Kunstenaar: professional én onderzoeker binnen innovatieprocessen IPCICO/HKU 24 juni 2010 Giep Hagoort,

Vertrekpunt Toenemende INNOVATIEBEHOEFTE bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en overheid (post informatie economie – creatieve economie – Lissabon Agenda) Opkomend ONDERNEMERSCHAP van kunstenaars binnen de culturele en creatieve sector ONDERZOEK als nieuwe taak van hogescholen binnen de creatieve industrie

INNOVATIEBEHOEFTE INNOVATIE: nieuwe producten/diensten/werkprocessen die het bestaande vervangen ORGANISATIES: van hiërarchie naar netwerkstructuren BEDRIJFSLEVEN: versterking van concurrentiekracht (R&D: inflexibel?) AANPAK: Top-down, bottom-up, interactief (‘Internovaties’) INTERNET: open innovation, open source, social media (hybridisering)

CC Ondernemerschap kunstenaars OVERHEID: meer marktwerking in de kunstensector CREATIEVE INDUSTRIE: kansen en mogelijkheden voor toepassing verbeeldingskracht (Experience Economy) KUO: onvoldoende voorbereiding op beroepspraktijk (Dijkgraaf) BEST PRACTICES: AVL, Art & Society, Kunstenaarcoach voor het Bedrijfsleven, C MKB, IPCICO

Onderzoek Hogescholen Groei KUNSTLECTORATEN: breukvlak kunst, praktijk en samenleving (SIA RAAK) Uitdagende CONCEPTEN: Florida, Artistic Research, Creative Economy Unctad 2008 Behoefte aan PRAKTIJKGERICHT onderzoek (MKB) KUO: Waarschuwing onderzoek Via Traiectum : ONZICHTBAARHEID qua resultaten en presentaties

Algemene Innovatie indicatoren Nieuwe producten in de branche Vernieuwing bedrijfsprocessen Op eigen kracht met eigen budget Met externe (kennis)netwerken Innovatie is dagelijks werk Uitzetten van risicovolle projecten Training & opleiding (Selectie uit 13 indicatoren, EIM)

Creatieve Indicatoren via kunstenaars Interventies: toepassing van ARTISTIEKE METHODEN (improvisatie, verhalend, kunstenaarsatelier, verbeeldend, creatief ontwerpen) Meten van INVLOED: oordeel innovatieteam, oordeel verantwoordelijke manager, praktijktoets Meten van CREATIVITEIT in innovatieteam: gedragsverandering, attitudes (onafhankelijk denken, uit ‘niets’ ‘iets’) Meten AUTONOOM denken (bij kunstenaar en team) (vgl. HKU, CO-BATTLE GROUNDS: C MKB als Innovatiemotor, maart 2009)

Innovatie-omgeving Innovatiebeleid # innovatieprojecten, multidisciplinair (inter?, trans?) Kwaliteit projectleider (affiniteit met werk van kunstenaars?) Competenties kunstenaar (‘vertalen van conceptuele studio en atelierkennis naar innovatiepraktijken’)

Relevante netwerken (persoonlijk, functioneel, werkvelden) Ontmoetingen Kamer van Koophandel Regionale ondernemersverenigingen ZZP-borrels Circuits van innovatie experts (incl. lectoraten en vakgroepen) Vooral: digitale circuits, ook internationaal

Cultural and Creative Business Cases (CBM) 1. Co operation: 20-25% zelf bijdragen 2. Eerste project als ‘werkstage’ met stagevergoeding 3. Onderdeel van bestaand adviesbureau (tariefdifferentiatie) 4. Creatieve workshop in company (afgesproken prijs) 5. Zelf onderzoek doen naar ‘creatieve behoefte’, daarna aanbod presenteren (UK onderzoek) Plus: Kunstenaarcoach in het bedrijfsleven

5 trends 1.Social media (Internet, Mobiele communicatie, community marketing van onderop) 2. Sustainability (vgl. K.O.penhagen) 3.Opkomst creatieve consultants 4.Transformatie broedplaatsen in creatieve innovatie centra 5.Regionale coalities kunst, design en bedrijfsleven (Kunstgras 2010) 6.Spanning KUO-niet KUO (Dijkgraaf)

Kunstenaar als onderzoeker Innovatie en artistieke verbeeldingskracht: onontgonnen terrein (veel voorbeelden, weinig onderzoek) Kunstenaar inzetten als onderzoeker (verslaglegging en reflectie) van lectoraten Scholing vanuit antropologie, bedrijfskunde, action research,

Cultural Leadership on Innovation (CCO’s)? Kunstenaars als leiders van innovatieprocessen? CC Industrie (en KUO) strategisch onvoldoende voorbereid op nieuwe leiderschapsissues Kernpunten: visie ontwikkeling, team competenties, ‘discovery & exploitation’ Europees aanpakken (‘C MBA’) De kracht van het onafhankelijk denken!

Dank voor jullie aandacht!