Druggebruik bij gedetineerden Brignola Joni De Moerloose Jan Standaert An Symons Peter

Overzicht Kennismaking doctoraatstudie S. Vandevelde Methodologie Gehanteerde testmateriaal Het invoeren van gegevens en de ervaren moeilijkheden Enkele resultaten Besluit

Doctoraatstudie S. Vandevelde 'Onderzoek naar de motivatie en bereidheid tot behandeling bij gedetineerde drugsverslaafden met een lichte verstandelijke handicap en de gepercipieerde geschiktheid van de Therapeutische Gemeenschap als mogelijke behandelingsvorm.’ Sinds jaren ‘70 TG’s interventies niet op maat van mensen met een lichte verstandelijke handicap Hypothesen: De huidige T.G.-behandeling verlangt teveel van personen met verstandelijke beperkingen op cognitief niveau De motivatie en bereidheid, van gedetineerden met een lichte verstandelijke handicap, tot behandeling is kleiner Bovendien zien ze zelf de T.G. minder als geschikte behandelingsvorm

Doctoraatstudie S. Vandevelde Onderzoeksvragen: In hoeverre is de behandeling (in de Therapeutische Gemeenschap) ‘geschikt’ voor drugsmisbruikende gedetineerden met een lichte verstandelijke handicap en welke aanbevelingen kunnen eventueel worden gegeven om de behandeling meer te doen aansluiten bij hun specifieke noden en behoeften ? Hoe verhouden hiervoor belangrijke concepten als motivatie en bereidheid tot behandeling zich bij gedetineerde druggebruikers met en zonder lichte verstandelijke handicap ?

Methodologie A. Gehanteerde testmateriaal 1. De Raven 2. De CMR(S) 3. De EuropASI B. Het invoeren van gegevens en de ervaren moeilijkheden

A. Het gehanteerde testmateriaal 1. De Raven Raven’s Standard Progressive Matrices 2. De CMR(S) Circumstances, Motivation, Readiness (and Suitability) scales for substance abuse treatment 3. De EuropASI European Addiction Severity Index

1. De Raven Stelt ‘de capaciteit om logisch te redeneren, nieuwe inzichten op te doen en abstract te denken’ vast (Koetser & Luhrman in Vandevelde, 2000) indicatie algemeen intelligentieniveau non-verbaal Cultuur-unbiased

1. De Raven 60 items opgedeeld in 5 sets van 12 items Bovenstaande figuur aanvullen Oplopende moeilijkheidsgraad Geen tijdslimiet (meestal 20 à 45 minuten)

2. CMR(S) Doel CMR: Gebruik als: motivatie en bereidheid voor behandeling kans op retentie Gebruik als: intake instrument ondersteuning bij (be)handelingsplanning onderzoeksinstrument

2. CMR(S) 18 items over 3 schalen: Omstandigheden Motivatie Bereidheid 5-puntenschaal Van ‘Helemaal akkoord’ tot ‘Helemaal niet akkoord’ ‘Niet van toepassing’ Zelfbeoordelingsschaal Ongeveer 10 minuten Valide gebleken voor alle groepen verslaafden

2. CMR(S) CMRS spitst zich toe op Therapeutische Gemeenschappen Bijkomend doel: gepercipieerde geschiktheid van de TG als mogelijke behandelingsvorm bekijken 42 items over 4 schalen: Omgeving Motivatie Bereidheid GESCHIKTHEID Ongeveer 20 minuten

3. EuropASI Profiel cliënt ontwikkelen door zicht te krijgen op (levens)factoren die hebben bijgedragen tot het ontstaan van de alcohol- en of drugverslaving Aard en ernst van problemen op 7 levensdomeinen die vaak samen gaan met druggebruik De 7 levensdomeinen: (1) Lichamelijke Gezondheid, (2) Arbeid, opleiding en inkomen, (3) Alcohol, (4) Drugs, (5) Politie en justitie, (6) Familie en sociale relaties en (7) Psychische en Emotionele klachten Gebruik: opstellen behandelingsplan in instelling onderzoek

