Gerontopsychiatrie in de VVT sector OP DE GOEDE WEG? Anne van den Brink Specialist Ouderengeneeskunde Irene van den Heuvel Verpleegkundige

Inleiding Inleiding Vignetten Platform gerontopsychiatrie V&V Cliënten aan het woord Landelijk zorgprogramma

Inleiding Veranderende cliëntenpopulatie in verpleeghuizen door o.a. Meer mogelijkheden voor zorg extramuraal Verbijzondering in de ouderenzorg Dubbele vergrijzing Politieke keuzes Veranderingen in andere sectoren van de gezondheidszorg

Anders dan de traditionele bewoners van het verpleeghuis Inleiding Anders dan de traditionele bewoners van het verpleeghuis

Vignetten Een 63 jarige vrouw met een depressie, paniekaanvallen, een gemengde persoonlijkheidsstoornis met afhankelijke en theatrale kenmerken en met multipele sclerose. Zij woonde zelfstandig. Zij was immobiel en volledige ADL-afhankelijk. Daarom ontving zij intensieve thuiszorg. Toen haar mantelzorger overleden was, begon zij toenemend een beroep te doen op de thuiszorg, ook buiten de geplande zorgmomenten. Binnen een paar maanden was er thuis een onhoudbare situatie ontstaan en werd een indicatie aangevraagd voor opname in een verpleeghuis.

Vignetten Een 72 jarige man met een recidiverende psychotische depressie, tardieve dyskinesiën en ernstige diabetes insipidus. Dhr werd opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis in verband met suïcidaliteit, nihilistische wanen en een delier. Na rehydratie en door intensieve psychiatrische behandeling knapte dhr goed op, maar om herhaling van een dergelijke ontsporing te voorkomen, bleef intensieve psychiatrische en somatische begeleiding noodzakelijk. Vanwege deze zorgbehoefte, die voor zijn echtgenote een te grote belasting betekende, was ontslag naar huis niet mogelijk en verhuisde hij naar een verpleeghuis.

Vignetten Een 79 jarige vrouw wordt opgenomen voor revalidatie na een (recidief) CVA; terugkeer naar huis bleek niet meer mogelijk. Uit een brief uit 1972 van de zenuwarts aan de huisarts: “Uw patiënte, ……, bekend als epileptica, deed van zich horen door ruzie en conflicten in huis. Talloze buurvrouwen telefoneerden om te klagen. Moeder kwam aan de deur; patiënte zelf liet zich niet zien uit vrees te worden “opgebost” in gesticht of ziekenhuis. Het leek me dat haar psychopathische kant weer actief is geworden door het vallen der bladeren……” Bipolaire 1 stoornis – Cognitieve functiestoornissen Epilepsie – Status na meerdere cerebrovasculaire incidenten

Welke vragen roept de nieuwe doelgroep op? Intermezzo Welke vragen roept de nieuwe doelgroep op?

Platform Gerontopsychiatrie V&V Oprichting platform gerontopsychiatrie V&V in juni 2012

Platform Gerontopsychiatrie V&V Doelen: Kennis en ervaring uitwisselen Kwaliteit van zorg verbeteren Mogelijk: Gezamenlijk onderzoeksvragen formuleren en onderzoeken Gezamenlijk kennisvragen formuleren en een scholingsaanbod creëren

Platform Gerontopsychiatrie V&V Besproken onderwerpen: Voorbeelden van succesvolle samenwerking tussen V&V en GGZ

Platform Gerontopsychiatrie V&V Besproken onderwerpen: Ketenzorg Persoonsgerichte benadering

Platform Gerontopsychiatrie V&V Besproken onderwerpen: Stand van zaken scheiden wonen en zorg Gevolgen van scheiden van wonen en zorg: een indrukwekkende casus

Platform Gerontopsychiatrie V&V Besproken onderwerpen: Landelijk zorgprogramma voor mensen met gerontopsychiatrische problematiek in het verpleeghuis Implementatie van het zorgprogramma gerontopsychiatrie

Zorgprogramma Aanleiding opstellen zorgprogramma Verkennend onderzoek IGZ naar taakherschikking Onvoldoende affiniteit van medewerkers met de doelgroep Onvoldoende deskundigheid en vaardigheden bij medewerkers Onvoldoende continuïteit van de zorg Onvoldoende afstemming van het zorgaanbod op de doelgroep Onvoldoende borging adequaat handelen Risico op onvoldoende financiering IGZ (2007) Taakherschikking blijkt positief voor de kwaliteit van zorg; hoofdstuk 4; pagina 53-71

Zorgprogramma Wat is een zorgprogramma? Een zorgprogramma beschrijft de relatie tussen hulpvraag en zorgaanbod voor een specifieke groep cliënten. In een zorgprogramma wordt evidence based het benodigde zorgaanbod weergegeven. Het zorgprogramma GP is uitgewerkt in de volgende hoofdstukken: 1. Doelgroep 4. Doelen 2. Hulpvraag 5. Zorgaanbod 3. Diagnostiek 6. Randvoorwaarden

Zorgprogramma Hulpvraag De vraag zoals de cliënt die onder woorden brengt, alsmede zijn wensen en verwachtingen ten aanzien van een oplossing Bij de doelgroep GP gaat het veelal om de hulpvraag van de cliënt gezien door de ogen van en zo goed mogelijk geconstrueerd door professionals

Zorgprogramma Clustering op basis van de hulpvraag Cluster 1: een groep met vreemd en bizar gedrag (weinig tot geen realiteitsbesef en weinig behoefte aan contact) Cluster 2: een groep met dramatisch, emotioneel, impulsief gedrag (wel realiteitsbesef en een overmatige behoefte aan contact) Cluster 3: een groep met somber, angstig gedrag (wel realiteitsbesef en weinig of juist een sterke behoefte aan contact)

Zorgprogramma Dilemma’s m.b.t. de diagnostiek Onvolledige diagnostiek voor opname Wederzijdse beïnvloeding psychiatrie – somatiek Symptomen kunnen passen bij zowel een psychiatrische als een somatische aandoening Ontbreken van diagnostische instrumenten die gevalideerd zijn voor deze doelgroep Noodzaak tot regelmatige herhaling van (delen van) de diagnostiek

Zorgprogramma Gewenste zorgaanbod Uitgewerkt in 13 zorgdimensies Waar mogelijk: specificatie per cluster Practice based Evidence based bleek onmogelijk door gebrek aan wetenschappelijk onderzoek bij deze doelgroep

Zorgprogramma Randvoorwaarden Ketenzorg → geformaliseerde samenwerkingsafspraken tussen aanbieders binnen V&V en GGZ Financiering Ruimtelijke omgeving en woonleefklimaat Multidisciplinair team dat qua deskundigheid en omvang is afgestemd op de specifieke behoeften van deze doelgroep Bijscholing en deskundigheidsbevordering Aandacht voor en participatie van het cliëntsysteem Wetenschappelijk onderzoek

Vragen - Discussie