© Mulier Instituut, Utrecht De flexibele vereniging Sportverenigingen in een tijd van individualisering en consumentisme? Presentatie Sportraad Apeldoorn 23 november 2015

Even voorstellen

Inhoud De sportvereniging Maatschappelijke ontwikkelingen Uitdagingen voor verenigingen De flexibele vereniging?

De sportvereniging Een oud instituut Private organisaties met publieke waarde Specifieke kenmerken Vrijwilligers Nadruk op het collectief (mutual support)

Mutual support Voor en door de leden Sporten in een vereniging = passie = goedkoop = sociaal

Het gaat heel goed met de vereniging!

Lidmaatschap verenigingen Apeldoorn

Maatschappelijke ontwikkelingen Welke maatschappelijke ontwikkelingen hebben volgens u invloed op de sportvereniging?

Maatschappelijke ontwikkelingen Welke maatschappelijke ontwikkelingen hebben volgens u invloed op de sportvereniging? Wat merkt u daarvan in uw vereniging?

Groeiende populariteit sport

Maatschappelijke ontwikkelingen Marktaandeel sportverenigingen

Maatschappelijke ontwikkelingen Vrijwilligerswerk in sportverenigingen

Maatschappelijke ontwikkelingen Veranderingen in de georganiseerde sport

Individueel bondslidmaatschap Heeft uw vereniging ‘last’ van het individuele lidmaatschap? Op welke manier?

Consumentisme Consumentisme = individualisme en financiële calculaties – What’s in it for me? Sportvereningen en lidmaatschap = sociaal

Consumentisme Maatschappelijke veranderingen – De samenleving verandert snel. De briefpost is nagenoeg uitgestorven. Transport wordt steeds meer een kostenpost, tijd en ruimte zijn schaars. Nederland vergrijst. We worden samen in goede gezondheid steeds ouder. Een leven zonder computer is bijna onbestaanbaar. Flatscreens en smartphones zijn in enkele jaren tot standaard verheven. Winkelen gaat steeds meer via internet. Wellness en fitness lijken geïndividualiseerde alternatieven voor de (sport)vereniging. Dit alles zijn feiten om rekening mee te houden.

Consumentisme Modernisering van de vereniging: [In 2020:] Verenigingen hebben zich geheroriënteerd op de ‘sportersmarkt’ en een passend aanbod (aangaande onder meer trainingen, activiteiten en lidmaatschapsvormen) gecreëerd voor de Nederlander anno 2020 die behoefte heeft aan maatwerk en kwaliteit.KNSB (2011)

Consumentisme Duidelijke beeldvorming Maar wat is hier nu van waar? – Andere mythen in de sport?

Mythen in de sport

Consumentisme sportvereniging In hoeverre passen sportverenigingen zich nu aan op deze ‘sportconsument’? En met welke gevolgen? En welke verenigingen doen dit dan?

Consumentisme sportvereniging ‘Moderniseringsindex’ 0-10 – Fitness/sportschool – Huiswerkbegeleiding – Kantoorfaciliteiten – Fysiotherapeut – Kinderdagverblijf/BSO – Werk-/huiswerk-/vergaderfaciliteiten – Sportwinkel – Activiteiten voor niet-leden – Introductie nieuwe sport- en spelactiviteiten – Flexibilisering van lidmaatschapsvormen

Consumentisme sportvereniging ALVVrijw. werkEmotionele betrokk. Passief Lidm. Grootte Oprichtingsjaar Teamsport Competitie % Jeugd % Modernisering

GolfKorfballTennisSoccer (c)(a)(c)(a)(c)(a)(c)(a) Consumerism Onafhankelijkheid Afzijdigheid Antisociabiliteit Kwaliteit van dienstverlening Exit Age Male (%) Household Income (%) € 0 – € – € > Education (%) Low Middle High

Samenwerkingspartners (2007, %) Ervaren concurrentie (2007, %) Interne financiering (2007, %) Consumentisme Index (2012) 01234>NeeJa >

Leeftijd (2007, %)Opleidingsniveau (%) a Aantal jaar in bestuur a Beleidsplan aanwezig (2007, %) Consumentisme Index (2012) LaagMiddelHoog NeeJa >

Conclusie Verenigingen veranderen helemaal niet vanwege consumentistische leden Maar omdat de buitenwereld van ze verlangt dat ze veranderen! Sommige verenigingen weten hier op in te spelen Terwijl de meerderheid nauwelijks verandert!

Conclusie Betekent dit dat er niets hoeft te veranderen in verenigingen? Nee! Veel gebeurd in de samenleving, verenigingen passen zich daar op aan

Conclusie Hoe gaat uw vereniging om met verandering? En wat voor gevolgen heeft dat voor het bestuur?

mulier instituut Herculesplein AA Utrecht t (030) i Hartelijk dank voor uw aandacht! Jan-Willem van der Roest