Rotary Aalst De limieten van de gezondheidszorg 1 Raf De Rycke Gedelegeerd bestuurder Broeders van Liefde Dinercauserie op 6 oktober 2011 om u. Hostellerie De Biek, Moorsel

Inleiding 1. Groeinorm van 4,5 % 2. Strategische visie op de gezondheidszorg 2.1.Toekomstige zorgnoden 2.2.Rationalisaties en andere kostenbesparende mogelijkheden 2.3.Financiering 3. Capita selecta 3.1.Communautarisering van de gezondheidszorg 3.2.Commercialisering van de gezondheidszorg Conclusie Vraagstelling 2

Inleiding  Goede gezondheidszorg?  Buiten de top 10 in de EHCI  Prioriteit in onze samenleving  Mentaliteit van de mythe van de gezondheid  Kosten  Aandeel binnen de sociale zekerheid  RIZIV + Volksgezondheid: ± € 25 miljard  ± 8 % van het BBP  Trendmatige groei gezondheidszorg > groei economie  Marginale verschillen tussen de 3 regio’s 3

 Wettelijke vastgelegde groeinorm bovenop index 4 1.Groeinorm van 4,5 % Bronnen: SCvV, NBB.

 Politieke kanteling, overheidstekort en voorstel in de formateursnota  Wettelijke groeinorm versus reële groeinorm  Besparingseffect?  Groeiverwachtingen  Te ruim voor de budgettaire mogelijkheden  Te weinig voor de patiënten  Onvoldoende voor de geneeskundige wereld  Groeinormdiscussie vervangen door strategische visie 5

 Onrustwekkende toename van een aantal aandoeningen  Zelfdodingen  Zorgvernieuwingsprojecten  Sociale akkoorden  Gevolgen van de vergrijzing op de kosten van de gezondheidszorg 6 2.Strategische visie op gezondheidszorg 2.1. Toekomstige zorgnoden

7 Bron: SCvV. 1 De verhoging van de pensioenen tegen 2060 is samengesteld uit: 2,5 procent punten uit het stelsel voor werknemers, 0,2 procent punten uit het stelsel voor zelfstandigen en 1,6 procent punten uit het stelsel voor overheidspersoneel (waaronder de pensioenen van overheidsbedrijven ten laste van de staat en de IGO) 2 Het betreft vooral de uitgaven voor arbeidsongeschiktheid, arbeidsongevallen, beroepsziekten, het Fonds voor bestaanszekerheid, tegemoetkomingen aan personen met een handicap en een leefloon. Budgettaire kosten van de vergrijzing (procentpunten bbp, veranderingen t.o.v. 2010)

8 Budgettaire kosten van de vergrijzing (procenten bbp ) Scenario van de SCvV van juni 2011 Verschil met de resultaten van juni Pensioenen9,710,513,314,00,83,54,3-0,4 Gezondheidszorg8,08,59,411,10,52,53,0-0,4 Werkloosheid2,21,91,41,3-0,3-0,6-0,90,2 Kinderbijslag1,6 1,51,3-0,1-0,3 0,1 Brugpensioenen0,4 0,30,0-0,1 0,0 Overige3,3 3,22,90,0-0,3 0,1 Totaal waarvan ten laste van Entiteit II 25,3 1,9 26,2 1,9 29,1 1,9 30,9 1,9 0,9 0,0 4,7 0,0 5,6 0,0 -0,5 -0,1

 Extra zorgpersoneel, versus schaarste aan verpleegkundigen, bepaalde specialisten, … 9 VDAB-lijst knelpuntberoepen in de medische sector in 2010 Ontvangen werkaanbiedingen Oorzaak knelpuntkarakter KwantitatiefKwalitatief Ongunstig e arbeidsom standig- heden Totaal Ziekenhuisapotheker321 Kinesitherapeut8621 Ergotherapeut6871 Verpleegkundige5 458 Ziekenhuisverpleegkundige Hoofdverpleegkundige45112 Thuisverpleegkundige56212 Geriatrisch verpleegkundige48712 Psychiatrisch verpleegkundige41412 Sociaal verpleegkundige25312 Kinderverpleegkundige7412 Verpleegkundige dringende hulpverlening2712 Verpleegkundige palliatieve zorgen612 Verzorgende Totaal medische sector p.m. Totaal alle beroepen

 Herziening RIZIV-nomenclatuur  Uitbreiding referentiebedragen  Studies KCE  Geneesmiddelenbeleid  Mutualiteiten  Palliatieve zorg als alternatief voor therapeutische hardnekkigheid  … Rationalisaties en andere kostenbesparende mogelijkheden Rationalisaties

 Meer preventieve zorg (momenteel slechts 0,27 % van het BNP)  Gezondheidsdoelstellingen  Minder symptoombestrijding, meer oorzaken aanpakken  Zorgkwaliteit verhogen = kosten verlagen (cf. ICH-netwerk)  Interdisciplinaire samenwerking  Globaal systeem voor datamanagement  Gestandaardiseerde protocols Andere kostenbesparende mogelijkheden

 E-health verder uitbouwen  Kosten effectiviteitsanalyse  Behandelingen tijdig bijsturen  Voordelen van behandeling uitdrukken in gewonnen (gezonde) levensjaren  Maximumprijs voor een gezond levensjaar?  Kortere verblijfsduur, meer daghospitalisatie 12  Zin en betekenis van gezondheid of ziekte  Kwaliteit van leven Meer dan efficiëntie en productiviteit

Financiering  Structurele onderfinanciering van de ziekenhuizen  Vergoeding medische activiteit  Persoonlijke tussenkomst  Financiering via belastingen  Geleidelijke afbouw Bismarckiaans model  Onderscheid tussen inkomensvervangende en kosten- compenserende vergoedingen  Financieringsprikkels op output i.p.v. op input

14 3.Capita Selecta 3.1. Communautarisering van de gezondheidszorg  Definitie  Standpunten  Bestaande communautarisering voor de gezondheidszorg

15  Standpuntbepaling  Homogene bevoegdheidspakketten  Geen doel op zich  Argumenten voor volledige communautarisering ◦ Reeds overgedragen bevoegdheden ◦ Verschillende visies en consumptiepatronen  Federale solidariteit behouden  Toewijzing vanuit federale sociale zekerheid op basis van mix van objectieve criteria  Uniforme tarifering van prestaties

Commercialisering van de gezondheidszorg  Definities van privatisering, commercialisering en marktwerking  Standpunten VBO, VOKA, syndicaten, zorgaanbieders, …  Bestaande commercialisering  Evoluties: Europa, vragen tot overname, export van deskundigheid, opname buitenlandse patiënten, interesse financiële instellingen en vastgoedbedrijven en project- ontwikkelaars, DBFM-concept, …

17  Visie op commercialisering  Moderne managementconcepten  Pure commercialisering vergroot bestaande sociale ongelijkheden  Overheidskader met gereguleerde markt  Kansen van commercialisering benutten  Opportuniteit van buitenlandse patiënten benutten

Conclusie  Boeiende, maar complexe sector (veel uitdagingen, veel verantwoordelijke instanties, …)  Vergaande inspanningen  Brede maatschappelijke discussie met oog op kwaliteitsvolle, betaalbare en toegankelijke zorg 18 Dank voor uw aandacht en goede gezondheid!