1 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Hoe gaan de LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? Vrijdag 8 mei 2015 Van omgevingsanalyse…

2 Inleiding Inzake gelijke onderwijskansen heeft het LOP: een onderzoeksopdracht: in beeld brengen van de lokale situatie de lokale situatie ontleden in een omgevingsanalyse maar ook… een adviesopdracht: formuleren van beleidsvoorstellen een ondersteunende opdracht: ontwikkelen van instrumenten Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

3 1. Situering van het werkingsgebied 2. Demografie 3. Huisvesting 4. Algemene economische informatie 5. Arbeidsmarkt 6. Kansarmoede 7. Onderwijs – spreiding van de scholen 8. Onderwijs – kenmerken schoolbevolking 9. Onderwijs – GOK-informatie Inhoud omgevingsanalyse 10. Onderwijs – schoolloopbaan en thema’s Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

4 1. Situering van het werkingsgebied 2. Demografie 3. Huisvesting 4. Algemene economische informatie 5. Arbeidsmarkt 6. Kansarmoede 7. Onderwijs – spreiding van de scholen 8. Onderwijs – kenmerken schoolbevolking 9. Onderwijs – GOK-informatie 10. Onderwijs – schoolloopbaan en thema’s Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

5 Situering in Vlaanderen: kleinstedelijk provinciaal Algemene Vergadering 11 juni 2013

6 Situering in Vlaanderen: indeling in deelgemeenten Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

7 Besluiten: Temse is een goed ontsloten, strategisch gelegen fusiegemeente. Dat Temse is opgenomen in de kleinstedelijke zorgregio Sint-Niklaas duidt anderzijds op een sterke gerichtheid op de nabije centrumstad Sint-Niklaas. Binnen de fusiegemeente telt Temse veruit het grootste aantal inwoners. Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

8 1. Situering van het werkingsgebied 2. Demografie 3. Huisvesting 4. Algemene economische informatie 5. Arbeidsmarkt 6. Kansarmoede 7. Onderwijs – spreiding van de scholen 8. Onderwijs – kenmerken schoolbevolking 9. Onderwijs – GOK-informatie 10. Onderwijs – schoolloopbaan en thema’s Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

9 Aantal inwoners en bevolkingsdichtheid op 25/07/2014 locatieaantal inwonersopp in km² bevolkings- dichtheid Temse ,90730,00 Hamme ,20613,76 Lokeren ,50597,51 Sint-Niklaas ,80879,67 Zele ,10625,77 Arr. Sint-Niklaas ,60512,7 Oost-Vlaanderen ,20492,57 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

10 Bevolking per statistische wijk Algemene Vergadering 11 juni 2013

11 Evolutie totale bevolking van 1995 tot 2012 Vaststelling: Groei sedert 1995: personen of + 18,01% Groei sedert 2000: personen of + 13,10% Groei sedert 2007: personen of + 8,68% Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

12 Evolutie totale bevolking per statistische sector van 2000 tot 2012 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

13 Evolutie natuurlijke aangroei en migratiesaldo Vaststellingen: Rekening houdend met statistische aanpassingen kent Temse een groei van 387 personen, of een bevolkingsgroei van 1,40% in Dit is flink hoger dan het groeipercentage (na statistische aanpassing) op arrondissementeel en Vlaams niveau (+0,70%) en op provinciaal niveau (+0,60%). Locatie Totale loop v/d bevolking Statistische aanpassing Aangroei na stat. aanpassing instroomuitstroomsaldototaalindex Temse ,40 Hamme ,00 Lokeren ,80 Sint-Niklaas ,70 Zele ,00 Arr. Sint-Niklaas ,70 Oost-Vlaanderen ,60 Vlaanderen ,70 Situatie: 2011 Bron: Algemene Directie voor Statistiek en Economische Informatie (ADSEI) Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

14 Aantal nieuwkomers per 1000 inwoners Nieuwkomers zijn vreemdelingen die zich recent en voor langere duur in de gemeente komen vestigen. Niet- Belgen die hier slechts tijdelijk verblijven, zijn geen nieuwkomers. Vaststelling: In 2011 telde Temse 125 meerderjarige nieuwkomers. Dit zijn er 4,39 per inwoners. In geen enkel van de referentiegemeenten ligt het percentage derdelanders bij de meerderjarige nieuwkomers zo laag als in Temse. Locatie aantalgeslachtleeftijdnationaliteitsgroep meerderjarige nieuwkomers aantal per inwoners manvrouw18-64 jaar 65 jaar en ouder NL EU+ zonder NL DerdeOnbepaald Temse1254, Hamme702, Lokeren1814, Sint-Niklaas5717, Zele1306, Arr Sint-Niklaas1 1564, Oost-Vlaanderen7 5775, Vlaanderen , Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

