Roeland van Oss

Wat willen wij bereiken? -Analytisch nadenken in de Alpen -Meer structuur bij beslissingen en keuzes Eerlijk zijn tegen jezelf! Dus: spreek uit wat je gedaan hebt, iedereen (wij ook!) maken fouten. Daar leer je van!

Ook ik maak fouten! Een grote groep gasten, pas om 18.15 thuis. Donker en maar 3 hoofdlampjes bij voor de hele groep (13 man)! Verkeerde tijdsplanning!

Omstandigheden - Condities 3 x 3 Zomer: Beslismomenten! Terreinsoort Omstandigheden - Condities Klimteam Tochtplanning thuis Welke route? Hoe ziet het terrein er uit? Expositie? Hoogte? Wat zijn de gevaren? Topo’s Weerbericht Route info internet Info gidsenbureau – huttenwaard Waar gaan de stijgijzers aan / helm op? Waar aan het touw? -Wie gaat er mee? -Wat is hun conditie – ervaring? -Uitrusting? -Weet het hele team wat we gaan doen? Start van de tocht -Kloppen mij voorstellingen met de werkelijkheid? (dimensies, steilheit, expositie, seracs) -Kan ik de sleutelpassages – routeverloop zien? -Varianten? -Afdaling te zien? -Meer/minder sneeuw dan verwacht? -Gletsjers: veel spleten, sneeuw, spoor? -Rots: wel/geen sneeuw? -Weer? Wind? -Fitheid? Klop deze? -Hoe staan we met de tijdsplanning? -Worden we beinvloed door anders groepen? Tijdens de tocht -Steilheid? -Los/vaste rots? -Afzekering? -Wat zit er boven/onder mij? -Kan ik de verdere route zien? -Wat zijn de mogelijke gevaren en hoe voorkom ik deze? -Sneeuw/apere gletsjer? -Rots: droog/nat/ijs? -Weer? Is er een verandering, of klopt de voorspelling? -Tijdsplanning? -Conditie van het team? -Taktiek? -Alternatieven? -Andere teams? Gevaren daardoor?

Reflectie\ Evaluatie op de gemaakte tochten Heel belangrijk - aan het einde van elke tocht! - Hoe is de tocht verlopen? - Was de voorbereiding goed? - Was onze voorstelling van het terrein goed? - Hadden we meer info kunnen vinden? - Welke beslissingen hadden we veiliger kunnen nemen? Klopte de tijdsplanning? Zo nee, waarom niet? - Waren de materialen die we bij ons hadden goed? - Was het voor de hele groep de juiste tocht? Leren van ervaringen & Opbouwen van ervaring Dit lukt alleen als je vragen blijft stellen!

Geen gecontroleerde situatie! De Alpen Geen gecontroleerde situatie! Dit is serieus! Hier leiden verkeerde beslissingen snel tot (levens)gevaarlijke situaties! Beheersbaarheid: matig, zelfs niet met gezonde dosis wantrouwen. Ook voor experts niet 100% beheerdbaar.

6 mannen – middelbare leeftijd 2 grote problemen: Mont Blanc - 4810 meter 6 mannen – middelbare leeftijd 2 grote problemen: Weer (planning maanden eerder gemaakt) (te) veel focus op een doel...

Omstandigheden - Condities Voorbeeld – Mont Blanc Chamonix Zomer 2014 – Mont Blanc met 6 gasten. Hoewel ik berggids ben en de route al geklommen heb, ga ik thuis het hele 3x3 schema af. Terreinsoort Omstandigheden - Condities Klimteam Tochtplanning thuis Mont Blanc 2e graads rots, sneeuw/ijsfklanken, smalle sneeuw graat Zuid-West 2400m – 4800m Gevaar: steenslag – ijsslag – de hoogte – teveel sneeuw – gevaar voor vallen/meetrekken Het weer is redelijk tot goed. -De wind kan wel een probleem zijn. We hebben 2 ‘top’ dagen, de eerste dag is het weer nog middelmatig, met weinig wind. Dag 2 is beter weer, maar tussen de 60 en 80 km wind Route is laatste week veel geklommen. -Kees ken ik van een vorige poging: middelbare leeftijd, iets teveel gewicht misschien, wel een doorzetter. -Zijn 5 collega’s ken ik niet. -Redelijke conditie. -Materiaal werkt (is van mij!) Ik heb voooraf alles gecontroleerd! Klimteam! Omdat ik de groep niet ken, ga ik eerst oefenen/iets eenvoudigers doen. Daarna beslis ik pas of ik zelf met deze groep de berg op ga, of dat we iets anders gaan doen!

