Psychotherapie en armoede Onderwerpsverkenning

Beeld van psychoanalyse Vroeger werd gedacht dat psychoanalyse intensief en een dure manier was om over je problemen te praten ‘op de sofa’.

Maar psychoanalyse kan ook geschikt zijn voor kansarme mensen.

Waarom?? Mensen die in kansarmoede leven hebben overlevingsstrategieën; hardnekkige gevoelens van wantrouwen, razernij, heftige emotionele crisissen, geschiedenis van zowel fysiek, psychisch en seksueel misbruik, verwaarlozingen. Mensen die in kansarmoede leven hebben te maken veel met veel stress om de maand rond te komen.

Onzeker en wantrouwig De vorige reden zijn zeker niet de enige reden waarom psychoanalyse bij kansarme mensen kan helpen. Een tweede reden is dat er in kansarme gezinnen vaak een onstabiele structuur en een gevoel van onveiligheid.

Ouders - kinderen Kinderen in kansarme gezinnen kunnen later ook te maken krijgen met dezelfde problemen. Omdat de ouders kunnen de kinderen onmogelijk een veilig gevoel geven omdat ze dat voor henzelf niet kunnen en dikwijls ook niet van thuis hebben meegekregen. De kinderen groeien op in een onstabiel gezin waar dikwijls ook psychologische spanningen zijn. De ouders zijn ook vaak wantrouwig naar de maatschappij.

Hulpverlening – driefasenprocesmodel Dit proces bestaat uit 3 fases: Fase 1: het toegankelijk maken voor hulpverlening, het installeren van ‘ vertrouwen op maat’ en met het opbouwen van een werkrelatie. Fase 2: in deze fase wordt ondersteuning gegeven. Er worden verbanden gelegd met het verleden.

Fase 3: de ondersteuning blijft aanwezig maar er wordt bovendien gewerkt aan het ‘herstructureren’ van relatiepatronen en zelfbeeld ook het heropbouwen van betrouwbare relatiepatronen. Dit proces wordt voortgestuwd door een tweede, onderliggend proces dat gekenmerkt wordt door een specifieke psychotherapeutische attitude en techniek bij kansarme mensen.

Containment of beheersing Het kunnen anticiperen van bepaalde gedragingen zoals een baby die huilt is anstig, moe of heeft honger.

Hulpverlener Het is belangrijk dat de hulpverlener geen afstandelijke houding aanneemt of dat het lijkt de hulp hulpverlener hen niet afkeurend behandeld. De hulpverlener kan bij het aanbrengen van structuren het heft in eigen handen nemen. Een psychotherapeut moet helder en structurerend blijven denken. Wanneer een cliënt dit ziet kan dit leiden tot het zelf wegnemen van negatieve gedachten of gevoelens. Zo kan ook de onderliggende betekenis van die negatieve gedachten worden onderzocht.

Zo neemt de cliënt de ‘attitudes’ van de hulpverlener over en kan hij langzaam stil staan bij zijn verleden, angsten enzovoort