Catechetiek – dag 2 21 februari 2009

Program 21 februari Vragen en toets vorige keer Vragen en toets vorige keer De act(iviteit) van de G-pedagogiek De act(iviteit) van de G-pedagogiek Netwerk – raakvlak met andere gebieden Netwerk – raakvlak met andere gebieden Op zoek naar een nieuw model Op zoek naar een nieuw model Huiswerk – Take home toets Huiswerk – Take home toets Volgende keer : Operationaliseren Volgende keer : Operationaliseren

Toetsvragen over religieuze taal 1. Aard; 2. Moeilijkheid; 3. Waarop letten? 1. Aard; 2. Moeilijkheid; 3. Waarop letten? Niet: ‘n kloof tussen gelovigen en ongelovigen Want: ook de gelovige zelf is tweetalig Niet: ‘n kloof tussen gelovigen en ongelovigen Want: ook de gelovige zelf is tweetalig Aard: God kan niet in louter rationele of empirische termen worden besproken. Religieuze taal is poëtisch, verwijzend Aard: God kan niet in louter rationele of empirische termen worden besproken. Religieuze taal is poëtisch, verwijzend Moeilijkheid: Moderne cultuur is rationeel, gericht op meten en beheersen Moeilijkheid: Moderne cultuur is rationeel, gericht op meten en beheersen Apofatisch: De Onnoembare, De Onzienlijke. Apofatisch: De Onnoembare, De Onzienlijke.

De act van de G-pedagogiek Definitie De godsdienstpedagogische act is die activiteit die geloofscommunicatie expliciet tot stand wil brengen. Definitie De godsdienstpedagogische act is die activiteit die geloofscommunicatie expliciet tot stand wil brengen. Belangrijke omgevingsfactoren - diversiteit doelgroepen - continu proces – levenslang - cultuur rondom (beeld, wetenschap, shoppen) Belangrijke omgevingsfactoren - diversiteit doelgroepen - continu proces – levenslang - cultuur rondom (beeld, wetenschap, shoppen)

Continuum in geloofscommunicatie Het proces kent verschillende aspecten / fasen - informatie krijgen over geloof - inleiding krijgen in de betekenis ervan - opgeroepen worden tot ‘n persoonlijke keuze - ingewijd worden in de geheimen - het geloof uitdragen naar anderen (spontaan) - toegerust worden tot uitdragen (‘apostolaat’) Het proces kent verschillende aspecten / fasen - informatie krijgen over geloof - inleiding krijgen in de betekenis ervan - opgeroepen worden tot ‘n persoonlijke keuze - ingewijd worden in de geheimen - het geloof uitdragen naar anderen (spontaan) - toegerust worden tot uitdragen (‘apostolaat’) Bij elke fase hoort ‘n ander type activiteit p.95 Bij elke fase hoort ‘n ander type activiteit p.95

Concrete toepassing van continuum Eerste geloofscommunicatie gebeurt in gezin Eerste geloofscommunicatie gebeurt in gezin Basisschool minder plek voor G-communicatie Basisschool minder plek voor G-communicatie Schema p.95 gaat uit van schoolsituatie Schema p.95 gaat uit van schoolsituatie Wat betekent dit voor het begin- en eindpunt van het schema op p.95 ? Wat betekent dit voor het begin- en eindpunt van het schema op p.95 ? Bespreek deze vraag in twee- of drietallen? Bespreek deze vraag in twee- of drietallen? Welke vraag rijst nu voor de operationalisering de volgende keer? Welke vraag rijst nu voor de operationalisering de volgende keer?

