Leren veranderen Leon de Caluwe

Denken over veranderen in 5 kleuren Geel Blauw Rood Groen Wit

Geel: Dingen/mensen zullen veranderen, als je Belangen bij elkaar brengt Ze kunt overhalen tot het innemen van bepaalde standpunten/meningen Win-winsituatie creëert/coalities vormt De voordelen kunt laten zien van bepaalde opvattingen (macht, status, invloed) De neuzen kunt richten van de mensen die ‘ertoe doen’ Ze in een onderhandelingsproces krijgt

Geeldrukdenken Veranderingen komen alleen tot stand als ze gesteund worden door een coalitie van machtshebbers Communicatie, en onderhandelen zijn veelgebruikte interventies Uitgangspunt is niet dat de sterkste partij altijd wint maar het gaat bij voorkeur op consensus Belangrijke begrippen: onderhandelen, achterbannen (CAO) comités, mandaten, gezichtsverlies

Succescriteria Draagvlak is aanwezig We zijn het eens; er is consensus We hebben elkaar kunnen vinden De sleutelfiguren staan erachter Harde afspraken, een goede ‘deal’ Geen verzet meer

Kortom Taboe op macht Alternatief: Draagvlak; sleutelfiguren De cliënt staat centraal Positief: zelfbeeld; onderhandelen; gezond wantrouwen Adviseren: Concept rapport

Blauw: Dingen/mensen zullen veranderen, als je Van tevoren een duidelijk resultaat/doel formuleert. Een goed stappenplan maakt van A naar B Keuzes baseert op inhoudelijke expertise en empirische bewijzen De stappen goed monitort en op basis daarvan bijstuurt Alles zoveel mogelijk stabiel houdt en beheerst De omgevingscomplexiteit zoveel mogelijk reduceert

Blauwdrukdenken Veranderingen kunnen rationeel worden ontworpen en geïmplementeerd De wijze van benadering is rationeel (planning) en empirisch (kengetallen) Eerst denken (definiëren en ontwerpen) en daarna doen (implementeren) Vaststellen van resultaten naar aanleiding van onderzoek door experts. Dominante motto’s: meten is weten, gissen is missen en gokken is dokken, afspraak is afspraak Belangrijk begrip: SMART stellen van doelen

Succescriteria De output is gehaald Het plan is gevolgd Het is meer efficiënt/effectief Het is duidelijk Grip op materie Verantwoordelijkheden zijn helder

Kortom Resultaat belangrijk Methodes: Analytisch; rationeel Niet manipuleren Werkzaam: deadlines; competitie element Zelfbeeld: resultaat gericht Stijl van management: Declarabele dagen Voorbeeld van bedrijven: ICT en banken

Rood: Dingen/mensen zullen veranderen, als je Ze op de juiste manier prikkelt en motiveert Het voor mensen aangenaam maakt (sociale settings) Geavanceerde HRM-instrumenten inzet voor belonen, motiveren, promoveren, status Ze aandacht, respect, vertrouwen en erkenning geeft Ze iets teruggeeft voor wat zij jou geven

Rooddrukdenken Verandering vindt pas plaats als het gedrag van mensen op het werk zich wijzigt Dat gebeurt als je er iets voor terug krijgt Interventies: belonen (carrièrestap) en straffen Het wij-gevoel en zorg hoort bij dit denken Motto’s: het beste uit mensen halen, als team opereren Belangrijke begrippen: bedrijfsfitness, verse cappuccino, one-liners

Succescriteria Mensen voelen zich verbonden Mensen voelen zich serieus genomen en gewaardeerd We kunnen mensen perspectief bieden De sfeer is goed, men is trots De ontwikkeling van mensen brengt onze organisatie verder Goede samenwerking

Kortom Moeten moet je vermijden HRM denken Fit tussen individu en organisatie Gaat het niet goed: Teambuilding en communicatietraining Drijfveer: Saamhorigheid Management: het beste uit mensen halen Voorbeeld bedrijfstak: Zorg

Groen: Dingen/mensen zullen veranderen, als je Ze bewust maakt van nieuwe zienswijzen/eigen tekortkomingen Ze kunt motiveren om nieuwe dingen te zien/te leren/te kunnen Ze in staat stelt eigen leerdoelen te stellen en het eigen leerproces mee vorm te geven Geschikte (gezamenlijke) leersituaties kunt creëren Ze helpt groeien

Groendrukdenken Gedrag verandert als mensen leren Cognitieve disfuncties zijn de oorzaak van veel problemen. Om te leren is veiligheid nodig en een open en kwetsbare opstelling Belangrijke begrippen: feedback, reflecteren, experimenteren, spiegelen, ontwikkelen, uitwisselen en veiligheid

Succescriteria Mensen experimenteren en onderzoeken Mensen vragen om feedback Mensen willen leren en reflecteren Mensen verleggen hun grenzen De goede voorbeelden worden gedeeld

Kortom Leren is veranderen Methodiek: Organisatie ontwikkeling; denken in levensfasen Flaps met acties en verbeterpunten Fouten maken moet kunnen Interventies: Spiegels en vensters (alternatieve oplossingen) Voorbeeld bedrijfstak: Onderwijs

Wit: Dingen/mensen zullen veranderen, als je Aansluit op de ‘natuurlijke weg’, de ‘roeping’ van mensen zelf Ruimte biedt voor de eigen energie, inspiratie en kracht van mensen Dynamiek/complexiteit wilt duiden en kunt zien waar ‘de tijd rijp voor is’ Eventuele blokkades wegneemt en conflicten optimaliseert Betekenis toevoegt aan de processen waar mensen in zitten Symbolen en rituelen gebruikt

Witdrukdenken Beïnvloeding van buiten (veranderaar of manager) is slechts beperkt mogelijk Het gaat hier om vernieuwers, innovatoren Men stelt ideeën, structuren, inetracties aan de kaak, die vitaliteit en vernieuwing in de weg staat Belangrijke begrippen: betekenisgeving, innovatie, transformatie, symbolen en patronen

Succescriteria Mensen spelen in op nieuwe situaties Er is ondernemerschap Mensen willen weer Mensen organiseren zichzelf dwars over afdelingsmuurtjes heeb Er zit energie/leven in Dingen hebben een heel andere betekenis dan voorheen

Kortom Alles is in beweging Motor: Kracht, energie, vitaliteit Metafoor: Vele beekjes maken een brede rivier Hoge mate van zelfsturing Voorbeeld bedrijfstak: ZZP (zelfstandige zonder personeel)

Toepassing van kleuren Organisatie: Alle kleuren nodig om in balans te blijven Veranderen is kleur toevoegen Geel en Blauw: Winnen en verliezen; de markt veroveren Rood, Groen en Wit: Er zijn geen verliezers (bijv. VN). Consensus zoeken