3. EuropASI Cliënt zelfbeoordeling (subjectieve vragen) In hoeverre last van problemen op dit gebied In hoeverre behandeling belangrijk op dit gebied adhv een 5-puntenschaal van ‘helemaal niet’ tot ‘erg veel, erg belangrijk’ Beoordeling door de interviewer: ernstscore adhv objectieve en subjectieve vragen De ernstscore kan enkel gebruikt worden op klinisch gebied Ongeveer 1,5 uur

B. Het invoeren van gegevens en de ervaren moeilijkheden 1. Werkwijze 2. Moeilijkheden

1. Werkwijze Controleren bestanden Invoeren 105 vragenlijsten door twee groepen Frequentietabellen variabelen vergelijken Fouten uit databanken halen Opnieuw frequentietabellen vergelijken Samenvoegen verschillende bestanden

2. Moeilijkheden Labels EuropASI niet overal consequent Vb. soms wordt ‘ja’ als 1 en soms als 2 gecodeerd EuropASI niet volledig afgestemd op gedetineerde populatie Vb. werken in de gevangenis? Vb. huidige woonplaats? Soms zijn de vragenlijsten niet juist of inconsequent ingevuld

Enkele onderzoeksresultaten Demografische gegevens Lichamelijke gezondheid Arbeid, opleiding en inkomen Meest gebruikte drugs ‘Carrière’ criminele feiten Familie en sociale relaties Psychische en Emotionele klachten

Demografische kenmerken (1) Hoofdzakelijk mannen, slechts 3% vrouwen gemiddelde lfd 30 j nationaliteit (zie figuur)

Demografische kenmerken (2) 88,6% geboren in België, 5% Marokko 2/3 vaders geboren België, 17% Marokko moeders ongeveer gelijke verdeling

Lichamelijke gezondheid 80% getest op HIV 30% chronische klachten 67,7% weinig tot geen last van lich. Klachten laatste 30d meer dan de helft vindt behandeling slechts beetje tot niet belangrijk

Arbeid, opleiding en inkomen(1)

Arbeid, opleiding en inkomen(2)

Arbeid, opleiding en inkomen(3) 53,1% vd 30+ nooit langer dan 3 j aaneengesloten gewerkt 54,2% vd 30+ langer dan 2 j aaneengesloten werkloos 3/4 schulden (tss 2600 - 60 milj Befr.) Bron belangr. Inkomsten laatste 30d: 38,1% werk 34,3% partner, vrienden, familie

Meest gebruikte drugs(1)

Meest gebruikte drugs(2)

Meest gebruikte drugs(3)

Carrière `criminele feiten`(1)

Carrière `criminele feiten`(2)

Carrière `criminele feiten`(3)

‘Carrière’ criminele feiten (4) Gemiddeld verblijf gevangenis: 5 maanden (tss 2 maand en langer dan 8 j) meer dan de helft ervaart juridische problemen als zeer ernstig (41,9%) tot tamelijk ernstig (25,7%) iets meer dan helft hecht zeer veel (37,1%) tot tamelijk veel (17,1%) belang aan hulp hierbij

Familie en sociale relaties (1) 70,5% nooit getrouwd 13,3% gescheiden 9,5% getrouwd visie hieromtrent: zie figuur

Familie en sociale relaties (2)

Familie en sociale relaties (3)

Familie en sociale relaties (4)

Familie en sociale relaties (5) Aantal echte vrienden tss 0-50 (gemid. 5) merendeel (78,1%) geen last van problemen met familie merendeel (81,9%) geen behoefte behandeling of hulp hierbij ongeveer dezelfde resultaten vinden we terug bij last en hulp problemen met anderen

Psychische en emotionele klachten (1) Aantal residentiële behandelingen tss 0-10 Aantal ambulante behandelingen tss 0-12 gemiddelde <1: niet iedereen behandeling gehad, sommigen extreem veel

Psychische en emotionele klachten (2)

Psychische en emotionele klachten (3)