Rekening houden met doelgroepen Europees waarden onderzoek, Kerkhofs ook agere contra : God is niet onverschillig Europees waarden onderzoek, Kerkhofs ook agere contra : God is niet onverschillig Shoppen – religie à la carte/ cafetaria catholic - gebruiken als kans – niet klakkeloos meegaan Shoppen – religie à la carte/ cafetaria catholic - gebruiken als kans – niet klakkeloos meegaan Gevestigde kanalen zijn weggevallen - catechetische gat – geen zondebok zoeken Gevestigde kanalen zijn weggevallen - catechetische gat – geen zondebok zoeken Katholieke verleden niet romantiseren: al te leerstellig, formalistisch en standsbewust Katholieke verleden niet romantiseren: al te leerstellig, formalistisch en standsbewust

Modellen uit de 20 e eeuw 1. Kerygmatisch – verkondiging – boodschap - verschuift van dogma naar blijde boodschap - verhalend en persoonlijk: Christus, Triniteit 2. Existentieel – menswording – incarnatie - menselijke ervaring serieus genomen 3. Profetisch – sociaal, economisch, politiek - emancipatorisch en maatschappij kritisch - Exodus, profeten OT, verrijzenis = opstand - Exodus, profeten OT, verrijzenis = opstand

Onvruchtbare discussie Overstijgen “openbaring versus ervaring” Overstijgen “openbaring versus ervaring” Noodzakelijk completering van formalisme Noodzakelijk completering van formalisme Soms doorgeschoten naar andere uiterste Soms doorgeschoten naar andere uiterste Zwakke punten van ervaringscatechese: - christelijke boodschap impliciet aan orde: - niet de kern, niet systematisch - zet deur open naar ‘alles mag’, ‘afgoderij’ Zwakke punten van ervaringscatechese: - christelijke boodschap impliciet aan orde: - niet de kern, niet systematisch - zet deur open naar ‘alles mag’, ‘afgoderij’

Niet terug naar neoscholastiek Niet : uitwendige openbaringsopvatting = God maakt waarheden bekend door gezant Niet : uitwendige openbaringsopvatting = God maakt waarheden bekend door gezant Dit doet tekort aan openbaring als innerlijke ervaring die de mens iets doet p.356 Dit doet tekort aan openbaring als innerlijke ervaring die de mens iets doet p.356 Katechismus van Katholieke Kerk niet als rechtstreeks handboek gebruiken – boulemie Katechismus van Katholieke Kerk niet als rechtstreeks handboek gebruiken – boulemie Wel nadruk dat geloof niet is afgeleid van iets anders, maar gegeven door haar eigen Object Wel nadruk dat geloof niet is afgeleid van iets anders, maar gegeven door haar eigen Object

Inter Religieus Leren Pas mogelijk vanaf 16 jaar: eerder kan een mens niet reflecteren op zijn levensweg Pas mogelijk vanaf 16 jaar: eerder kan een mens niet reflecteren op zijn levensweg Veronderstelt dat iemand al een duidelijke religieuze achtergrond heeft meegekregen Veronderstelt dat iemand al een duidelijke religieuze achtergrond heeft meegekregen Neemt de ander niet serieus, want claimt dat ‘we toch allemaal hetzelfde zoeken’ Neemt de ander niet serieus, want claimt dat ‘we toch allemaal hetzelfde zoeken’ Neemt de eigen waarheidsaanspraak van het christelijk geloof niet serieus Neemt de eigen waarheidsaanspraak van het christelijk geloof niet serieus

Mystagogie in twee modellen Tjeu van de Berk - niet zoals in de Oude Kerk - verregaande vorm van ervaringscatechese - algemene categorieën – archetypen Carl Jung Tjeu van de Berk - niet zoals in de Oude Kerk - verregaande vorm van ervaringscatechese - algemene categorieën – archetypen Carl Jung Catechumenale model - Intreden in de taal van het geloof via bijbelse verhalen en liturgie - Neocatechumenale Weg en andere Bewegin- gen zijn enkele voorbeelden Catechumenale model - Intreden in de taal van het geloof via bijbelse verhalen en liturgie - Neocatechumenale Weg en andere Bewegin- gen zijn enkele voorbeelden