Regional Policy EUROPEAN COMMISSION Derde Cohesierapport 18 Februari 2004 Convergentie, Concurrentievermogen, Coöperatie

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 2 Belang van de Cohesierapporten Iedere 3 jaar: Commissie analyseert de staat van cohesie en de bijdrage van haar beleid 1e rapport (1996) Agenda e rapport: (2001) cohesiebeleid na toetreding 3e rapport (februari 2004): voorstellen voor nieuw cohesiebeleid na 2006 context

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 3 4 Delen 1.Analyse van de situatie en trends in de regio's en factoren van concurrentievermogen 2.De bijdrage van nationaal beleid aan cohesie 3.De bijdrage van EU beleid 4.De impact van Cohesiebeleid structure

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 4 Financiële vooruitzichten Europa's welvaart bevorderen – Beleidsuitdagingen en budgetmiddelen voor een uitgebreide Unie Handhaving van huidige uitgavenplafonds (1.24% van het BNI – 1.15 voor betalingen) Financiële aspecten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 5 Financiële vooruitzichten Vier politieke prioriteiten voor de Unie: Duurzame ontwikkeling – (1) concurrentievermogen {+212%} en (2) cohesie {+33%} Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen {+3%} Burgerschap, vrijheid, veiligheid en justitie {+182%} De EU – een mondiale partner {+40%} Beleids aspecten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 6 EU Budget gem. jaarlijkse uitgaven: €100.4 miljard Common Agricultural Policy (Heading 1) Structural Funds and Cohesion Fund Interventions (2) Internal Policies (3) External Action (4) Administration (5) Reserves (6) 42.4% 30.3% 6.0% 4.6% 4.8% 0.6% Pre-Accession Aid (7) Enlargement (8) 3.1% 8.3% Huidige jaarlijkse uitgaven Huidige jaarlijkse uitgaven

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 7 Financiële vooruitzichten Gem. jaarlijkse uitgaven : € 146 miljard Jaarlijkse uitgaven Jaarlijkse uitgaven % 34% 29% 10% 1,8% 9,3%2,8% Competitivenes for growth and employment (Heading 1a) Cohesion for Growth and employment (1b) Agriculture (Market related expenditure) Environment, Rural development, fisheries Citizenship, Justice etc EU as global partner Administration

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL ,00 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 Rural development deductions Expenditure in EU15 (left axis) Expenditure in N12 (left axis) EUR million (at 1999 prices) Uitgaven cohesiebeleid, Source: DG REGIO Expenditure in EU15 as % of GNI in EU25 (right axis) Expenditure in N12 as % of GNI in EU25 (right axis)

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 9 Cohesiebeleid Is 1/3 van het EU budget (€336 miljard at 2004 prijzen) Is +/- 0.41% van het EU BBP (0.43% {het Kopenhagen cijfer} met landelijke ontwikkeling en visserij; 0.45% als de reserve wordt meegerekend) Ongeveer tussen huidige en nieuwe lidstaten Ongeveer ¾ van het budget voor achtergestelde regio's en lidstaten Context Verhoudingen

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 10 Categorieën van uitgaven in Structuurfondsen Context Voor versterken van administratieve capaciteit

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 11 Opmerkingen Opmerkingen Significante convergentie van cohesie landen Positieve trend in Doelstelling 1 regio's in het algemeen BBP, werkgelegenheid en productiviteit boven EU gemiddelde Modernisering van economische structuren en management methoden Beter "governance" op regionaal niveau Grotere regionale samenwerking op Europees niveau Deel 1 situatie en trends: enkele resultaten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 12 BBP groei in Cohesielanden Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 13 Werkloosheidspercentages Werkloosheidspercentages in EU15, 1996 and 2002 (% van beroepsbevolking) EU15 10,77,8 Source: Eurostat, LFS 7,4 Cohesielanden 17,09,6 Andere lidstaten9,57,5 Griekenland9,710,0 Spanje22,311,4 Ierland11,94,3 Portugal5,1 Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 14 Europees cohesiebeleid of een eenvoudige budget overdracht? Impact en toegevoegde waarde van Structuur beleid Aandeel van EU transfers naar hoofdontvangers uitgegeven aan importen uit andere lidstaten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 15 Impact van toetreding Bevolking van de Unie groeit van 380 naar 454 miljoen (EU 25) of 485 miljoen (EU 27) Nieuwe lidstaten brengen meer dynamische groei (4% per jaar tegen 2.5% in EU 15) BBP per hoofd daalt (-12.5% EU 25: -18% EU 27) Deel I

