“De vorming van de onderwijs en opleidingsregio NO Nederland” Werkstructuur, implicaties, kansen en uitdagingen Prof.dr.M.A.F.J. van de Laar, voorzitter leerhuisoverleg OOR N&O

OOR

achtergrond en motivering Ons stelsel van beroepen en opleidingen is sterk versnipperd. beroepen & opleidingen moeten worden gemoderniseerd. transparante organisatievorm. Integrale organisatie met een besturing die modernisering kan bevorderen Het ‘College voor de beroepen en opleidingen in de gezondheidszorg (CBOG)’

Relatie met het veld: opleidingsregio’s De relatie tussen het CBOG en het veld (de praktijk) moet een twee-richting-verkeer zijn. De praktijk speelt zich af in tientallen instellingen. Cluster opleidingsinstellingen: de opleidingsregio. Medische vervolgopleidingen hebben zich al in regio’s gegroepeerd (de Onderwijs- en Opleidingsregio’s, OOR). Breidt het perspectief van de OOR uit:Alle beroepen, kennis en zorginstelllingen

De opleidings- en onderzoeksregio De OOR

Kansen & uitdagingen Divide Et Imepra (2005)

OOR-N&O (medisch)

OOR-N&O (medisch en verpleegkundig)

implicaties CBOG Structuur & Ontwikkeling Kamers Planning en toewijzing Financiering registratie

Verscheidenheid Eenheid Verlies van: Zelfstandigheid Vrijheid Diversiteit Kansen voor: Transparantie Samenwerking Nieuwe beroepen Kwaliteit arbeidssatisfactie

Verpleegkunde De menselijke maat

verpleegkundigen Zorg op maat Toename zorg Kwaliteit, van aanbod naar vraag gestuurd Behoefte aan Breed inzetbare verpleegkundige Verpleegkundig specialisten

Geen smalle opleidingen

opleidingscontinuüm Basisopleiding Vervolgopleidingen VERBREDING FLEXIBILITEIT GEMEENSCHAPPELIJKE COMPETENTIES COMPETENTIE GERICHTS (sneller) WISSELING VAN FUNCTIE LANDELIJK ACCREDITATIE ORGAAN De huidige verpleegkundige vervolgopleidingen zijn te smal om adequaat in te spelen op ontwikkelingen zoals transmuralisering en ketenzorg. De vervolgopleidingen moeten bestaan uit flexibele leertrajecten, waarbij de beroeps- en opleidingservaring van een verpleegkundige bepalend zijn voor het traject dat deze volgt. Uit een vergelijking van de beroepsdeelprofielen door de avvv blijkt dat verpleegkundigen die een vervolgopleiding hebben gevolgd, over veel gemeenschappelijke patiëntgebonden competenties beschikken, die in een specifieke context worden toegepast. Dit laat zien dat het mogelijk is om de verschillende vervolgopleidingen onder te brengen onder grotere noemers. Het voorstel is daarom om in aansluiting op de vier deelgebieden uit de beroepsstructuur, waar mogelijk gemeenschappelijke opleidingstrajecten te ontwikkelen: generiek waar het kan, specifiek waar het moet. Op deze manier hoeven veel verpleegkundigen niet langer een vervolgopleiding in haar geheel te volgen en kunnen zij efficiënt worden ingezet en sneller van functie wisselen. In de gezondheidszorg zijn honderden zorginstellingen die allemaal verschillend georganiseerd zijn. Binnen die instellingen zijn afdelingen weer verschillend georganiseerd, omdat patiëntengroepen van elkaar afwijken. Dit zorgt voor een grote diversiteit aan functies. Opleidingsinstellingen spelen hierop in en bieden een keur aan opleidingen aan. Het civiel effect van veel opleidingen is onduidelijk en vormt een belemmering voor de mobiliteit op de arbeidsmarkt van verpleegkundigen. Een landelijk accreditatieorgaan kan de kwaliteit van de verpleegkundige vervolgopleidingen waarborgen. De branche en beroepsorganisaties kunnen met elkaar criteria ontwikkelen waarmee beoordeeld kan worden of een opleiding aan de kwaliteitseisen voldoet.

kwaliteitseisen voor deze praktijkopleiders. Leven lang leren Leren ~ werken Andere functie: geen andere opleiding maar verwerven aanvullende competenties kwaliteitseisen voor deze praktijkopleiders. Het profiel van de verpleegkundig specialist vertoont grote overeenkomst met de internationale ontwikkeling van de nurse practitioner in de Verenigde Staten, de Scandinavische landen en Groot-Brittannië. De nurse practitioners worden in de nieuwe beroepsstructuur opgenomen als verpleegkundig specialist. Dit betekent dat de individuele nurse practitioner moet voldoen aan de criteria voor de verpleegkundig specialist. Het College Specialismen Verpleegkundigen stelt het toetsingskader, de opleidingseisen en een overgangsregeling voor de huidige nurse practitioners en verpleegkundig specialisten vast. Leven lang leren Actief en zelfstandig leren tijdens de initiële opleiding en verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces, vormen de kern van het verpleegkundig (vervolg)onderwijs. Leren kan voor een deel het beste plaats vinden op de werkplek zelf. De leeromgeving moet daarom zoveel mogelijk op de werksituatie lijken en de werkplek moet tevens fungeren als opleidingssituatie; leren is dan een aspect van het handelen. Leren op de werkplek is ook belangrijk voor de flexibiliteit en mobiliteit op de arbeidsmarkt. Om over te kunnen stappen naar een andere functie moet een verpleegkundige echter vaak over formeel aantoonbare kwalificaties beschikken, bijvoorbeeld een afgeronde vervolgopleiding. evc-procedures spelen hierbij een belangrijke rol: ze bieden onder meer toegangsmogelijkheden tot formele opleidings- en leertrajecten, geven de mogelijkheid de duur en inhoud van een opleidingstraject aan te passen, ze bieden toegang tot specifieke terreinen van beroepsuitoefening, of tot een hoger niveau. Meer dan nu gebruikelijk is moet de praktijkcultuur een leeromgeving zijn waar voortdurend kritisch wordt gekeken naar het gezamenlijke professionele handelen. Verpleegkundigen begeleiden en coachen studenten en beginnende verpleegkundigen. Op landelijk niveau moeten afspraken gemaakt worden over de kwaliteitseisen voor deze praktijkopleiders.

Eenheid in verscheidenheid Geleidelijk verdwijnen onoverzichtelijkheid beroepen en opleidingen gezondheidszorg CBOG Kamers Structuur Beroep Planning Uniforme registratie opleidingsfonds

Uitvoering OOR Medisch: UMC & opleidingsziekenhuizen SUB OOR ZORG: opleidingsziekenhuizen en Hogeschool Uitdaging: kader is bekend tav invulling ruimte voor regionale initiatieven Kansen: uniek moment waarop de zorg opnieuw ingericht kan worden: Kwaliteit; HRM; doelmatigheid. Bedreigingen: volop! voorwaarde voor succes voorvarende samenwerking