Klinisch redeneren en evidence based practice Erica Witkamp, hoofddocent verpleegkunde / EBP 13-11-2014 // Werkveldconferentie

Over de workshop Vraag: Hoe kunnen we in de stages de studenten leren het klinisch redeneren te verbinden met Evidence Based Care? Inhoud Probleemverkenning ervaringen & theorie Plannen & uitvoeren Nabeschouwen Vraag Probleem-verkenning Plannen Uitvoeren Na-beschouwen Wat is het doel van deze workshop – na afloop hebben jullie concrete handvatten inzake het bevorderen van onderzoeksvaardigheden in de klinische praktijk Werkwijze – we duiken zo even in de problematiek - dan kort opfrissen van theorie: waarom doen we dit? wat is klinisch redeneren, wat is evidence based care? Hoe verhouden zich deze tot elkaar en wat moet een student daarmee? - oefenen aan de hand van verschillende situaties: bespreken hoe je dit zou kunnen toepassen - terugkoppeling, ruimte voor vragen en opmerkingen en evaluatie. Boodschap: procesmatig denken en werken is de basis voor verpleegkunde, onderwijs en onderzoek!

Situatieschets Ellen Je observeert haar bij het afnemen van een anamnese bij een patiënt. Aan de hand van de items in het dossier bespreekt ze sommige dingen wel en andere niet. Na afloop bespreek je dit met haar Ellen is 3e jaar student HBO-V; loopt inmiddels 6 weken stage bij jou op de afdeling. Je zien dat ze bezig is met afnemen van een anamnese bij een net opgenomen patiënt. Ze loopt de items van het formulier langs, stelt aan de hand daarvan gerichte vragen aan de patiënt en slaat ook items over. Na afloop bespreek je dit met haar. Wat wil je weten? Welke vragen stel je? Hoe reageer je op “dooddoeners” als : ‘zo doet iedereen dat hier’

Beroepsprofiel vpk 2020 De reflectieve frofessional Kennis (onder andere…) - Heeft kennis van de principes van EBP. - Heeft elementaire kennis van methoden van onderzoek. - Heeft kennis van actuele thema’s en ontwikkelingen in het eigen vakgebied. - Is op de hoogte van toepassingen op het gebied van kennisontwikkeling en –delen. - Kent de principes van reflectieve praktijkvoering.

Beroepsprofiel vpk 2020 De reflectieve frofessional Vaardigheden en attitude: (onder andere…) Ontwikkelt zich door zelfreflectie en zelfbeoordeling van eigen resultaten. - Kan het eigen functioneren waarderen en kritisch benaderen; kan het eigen functioneren en ervaringen bespreekbaar maken met collega’s, aankomende verpleegkundigen en patiënten. - Kan feedback van collega’s en leidinggevenden ontvangen en integreren in haar handelen

Klinisch redeneren Anamnese Vraag-verheldering/ probleem herkenning Planning van resultaten Planning van interventies Uitvoering Evaluatie

Evidence based practice: kritisch redeneren Vraagstelling Zoeken in literatuur Beoordelen Toepassen Evalueren Stap 1: vertaal praktijkprobleem in een beantwoordbare vraag Stap 2: zoek naar het beste bewijsmateriaal Stap 3: beoordeel het bewijs op kwaliteit en toepasbaarheid Stap 4: pas het gevonden bewijs toe in de praktijk Stap 5: evalueer, zoek naar punten voor verbetering

Combinatie anamnese Relevantie? Urgentie?

Combinatie probleem-herkenning Verband? Uiting?

