Leseenheid 1: Introductie en innovatie management I Module 4: Controllers perspectief op bedrijfsprocessen Leseenheid 1: Introductie en innovatie management I

Opbouw van de module Primaire processen: innovatie en operations (6 dagdelen) Commerciële processen: marketing en inkoop (6 dagdelen) Human Resource Management (4 dagdelen) (ICT) infrastructuur productie inbound logistiek outbound logistiek marketing en sales service Human Resource Management Technologie/R&D Inkoop Ondersteunende bedrijfsfuncties Voortbrengings-proces Porter’s waardeketen

Primaire processen: innovatie- en operations- management Innovatie management (2 dagdelen) Introductie van de module Het innovatiemanagement proces Innovatief vermogen van organisaties Innovatie en management control Operations management: productiebedrijven (2 dagdelen) Operations management: diensten (2 dagdelen)

Innovatie- en operations- management Innovatie management = R&D Operations management Idee generatie Research Product planning Engineering design Proces planning Operations Marketing & sales Product ontwikkeling

PBI model

Kern van waardecreatie Analyse van klantbehoeften: waarde voor de klant Analyse van bedrijfsfuncties: cost- en value drivers? Analyse van core - non core activiteiten: kerncompetenties en ondersteunende functies

Drie waardestrategieën van Treacy & Wiersema :

Treacy en Wiersema

Kenmerken operational excellence Het creëren van zo laag mogelijke kosten (ook in termen van convenience) voor de klant Operations: zo eenvoudig mogelijk, gestandaardiseerd en centraal aangestuurd, geïntegreerde logistiek, klein assortiment Management systems: geïntegreerd, betrouwbaar, snel, conformeren aan normen HRM/Cultuur: teamwork with a battleplan, verspilling is doodzonde, efficiency wordt beloond Marketing/customer service: gestandaardiseerd, one size fits all

Kenmerken customer intimacy Customer intimacy: nauwe relatie met klant door het leveren van op maat gemaakte totaal oplossingen. Operations: ontwikkelen van oplossingen, resultaat en relatie gericht management Business structure: beslissingen door personeel dichtst bij de klant HRM/Cultuur: klant staat centraal, elk probleem verdient zijn eigen oplossing, empowerment Marketing/customer service: relatie met klant wordt gecultiveerd, beoordeling op life-time value niet op individuele transacties

Kenmerken product leadership Product leadership: het ontwikkelen van nieuwe waarde toevoegende producten Operations: focus op R&D, productontwikkeling en marketing Business structure: los, veel enterpreneurial initiatieven Management systems: resultaat gedreven, meten en belonen van nieuwe product successen HRM/Cultuur: stimuleren initiatief en creativiteit, weinig bureaucratie, snel beslissingen nemen Belangrijk kenmerk: hoog percentage uitgaven aan R&D (bv. Intel 42% van de omzet)

Wat is innovatie? Uitvinding Technologie? Ontwikkelen van nieuwe of verbeterde producten en diensten Kennis en leren Onzekerheid en risico

Het doel van innovatie Hangt af van het soort onderneming Vooral gericht op overleven, groeien en winst maken R&D afdelingen zijn vooral gericht op de best mogelijke technische oplossing... ... maar het gaat natuurlijk om de impact op overlevingskansen, winst en groei mogelijkheden!

Innovatie Innovatie of vernieuwing is het invoeren van nieuwe ideeën, goederen, diensten en processen. Innovatie kan plaatsvinden binnen organisaties maar ook binnen bredere verbanden. Het proces van innovatie draait om dingen op een nieuwe (en zo mogelijk ook betere) manier aan te pakken. De verspreiding van innovatie wordt innovatiediffusie genoemd. (bron: Wikipedia)

Oslo Manual Product innovation Process innovation Marketing innovation A good or service that is new or significantly improved. This includes significant improvements in technical specifications, components and materials, software in the product, user friendliness or other functional characteristics. Process innovation A new or significantly improved production or delivery method. This includes significant changes in techniques, equipment and/or software. Marketing innovation A new marketing method involving significant changes in product design or packaging, product placement, product promotion or pricing. Organisational innovation A new organisational method in business practices, workplace organisation or external relations. 15

