Communicatie als gedragsveranderaar, kan dat? Bijdrage Communicatiekring Arnhem 14 mei 2013 GERALD MORSSINKHOF

PROGRAMMA 19.00: Kennisdelen: welke succesfactoren voor gedragsverandering zijn er in jouw eigen werkpraktijk? 19.45: Communicatie en gedrag 20.45: Toepassing nieuwe inzichten: zelf werken aan case 21.00: Nabespreken en discussie 21.30: Borrel

SUCCESFACTOREN Kies een maatje Vertel elkaar om beurten een case waarbij communicatie succesvol bijdroeg aan gedragsverandering Noteer per case de succesfactoren

Inventarisatie van succesfactoren 1) 2) 3) Enz…..

Theorie Niet vanuit communicatie naar gedrag. Vanuit gedrag kijken naar communicatie. Dus: Het gedrag van de mens staat centraal + Hoe werkt communicatie?

Kenmerken van gedrag Experiment (trombone + hand in de lucht + lengte + tekenen) Het draait dus (ook) om ervaringen in de alledaagse praktijk In de ontmoeting ontstaat / verankert zich gedrag – Omgeving wordt dikker, mens wordt dikker – Besmetting: principe van spiegelen Wij zijn geen individuen, maar sociaal gevormde wezens (= cultuurwezens)

Sociaal en hersenen Spiegelneuronen Evolutionair Kijken naar de zijkant (groep), en niet vooruit (doel)! Nieuwe ervaring = scannen/vergelijken met gegroeide en opgeslagen verwachtingen in het onbewuste Hersenen: ziekte, beschadiging, afwijkingen Interdependentie; accent op ervaringen en sociale context

Gewoontedieren Patronen zijn (ook) sociale patronen (nabootsing en imitatie) Patronen zorgen voor identiteit (bijv gebruikte taal) Patronen zorgen voor erkenning, erbij horen, waardering Mens ‘hunkert’ naar erbij horen Mens is ‘bang’ voor afwijzing Patronen zorgen voor onzekerheidsreductie

Samenhang Taal Hersenen Gedrag Sociale omgeving

Mensbeeld – Niet: Individu Cognitief Ratio – Wel: Sociaal Onbewust Patronen Automatisch En heel af en toe ook bewust

GEDRAG – Onbewust = – ‘Ongecontroleerd’ = – Sociaal gevoed = – Beïnvloedbaar

WERKING VAN COMMUNICATIE: Zender – Omzetten – Congruentie (geloofwaardigheid) Ontvanger – Kapstok (reeds opgeslagen ervaringen) 1)Inhoudelijk 2)Relationeel – Bevestiging (zelf doen of omgeving spreekt waardering uit = gewenning)

WETMATIGHEDEN 1)Ambivalente zenders verminderen de effectiviteit 2)Inhoud die aansluit, past bij de relatie is krachtiger, dan inhoud die voortkomt uit doelen, producten, beleid, ambities en losstaat van ‘mensen’ 3)Boodschappen die aansluiten op groepsopvattingen/de logica van het sociale hebben grotere kans op impact

Kan communicatie gedrag veranderen? Ja, Als we uitgaan van hoe gedrag bij de mens ontstaat Als we het mensbeeld aanpassen Als we aansluiting zoeken bij de dagelijkse sociale ervaringen Als de communicatieaanpak uitgaat van principes van congruentie, kapstok en met name bevestiging

Meer over dit onderwerp?

Meer lezen Jan Eberg, Conflicten maken mensen Kahneman, ons feilbare denken Jaap van Ginneken, De kracht van de zwerm Frans de Waal, Een tijd voor empathie Richard Thaler & Cass R. Sunstein, Nudge Dan Ariely, Volmaakt onvoorspelbaar W.Tiemeijer, De menselijke beslisser Thijs Homan, Wolkenridders Manfred Kets de Vries, Leiders, narren en bedriegers Roland van der Vorst, Nieuwsgierigheid Rene Kahn, de appel en de boom