15 Ranking vreemde nationaliteiten Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

16 Aandeel niet-Belgen per 100 inwoners in Temse Vaststelling: Op 01/01/2012 telt Temse niet-Belgen naar huidige nationaliteit. Dit zijn er 4,96 per 100 inwoners. Hiermee ligt Temse in de lijn van het arrondissementele en provinciale percentage. In de steden Lokeren en Sint-Niklaas ligt dit hoger. Bekijken we de cijfers van de niet-Belgen op basis van de nationaliteit bij geboorte, dan merken we dat die groep in Temse bijna 2,5 keer zo groot is als het aantal niet-Belgen naar huidige nationaliteit. locatie niet-Belgen naar huidige nationaliteit niet-Belgen naar nationaliteit bij geboorte aantalper 100 inw.aantalper 100 inw. Temse1 4374, ,11 x 2,44 Hamme8373, ,42 x 2,17 Lokeren2 3355, ,96 x 2,39 Sint-Niklaas5 0766, ,91 x 2,15 Zele1 0885, ,95 x 2,48 Arr. Sint-Niklaas , ,91 x 2,18 Oost-Vlaanderen , ,58 x 1,90 Situatie: 01/01/2012 Bron: Rijksregister via bevolkingskubus (incl. wachtregister) Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

17 Aandeel niet-Belgen naar geboorte Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

18 Aantal inwoners met Turkse nationaliteit bij geboorte Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

19 Aantal inwoners met Marokkaanse nationaliteit bij geboorte Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

20 Aantal inwoners met nationaliteit uit ex-Joegoslavië bij geboorte Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

21 Aantal inwoners met Nederlandse nationaliteit bij geboorte Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

22 Aantal inwoners met nationaliteit uit ex-USSR bij geboorte Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

23 Besluiten: Met bijna inwoners op 1 januari 2012 is Temse naar aantal inwoners de twaalfde grootste gemeente van Oost-Vlaanderen. Die bevolking woont op een relatief kleine oppervlakte, wat resulteert in een vrij hoge bevolkingsdichtheid (tegenstelling tussen de druk bevolkte deelgemeente Temse en de andere deelgemeenten). De fusiegemeente behoort inzake groeipercentage zowel in het verleden als in de toekomst tot de absolute koplopers in Oost-Vlaanderen. Vooral het aantal kinderen op kleuterleeftijd (3-5 jaar) en op lagere schoolleeftijd (6-11 jaar) stijgt in Temse veel sterker dan in de meeste andere Oost-Vlaamse gemeenten. Dit stelt het basisonderwijs voor grote uitdagingen. Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

24 1. Situering van het werkingsgebied 2. Demografie 3. Huisvesting 4. Algemene economische informatie 5. Arbeidsmarkt 6. Kansarmoede 7. Onderwijs – spreiding van de scholen 8. Onderwijs – kenmerken schoolbevolking 9. Onderwijs – GOK-informatie 10. Onderwijs – schoolloopbaan en thema’s Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

25 Kinderen in een gezin met een laag inkomen Vaststellingen: In 2012 telt Temse 905 personen van 0 tot en met 19 jaar die leven in een gezin met een inkomen onder de grens voor een verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering. Dit is 13,04% van alle 0 tot en met 19-jarigen in de gemeente. locatie0-19 jaartov 100 inwoners van 0-19j Temse90513,04 Hamme4858,62 Lokeren ,89 Sint-Niklaas ,43 Zele4158,38 Arr. Sint-Niklaas ,08 Oost-Vlaanderen ,17 Vlaanderen ,78 Situatie: 01/01/2012 Bron: Kruispuntbank Sociale Zekerheid, verwerkt door de Studiedienst van de Vlaamse Regering, via Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

