Kind in ontwikkeling A Gedrag vs. Gedachten Dagindeling: 9-9.30 focus 1 9.30-10: leerprocessen 10-11 verwerkingsopdrachten 11-1130: focus 2 1130-1230: lunch + invullen sheets 1230-1315 verwerkingsopdrachten 13.15-1450 integratie + afsluiting Gedrag vs. Gedachten

Welkom! Programma Focus gedragsbenadering + verwerkingsopdrachten Focus cognitieve psychologie + verwerkingsopdrachten Integratie en afsluiting

Focus 1: Behaviourisme Wat weten jullie al van deze benadering?

Behaviourisme Theorie die gedrag centraal zet. Watson, Pavlov, Skinner Uitgangspunten: objectieve kennisverwerving, dus alleen waarneembaar gedrag. leerprocessen verklaren gedrag Geen principieel onderscheid tussen mensen en dieren Kind komt onbeschreven ter wereld: tabula rasa Complex gedrag kun je opknippen in kleine stukjes

Mensbeeld Behavioristen vinden dat: Niet jijzelf, maar de omgeving stuurt je gedrag. Alles wat iemand kan, is aangeleerd. Leerprocessen verlopen bij mensen het zelfde als bij dieren en ook geen onderscheid tussen volwassenen en kinderen. Gedrag wordt verklaard vanuit het hier en nu. Alleen kennis over zichtbaar gedrag: Mensbeeld: mechanistisch (Skinner) en organistisch (Pavlov) Biopsychosociaal: psyche staat centraal

De theorie: hoe verlopen leerprocessen? Verschillende manieren: Habituatie Klassiek conditioneren Operant conditioneren Model-leren Verschillen in complexiteit

Opdracht leerprocessen 4 groepen: habituatie, Klassiek conditioneren, Operant conditioneren, Model-leren Per groep: Hoe verloopt het leerproces? Welke onderzoeker(s) hoort erbij? Illustreer met eigen voorbeelden, plaatjes, filmpjes, enz. Bedenk een toepassing in de pedagogiek

Onbewust leren, automatische reflex Al direct bij geboorte aanwezig Klassiek Operant Onbewust leren, automatische reflex Al direct bij geboorte aanwezig Associatie tussen twee stimuli Pavlov (hond) Watson (little albert) Stimulusdiscriminatie en stimulusgeneralisatie Contiguiteit Extinctie Wet van effect: gevolg van gedrag bepaalt of gedrag blijft bestaan of niet. Gedrag lokt meestal meerdere consequenties uit. Belonen werkt beter dan straffen. Snelle effecten werken beter Intermittant reinvorcement Extinctie Shaping

Opdracht conditionering Welke vormen van leren zie je in deze aflevering van Schatjes?

Hoe kijken we hier nu tegenaan? Klassiek puur behaviourisme bestaat niet meer. Nieuwe variant: Neo-behaviourisme Wat gebeurt er tussen stimulus en respons? Wat gebeurt er in die black box?

De praktijk Psychische problemen worden gezien als disfunctioneel aangeleerd gedrag. Bijvoorbeeld door: Aangeleerde hulpeloosheid Disfunctioneel gedrag wordt beloond Normale situaties lokken automatisch disfunctionele reactie op Gedrag wordt in stand gehouden Toepassingen in de praktijk: Gedragsanalyse Registratieopdrachten Exposure-technieken Beloningssystemen Sociale vaardigheidstrainingen

Opdrachten Vorm 2-tallen Kies een verwerkingsopdracht: beloningsschema of gedragsanalyse Werk de opdracht uit

Wat vinden jullie van deze theorie? Waar sta je achter? Waar plaats je vraagtekens bij?

Focus 2: Cognitieve psychologie Wat weten jullie al?

Cognitieve psychologie Focus op cognitieve processen om de mens te kunnen beschrijven en begrijpen. Reactie op het behaviourisme Uitgangspunten Centralisme: de binnenkant (hersenprocessen) wordt onderzocht Willen begrijpen hoe gedrag tot stand komt Informatieverwerking: geen robot, maar een computer De mens is actief en creatief en stuurt zelf zijn gedrag aan Kinderen verschillen van volwassenen

Tegenstellingen Centralisme gedrag begrijpen Cognitieve psychologie Behaviorisme Centralisme gedrag begrijpen mens is actief en creatief essentieel verschil tussen mens en dier Periferalisme gedrag voorspellen mens als reagerend op stimuli en consequenties uitlokkend continuïteit tussen gedrag van mens en dier

Mensbeeld Er bestaan verschillen tussen mensen en dieren: De mens is een informatieverwerker en –bewerker Innerlijke cognitieve processen staan centraal motivaties, emoties, kennis, kennisopslag, waarneming enz. Er bestaan verschillen tussen mensen en dieren: mensen beschikken over taal model-leren, regel-leren en probleemoplossen komt voor bij mensen cognitieve vaardigheden komen in de loop van het leven tot volle wasdom Mensbeeld: van mechanistisch via organistisch naar personalistisch Bio – psycho – sociaal: aangeboren mogelijkheden, maar moeten gestimuleerd worden in sociale omgeving

Opdracht 4 theorieën over cognitie, 8 groepen. Iedere groep werkt 1 onderwerp uit en presenteert dit aan de klas: Waarneming en cognitieve schema’s (cognitieve psychologie) Geheugen (cognitieve psychologie) Cognitieve ontwikkeling (opvoeding en hulpverlening) Persoonlijkheid (opvoeding en hulpverlening)

De praktijk Psychische stoornissen als gevolg ontregelde informatieverwerking, dus... ANDERS DENKEN Disfunctionele cognitieve schema’s Automatische negatieve gedachten Cognitieve psychotherapie

Opdracht Geef voor jezelf een voorbeeld van Situatie  gedachten  gevoelens  gedrag Ga uit van een positieve en negatieve gedachten Hoe zou jij volgens de cognitieve psychologie geholpen kunnen worden? Op welke manieren kun je van negatieve gedachten positieve gedachten maken?

Verwerkingsopdracht Maak individueel de verwerkingsopdracht 1 over cogntieve schema’s

Wat vinden jullie van deze stromingen? Waar sta je achter? Waar plaats je vraagtekens bij? Gaat het om gedrag of om gedachten?