Module ‘Ouderbetrokkenheid’ AD opleiding ‘Pedagogisch educatief medewerker’ Week 2

Programma week 2 Onderwerp Voorbereiding Lezen Maken/ doen Dialoog met ouders Presentatie eigen visie kernwaarden a.d.h.v. de flyers Pedagogische cirkel partnerschap Inleiding dialoog en transactionele analyse Oefenen met dialoog Opdracht 2 verduidelijken Onderzoek diversiteit en ouderbetrokkenheid in kindercentra Hoofdstuk 5 (pagina 45 t/m 68) (downloaden) Onderstreep wat je aanspreekt en herkent. Maak je bewust wat jouw aandachtspunten zijn in de gesprekken met ouders en verwoord die. Opdracht 1: -Eigen flyer maken over jouw interpretatie van de kernwaarden (meenemen naar de les!)

De pedagogische cirkel

Presentaties flyers Eigen visie op partnerschap met ouders over de kernwaarden Waarom zijn de kernwaarden van het educatief partnerschap met ouders zo belangrijk? Hoe worden ze concreet, in de praktijk zichtbaar? (Geef een concreet voorbeeld bij elke kernwaarde)

Haal- en brengmomenten Wat is voor jou belangrijk in het contact met ouders tijdens de haal- en brengmomenten? Wat maakt de haal- en brengmomenten prettig? Wat maakt de haal- en brengmomenten lastig? Wat kun je doen om dat makkelijkere te laten verlopen? Wat zou voor ouders belangrijk zijn tijdens de haal- en brengmomenten?

Bieden van ondersteuning Op welke punten ondersteun, begeleid of adviseer je ouders? Wat is daarin lastig? Wat kun je doen om dat makkelijker te laten verlopen? Denk je dat ouders behoefte hebben aan ondersteuning?

Betrokkenheid en distantie Professionaliteit Beroepshouding Hoe zit dit voor jou?

Diversiteit Laag en hoog opgeleide ouders... Vaders en moeders... Welk verschil merk je in het contact? Wat vind je lastig? Hoe zou je dat makkelijker kunnen maken?

Communicatie met ouders We kunnen niet ‘niet’ communiceren Open en transparant Gelijkwaardig in de relatie (ook al zijn de rollen verschillend)

Transactionele analyse en EGO- model: Ego- toestanden Ego- toestand: de interne emotionele toestand waar een individu zich op een bepaald moment bevindt Drie basistoestanden: Ouder Volwassenen Kind

Voorbeeld van gesprek tussen collega’s: Volwassenen ► Volwassenen A: “Heb je goed geslapen?” B: “Nee, niet zo erg” A: “Hoe komt dat?” B: “Ik was vroeg wakker en kon niet meer in slaap komen”

Voorbeelden Ego toestanden Ouder Kritische ouder Voedende ouder Positief: Positief: Beschermend, voor het welzijn Heb je hulp nodig? van de ander “Laat me dat dan even weten” Arts: stop toch met roken, het is zo slecht voor u” Negatief: Negatief: Reageert vaak vanuit macht “Hé, daar help ik je wel even mee” “Ga naar bed” “Dat is stout”

Voorbeelden Ego toestanden Kind Aangepast kind Vrij kind Positief: Positief: Je houdt je aan de bestaande Spontaan reageren, regels Authentieke vrolijkheid en Goed luisteren speelsheid Doen wat je gezegd wordt Geen discussie met meedoen Negatief: Negatief: Pruilen Spontaan reageren Authentiek verdriet en boosheid

Voorbeelden Ego toestanden De volwassen ego- toestand is niet verder te splitsen. Als volwassene: * handel je vanuit de informatie die je hier en nu ontvangt * verwerk je de informatie logisch en dit leidt tot transparant en respectvol gedrag. * ben je helder te volgen voor anderen We noemen de volwassen ego- toestand ook wel de functionele volwassene

Transacties Een andere nuance in een woord of een toon, of een andere formulering kan wonderen doen in de bereidheid van de ander om in te gaan op de vraag, of om de feedback te accepteren. Een transactie is de kleinste eenheid van communicatie (een actie/ prikkel en een reactie) woorden - hoe heb je geslapen? (actie/ prikkel) een blik - helaas niet zo goed (reactie) Een gesprek kan je beschouwen als een reeks van transacties tussen de ego- toestanden van de betrokken personen.

