJ 4.43 t/m 4.46
173
Tot slot: wetswijzigingen versterking positie RC en herziening regels processtukken (1/2)
Per : gvo en mini-instructie zijn vervallen, daarvoor in de plaats kan de RC onderzoekshandelingen verrichten: 1. op vordering van de OvJ, of 2. op verzoek van een persoon die als verdachte van een strafbaar feit is gehoord of die reeds ter zake van een strafbaar feit wordt vervolgd, of 3. ambtshalve, mits de verdachte in vh is gesteld en de RC dit noodzakelijk acht t.a.v. het feit waarvoor de vh is bevolen. Zie daarover de artikelen 181 en 182 Sv
174
De bevoegdheden van de RC zijn grofweg gelijk gebleven, behalve
Tot slot: wetswijziging versterking positie RC en herziening regels processtukken (2/2) De bevoegdheden van de RC zijn grofweg gelijk gebleven, behalve 1. De OvJ is tijdens het opsporingsonderzoek verantwoordelijk voor de samenstelling van de processtukken (art. 149a Sv) en de OvJ beslist over kennisneming, onthouding en het verstrekken van afschriften. De verdachte kan tegen een beslissing van de OvJ een bezwaarschrift bij de RC indienen (art. 30 Sv e.v.) (wetswijziging processtukken) 2. De OvJ beslist over een mogelijk beperking van vrij verkeer tussen verdachte en diens raadsman en onderwerpt dat oordeel onverwijld aan rechtbank (art. 50 Sv) (wetswijziging RC) 3. De OvJ (en in uitzonderlijke gevallen de hulpOvJ) beslist over maatregelen in het belang van het onderzoek (art. 62a Sv) (wetswijziging RC) De overige bevoegdheden van de RC die voorheen gekoppeld waren aan een gvo vereisen nu dat de RC ‘uit hoofde van de artikelen 181 t/m 183 onderzoekshandelingen verricht’ Wetswijziging RC: Stb. 2011, 600, Kamerstukken Wetswijziging processtukken: Stb. 2011, 601, Kamerstukken 32468
175
EINDE PRESENTATIE Actualiteiten na laatste zakboek
Tip van de week + tiparchief Misdrijf van de maand Diapresentaties Meerkeuzevragen Nieuwsmail Digitale zakboeken Enz.
Verwante presentaties
© 2024 SlidePlayer.nl Inc.
All rights reserved.