Paragraaf 2.5 Sovjetunie

5.1 een revolutie is 2 stappen Rusland, rond 1900: Meeste mensen waren arme boeren (pachters) die hard moesten werken. Arbeiders in de industrie verdienden erg weinig. Het leven was zwaar.

1914: De tsaar wilde alleen regeren. Maar: slecht leger, te weinig wapens en training. Tijdens WO I: Rusland bleef verliezen van Duitsland. Veel dode soldaten.

Door de oorlog, zaten veel boeren in het leger. Oogsten mislukten: grote voedseltekorten. Hongersnood.

Februari 1917: opstand in Sint-Petersburg van de bevolking. Het leger weigerde in te grijpen. De Tsaar had geen macht meer, en trad af. Dit was de eerste fase van de Russische Revolutie.

Er kwam een nieuwe, tijdelijke regering: Voorlopige Regering. Maakte een nieuwe grondwet. Maar wilden wel doorvechten tegen Duitsland! De bevolking was boos, dit was niet de oplossing die ze wilde.

Ondertussen was er een groep Russen die grotere veranderingen wilden: Lenin, was leider van de communisten/ Bolsjewieken. Hij wild een machtsgreep en beloofde: Hij zou het land van de rijke grootgrondbezitters afpakken en aan de arme boeren geven. Hij zou de oorlog tegen Duitsland stoppen.

Rusland verloor te veel veldslagen inde oorlog: bevolking was het beu, en steunde Lenin Oktober 1917: Oktoberrevolutie. De Voorlopige Regering wordt weggejaagd, en Lenin neemt hun plek in. (zonder veel bloedvergieten) De communisten waren nu aan de macht.

5.2 De communisten aan de macht Communisme: bedacht door Duitser Karl Marx: Revolutie is nodig om de arbeiders te helpen. Kapitalisme ( winst maken) is slecht. Communisme: iedereen is gelijk. Geen privébezit meer. Alles is van de staat. (grond, gebouwen, machines)

De staat moet dan alles eerlijk verdelen. De staat bepaald dus alles: lonen, prijzen, productie. Lenin is nu aan de macht, en gaat alles regelen. Alle andere politieke partijen worden verboden. Voortaan heet Rusland: Sovjet-Unie. (Sovjet is een kleine vergadering van soldaten en arbeiders)

Tekende vrede met Duitsland. Vrede van Brest-Litowsk Kapitalisme werd afgeschaft. Iedereen die een boerderij bezat, moest die inleveren. Dit leidde tot een burgeroorlog: tussen communisten en hun tegenstanders. ( rood tegen wit) Er kwam een geheime politie: Tsjeka.

Vanaf toen werd er veel geweld gebruikt: begin van de terreur. Uiteindelijk zullen miljoenen mensen omkomen. Sovjet-Unie is geen arbeidersparadijs maar een extreme dictatuur. De staat bepaald alles. In 1924: Lenin sterft na een lange ziekte.

5.3 de SU: een arbeidersparadijs? Stalin neemt de macht over. Wil het communisme strenger invoeren. SU moet een modern industrieland worden. Begon met planeconomie. De staat bepaalde in vijfjarenplannen wat er geproduceerd moest zijn na 5 jaar. Zware industrie moest groeien. Arbeiders moesten harder werken. SU kreeg steeds meer industrie.

Boeren moesten harder werken Graan kon verkocht worden: meer geld om industrie te bouwen. Collectivisatie: Alle boerderijen werden samengevoegd tot megaboerderijen: Kolchozen. Boeren wilden niet, maar Stalin dwong ze. Als je niet wilde:

Siberië Miljoenen mensen zijn omgekomen in strafkampen. (Goelags) Kou (-30 graden), honger en ziekte. Door propaganda (reclame) werd de bevolking verteld dat de “slechteriken” naar kampen werden gestuurd.

Productie ging omlaag Grotere hongersnood en nog meer doden

Vormen van geweld: Kampen Geheime politie: KGB. Zelfs leden van de communistische partij waren niet veilig. Showprocessen -> belachelijke bekentenissen door martelen. Zuiveringen. Bv 1934-1938: 35.000 hoge militairen omgebracht.

20-48 miljoen doden. Stalin maakte van SU een totalitaire staat. Niemand mocht kritiek hebben op de staat. Er was censuur; Staat bepaalde wat er in de krant stond, op radio kwam of in bioscoop te zien was.

Propaganda; Lenin en Stalin moesten vereerd worden. Dit is indoctrinatie: hersenspoelen. Na 1938 werd de terreur minder: WO II kwam eraan. Stalin ging zelfs even samenwerken met Hitler, maar werd in 1941 toch aangevallen door Duitsland.

einde