Top 30 innovaties vanaf 1980 15. Online shopping/ecommerce (Information Technology) 14. GPS Systems (Electronics) 13. Liquid Crystal Displays (Electronics) 12. Light emitting diodes (Electronics) 11. Open source software and services (Linux, Wikipedia) (Media) 10. Non-invasive laser/robotic surgery (Health Care) 9. Office software (Computer Science) 8. Fiber optics (Telecommunications) 7. Microprocessors (Computer Science) 6. Magnetic resonance imaging (MRI) (Biotechnology) 5. DNA testing/sequencing/Human genome (Biotechnology) 4. E-mail (Computer Science) 3. Mobile phones (Telecommunications) 2. PC/laptop computers (Computer Science) 1. Internet/broadband/WWW (Telecommunications)   30. Anti retroviral treatment for AIDS (Health Care) 29. SRAM flash memory (Electronics) 28. Stents (Health Care) 27. ATMs (Finance) 26. Bar codes and scanners (Retail) 25. Bio fuels (Biotechnology) 24. Genetically modified plants (Biotechnology) 23. RFID and applications (e.g. EZpass) (Electronics) 22. Digital photography/videography (Electronics) 21. Graphic user interface (GUI) (Computer Science) 20. Social networking via internet (Media) 19. Large scale wind turbines (Energy) 18. Photovoltaic Solar Energy (Energy) 17. Microfinance (Finance) 16. Media file compression (Computer Science) Nightly Business Report - PBS business program Knowledge@Wharton 1,200 suggestions -- everything from lithium-ion batteries, LCD screens and eBay to the mute button, GPS and suitcase wheels A panel of eight judges from Wharton reviewed and selected the top 30 of these innovations

Beoordelingscriteria innovaties Direct/indirect effect op kwaliteit van leven? Oplossing voor een belangrijk probleem? Een technologische doorbraak met een "wow" factor? Veranderde het de manier waarop zaken gedaan worden? Verbeterde het de efficiëntie waarmee resources worden gebruikt? Was het het begin van een nieuwe stroom van nieuwe innovaties? Ontstond op basis hiervan een complete substantiële nieuwe industrie?

Nieuw voor eigen organisatie Productinnovatie: een classificatie Hoog Nieuw voor eigen organisatie Laag Laag Nieuw voor de markt Hoog

Innovatievermogen van organisaties Kijken naar video over Ideo, algemeen beschouwt als een van de meest innovatieve organisaties ter wereld. Opdracht: Bedenk 5 KPI's waarmee je het innovatief vermogen van jullie organisaties zou kunnen vaststellen Bepaal het innovatief vermogen van jullie (deel van) organisaties. D.w.z. scores bepalen op de KPI's m.b.v. rapportcijfers

Meten van innovatievermogen

Bronnen voor innovatie? Van de R&D afdeling (technology push) Uit de markt (market pull) Van elke afdeling (interactief) Procesverbeteringen (geïntegreerd) Van externe bronnen (netwerken) Van ‘intangible assets”

Innovatie: procesbenadering “Stage Gate Methode”                                                                                                 Innovatie: procesbenadering “Stage Gate Methode” Business case & plan Scoping Ontwikke-ling Testen/valideren Lanceren Gate 1 Gate 2 Gate 3 Gate 4 De Stage Gate Methode heeft vijf fases: ontdekkingsstadium: voorwerk dat bedoeld is om kansen te ontdekken en nieuwe ideeën te genereren tevens omvat het een snel, inleidend onderzoek van elk project bouw de business case: een meer gedetailleerd onderzoek door primaire marketing en technisch onderzoek ontwikkeling: een gedetailleerd ontwerp en ontwikkeling van het nieuwe product, samen met sommige eenvoudige producttesten testen en validatie: uitgebreide producttesten in zowel de markt/het laboratorium als de fabriek lancering: begin van volledige productie, marketing en verkoop.