26 Geboortes in kansarme gezinnen Vaststellingen: Temse telde in de periode gemiddeld 32 geboorten in kansarme gezinnen per jaar. Dit is 8,85% van alle geboorten. Met dat percentage scoort Temse beter dan alle referentielocaties, op Hamme na. locatie aantal geboorten in kansarme gezinnen per 100 geboorten Temse328,85 Hamme93,03 Lokeren5811,29 Sint-Niklaas12413,36 Zele239,58 Arr. Sint-Niklaas2589,03 Oost-Vlaanderen1 5459,33 Vlaanderen ,06 Situatie: gemiddelde Bron: Kind en Gezin via de gemeentelijke kindrapporten 6 criteria: 1)Maandinkomen gezin 2)Arbeidssituatie ouders 3)Opleiding ouders 4)Huisvesting 5)Ontwikkeling van de kinderen 6)Gezondheid Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

27 Geboortes in kansarme gezinnen Vaststellingen: Net zoals in de referentielocaties wordt in Temse het vaakst ‘gescoord’ op het criterium ‘opleiding van de ouders’. Dit is in Temse het geval in 22,19% van alle geboorten. locatie criterium waarop 'gescoord' werd, per 100 geboorten inkomenarbeidopleidinghuisvestingontwikkelinggezondheid Temse8,299,8322,194,781,402,95 Hamme3,193,7014,791,181,51 Lokeren6,977,2617,967,957,365,00 Sint-Niklaas13,6313,3623,809,256,764,54 Zele7,2911,8823,546,884,385,00 Arr. Sint-Niklaas8,318,7518,995,834,383,52 Oost-Vlaanderen8,609,1716,216,393,364,11 Vlaanderen9,249,5015,657,033,124,08 Situatie: gemiddelde Bron: Kind en Gezin via de gemeentelijk kindrapporten Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

28 Geboortes in kansarme gezinnen Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

29 Onderwijs kansarmoede-indicator (OKI) De indicator voor kansarmoede van het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming steunt op de som van vier percentages over de in de gemeente wonende leerlingen: a)de gezinstaal is niet Nederlands b)het diploma van moeder is maximaal lager secundair c)de leerling woont in een buurt met veel leerlingen met minimum 2 jaar schoolse vertraging d)de leerling komt in aanmerking voor een schooltoelage en heeft deze aangevraagd Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

30 Onderwijs kansarmoede-indicator locatie gemiddelde OKI (op 4) percentage leerlingen dat scoorde op een leerlingenkenmerk thuistaal opleidingsniveau moeder buurtschooltoelage kleuteronderwijs Temse1,0318,9327,7929,0627,20 Hamme0,7912,0023,0626,1518,28 Lokeren1,1114,9326,6341,9327,78 Sint-Niklaas1,1618,6626,5041,4229,48 Zele0,9421,8328,0019,0925,49 Vlaanderen0,8417,6220,2526,8219,37 lager onderwijs Temse1,0014,2029,0127,6829,39 Hamme0,8712,0624,5125,2124,76 Lokeren1,1311,1028,0641,0133,08 Sint-Niklaas1,1214,3027,8337,7831,91 Zele0,9818,5830,5118,3730,44 Vlaanderen0,8314,5221,4723,8323,29 secundair onderwijs Temse0,9310,4928,8822,3231,08 Hamme0,927,4231,5422,5030,70 Lokeren1,2511,6033,6445,7133,79 Sint-Niklaas1,1510,8830,6441,0832,34 Zele1,0814,8738,5025,2229,86 Vlaanderen0,8610,4724,6825,0326,26 Situatie: schooljaar (cijfers naar woongemeente van de leerlingen) Bron: Departement Onderwijs - Stafdiensten Onderwijs en Vorming Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