EBP in proces van klinisch redeneren Anamnese Vraag-verheldering/ probleem herkenning Planning van resultaten Planning van interventies Uitvoering Evaluatie Vraagstelling Zoeken in literatuur Beoordelen Toepassen Evalueren

EBP in proces van klinisch redeneren Anamnese Vraag-verheldering/ probleem herkenning Planning van resultaten Planning van interventies Uitvoering Evaluatie Vraagstelling Zoeken in literatuur Beoordelen Toepassen Evalueren Vraagstelling Zoeken in literatuur Beoordelen Toepassen Evalueren

Kritisch & klinisch redeneren Doe je de juiste dingen, op de juiste manier Binnen het proces van klinisch redeneren Dat vraagt om: Vaardigheden: doelgericht lezen, onthouden, ideeën en argumenten uitwisselen, feiten kennen, combineren zodat ze betekenis krijgen en toepassen. Attitude: doelgerichtheid, nieuwsgierigheid, reflectie, je onzeker durven voelen & zelfvertrouwen Kennis: door wetenschappelijk onderzoek, door ervaring als / van verpleegkundigen, door ervaringen en voorkeuren van patiënten Bron: EBP moet je doen! Van evidence naar practice (2013) Kavanah

Hulpvragen Wat doe je, waarom, en hoe? Wat is de situatie? Wat is het probleem? Wat is het doel? Hoe ga je dat bereiken? Uitvoering? Wat heb je bereikt & geleerd? / evaluatie proces en resultaat?

Situatie 1: anamnese Je observeert Ellen bij het afnemen van een anamnese bij een patiënt. Aan de hand van de items in het dossier bespreekt ze sommige dingen wel en andere niet. Na afloop bespreek je dit met haar. Deed ze het juiste op de juiste manier? Welke afwegingen zijn van belang, vanuit het principe van evidence based care? Wat zijn jullie verdiepende vragen en aandachtspunten?

Situatie 2: Vraag verheldering/ Planning van resultaten Frederique stelt op basis van de anamnese vast dat dhr Jansen een verhoogd risico heeft op vertraagd ontslag na zijn heup operatie in verband met zijn thuissituatie. Je bespreekt met haar hoe ze tot dit besluit komt , wat de gewenste uitkomsten zijn en welke interventies dan noodzakelijk zijn Deed ze het juiste op de juiste manier? Welke afwegingen zijn van belang, vanuit het principe van evidence based care? Wat zijn jullie verdiepende vragen en aandachtspunten?

Situatie 3: uitvoering van interventies Kevin wast een patiënt op de rand van het bed. Hij gebruikt daarbij speciale washandjes en – doekjes. Na afloop bespreek je dit met hem. Deed hij het juiste op de juiste manier? Welke afwegingen zijn van belang, vanuit het principe van evidence based care? Wat zijn jullie verdiepende vragen en aandachtspunten?

Situatie 4: Nabeschouwing Dhr. Jansen is na zijn heupoperatie opgenomen in een verpleeghuis om daar verder te revalideren. Vooraf was vastgesteld dat hij na 6 weken met ontslag zou gaan. We zijn nu 5,5 week verder en Jordy gaat het ontslag voorbereiden. Hij wil de opname evalueren. Je bereidt dit met hem voor. Deed hij het juiste op de juiste manier? Welke afwegingen zijn van belang, vanuit het principe van evidence based care? Wat zijn jullie verdiepende vragen en aandachtspunten?

Aandachtspunten voor leren kritisch redeneren Beargumenteerd handelen: gefundeerd kunnen uitleggen Hoe gaat de student om met ontbrekende kennis? Hoe neemt de student beslissingen/ maakt hij keuzes? Hoe evalueert de student zelf zijn beslissingen en handelen? Van probleemsituaties leren we (allemaal) het meest! Daag de student uit zijn grenzen op te zoeken en te verschuiven

Nabeschouwing Vraag: Hoe kunnen we in de stages de studenten leren het klinisch redeneren te verbinden met Evidence Based Care? Is de vraag beantwoord? Heeft het aan de verwachtingen en wensen voldaan? Vraag Probleem-verkenning Plannen Uitvoeren Na-beschouwen Boodschap: procesmatig denken en werken is de basis voor verpleegkunde, onderwijs en onderzoek!

Zijn er nog vragen? f.e.witkamp@hr.nl