Gate criteria Strategische fit: passend binnen business en portfolio Markt en klant: omvang groei van markt, concurrentie intensiteit Technische haalbaarheid en risico’s: complexiteit en haalbaarheid Concurrentie vermogen: maximaal gebruik maken van sterktes Wettelijke regelingen KSF-en en showstoppers Plannen voor de volgende fase

Innovatiediffusie: de adoptiecurve Adoptiesnelheid wordt beïnvloed door - het relatieve voordeel - compatibiliteit - complexiteit - testbaarheid - communiceerbaarheid - waargenomen risico % afnemers dat product/ dienst heeft afgenomen Innovators (2,5%) Location/Filename/Unit/Author/Assistant (Change via 'View - Header and Footer') Vroege meerderheid (34%) Late meerderheid (34%) Achterblijvers (16%) Vroege gebruikers (13,5%) Tijd - 24 - 24

Leseenheid 2: Innovatiemanagement II

Casus innovatiemanagement Neem een innovatief project binnen je eigen bedrijf: Beschrijf en determineer het project: product/dienst, proces, marketing, organisatie waar kwam het idee vandaag? mate van succes ontwikkeltijd/kosten Noem een aantal succes- en faalfactoren die je hebt gezien Hoe zou het ontwikkelproces sneller en beter kunnen? - Welke rol speelt (speelde) control bij dit innovatieproject?

Barrières innovatie Eigendom lastig vast te leggen Weerstand tegen verandering Alleen of samen ? Cultuur is risico-avers Gebrekkig imago Teveel of te weinig concurrentie Overdaad aan overleg (poldermodel)

Strategisch belang: make or buy? Make: Innovator Voordeel: snelheid als “first mover”  omzet ! Nadeel: hoger risico, hogere kosten Buy: Follower Voordeel: flexibiliteit (sneller aanpassen) Nadeel: snelheid Tussenvorm: als innovator (make) kennis gedeeltelijk inkopen (buy)

Innovatie-acceleratie: Technieken? Leveranciersbetrokkenheid Lead user betrokkenheid Versnellen activiteiten en taken Reductie van onderdelen/componenten Training en beloning van medewerkers Implementatie van ondersteunende systemen en technieken Stimuleren samenwerking tussen afdelingen Klant centraal stellen Vereenvoudigen organisatiestructuur

Werkt het? Techniek Effect op snelheid Effect op winst Leveranciersbetrokkenheid ↑ ↓ Lead user betrokkenheid - Versnellen van activiteiten/taken Reductie van onderdelen/componenten Training/beloning van medewerkers Implementatie ondersteunende systemen Stimuleren samenwerking tussen afdelingen Klant centraal stellen Vereenvoudingen organisatiestructuur

3000 ideeen = 1 succes 3000 ruwe ideeen (niet vastgelegd) Log10 aantal ideeen 300 ideeen ingediend 125 kleineschalige projecten 9 significante ontwikkelingen 4 belangrijke ontwikkelingen 1.7 productlanceringen Fase in NPD proces 1 succes Bron: Stevens and Burley (1997)

Is dit erg? Verspilling van tijd en geld Verkeerde keuzes Geen grip op het proces Teveel ruimte voor hobby's en waan van de dag

Het dilemma van innovatie management Efficiënte dagelijkse operationele gang van zaken vraagt om stabiele routines. Dit betekent strakke control en gecontroleerde omgeving. versus Ontwikkeling van nieuwe producten/diensten vraagt om creativiteit en ruimte om te experimenteren. Dit betekent losse control en flexibele omgeving.

Relevante aspecten innovatie voor de controller: Link leggen naar de strategie Verdeling over portfolio (incrementeel-radicaal) Managen creativiteit: tight versus loose control? Bewustzijn kosten en baten, budgettering Planning & control cyclus (doelstellingen, meetpunten (KPI’s), rapportages, evaluatie) Scenario’s doorrekenen Risico analyses (haalbaarheid) Effectiviteit van het proces (marktgerichtheid, time to market etc.)

Doelmatig R&D beleid 3 generaties: van vrijheid, blijheid en ruime middelen naar beperkte middelen en verantwoording afleggen Toenemende mate koppeling tussen strategische en beleidsmatige context en operationele principes

Generatie 1

Generatie 2

Generatie 3

Leseenheid 1 en 2 in trefwoorden Waardeketen, PBI model, klantwaardemodellen Radicale versus incrementele innovatie Innovatievermogen Stage gate model Innovatiediffusie Innovatie management Doelmatig R&D beleid