Strijden of sporten Paragraaf 3.4
Strijden voor de stadstaat De zelfstandigheid van de eigen stadstaat was erg belangrijk. In oorlogen moesten mannen meevechten. Militaire training was dus belangrijk. En een goede militaire uitrusting: Bronzen helm, schild, scheenbeschermers, harnas, zwaard en speer.
De uitrusting was duur, dus alleen rijke mannen konden meevechten.
Oorlog tegen de Perzen Stadstaten vochten vaak tegen elkaar. Maar soms werkten ze samen tegen 1 vijand van buitenaf, zoals de Perzen. Zij hadden een groot rijk in het Midden-Oosten. 2 keer werden de Grieken aangevallen door de Perzen. In 480 v.c. werden de Perzen opnieuw verslagen en kwamen nooit meer terug.
Bij het plaatsje Marathon werden de Perzen verslagen. 1 soldaat moest snel naar Athene rennen om het nieuws door te geven. Hij rende in 1 stuk door, vertelde het nieuws en viel toen dood neer. In 1896 werd het een officiële sport: de marathon van 42 km.
De Perzen vallen opnieuw aan 480 V.C: Perzische koning Xerxes wil proberen Griekenland te veroveren. Hij kwam eerst een Spartaans legertje tegen van 300 soldaten. De Spartanen verloren na dagenlang gestreden te hebben. Maar de Grieken konden zo vluchten.
Athene werd geplunderd en platgebrand, Maar de Atheense vloot wat sterker en versloeg de Perzen. Later werd ook het landleger verslagen. De Perzen kwamen nooit meer terug.
Grieken tegen Grieken Athene werd het politieke en culturele centrum van Hellas. Athene werd bewonderd en gehaat. Hun buitenlandse politiek was nogal arrogant. Andere stadstaten moesten ook een democratie worden en ze moesten geld betalen aan Athene. Poleis die niet luisterden werden gestraft.
431 v.C. oorlog tussen Athene + bondgenoten en Korinthe en Sparta. = Peloponnesische Oorlog Aanleiding/ directe oorzaak: Handelsconflict tussen Athene en Megara.
30 jaar werd er gevochten. Sparta was sterk op land, Athene was sterk op zee. Uiteindelijk won Sparta. Athene moest stadsmuren afbreken, vloot inleveren en democratie afschaffen. ( democratie kwam later wel terug, maar nooit meer zo machtig)
Sport en religie Sport en fit zijn was belangrijk voor de Grieken. Niet alleen voor oorlog, maar ze geloofden ook dat sportieve prestaties goed waren om de goden tevreden te houden.
Olympische spelen Elke 4 jaar werden de Olympische Spelen gehouden in Olympia. Iedereen uit Griekenland mocht meedoen. Het waren sporten om de oppergod Zeus te eren. Oorlogen stopten, zodat ze naar deze spelen konden gaan. (=wapenstilstand)
Tijdens de spelen. Allerlei sportwedstrijden werden gehouden en parades. Er werden offers gebracht voor Zeus. Er waren wel meer spelen in Griekenland, maar die van Olympia waren het belangrijkst. ( panhelleense: voor heel Griekenland) Bij Delphi: voor Apollo Korinthe: Poseidon
Vrouwen Die mochten niet meedoen Zij hadden om de 4 jaar hun eigen spelen in Olympia voor de vrouw van Zeus: Hera.
Om de eer De eerste Olympische Spelen werden in 776 v.c. gehouden. Ze duurden 1 dag. 300 jaar later duurden ze 5 dagen. Sporten: worstelen, boksen, hardlopen en discuswerpen. Ook paarden- en strijdwagenraces
De sporters deden niet alleen mee voor de eigen eer. Maar vooral om de eer van hun stadstaat. De sporters werden in heel Griekenland beroemd en kregen eigen standbeelden.
Veel stadstaten hadden een gebouw waar atleten konden trainen. Dat deden ze naakt. ( Grieks: gymnos) Dus het gebouw heette: gymnasion. Later werd hier ook onderwijs gegeven.
Einde