De Bijbel Oude Testament

Hebreeuwse (Palestijnse) canon TeNaCH Tora = Wet ca. 500 v.Chr. Nebi’im = Profeten ca. 200 v.Chr Chetubim = Geschriften ca. 100

Tenach: Tora De 5 “Boeken van Mozes” of: “Pentateuch” Oudste geschiedenissen, veel wetten 5 rollen: Tenach Septuaginta Onze bijbels Be-resjit = In het begin Genesis = Ontstaan Genesis Sjemot = Namen Exodos = Uittocht Exodus Wa-jiqra = En hij sprak Leuiticon = Levitisch Leviticus Ba-midbar = In de woestijn Arithmoi = Getallen Numeri Debarim = Woorden Deuteronomion = Tweede wet Deuteronomium

Tenach: Nebi’im Nebi’im rishonim (Vroege profeten) Geschiedenissen van Jozua tot de ballingschap (Jozua, Richteren, Samuël, Koningen) Nebi’im acheronim (Late profeten) 3 grote profeten (Jesaja, Jeremia, Ezechiel) 12 kleine profeten (Dodekaprofeton)

Tenach: Chetubim Diverse genres: 5 feestrollen: liederen (Psalmen) wijsheidsliteratuur (Spreuken, Prediker) geschiedenis (Kronieken, Ezra, Nehemia) verhalen (Daniel) 5 feestrollen: Hooglied: Pesach Ruth: Wekenfeest Klaagliederen: Tisja be’Av Prediker: Loofhuttenfeest Esther: Poerim

Hellenistische (Alexandrijnse) canon LXX: Septuaginta - Oude Griekse vertaling van Tenach Wetten (komt overeen met Torah) Historische boeken (verleden) (uit Vroege Profeten en Geschriften) Dichterlijke boeken (heden) (uit Geschriften) Profetische boeken (toekomst) (uit de Late Profeten en enkele Geschriften)

Hellenistische canon Vergelijking tussen Hebreeuwse en Hellenistische canon: Volgorde Omvang: de Hellenistische canon heeft meer boeken Inhoud: sommige boeken zijn in de Hellenistische canon uitgebreider

Vulgata Bijbelvertaling in het Latijn Libri historici (Wet en historische boeken) Libri didactici (Dichterlijke boeken) Libri prophetici (Profetische boeken) Libri historici novissimi (Boeken der Maccabeeën, apocrief)

Nederlandse bijbels Katholieke bijbels volgen de Vulgata Protestantse bijbels hebben de volgorde van de LXX, maar de omvang van Tenach

Bronnenscheiding in de Pentateuch Jahwist Elohist Deuteronomist Priestercodex

J – Jahwist E – Elohist D – Deuteronomist P – Priestercodex . Altijd JHWH voor de godsnaam . Sinai . Kanaänieten . Anthropomorfe godsvoorstelling . Abraham – Hebron . Zuidrijk 8e-9e eeuw? E – Elohist Elohim; pas na de openbaring aan Mozes JHWH Horeb Amorieten .Godsbeeld minder direkt .Jozef bevoorrecht .Noordrijk 8e eeuw? D – Deuteronomist Centralisatie cultus in Jeruzalem Nadruk op humane wetgeving P – Priestercodex Aanvankelijk alleen Elohim Transcendente godsvoorstelling Veel geslachtsregisters Schematisering van de geschiedenis Interesse voor cultus en riten R – “Redactor” 5e eeuw?