Griep

1. Wat is griep? Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus en infecteert de luchtwegen. Echte influenza leidt bij de meeste mensen tot aanzienlijke ziekteverschijnselen en bij bejaarden kan influenza zelfs lijden tot sterfte. Veel mensen zeggen al bij een verkoudheidachtige ziekte dat ze griep hebben. Hierbij gaat het meestal om een verkoudheidsvirus. De belangrijkste soorten influenzavirussen zijn: type A, B en C. Jaarlijks krijgt ongeveer 5 tot 15 procent van de mensen over de hele wereld griep. In Nederland krijgen elk jaar ongeveer 80.000 mensen griep. Een pandemie is een wereldwijde epidemie die wordt veroorzaakt door een nieuw virus-subtype van het type A. In de 20ste eeuw waren er ernstige pandemieën in 1918 (Spaanse griep), 1957 (Aziatische griep) en in 1968 (HongKong-griep). De Spaanse griep was het ergst en die heeft gezorgd voor bijna veertig miljoen slachtoffers over de hele wereld.

2.Wat zijn de symptomen van de griep? De influenza-griep wordt gekenmerkt door het snel opkomen van hoge koorts met een flink ziek gevoel, koude rillingen en hoestbuien. De hoge koorts duurt twee tot vier dagen en veroorzaakt hoofdpijn, spierpijn en pijnlijke ledematen. Andere symptomen zijn slechte eetlust, snel buiten adem zijn en vermoeidheid. Na twee tot zeven dagen verdwijnen de meeste verschijnselen. De hoest kan tot twee weken aanhouden. Het duurt wel een of twee weken voordat de zieke zich weer helemaal goed voelt. Veel mensen verwarren verkoudheid met griep. Van griep ben je meestal ernstiger ziek. De symptomen van een verkoudheid verdwijnen sneller. De symptomen van een verkoudheid zijn: een loopneus, niezen, waterige ogen en keelpijn.

3.Hoe raak je besmet met het griepvirus? Het griepvirus verspreidt zich vooral in de winter, omdat in de winter veel mensen binnen zitten. Dit vergemakkelijkt de verspreiding van het virus. Ook blijft het griepvirus langer actief omdat de lucht in huis in deze tijd droger is. Het influenzavirus verspreidt zich via besmette druppels, die ontstaan door hoesten en niezen. Als deze met griep besmette druppeltjes worden ingeademd, komen de virussen in de luchtwegen terecht. Daar vallen ze de beschermende laag slijmvliescellen aan en vermenigvuldigen ze zich. De slijmvliescellen sterven af en hierdoor neemt onze bescherming af. Het griepvirus kun je oplopen via de lucht, maar ook via direct contact zoals een handdruk of zelfs indirect contact via een deurkruk of telefoon. Het virus wordt gemakkelijk overgebracht op gezinsleden, vrienden en collega's, maar ook toevallige passanten.

4. Hoe wordt griep verspreid? Griepvirussen gaan gemakkelijk over van de een naar de ander. Je raakt besmet door hoesten, met elkaar praten of elkaar een hand geven. Het virus komt zelfs in zweetdruppeltjes van je huid voor!

5. Besmetting Mensen die besmet zijn merken pas vier dagen later dat ze griep hebben. De tijd tussen het krijgen van een infectie en het uitbreken van de ziekte wordt incubatietijd genoemd. Griepvirussen zijn heel veranderlijk. Soms ontstaat een virus dat heel veel mensen ziek maakt. We spreken dan van een epidemie. Griepepidemieën ontstaan vaak op school. Soms wordt wel 20 tot 50% van de leerlingen ziek.

6. Hoe gevaarlijk is griep? Griep kan gevaarlijk zijn voor mensen die verzwakt door ouderdom, of voor chronische ziekten als diabetes, hart- en nierziekten of astma. Deze mensen hebben vaak een gezond lichaam die de griep kan afweren. Door de griep worden ze vatbaar voor een infectie door een bacterie bovenop de schade die het griepvirus al aanricht. In deze situaties kan griep dodelijk zijn. Voor mensen die gezond zijn, heeft de griep minder grote gevolgen. Dan is de ziekte alleen maar vervelend of lastig.

7. Hoe kan griep worden behandeld? Het beste tegen griep helpt uitzieken en veel bedrust. Wanneer er sprake is van hoge koorts moet het vochtgehalte op peil worden gehouden. Ter preventie kunnen kwetsbare groepen zoals hart-, nier-, diabetespatiënten, ouderen en zwangere vrouwen een griepprik halen bij de huisarts. Ook gezonde mensen kunnen zich ter preventie laten vaccineren. 

8. Wat moet je doen als je griep hebt? Als je griep hebt moet je goed op jezelf passen. Omdat je hoge koorts hebt transpireer je veel. Drink daarom veel water en vruchtensap. Neem geen koffie of cola! Hierdoor gaat je hart nog sneller kloppen. Neem vooral rust. Je hoeft niet in bed te blijven. Maar doe geen zwaar werk. Als je koorts (boven de 38,5 °C) of spierpijn hebt, kun je het beste paracetamol nemen. Blijf thuis totdat je je beter voelt en je lichaamstemperatuur weer normaal is geworden.

9. Is griep te genezen? Er zijn geen medicijnen tegen de griep. Omdat griep veroorzaakt wordt door een virus, helpen antibiotica hier niet tegen. Er bestaan wel antivirale middelen. Die helpen wel bij griep, want als ze snel worden ingenomen. Antibiotica is een medicijn dat alleen helpt tegen infecties met bacteriën, schimmels en andere eencellige ziekteverwekkers. Griep gaat vanzelf weer over. De koorts en pijn verdwijnen na drie tot vijf dagen. Het duurt soms een paar weken voordat je weer helemaal beter bent.