31 Onderwijs kansarmoede-indicator Vaststellingen: Leerlingen uit het kleuteronderwijs die in Temse wonen scoren gemiddeld op 1,03 van de vier risicokenmerken. Dit is iets hoger dan bij de kinderen uit Temse in het lager onderwijs (OKI 1,00) en in het secundair onderwijs (OKI 0,93). Daarmee scoort Temse in elk van de drie onderwijsniveaus hoger (dus 'slechter') dan Vlaanderen. Temse doet het wel telkens beter dan Sint-Niklaas en Lokeren. Hoewel de wet van de kleine getallen voor een vertekend beeld kan zorgen, is het interessant om ook de risicokenmerken van naderbij te bekijken. Naarmate het onderwijsniveau verhoogt, merken we bij de leerlingen die in Temse wonen dat: -de aanwezigheid van de risicokenmerken ‘thuistaal’ en ‘buurt’ vrij sterk daalt -de aanwezigheid van het kenmerk ‘schooltoelage’ lichtjes stijgt -de aanwezigheid van het kenmerk ‘opleidingsniveau moeder’ relatief stabiel blijft Zowel in het lager als in het secundair onderwijs scoren de leerlingen die in Temse wonen het meest op het kenmerk ‘schooltoelage’, op de voet gevolgd door het kenmerk ‘opleidingsniveau moeder’. Op de derde plaats volgt het kenmerk ‘buurt’. Het kenmerk ‘thuistaal’ komt er het minst voor. In het kleuteronderwijs wordt de top-3 bij de leerlingen die in Temse wonen enigszins door elkaar geschud, al zijn de verschillen klein: het kenmerk ‘buurt’ komt hier het meest voor, respectievelijk gevolgd door de kenmerken ‘opleidingsniveau moeder’ en ‘schooltoelage’. Ook in het kleuteronderwijs volgt het kenmerk ‘thuistaal’ in Temse op grote achterstand. Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

32 Huurders Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

33 Alleenwonenden Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

34 Eénoudergezinnen Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

35 Synthesemaat voor kansarmoede bij kinderen Vaststellingen: Temse haalt een synthesemaat van 120. Dit wil zeggen dat - op basis van de vier indicatoren en hun weging in het geheel – (kans)armoede bij kinderen 20% meer voorkomt in Temse dan in het Vlaams Gewest. Vooral voor de indicator 'jongvolwassen laaggeschoolde werkzoekenden' scoort Temse slecht (index 132), al scoort Temse voor de indicator 'laag inkomen ziekteverzekering (0-19j)' en de onderwijs kansarmoede-indicator toch ook nog respectievelijk 20% en 19% slechter dan het Vlaams Gewest. Geboortes in kansarme gezinnen komen in Temse dan weer iets minder vaak voor dan in het Vlaams Gewest. locatie laag inkomen ziekteverzekering (0-19j) onderwijs kansarmoede- indicator jongvolwassen laaggeschoolde werkzoekenden geboortes in kansarme gezinnen synthese Temse Hamme Lokeren Sint-Niklaas Zele Vlaams Gewest100 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

36 Besluiten: Naargelang de indicator ontstaat er een ander beeld: Goede score in vergelijking met de referentielocaties  Aandeel alleenwonenden  Aandeel alleenwonende 60-plussers  Aandeel geboorten in kansarme gezinnen Slechte score in vergelijking met de referentielocaties  Aandeel 0-19-jarigen wonend in een gezin met recht op een voorkeursregeling in de ziekteverzekering  Onderwijs kansarmoede-indicator  Aandeel jonge laaggeschoolde niet-werkende werkzoekenden Op de synthesemaat voor (kans)armoede bij kinderen scoort Temse 20% slechter dan Vlaanderen. Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

37 Besluiten: De laaggeschooldheid vormt een rode draad in de kansarmoedeproblematiek in Temse (zie indicatoren opleidingsniveau van de moeder en aandeel jonge laaggeschoolde niet-werkende werkzoekenden). Zowel voor het aantal geboorten in kansarme gezinnen, het aantal huurders als het aantal alleenwonenden en één-oudergezinnen concentreert de problematiek zich in het centrum van Temse. Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

38 1. Situering van het werkingsgebied 2. Demografie 3. Huisvesting 4. Algemene economische informatie 5. Arbeidsmarkt 6. Kansarmoede 7. Onderwijs – spreiding van de scholen 8. Onderwijs – kenmerken schoolbevolking 9. Onderwijs – GOK-informatie 10. Onderwijs – schoolloopbaan en thema’s Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

39 Deelgemeente Elversele:1 school, 1 vestigingsplaats Deelgemeente Tielrode:2 scholen2 vestigingsplaatsen Deelgemeente Steendorp:1 school, 2 vestigingsplaatsen Centrumgemeente Temse:7 scholen10 vestigingsplaatsen 11 scholen15 vestigingsplaatsen Situering van de scholen per deelgemeente Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

40 1. Situering van het werkingsgebied 2. Demografie 3. Huisvesting 4. Algemene economische informatie 5. Arbeidsmarkt 6. Kansarmoede 7. Onderwijs – spreiding van de scholen 8. Onderwijs – kenmerken schoolbevolking 9. Onderwijs – GOK-informatie 10. Onderwijs – schoolloopbaan en thema’s Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

