Ontwikkeling van didactisch materiaal voor de professionele ontwikkeling van leraren in opleiding en beroepsleraren L. Haerens, G. Cardon, M. Vansteenkiste (Ugent), R. Lannoo (Arteveldehogeschool), L. Speleers, V. Permentier (Hogeschool Gent), S. Verstraete (Hogeschool West-Vlaanderen)

1. Duur & Fasering 2. Medewerkers Twee jaar: Januari 2009-December 2010 2. Medewerkers Project medewerker Jotie De Meyer (100%) Project medewerker DR. Stefanie Verstraete (20%)

3. Doelstellingen Doelstelling 1: Doelstelling 3: Doelstelling 2: Vakdidactiek lerarenopleiding Aanleggen van een database van videobeelden Ontwikkeling van een evidence- based workshop motiverend lesgeven Doelstelling 2: Onderzoek Doelstelling 3: Nascholingen Brede werkveld

Doelstelling 1 - werkwijze Database van videobeelden Observaties 116 lessen LO >45 verschillende scholen 32 als didactisch materiaal

Doelstelling 1 - werkwijze Dataverzameling door projectmedewerker + studenten uit vier partnerinstellingen Infosessie + Handleiding voor de studenten

Doelstelling 1 Doelstelling 1 A. Ontwikkelen van didactisch materiaal om de kritische reflectie en het ‘leren leren’ van leraren in opleiding te stimuleren. Doelstelling 1 B. Ontwikkeling van de interactieve workshop met betrekking tot motiverend leerkrachtgedrag.

Doelstelling 1. A - Resultaten 1) Versterken van kritische reflectie binnen vakdidactiek Thema’s: Actieve leertijd (L. Haerens) Instructie (V. Permentier) Feedback (D. Van Hulle) Werkvormen (L. Haerens) Klasmanagement (S. Verstraete)

Doelstelling 1.A - Resultaten Illustratie 1: Actieve leertijd Illustrate 2: Klasmanagement Illustratie 3: Didactische werkvormen

Doelstelling 1.A - Resultaten Illustratie 1: Actieve leertijd Richt jullie aandacht op de leerlingen die werken aan de eerste plint (links in de zaal): Wat hebben de leerlingen geleerd? Hoeveel leerlingen leren? Hoe hangt dit samen met de didactische werkvorm-lesgeefstijl van de leraar? file://localhost/Users/leenhaerens/Documents/Documents/ONDERWIJS/DIDACTIEK/Didactiek 2011_2012/Oefeningen/ALT-PE.wmv

Algemene Bewegingsdidactiek Doelstelling 1.A - Resultaten Illustratie 2: Klasmanagement Hoe zou je de orde handhaven in volgend fragment? file://localhost/Users/leenhaerens/Documents/Documents/ONDERWIJS/DIDACTIEK/Uitwisseling vakdidactische thema's/Didactisch thema klasmanagement/7AAacrogymOndertiteldF12.wmv file://localhost/Users/leenhaerens/Documents/Documents/ONDERWIJS/DIDACTIEK/Uitwisseling vakdidactische thema's/Didactisch thema klasmanagement/7BBacrogymOndertiteldF12.wmv Algemene Bewegingsdidactiek

Van leraar tot leerlinggestuurd Doelstelling 1.A - Resultaten Illustratie 3: Didactische werkvormen Van leraar tot leerlinggestuurd Videofragment 1 file://localhost/Users/leenhaerens/Documents/Documents/ONDERWIJS/DIDACTIEK/Didactiek 2011_2012/Oefeningen/1.wmv Videofragment 2 file://localhost/Users/leenhaerens/Documents/Documents/ONDERWIJS/DIDACTIEK/Didactiek 2011_2012/Oefeningen/2.wmv Videofragment 3 file://localhost/Users/leenhaerens/Documents/Documents/ONDERWIJS/DIDACTIEK/Didactiek 2011_2012/Oefeningen/3.wmv Algemene Bewegingsdidactiek

Opdracht: Videofragmenten Wat doet leraar Wat doen leerlingen Product/proces Bereikte doelen

Doelstelling 1.B het ontwikkelen van de interactieve workshop met betrekking tot motiverend leerkrachtgedrag

Doelstelling 1.B - Resultaten DEEL III: Inoefenen in de praktijk DEEL I: Theoretisch luik SDT DEEL II: Good practices

Doelstelling 1.B - Resultaten Illustratie 1: Feedback Illustrate 2: Keuze Illustratie 3: Situaties

Is feedback altijd competentie-ondersteunend? Doelstelling 1.B - Resultaten Illustratie 1: Feedback Is feedback altijd competentie-ondersteunend? Fragment 1: Positieve feedback? Vrouwelijke leerkracht Gymnastiek Gemengd 6de leerjaar

In welke mate is volgende stelling van toepassing? Stelling 2: Mijn collega’s geven dergelijke competentie-ondermijnende feedback? Nooit Zelden Soms Vaak

In welke mate is volgende stelling van toepassing? Stelling 3: Ik geef dergelijke competentie-ondermijnende feedback Nooit Zelden Soms Vaak

Doelstelling 1.B - Resultaten Illustratie 2: Keuze Vraag: Hoe stimuleert de leerkracht in dit fragment de leerlingen om zelf beslissingen te nemen? Fragment 4: 6 jaar ervaring; Baseball meisjes BSO klas 7de jaar

Doelstelling 1.B - Resultaten Illustratie 3: Situaties In een les basketbal vraagt een leerling aan de leerkracht waarom hij niet gewoon met twee handen onder de bal mag shotten, dan scoort hij toch veel meer. Vraag: Hoe reageer je als leerkracht?