Transacties Parallelle of complementaire transactie Dit is de transactie waarbij de communicatie doorloopt en niet onderbroken wordt Kruistransactie De ouder reageert bijv. niet conform het verwachtingspatroon. Dit kan zowel positief als negatief zijn. De pijlen lopen niet parallel, maar kruizen elkaar

Kruistransactie Bij een positieve kruistransactie zal de ouder ondersteunend reageren. “ik hoor dat je de instructies voor zijn medicijnen niet helemaal hebt begrepen, tot waar begreep je het wel?” Bij een negatieve kruistransactie is er sprake van een onderbreking van het contact dat verwacht werd en er treedt een zekere verwarring op. Als dit proces zich doorzet komt het tot een woordenwisseling tussen de ouder en de PEM’er en volgt er een reeks transacties die vaak een negatief patroon van Ouder – Kind hebben “Heb je het nou nog niet begrepen? Ik heb je toch al eerder uitgelegd hoe het moet?”

Transacties met bijbedoelingen Transactie met bijbedoelingen is de derde vorm van transacties. Het is de communicatievorm waarbij een verborgen niveau speelt. Vaak vindt de reactie op dat psychologische niveau helemaal niet bewust plaats. Maar het effect is wel dat de reactie die er volgt geen reactie is op wat er op sociaal niveau is gezegd, maar wat er op psychologisch niveau is bedoeld. 60 – 90 % van onze communicatie wordt bepaald door non-verbale boodschappen (vaak onbewust en verborgen) Denk o.a. aan uitdrukking op het gezicht, van De ogen, door lichaamshouding en door gebaren Dit zijn de ‘geheime’ boodschappen op Psychologisch niveau

Bewust werken aan verandering Om dit te bereiken moet je de ander uit zijn ego- toestand zien weg te krijgen, of je eigen ego- toestand veranderen Stel bijv. dat je een collega hebt die altijd opmerkingen maakt in de trant van ‘ik vind dit erg moeilijk. Ik ben ook zo’n domoor. Kun je me helpen?” (prikkel vanuit aangepast kind) en jij reageert met “Okay kijk maar, dat moet je zó doen!” (respons vanuit voedende ouder naar aangepast kind) dan heeft de uitwisseling na diverse herhalingen niet zoveel zin meer. Er gebeurt steeds hetzelfde. De een vraagt wat van de ander en de ander geeft wat er gevraagd wordt....

Bewust werken aan verandering Stel nu dat jij reageert met: “Ja je zit behoorlijk vast hè? Wat ga je er aan doen?” (respons vanuit volwassene). Dan hèb je kans dat het patroon doorbroken wordt en dat je collega voor het eerst zelf gaat nadenken. Let wel, je hebt die kans, niet de zekerheid!

Ga hiervoor dus regelmatig een dialoog aan met ouders!! Ga de komende tijd op je praktijkplek letten op jouw manier van communiceren met ouders. Ga hiervoor dus regelmatig een dialoog aan met ouders!! Wanneer is er sprake van een parallelle- of een kruistransactie? Welke ego- toestanden gebruikten jullie? Kortom: ga bewust werken aan jouw communicatie vaardigheden met ouders!

Opdracht 2 Dialoog met ouders A. De dialoog. - Wat vind je van deze gespreksvorm? Wat spreekt je aan? - Vind je de dialoogvorm bruikbaar op jouw praktijkplek? Waarom wel/niet? B. Oefen met de dialoog met ouders tijdens het brengen en halen van de kinderen. Heb daarbij ook aandacht voor je persoonlijke leerdoelen C. Schrijf een verslag van één gesprek: - Het verloop van het gesprek (zo feitelijk mogelijk, zonder oordeel) - Op welke manier bleef je in de dialoog? - Wanneer ging je uit de dialoog en welke vaardigheden wil jij verder ontwikkelen? - Op welke manier ga je dat aanpakken, wat of wie kan je helpen? D. Op welke manier beïnvloeden de kernwaarden van de samenwerking met ouders jouw houding? Doe dit per kernwaarde.

Tot zover de 2e bijeenkomst… tot volgende week! Afsluiting: Tot zover de 2e bijeenkomst… tot volgende week! Voorbereiding op week 3 Lezen Maken / Doen - Artikel Puk en Ko thuis (netschool)   - Hoofdstuk over ouders uit Kaleidoscoop - Hoofdstukken over ouders uit Piramide en Sporen - Hoofdstukken over ouders uit Basisontwikkeling en Ben ik in Beeld - Lees wat er geschreven staat over ouderbetrokkenheid in de VVE voor dummies Door: Karin van Breugel, Betty de Jaeger, Marina Wisse (downloaden) - Lees deel over ouderbetrokkenheid uit: Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar Elly Singer, Loes Klerekoper 2009, Elsevier, Maarssen Onderstreep wat je aanspreekt en herkent. Opdracht 2: Verslag van dialoog met een ouder, persoonlijke aandachtspunten, de kernwaarden en je houding