10. Hoe kun je griep voorkomen? Om de kans op griep te verkleinen, kun je een paar voorzorgsmaatregelen nemen. Probeer, als het kan, grote groepen mensen te vermijden. Was regelmatig je handen. Gebruik evt. handgel Als je toch griep krijgt, gebruik dan een zakdoek als je moet niezen of hoesten. Hiermee voorkom je dat de virussen verspreid worden. Je kunt natuurlijk een griepprik halen. Die griepprik helpt niet als je al griep hebt. Daarom moet je een griepprik halen voordat het griepseizoen begint.  Het is belangrijk dat je een goede conditie blijft houden. Probeer dus gezond te eten,  voldoende te slapen, en zorg voor voldoende ontspanning en lichaamsbeweging. Je kunt natuurlijk ook een griepprik krijgen. Dit is een vaccin wat je krijgt ingespoten.

Griepprik

Wat zit er in een griepvaccin? Elk jaar wordt er een nieuw griepvaccin ontwikkeld. Het bevat dode griepvirussen van de soort die op dat moment veel mensen zal besmetten. Als je met deze griepvirussen wordt ingeënt, word je niet ziek. Je lichaam gaat wel antistoffen tegen het virus maken. Als je dan een griepinfectie krijgt, worden de virussen door de antistoffen gedood. Je bent dus immuun voor het griepvirus geworden! De meeste mensen hebben van een griepprik geen last. Soms kun je een of twee dagen last hebben van hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid of een lichte koorts. Maar deze verschijnselen zijn lang zo erg niet als bij de griep. Dan kun je je wel twee of drie weken ziek voelen! Griepvirussen worden meestal in eieren gekweekt. Vaccins bevatten dus eiwitten. Als je allergisch bent voor eieren of ei- producten, moet je dat tegen je dokter zeggen.  

Griepprik: zin of onzin? In de afgelopen weken is de griepprik diverse malen in het nieuws geweest. Volgens Amerikaanse onderzoekers zou het griepvaccin niet bij ouderen werken. Volgens Nederlandse collega’s heeft de prik wél effect. Is de griepprik nu onzin, of niet…?

'Effect griepprik niet bewezen' Amerikaanse deskundigen beweren in een artikel in Lancet Infectious Diseases dat het nut van de griepprik bij ouderen niet is bewezen. Zij vinden dat er een vertekend beeld is ontstaan doordat vooral gezonde ouderen zich laten vaccineren. Volgens hen hebben gezonde ouderen een betere uitgangspositie, als het gaat om ziekenhuisopnames en sterfte als gevolg van griep. Het beeld zou vertekend kunnen zijn als deze gezonde groep oververtegenwoordigd is. De Amerikaanse deskundigen vinden dat de werkzaamheid van het vaccin alleen is aangetoond bij jong volwassenen.

Vaccin niet perfect? De conclusies van de Amerikanen hebben in Nederland een discussie ontlokt. Volgens Nederlandse deskundigen zou de griepprik wel degelijk effect hebben, maar ze erkennen ook dat het vaccin niet perfect is. De Nederlanders vinden het logisch dat de griepprik beter werkt bij jong volwassen. Dit komt doordat hun lichaam gezond en fit is. Volgens W. Opstelten van het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG) is het een feit dat het vaccin bij ouderen minder goed werkt. “Hun afweersysteem werkt minder goed, waardoor ze minder antistoffen aanmaken. De griepprik werkt wel om ziekte en sterfte onder ouderen te voorkomen. Maar we weten niet in welke mate dat het geval is.” Het NHG is dan ook voorstander van nader onderzoek.

Vaccinatie niet in twijfel trekken De Gezondheidsraad heeft  4 oktober 2007 een brief geschreven aan minister Ab Klink van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De onafhankelijk Raad adviseert de minister op het gebied van volksgezondheid. In de brief verwijst de Gezondheidsraad naar een vergelijking van verschillende onderzoeksgegevens. Uit deze gegevens is gebleken dat er geen reden is om vaccinatie van ouderen in Nederland in twijfel te trekken. Volgens de Gezondheidsraad is het een bekend feit dat het vaccin niet altijd griep voorkomt. Het virus verandert immers snel. De Gezondheidsraad  beweert dat vaccinatie bij ouderen leidt tot halvering van ziekte door griep en ziekenhuisopnames als gevolg daarvan. Ook de vermindering van sterfte is in die groep aanzienlijk. De Gezondheidsraad vindt het dan ook van belang dat het huidige programma doorgezet wordt. Bron: Trouw, Gezondheidsraad

Wie krijgt de griepprik? De huisarts beoordeelt welke mensen uit zijn praktijk recht hebben op de griepprik. De risicogroep voor de griepprik bestaat in 2007 uit alle 65-plussers en kinderen en volwassenen met bepaalde aandoeningen. Een exactere beschrijving is te vinden bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In 2008 gaat op advies van de Gezondheidsraad de leeftijdsgrens voor de griepprik omlaag van 65 naar 60 jaar.

Wanneer wordt de prik vergoed? De huisarts stuurt naar de mensen die een risico lopen een uitnodiging. Deze groep krijgt de griepprik gratis aangeboden door de huisarts. Wanneer u niet tot deze groep behoort kunt u contact opnemen met uw huisarts. Er bestaan polissen waarin de griepprik voor mensen buiten de risicogroep wordt vergoed, maar zonder deze aanvullende verzekering moet u de zelf griepprik betalen. Het kan ook zo zijn dat een werkgever de griepprik (gratis) aanbiedt aan de werknemers. In Nederland hebben ongeveer vier miljoen mensen recht op de griepprik. Hiervan krijgt drie miljoen het vaccin toegediend.