De context in therapie of therapie in en met de context studiedag klinische psychotherapie OPZ Geel 3 december 2015 Els Dhondt Ergotherapeut – creatief therapeut Oplossingsgerichte systeemtherapeut (privépraktijk) Coördinator Route 11, Psychosociaal revalidatiecentrum Kempen Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Therapie in en met de context De context in therapie Zinvolle ontwikkelingen Hiaten Therapie in en met de context En/En Niet of/of Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Een mens is een kuddedier Is een wezenlijk onderdeel van een systeem Wordt door de ander in zijn rollen en betekenis erkend (of niet) Bestaat door de ander Onlosmakelijk verbonden met de maatschappij Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Impact van ziekte Psychisch ziek: veel rollen vallen weg (al dan niet tijdelijk) Impact hiervan op de omgeving en omgekeerd Therapeuten, zorgverstrekkers en dergelijke kunnen cliënten bevestigen in hun ziek zijn Risico: pathologie wordt identiteit Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Identiteit en pathologie lijken te versmelten Cliënt is zijn pathologie Dé psychoot Vss mensen met een psychotische kwetsbaarheid Diagnose en naam van een afdeling bevestigen de enge identiteit Therapeuten, verpleging, zorgverstrekkers als ridders op hun paard om “slachtoffers” te redden Risico: cliënten afhankelijk(er) maken Hen bevestigen in hun “enge” bestaan: “het leven zoals het is… de patiënt!” Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Cliënt is meer dan pathologie alleen Cliënt is mens met rollen, mogelijkheden, talenten, passies en een psychische kwetsbaarheid Cliënt is deel van zijn systeem, context en maatschappij We bestaan door de ander We bestaan doordat we iets kunnen en mogen betekenen in de maatschappij Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Identiteit verbreden en verbinden met de context Laat je leiden door de hulpvragen van de cliënt Geef deze mensen hun maatschappelijke positie en rollen terug Maak jezelf als zorgverstrekker zo snel mogelijk overbodig Hoe ‘af’ moet het zijn voor iemand een volgende stap kan zetten? Versterk de context van de cliënt en spreek die aan op zijn resources Identiteit verbreden samen met gezin (in spreken en doen) Hersteltraject samen met het systeem Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Herstellen doe je samen Cliënt staat centraal in therapie Stel ook het systeem en de context centraal Ga samen aan de slag en maak de vertaling naar het biotoop van de cliënt (van bij de start) Meer dan alleen maar informeren en psycho-educatie Samen een hersteltraject aangaan Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Interactie tussen cliënt – context en zorgverstrekkers Maatschappelijke ontwikkelingen Bedden afbouwen en meer GGZ in de maatschappij Noden Tekorten aan GGZ-plaatsen in onze regio (0,72 GGZ plaatsen of bedden per 1000 inwoners tov 1,70 gemiddeld in Vlaanderen) Creatief denken Verder kijken dan eigen vertrouwde werking Buiten onze comfortzone Wij hebben de steun van de context van de cliënt nodig Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Route 11 Psychosociaal revalidatiecentrum Kempen, Route 11 (Turnhout) Nieuw team, nieuwe werking, nieuw centrum… carte blanche. Oplossingsgerichte Systeemtherapie Herstelvisie Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Herstellen doe je samen Deelnemers kunnen en mogen we niet losrukken uit hun context – ze maken er een wezenlijk deel van uit Samenwerken en vertalen Laat bestaan wat goed gaat Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Verhalen uit de praktijk Systeemgesprekken zijn een basisgegeven En gaan een eventueel individueel traject vooraf Cultuur kweken van samen aan de slag gaan: Niet “ga je iemand meebrengen?” wel “wie ga je meebrengen?” Wij als zorgverstrekkers zijn passanten Gezinsleden of belangrijke figuren uit de context van de cliënt zijn dat (hopelijk) niet. Het is daar dat de cliënten weerkeren. Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Belemmeringen? Wat vinden cliënten daar zelf van? Willen ze wel iemand betrekken? Hebben (werkende) familieleden daar wel tijd voor? Moet je avondconsultaties voorzien? Angst voor de schuldvraag of schuldinductie Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Systemen en context in therapie Kennis maken en zoeken naar herstel Herstel van een evenwicht in een systeem Mensen zijn bereid om daaraan mee te werken Partners - ouders – kinderen – broers of zussen – vrienden – familiehulp – gezinnen… Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Therapie in en met de context Werken met en in de context is niet alleen iets van de psychologen of systeemtherapeuten Alle teamleden en zorgverstrekkers kunnen een bijdrage leveren. Stap uit je therapieruimte Verbinden met context en maatschappij Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Hiaten en belemmeringen? Spreken over Voorwaardelijke wijs Goede intenties Angst, onzekerheid, weinig vertrouwen in anderen, passiviteit, moeilijk in gang raken, eerdere ervaringen … Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Systemisch werken – discipline-overschrijdend Drempels verlagen De context ook in ergotherapie Maatschappelijke oriëntatietraining in de maatschappij Bewegingstherapie in het park of op de Finse piste van de stad Werk samen met bv buurtsport, Troeven of een plaatselijke vereniging Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Doen wat werkt Geef cliënten het behandelplan zelf in handen Maak ruimte voor wat moeilijk gaat Laat je leiden door de hulpvragen van cliënt Werk samen met de context Veranker de cliënt weer in de maatschappij en zijn maatschappelijke rollen Spreek mensen aan op mogelijkheden, vaardigheden en talenten Het werkt! Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Beleid en kaderleden Beleidsmakers/ Kaderleden/ directie/ leidinggevenden: schep mee het kader dat dit mogelijk maakt Stimuleer werken in de therapieruimtes met de context Ondersteun het maken van vertaling naar de maatschappij Herschrijf taakomschrijvingen – contracten – teamdoelstellingen Vertaal deze evolutie in de strategische plannen Verbindt GGZ initiatieven met reguliere werkingen Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

De context in therapie en therapie in en met de context! Werk samen met de context in therapie Ga samen een hersteltraject aan en doe meer dan alleen maar psycho-educatie Maak samen met de cliënt en zijn context de vertaling naar zijn eigen leefwereld – zet concrete stappen en ga verbinden Ondersteun als beleidsmakers en kaderleden deze evolutie Brainstorm met je team om evoluties te vertalen naar je werking Breng het thema in intervisie en leer van collega’s Werk samen met andere zorgverstrekkers En haal er vooral zelf ook veel plezier en voldoening uit Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader

Dank voor je aandacht. Ik kijk uit naar een inspirerende samenwerking! De context in therapie en therapie in en met de context studiedag klinische psychotherapie OPZ Geel 3 december 2015 Dank voor je aandacht. Ik kijk uit naar een inspirerende samenwerking! Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen vzw ‘t Kader