Start van de tocht Tijdens de tocht (Kees en Paul) -De aanloop is eenvoudig, naar de Tete Rousse hut. -Vanaf de hut kan ik beter de hoeveelheid sneeuw zien en dat valt mee. -Het grand couloir is bedekt met sneeuw, dus weinig kans op steenslag -Boven de Gouter hut is het allee sneeuw en er ligt een giga spoor! -Hoeveelheid sneeuw valt mee -Firn op de gletsjer is super: mooi spoor, geen losse sneeuw. -Weer is veranderd, en de eerste topdag ziet er nu het beste uit! -Weinig wind! -De voorbereiding is goed verlopen: alle 6 de mannen zijn op de weissmies geweest en hebben geoefend met stijgijzers. -Ze zijn redelijk gewend aan de hoogte en fit genoeg. Tijdens de tocht (Kees en Paul) -De rots is vanaf halverwege bedekt met sneeuw, ik klim nog 15 minuten door zonder stijgijzers maar besluit ze toch aan te doen. -Boven de gouter is de sneeuw super: sneeuwhelling zonder risico’s op lawine’s, seracs zien er klein en rustig uit. Weinig spleten. -vertrek om 5.00, zodat we weinig in het donker lopen. -Sneeuw op de rots, vanaf halverwege. Weinig wind, ook boven de gouter hut. Weer blijft stabiel en goed! -We zijn iets langzamer dan gehoopt, 2,5 uur tot gouter. -Na een pauze gaan we verder: 15 uur is de uiterste omdraaitijd. -Paul en Kees blijven zich ok voelen, rustig aan. -Paul heeft moeite met de hoogte, maar de symptomen zijn niet zo erg dat we om moeten draaien. -Rond 12.15 op de top! 14.45 terug

Evaluatie van de tour: De tocht verliep goed! Het was een lange dag, maar dat is normaal op de Mont Blanc. De condities waren prima, het niveau van ons team was toerijkend voor de Mont Blanc: het team was redelijk gewend aan de hoogte en hadden genoeg ervaring om veilig op stijgijzers te lopen. De info van de route was prima, de tijdplanning klopte redelijk (we hadden tijd genoeg voor de top), materiaal was prima. Verbeter punten Eerder de stijgijzers aan op het rots-stuk tussen Tete Rousse en Gouter. Gevaar voor uitglijden! Consequent zijn met kort touw! – afstand tussen de 2 klimmers Toch langere gewenning aan de hoogte verplichten

Omstandigheden - Condities Zomer.....3 x 3 Beslismomenten! Terreinsoort Omstandigheden - Condities Klimteam Tochtplanning thuis Welke route? Hoe ziet het terrein er uit? Expositie? Hoogte? Wat zijn de gevaren? Topo’s Weerbericht Route info internet Info gidsenbureau – huttenwaard Waar gaan de stijgijzers aan / helm op? Waar aan het touw? -Wie gaat er mee? -Wat is hun conditie – ervaring? -Uitrusting? -Weet het hele team wat we gaan doen? Start van de tocht -Kloppen mij voorstellingen met de werkelijkheid? (dimensies, steilheit, expositie, seracs) -Kan ik de sleutelpassages – routeverloop zien? -Varianten? -Afdaling te zien? -Meer/minder sneeuw dan verwacht? -Gletsjers: veel spleten, sneeuw, spoor? -Rots: wel/geen sneeuw? -Weer? Wind? -Fitheid? Klop deze? -Hoe staan we met de tijdsplanning? -Worden we beinvloed door anders groepen? Tijdens de tocht -Steilheid? -Los/vaste rots? -Afzekering? -Wat zit er boven/onder mij? -Kan ik de verdere route zien? -Wat zijn de mogelijke gevaren en hoe voorkom ik deze? -Sneeuw/apere gletsjer? -Rots: droog/nat/ijs? -Weer? Is er een verandering, of klopt de voorspelling? -Tijdsplanning? -Conditie van het team? -Taktiek? -Alternatieven? -Andere teams? Gevaren daardoor?

