Persoonlijkheidsstoornissen Barend van Duin, juli 2014

Opzet Actie maakt reactie los…; overdracht en tegenoverdracht (Lotte) Enkele specifieke pers. stoornissen Paranoide p.s. Theatrale p.s. Narcistische p.s. Telefoondienst op de HAP: de ‘borderliner’ aan de lijn….. Cases/toets

Uit de praktijk? Opdracht: herkennen van iemand met een (uitgesproken) pers. stoornis Inventarisatie Wat waren de triggers?

Paranoide pers. stoornis Wat zie je, merk je in het contact met patiënten in de praktijk? https://www.youtube.com/watch?v=dBvsfansgnY

Paranoide ps. Beeld: Gedrag van anderen wordt als doelbewust vernederend en bedreigend ervaren. Eerlijkheid en betrouwbaarheid van anderen wordt in twijfel getrokken. Altijd gespannen, kunnen niet tegen kritiek, gaan in de tegenaanval. Zien zichzelf als objectief, rationeel en on-emotioneel. Interesse: automatisering, elektronica en programmeren.

Paranoide ps: aanpak Met warmte en ontspannenheid, niet met bezorgdheid tegemoet treden. Veel tijd geven, zonder veel toenadering te zoeken.

Theatrale pers.stoornis Wat zie je, wat merk je hiervan in je patiëntcontacten in de praktijk? https://www.youtube.com/watch?v=XDiMHz4nZwQ

Theatrale p.s. Beeld: Extreem emotioneel en aandacht zoekend. Zoeken voortdurend geruststelling, waardering en bevestiging. Op zoek naar nieuwe prikkels en opwinding. Egocentrisch, dominant eisend of dwingend afhankelijk. Gemakkelijk beïnvloedbaar, suggestibel , vertrouwen iemand onvoorwaardelijk of laten die ineens weer vallen. Klachten over slechte gezondheid: hoofdpijn of moeheid.

Theatrale ps.: Aanpak Doen appèl om gered te worden uit als dwingend en alarmerend beschreven situatie. Maken de ander machteloos omdat niet duidelijk is waar het precies om gaat. Niet happen! Empathisch doorvragen Geruststellende houding, cliënt angsten en zorgen laten uiten. Realiteit navragen.

Narcistische pers.stoornis Wat zie je, wat merk je in je gesprekken met patiënten, waardoor je hieraan denkt? https://www.youtube.com/watch?v=aUPwjE-IVqQ

Narcistische ps. Beeld: Centraal staan: overgevoeligheid voor beoordeling door anderen, een gebrek aan invoelend vermogen en een langdurig patroon van grandiositeit in fantasie of gedrag. Veel behoefte aan constante aandacht en bewondering. Gepreoccupeerd met uiterlijk, macht en geld als kwaliteiten van het Zelf die de eigenwaarde bepalen. Weinig hechting aan anderen en weinig afhankelijkheidsbehoefte. Onder belasting treedt depressie op.

Narcistische ps.: Aanpak Steun geven gericht op zelfgevoel. Niet confronteren. Niet ingaan op het "bijzonder" willen maken van de begeleidingsrelatie door de patiënt. Persoonlijke verandering en zicht op eigen functioneren is vaak niet haalbaar.

Telefoondienst op de HAP De doktersassistente wil een patiënt doorverbinden: ‘het is meneer Hendriks, hij zegt weer eens dat hij er een eind aan gaat maken, wil jij hem overnemen?’

Werkwijze De HAB verlaat de groep en gaat zo opbellen als ‘borderliner in crisis’ ( eigen casus HAP) Eén van de aios stelt zijn/haar mobiel ter beschikking en zet de luidspreekfunctie aan ‘de patiënt’ belt en aios praat max 5 minuten, bij vastlopen gesprek vraagt aios consultatie andere aios (break) en daarna door of andere aios zet gesprek voort; totaal max 20 min. Nabespreking in groep: wat hielp en wat was olie op het vuur? HAB geeft concrete tips ter afsluiting

Cases-toets Aan de hand van een aantal casusbeschrijvingen wordt gekeken welke kenmerken van welke (mogelijke) persoonlijkheidsstoornissen herkend worden Eerst aios individueel Dan uitwisseling plenair