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 16 Impact van toetreding Bevolking in de convergentie doelstellingsgebieden gaat van 84 miljoen naar 123 miljoen Ontwikkelingsgat tussen regio's verdubbelt Arbeidsparticipatie in EU 15 groeide van 60% naar 64% (1996 – 2002). In nieuwe lidstaten was dit 56%: (59% in 1999) Deel I

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 17 Diversiteit is divers Deel I

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 18 BBP per hoofd PPS 2002 Bron: Eurostat, National Accounts Index, EU25 = 100 Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 19 Regionaal BBP 2001 BBP per hoofd (PPS), 2001 < >= 125 No data Index EU 25 = 100 Source: Eurostat Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 20 Werkgelegenheid 2002 < 56 < 56.0 – 60.2 < 60.2 – – 68.6 >= 68.6 No data % van bevolking tussen Standarrd deviatieo = 8.4 Source: Eurostat and NSI EU-27 = 62.4

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 21 Territoriale diversiteit < – 50 highly frag moderate frag. 20 – 50 low frag. more than 50% No data built-up areas Territoriale diversiteit – graad van fragmentering van natuurlijke gebieden (alle (NUTS3 niveau) m.u.v. bebouwde en agrarischegebieden.) % natural areas Source: COURINE Landcover

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 22 Onderwijsniveau 2002 LOWMEDIUMHIGH % van bevolking tussen jaar < – – – 45.6 >= 45.6 no data EU-27 = 32.4 Standard deviation = 17.7 < – – – >= no data EU-27 = 47.5 Standard deviation = < – – – >= no data EU-27 = Standard deviation = 8.57 Source: Eurostat (LFS)

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 23 Werkgelegenheid in hi-tech 2002 Regionale concurrentie factoren < 7.45 < 7.45 – 9.55 < 9.55 – – >= No data Sources: Eurostat Average = 10.6 Standard deviation = 4.30

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 24 De bijdrage van nationaal beleid Nationale budgetten geven voorrang aan basisdiensten en inkomensoverdracht De Structuurfondsen leggen zich toe op de factoren van regionale convergentie en steunen fysieke en menselijke investeringen Het Cohesiebudget is 0.43% van het BBP Deel II Een verschillende benadering tot groeibevordering

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 25 De bijdrage van andere EU beleidsterreinen Richten zich op specifieke doelstellingen gedefinieerd in het verdrag Hebben niet altijd cohesie als doelstelling Maar er zijn verbeteringen geweest Een noodzaak om de coherentie tussen de beleidsterreinen te versterken, i.h.b. voor de nieuwe lidstaten Deel III Noodzaak van coherentie van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 26 De impact van Cohesiebeleid Meer publieke en private investeringen in regio's (en dus groei) Bijdrage aan toename van BBP (convergentie) Creëren van werk en betere benutting van menselijk kapitaal Meer fysiek en menselijk kapitaal Betere regionale en lokale "governance" Financiële stabiliteit gedurende 7 jaar Deel IV Mobilisering van middelen voor groeibevordering

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 27 De Constateringen van het rapport

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 28 Constatering 1 Uitbreiding brengt een nieuwe uitdaging

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 29 Constatering 2 De resultaten zijn er

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 30 Constatering 3 De Unie is onvervangbaar voor publieke investeringen

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 31 Constatering 4 Ander EU beleid draagt steeds meer bij aan cohesie

