Met communities werken aan innovaties in de GGZ en VGZ Dr. Susan van Hooren en Dr. Xavier Moonen

Algemene ontwikkelingen Zorg en welzijn is in beweging Van verzorgingsstaat  participatiestaat Zorgpaden Effectieve en efficiënte interventies Zorg  gemeenten Ambulantisering – zorg dichtbij huis Preventie

Algemene ontwikkelingen Een geestelijke gezonde bevolking is Van belang voor een goed functionerende economie Draagt bij aan veiligheid en leefbaarheid Zorgt voor lagere kosten in andere delen van het publieke domein Jacobine Geel, vz GGZ Nederland

Communities Middel om onderwijs, onderzoek en praktijk te koppelen Belangrijke pijler binnen onderwijsvisie van Zuyd Ervaring vanuit lectoraten Best practices

Communities Een groep mensen met een gezamenlijk doel, belang of interesse, die informatie en ideeën delen, waarmee ze bijdragen aan het duurzaam ontwikkelen van een gemeenschap Blom, 2009; Godin, 2009; Droogleever 2008

Communities Swaak, et al. 2000

Communities Een groep mensen met een gezamenlijk doel, belang of interesse, die informatie en ideeën delen, waarmee ze bijdragen aan het duurzaam ontwikkelen van een gemeenschap Met richting/visie/doel Met passie Potentieel van een community ontstaat in interactie Actief handelen Ho et al, 2010; Sayer, 2014; Cheng & Lee, 2014; Hill & Haigh, 2012; Ng & Pemberton, 2013

Community of practice “Groups of people who share a concern of a passion for something they do and learn how to do it better as they interact regularly” 3 elementen: Het kennisdomein waarop de community zich richt Domein geeft identiteit, commitment Domein geeft richting Het is dus geen vriendenclub Community: de groep mensen die samenwerken om kennis te delen en problemen aan de pakken, de kwaliteit van de relaties en de grenzen tussen de insiders en de outsiders Het is dus niet een website waar kennis op gebundeld is. Practice: de kennis (BoK), methoden, tools, e.d. die worden gedeeld door de leden om meer (praktijk)kennis te verkrijgen op het kennisdomein Dus het is niet een groep die enkel interesses deelt. Lave & Wenger, 1991; Wenger 2004; Wenger, 1998

Community of practice Van passieve naar actieve kennis disseminatie Docentprofessionalisering: informeel leren Studentenparticipatie: andere vorm van leren Koppeling met vCoP of eCoP Internationalisering Andere organisatiestructuren Ho et al, 2010; Sayer, 2014; Cheng & Lee, 2014; Hill & Haigh, 2012; Ng & Pemberton, 2013

Best practice vanuit de GGZ RAAK project ‘Innovatieve vaktherapeutische interventies’

Communities of Practice Hulpverleners Docenten Hulpverleners Docenten Analyseren van tacit knwoledge Bottom up Kritische houding Cliënten Studenten

Communities of Practice Beeldende therapie (n=11) Drama therapie (n=3) Psychomotorische therapie (n=10) Music therapie (n=3) Vaktherapeuten, onderzoeker, studenten

Communities of Practice Expliciteer wat je doet Onderbouw met evidentie Pak de pareltjes Samenstelling van de CoP

Evaluatie >91% rapporteerde verbetering

Empowerment P<0.01

Coping, Optimisme, opkomen voor jezelf

Psychiatrische klachten

Communities of Practice + Door samenwerking hogere kwaliteit + Al doende verder professionaliseren + Profilering + aanzet voor nieuw/grootschaliger onderzoek via lectoraten Kost tijd Eerst veel geven en dan pas nemen

Best practice vanuit de VGZ Waarom mensen met een verstandelijke beperking goede onderzoek partners zijn Dr. Xavier M.H. Moonen Orthopedagoog/GZ-Psycholoog Bijzonder Lector Zuyd Hogeschool Docent en onderzoeker UvA Beleidsadviseur Koraal Groep Sittard Voorzitter Landelijk Kenniscentrum LVB

Een verstandelijke beperking Intelligentie Sociaal aanpassingsvermogen Leeftijd dat het voor het eerst een probleem werd Chroniciteit: verwachting van een (intermitterende) ondersteuningsbehoefte Cumulatief risicomodel model: hoe meer problemen (op diverse terreinen) des te groter de kans op (maatschappelijke) problemen

Hoe samen werken in onderzoek? MmVB als informant Samen werken met MmVB MmVB als onderzoeker

Participatie Arnstein (1969): ‘de herverdeling van macht waardoor burgers die thans buitengesloten worden van politieke en economische processen, in de toekomst bewust worden betrokken.’ Hart (1992:5): ‘het proces van het delen van beslissingen die van invloed zijn op iemands leven en op de gemeenschap waarin iemand leeft.’

Niet doen! Mensen met een verstandelijke beperking hebben geen onderzoekscapaciteiten Onderzoekers kunnen onderzoeksmethoden beter vorm geven, ze hebben er voor geleerd Het is te zwaar, vermoeiend voor MmVB Het is bedreigend voor bestaande structuren MmVB hebben geen kennis van de politieke context en belangen MmVB weten niet hoe ze een representatieve selectie moeten maken De participatie is toch niet echt MmVB veranderen elke dag, morgen vinden ze weer iets anders

Argumenten voor participatie Praktische en ethische redenen Juridische redenen Redenen van effectiviteit

Argumenten voor participatie Mensen met een VB beschikken over de benodigde onderzoekscapaciteiten Verschillende niveaus van competenties in verschillende fasen van hun leven Participatie leidt tot betere beslissingen Uniek voor de situatie Bescherming van MmVB Terugkijken naar de flap: wat hebben studenten voor argumenten gegeven?

Argumenten voor participatie (2) 3. Participatie draagt bij aan de persoonlijke ontwikkeling van MmVB Identiteitsontwikkeling 4. Participatie versterkt een betrokkenheid en begrip van democratie en leidt tot een gezonde, sterke gemeenschap Rol in liberale democratie Sterkere samenhang en inclusie in de samenleving

Participatie is een recht juridisch Participatie is een recht Eigen mening IVRMMB, WGBO

Effectiviteit: onderzoek doen als interventie Onderzoek doen leidt tot betere kwaliteit van leven en tot nieuwe vaardigheden

MmVB als onderzoeker Methoden die je zoal kunt gebruiken Observatie Interventie observatie Vragenlijsten Interviews Mind mapping Focusgroepen Fotoproject Peer-interviews

Kinderonderzoeksgroep De Hondsberg De Speeltoestellen De Maaltijden

Onderzoek dat ik graag wil oppakken Aspecten van communicatie (bijvoorbeeld meerwaarde van het gebruik van picto’s en foto’s) Praktische aspecten van de samenwerking (aanpassingen voor specifieke doelgroepen) Toolboxen Effecten van onderzoeker zijn (zelfvertrouwen, vaardigheden, afname probleemgedrag, samenwerking met begeleiders etc.)