Baudewijn Franssen en Michiel Verbeek Burgerparticipatie Vernieuwingsimpuls Baudewijn Franssen en Michiel Verbeek 13 mei 2006

Democratie Invloed uitoefenen Meerderheid beslist

Wat is burgerparticipatie? Burgerparticipatie is een manier van werken waarbij de overheid rechtstreeks met individuele burgers en belanghebbenden in contact treedt om op deze manier inzage te krijgen in de inzichten, ervaringen, wensen en belangen van de burgers met als doel de kwaliteit van het beleid, de besluiten en/of de uitvoering te verbeteren.’ gemeente Vlaardingen

Wat is burgerparticipatie? Burgerparticipatie = burgers en/of vertegenwoordigers van burgers deel laten nemen aan de ontwikkeling, besluitvorming, uitvoering en/of controle van gemeentelijke (beleids)plannen. gemeente Loenen

Waarom burgerparticipatie? Gebruik maken van kennis en ervaring in de samenleving Draagvlak Impuls voor Politieke vernieuwing Optimaliseren van de kwaliteit van beleid Bevorderen van sociale cohesie

Als niet iedereen het eens wordt over het eindproduct, wordt de acceptatie vergroot bij een zorgvuldig proces.

Is burgerparticipatie in strijd ons systeem van representatieve democratie of vormt het een aanvulling?

Oud of nieuw? Zestiger/ zeventiger jaren bloei Tachtig/ negentiger jaren interactieve beleidsvorming Zelfs in de Republiek der Nederlanden

Vormen Interactief beleid Expert meetings Wijk- en dorps- bezoeken Panels en focusgroepen Enquêtes Gast van de Raad Berichten vd. Raad op de website Internet forums Hoorzittingen Burgerinitiatief Ideeënonderzoek Publiek debat Benen op tafel – gesprekken Burgerjury Lokaal referendum Rondetafelgesprek Klachtprocedures Informatiebijeenkomsten Chatsessies Politieke markt Spreekrecht Raadsspreekuur Buurtmaatschappen Klankbordgroepen Werkatelier Internetpeilingen Wijkschouw (burgers+internet) Burgers in commissies Prijsvraag Uitnodigingsbeleid vergaderingen

Nadelen burgerparticipatie Extra arbeidsinspanning Financiële kosten Langere procedures Veel dezelfde burgers (participatieparadox)

Wanneer burgerparticipatie? Participatie in de beleidsagendering Participatie in de beleidsvoorbereiding Participatie bij de besluitvorming Participatie in de beleidsuitvoering Participatie in de beleidsevaluatie

De participatieladder Overdragen Samenwerken Raadplegen De participatieladder Luisteren

Burgerschapsstijlen De manier waarop burgers zich verhouden tot de overheid burgerschapsstijlen worden onderscheiden in: buitenstaanders, plichtsgetrouwe burgers, pragmatici en verantwoordelijken

Onderzoek Motivaction Verantwoordelijken 28% Pragmatici 22% Plichtsgetrouwen 20% Buitenstaanders 30% Commissie Wallage in 2001 20% 42% 22% 16% 2005

Burgerschapsstijl Houding t.o.v. overheid Communicatie-stijl Bronnen van onvrede Mogelijke betekenis bestuurlijke vernieuwing Verantwoor-delijken Actief betrokken Participerend en interactief Populisme te directe democratie Interactief Directe democratie Pragmatici Conformis-tisch Geïnformeerd en reactief Eigenbelang in het geding Betere afhandeling problemen. Meer betrokkenheid Plichtsgetrouwen Afhankelijk Onwetend en moeilijk communicerend Te veel onzekerheid en complete overheid Vergroten transparantie politiek Buitenstaanders Inactief Ongeïnteresseerd en eruptief Voelen zich niet erkend en vertegenwoor-digd Meer betrokkenheiden minder wantrouwen

Waarnemer Onderzoeker Discussieleider Verkoper Onderhandelaar Bemiddelaar Beslisser Facilitator Bewaker Geen rol Welke rol speelt het raadslid bij Burgerparticipatie?

Hoe weten burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven in uw gemeente van wat voor interactief proces er sprake is?