Arbeidsmarkt en CAO College voor Arbeidszaken Dick Voortman Gemeentebeurs 7 december 2006
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Maatschappelijke ontwikkelingen Vergrijzing in combinatie met ontgroening tekort op de arbeidsmarkt Kennisintensivering economie tekort hoger opgeleiden overschot ongeschoolden en lager opgeleiden
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Ontwikkeling gemeentelijke sector Relatief veel personeel middelbare leeftijd grote vervangingsvraag Hoog aandeel hoger opgeleiden structureel tekort hoger opgeleiden Slechte aansluiting op arbeidsmarkt allochtonen
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Terugblik Van Rijn (2001): aanbevelingen tegen vergrijzing: Verbetering van wervingskracht Optimalisatie inzet personeel Behoud van goed personeel Gemeentesector: Sectorale imagocampagne Afschaffen vroegpensioen
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Positie gemeenten op arbeidsmarkt Sterk op combinatie arbeid/zorg (kinderopvang; ouderschapsverlof) Gemiddeld loonniveau ongeveer gelijk aan markt, maar: –Lager opgeleiden: voorsprong –Hoger opgeleiden: grote achterstand aantrekkelijk in ‘spitsuur van het leven’, maar beperkt carrièreperspectief
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Hoger opgeleiden Salaris ten opzichte van de markt Gemiddelde achterstand: 8-10% Beginsalaris: geen problemen Markt: snellere doorloop Hoger eindniveau
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Uitgangspunten 1.Focus op wervingskracht en behoud personeel 2.Vergroting inzetbaarheid 3.Inzet op om-, her- bijscholing 4.Voorkomen van onderlinge concurrentie / vergroten herkenbaarheid van de sector
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Wat moet gebeuren? 1.Versterken van de wervingskracht –Arbeidsmarktcampagne –Stagebeleid/traineeship/mobiliteit –Bieden van carriereperspectief –Werving onder allochtonen –Gedifferentieerde loonontwikkeling
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Loonontwikkeling loongebouw Structurele veranderingen in de arbeidsmarkt vereisen structurele aanpassingen –Meer carrièreperspectief hoger opgeleiden in de vorm van hoger salaris –Gebruik lagere schalen voor lager opgeleiden
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Wat moet gebeuren? 2.Optimalisering inzet personeel –Houdt ziekteverzuim laag –Langer dan 36-uur werken –Opplussen deeltijders –Flexibeler inzet personeel (dienstverlening) –Inzet arbeidsongeschikten –Functiegebouw/functie-afsplitsing
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Wat moet gebeuren? 3.Inzet op om-, her-, bijscholing –Tekort aan hoger geschoolden –Steeds snellere ontwikkelingen
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Wat moet gebeuren? 4.Voorkomen van concurrentie / vergroten van de herkenbaarheid van de sector
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Stellingen: arbeidsduur Langer werken zal in de toekomst nodig zijn. De beste manier om dit te realiseren is: 1.Individueel: afspraken tussen werkgever en werknemer over langer werken dan 36 uur moet gemakkelijker worden gemaakt. 2.Collectief: de arbeidsduur van alle medewerkers moet worden verhoogd naar meer dan 36 uur
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Stellingen: loongebouw Hoger opgeleiden worden in de gemeentelijke sector slechter betaald dan in de marktsector De beste manier om dit op te lossen is: 1.Lokaal: verstrekking van lokale toelagen, b.v. arbeidsmarkttoelagen 2.Sectoraal: aanpassen van het salarisgebouw, b.v. door verlenging van de hogere schalen
Vereniging van Nederlandse Gemeenten Stellingen: arbeidsvoorwaarden De overheidssector verschilt van de markt: Zij scoort beter wat betreft arbeid/zorg Zij scoort slechter wat betreft loon. Wat moet er gebeuren met deze verschillen? 1.Handhaven 2.Streven naar marktconformiteit