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 32 Een nieuw Partnerschap voor Cohesie Een nieuw Partnerschap voor Cohesie 1.Inachtneming van de prioriteiten van de Unie 2.Toetreding en toegenomen verantwoordelijkheden van cohesiebeleid 3.Betreft alle Landen, regio's en steden – grotere subsidiariteit 4.Het budget – € 336 miljard (32% meer) Hervorming van beleid Conclusies

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 33 Eerste doelstellling: Convergentie en concurrentievermogen Regio's met minder dan 75% van EU 25 gemiddelde BBP/hoofd Statistisch effect regio's: minder dan 75% van EU 15 BBP/hoofd maar meer dan 75% van EU 25. Landen met minder dan 90% van EU 25 gemiddelde BNI/hoofd (Cohesie Fonds) Speciaal toegankelijkheidsprogramma voor ultraperifere regio's Budget: ongeveer 78% van het totaal Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 34 Tweede doelstelling: regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid Cohesiebeleid ten dienste van alle andere regio's in de Unie – geen EU zonering Budget: ca 18% van totale SF= huidige doelstellingen 2 en 3 Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 35 Tweede doelstelling: regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid Twee elementen: Werkgelegenheid (basis: Europese Werkgelegenheidsstrategie) Regionaal concurrentievermogen: -innovatie en de kennismaatschappij -toegankelijkheid en diensten van algemeen belang -milieu en risicobescherming Conclusies Hervorming van beleid integratie van stedenbeleid in regio's, met gedecentraliseerde uitvoering (URBAN+) (Lissabon en Gotenburg strategie)

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 36 Derde doelstelling: Europese Territoriale co-operatie Het succes van INTERREG, toegevoegde waarde voor de gemeenschap harmonieuze en evenwichtige integratie van de gehele Unie Grensregio's, inclusief zeegrenzen Grensoverschrijdende samenwerking (lidstaat kan voorstellen doen huidige INTERREG III zones te veranderen) Budget: ongeveer 4% van het totaal Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 37 Derde doelstelling: Europese Territoriale co-operatie Wat zit er niet in? Transregionale samenwerking (komt in mainstream) Externe samenwerking –nieuw europees nabuur instrument, inclusief meerjaarlijkse programmering en slechts één financieel instrument Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 38 Bevestiging van de principes die het beleid een succes hebben gemaakt–meerjaarlijkse programmering, partnerschap, evaluatie, cofinanciering, gezamenlijke verantwoordelijkheid n+2 regel en systeem van voorschotten Conclusies Hervorming van beleid HETZELFDE UITVOERING: evolutie geen revolutie UITVOERING: evolutie geen revolutie

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 39 UITVOERING: evolutie geen revolutie UITVOERING: evolutie geen revolutie Conclusies Hervorming van beleid MAAR TOCH ANDERS (1) Vereenvoudiging : 3 en geen 6 instrumenten (CF; EFRO; ESF) één fonds per programma Duidelijkere taakverdeling met het duurzame ontwikkelingsbeleid Minder stadia van programmering (beleidsdocument van iedere lidstaat, operationele programma's) Vereenvoudiging van financieel beheer (prioriteitsassen) Controles: introductie van proportionaliteit, contracten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 40 UITVOERING: evolutie geen revolutie UITVOERING: evolutie geen revolutie Conclusies Hervorming van beleid MAAR TOCH ANDERS (2) Meer strategische benadering : Politieke discussie in Raad, EP opinie, Commissie mandaat, jaarlijkse rapportage aan Raad in de lente Communautaire kwaliteitsreserve Reserve voor industriële crises

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport 18/02/2004 NL 41 Voorgesteld tijdspad Voorgesteld tijdspad 10 en 11 Mei 2004: Europees cohesieforum, Brussel Juli 2004: Commissie aanvaardt wetgevingspakket Eind 2005: Besluit door Raad en Europees Parlement 2006: Voorbereiding programma's voor periode Jan 2007: Uitvoering begint Volgende stappen