Matterhorn Noordwand 4 keer aangelopen! Elke keer ging het bij de 3e kolom ‘mis’ 1e poging: te langzaam in de wand condities niet optimaal 2e poging: teveel sneeuw onder de wand 3e poging: weerbericht verkeerd: plotseling regen/sneeuw onder de wand. 4e poging succes! De 3e kolom blijf je continu toepassen!

Wat is het grootste gevaar??? Touwgebruik 4 (5) soorten touw: - Lang touw - Kort(er) touw - Running belay - Pitchen - ...Zonder touw...(?) Daarbij moet je jezelf steeds de vraag stellen: Wat is het grootste gevaar???

Daarbij moet je jezelf steeds de vraag stellen: Touwgebruik 4 (5) soorten touw: - Lang touw - Kort(er) touw - Running belay - Pitchen - ...Zonder touw...(?) Daarbij moet je jezelf steeds de vraag stellen: Wat is het grootste gevaar???

Wat is het grootste gevaar??? Grote gletsjer met spleten en sneeuw bruggen. Het grootste gevaar is in de spleet vallen, dus: Lang touw (10-20 meter), eventueel met knopen

Wat is het grootste gevaar??? Steile technische mixed lengte, gevaar voor grote vallen, dus: Pitchen: goede standplaats bouwen, zekeren vanaf daar. Steile technische mixed lengte, gevaar voor grote vallen, dus: Pitchen: goede standplaats bouwen, zekeren vanaf daar.

Wat is het grootste gevaar??? 2e-3e graads rots, niet al te moeilijk voor mij, af en toe losse rots, veel torens Risico op vallen, dus: Running belay: minimaal 1 (liever 2) zekerpunt tussen de klimmers.

Kan ook op ijsroutes!

Wat is het grootste gevaar??? sneeuwgraat, goed spoor, niet al te moeilijk, maar met steile afgronden!!! Risico op vallen, struikelen, meetrekken, snelheid voorkomen als iemand valt: Kort(er) touw...???

Kort(er) touw....? Een berggids is getrained in kort touw: maar ook een berggids kan een glijdend persoon (met snelheid) niet houden!!! Met het korte touw voorkomen we dat iemand valt en snelheid krijgt! Maar kort touw en korter touw is niet hetzelfde!!!

Als je een plan hebt, ben je sneller! Touw voorbereiden In 3x3 kan je het gebruik van touw voorbereiden: Welke touwtechniek kunnen we (waarschijnlijk) waar gebruiken? Waar moet ik switchen en hoe doe ik dat snel? Als je een plan hebt, ben je sneller!

Dus ook hier... Wees eerlijk met touwgebruik! Eerlijk tegen jezelf!

Alpiene tips: - Ga pas naar een volgend niveau, als je het lagere niveau beheerst. Dus eerst enkele routes veilig zelfstandig klimmen, binnen gidsjestijd, voordat je naar vergelijkbare moeilijke routes (lengte, duur) gaat. - De snelheid is een groot deel van het niveau! Dus als je te langzaam bent, of als je onveilige acties moet ondernemen om de tijd te halen, beheers je het niveau nog niet. - Op rots en steil ijs/sneeuw, altijd aan het touw. Dat kost soms veel tijd, maar met de juiste oefening , ervaring en planning kun je een tocht nog steeds binnen gidsjes tijd doen.

Harald Swen Roeland van Oss