Stimuleren van vakdidactisch onderzoek Doelstelling 2 Stimuleren van vakdidactisch onderzoek Het systematisch onderzoeken van de invloed van leerkrachtgedrag op de motivatie en activiteitsgraad tijdens de les Lichamelijke Opvoeding

Doelstelling 2 - werkwijze Motivatie: BRPEQ (Aelterman et al, 2012) Behoefteondersteuning: TASCQ (Belmont et al., 1989) Observaties (Haerens et al., press) Accelerometers Fysieke activiteitsgraad tijdens de les Observaties (n=116 lessen LO >45 verschillende scholen) 32 als didactisch materiaal

STUDIE 1: Ontwikkelen van een observatie-instrument Doelstelling 2 - Resultaten STUDIE 1: Ontwikkelen van een observatie-instrument Haerens Leen, Aelterman Nathalie, Van den Berghe Lynn, De Meyer Jotie, Soenens Bart, Vansteenkiste Maarten. Observing Physical Education Teachers’ Need-supportive Interactions in Classroom Settings, In press.

Wat is motiverend lesgeven? Introduction Vanuit ZDT (Deci & Ryan, 2000) Lijst van 21 leerkrachtgedragingen Gecodeerd elke 5 min. van 74 lessen

Conclusies Conclusion 1) Convergentie tussen observaties en percepties van leerlingen Leerlingen merken het op als de leerkracht meer motiverende gedragingen stellen 2) Voorkomen van motiverende leerkrachtgedragingen =>Ruimte voor verbetering! Vakdidactiek en lerarenopleiding + Navormingen Meer aandacht voor motiverend lesgeven  Autonomie-ondersteuning – structuur en warmte 3) Duidelijke factor structuur – validiteit/Betrouwbaarheid

Doelstelling 2 - Resultaten STUDY 2 => Motivation & In class PA Aelterman N, et al., Students’ Objectively Measured Physical Activity Levels and Engagement as a Function of Between-Class and Between-Student Differences in Motivation towards Physical Education, Journal of Sports and Exercise Psychology,2012, 34(4), 457-480. . STUDY 3 => Motivation & Leisure time PA Haerens, L., Kirk, D., Cardon, G. De Bourdeauduij, I., & Vansteenkiste, M. (2010). Motivational profiles for secondary school physical education and its relationship to the adoption of a physically active lifestyle among university students. European Physical Education Review, 16(2), 117-139

Samenvattend: Onderzoek heeft aangetoond… Conclusion Wat motiverend leerkrachtgedrag is in de praktijk Dat motiverende leerkrachtgedragingen opgemerkt worden door leerlingen Dat motiverende leerkrachtgedragingen meer optimale vormen van motivatie uitlokken Dat meer optimale vormen van motivatie gerelateerd zijn aan en een hogere activiteitsgraad, engagement binnen en buiten de les

Doelstelling 2 - Resultaten Kunnen we studenten-leerkrachten opleiden om meer motiverend les te geven? STUDIE 4 & 5: Wat is de appreciatie en het effect van de WS?

Studie 4: Ontwikkeling & Appreciatie

Studie 5 (in ontwikkeling): Effect van de WS Results β time*condition=0.20 (0.08)*

Doelstelling 3 Het stimuleren van professionele ontwikkeling van beroepsleraren via mentorentrainingen en nascholingen voor beroepsleraren.

Doelstelling 3 - Resultaten Navormingen brede werkveld Disseminatie Trainingen Via onderzoek Lerarenopleiding Navormingen brede werkveld Tussen 2010 en 2011: >15 navormingen gegeven 2012: Blijvende vraag van pedagogische begeleidingsdiensten, partnerinstellingen en andere opleidingsinstituten voor workshop en/of gastcolleges Niet alleen Vlaanderen, ook vanuit Nederland.

Navormingen brede werkveld Transfer via onderzoek Trainingen Via onderzoek Lerarenopleiding Navormingen brede werkveld Leesmotivatie (De Naegel et al, In revisie) Transfer via onderzoek Workshop voor leerkrachten BSO (PWO-project, Speleers) Motiverend begeleiden van jonge voetballers => workshop voor ouders

Samenwerking optimaliseren Uitwisseling vakdidactische thema’s Gezamenlijke vervolgprojecten Wetenschappelijke + praktische nood & integratie = unieke aan samenwerking tussen de partners

Bedankt voor jullie interesse in dit project Project medewerker Jotie De Meyer