41 GOK-indicatoren en berekening van de relatieve aanwezigheid De RA-indicatoren zijn: 1.Trekkende bevolking (TB) 2.Thuisloos (TL) 3.Thuistaal is niet het Nederlands (TNN) 4.Opleidingsniveau van de moeder (OM) 5.Rechthebbend op een schooltoelage (ST) (voorheen vervangingsinkomen) Berekening van de relatieve aanwezigheid in het werkingsgebied van het LOP: (totaal aantal GOK-leerlingen : totaal aantal leerlingen) x 100 Aantal GOK-leerlingen in het werkingsgebied op 01/02/20124= 1294 Totaal aantal leerlingen in het werkingsgebied op 01/02/2014 = 3128 Berekeningsresultaat: (1294 : 3128) x 100 = 41,368% Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

42 GOK-indicatoren per deelgemeente Vaststellingen: In de deelgemeenten blijft het aantal indicator- en GOK-leerlingen beperkt. In de centrumgemeente is het aantal indicator- en GOK-leerlingen dubbel zo groot. Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

43 Spreiding relatieve aanwezigheid kernscholen Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

44 Spreiding relatieve aanwezigheid periferiescholen Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

45 Hoe gaan de LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? Vrijdag 8 mei 2015 Van omgevingsanalyse… …naar lokaal armoedebeleid Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015

46 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Proces van beleidsplanning 1)Brainstormen in een open algemene vergadering

47 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Proces van beleidsplanning 2) Schrijven van een eigen beleidsplan

48 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Proces van beleidsplanning

49 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Proces van beleidsplanning 3) Confrontatie met armoedeplan van de gemeente Temse

50 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Proces van beleidsplanning 4) Samenwerking met de stuurgroep kansarmoede

51 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Wat plaatst het LOP op de agenda? Optimale leerkansen ontwikkelen voor alle kinderen OD1 Leerlingen met specifieke noden D. Oververtegenwoordiging van ROMA kinderen in BuBaO A. Regionaal overleg OD2 Anderstalige nieuwkomers D. Inzetten op positieve communicatie A. Brugfiguren en uitwisselen van goede praktijkvoorbeelden OD3 Zittenblijven en schoolse vertraging D. Inzicht verwerven en bespreekbaar maken A. Kleuterparticipatie nastreven, projecten ondersteunen OD4 Bereikbaar en toegankelijk zorgaanbod D. Zorgaanbod kenbaar maken A. Doorverwijsfiches, lokale sociale kaart, studietoelage

52 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Wat plaatst het LOP op de agenda? OD5 Opvolgen kwetsbare minderheidsgroepen D. Scholen en minderheidsgroepen elkaar beter leren kennen A. Acties ondernemen, uitwisselen van goede praktijk OD6 Communicatie tussen ouders en school D. Duidelijke communicatie, niet alleen digitaal A. Brochures ontwikkelen of onder de aandacht brengen

53 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Wat plaatst het LOP op de agenda? Segregatie, discriminatie en uitsluiting vermijden OD1 Kansarmoede D. Bewustmaking A. Werkgroep opstarten OD2 Schoolkosten D. Blijvende aandacht A. Code, verdoken kosten, digitale boodschappen OD3 Diversiteit, anders- en meertaligheid D. Visieontwikkeling A. Uitwisselen van goede praktijkvoorbeelden OD4 Gezins- en opvoedingsondersteuning D. Verwijsbeleid, partnerschap A. Ondersteuning van bestaande projecten

54 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Wat plaatst het LOP op de agenda? Sociale cohesie bevorderen OD1 Brede school D. Netwerken ontwikkelen A. Geslaagde “brede-school” initiatieven verkennen en ter beschikking stellen OD2 Beeldvorming D. Ouders en intermediairs objectief informeren A. Vorming organiseren, initiatieven ondersteunen

55 Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid? 8 mei 2015 Wat plaatst het LOP op de agenda? Uitvoering van decretale opdrachten OD1 Kleuterparticipatie D. Alle kleuteren vanaf 2,5 jaar naar school A. Meerdere acties binnen de werkgroep OD2 en OD3 Omgevingsanalyse D. Specifieke situatie van eigen school kennen A. Driejaarlijks algemene omgevingsanalyse OD4 Gemeenschappelijk inschrijvingsbeleid D. Sociale mix realiseren A. Afspraken gemeenschappelijk inschrijvingsbeleid