Nauwkeurige en betrouwbare massabalansen gewenst Nauwkeurige en betrouwbare massabalansen gewenst! Regio-overleg Emissieregistratie 2-7-2009 Gé van den Eertwegh Hella Pomarius g.vanden.eertwegh@wsrl.nl Waterschap Rivierenland Team Wateradvies www.wsrl.nl

Wat passeert de revue... Analyse: meten x modelleren Van bronnen naar massabalans Nauwkeurig en betrouwbaar Planmatige aanpak Tenslotte…

Boodschap… Nauwkeurige en betrouwbare massabalansen zijn sterk ondersteunend voor: Systeemanalyse en begrip voor Ex ante evaluaties van beleid door Integratie van meten en modelleren

Analyse: meten x modelleren

Analyse: meten x modelleren I Hydrologie en chemie Meting van toestandvariabelen Berekening van fluxen ‘Gemeten massabalansen’ Ecologie Systeembelastingen in beeld (water en stoffen) Vandaag: focus op chemie…

Analyse: meten x modelleren II Model = Code + Schematisatie + Parametrisatie + Randvoorwaarden + Begincondities + Invoer + Calibratie + Validatie + Modelleur + Beheer en onderhoud GMP! Documenteer! Publiceer!

Analyse: meten x modelleren III Modellering: theorie - instrument - hypothese Valideren met metingen! Systeemgrenzen: definieer! 1e orde kontrole: Fluxen over de systeemranden Berekende massabalansen (plaatje tekenen)

Analyse: meten x modelleren IV Confronteer ‘gemeten’ met berekende massabalansen

Van bronnen naar massabalans

Van bronnen naar massabalans I Systeem: oppervlaktewater Fluxen over de randen: bronnen en verdwijntermen Oorzaken: belastingen van en processen in systeem

Van bronnen naar massabalans II Belastingen: maak bron specifiek Soort stof Hoeveelheid Plaats (X,Y) Tijdstip en duur

Van bronnen naar massabalans III Processen binnen het systeem Adsorptie Denitrificatie Neerslag … Verdwijntermen: structureel of tijdelijk?

Van bronnen naar massabalans IV Massabalansen [M] voor systeem voor periode IN - UIT = Restterm Termen IN UIT

Van bronnen naar massabalans V Hoe sluitend is de massabalans? Als restterm niet significant afwijkt van nul hoeft de massabalans nog steeds niet te kloppen…

Nauwkeurig en betrouwbaar

Nauwkeurig en betrouwbaar I zonder systematische fouten Welke afwijking t.o.v. gemiddelde is aanvaardbaar Betrouwbaar geringe toevallige fouten in welk interval ligt de schatting Vandaag: focus op betrouwbaarheid

Nauwkeurig en betrouwbaar II Betrouwbaarheid… Die wil ik graag weten! Waarom: Ben ik goed bezig en op juiste pad? Hoe vergroot ik de betrouwbaarheid? …

Planmatige aanpak

Planmatige aanpak I WSRL gaat beheergebied rond voor open water: Waterbalansen Stofbalansen Modellering hydrologie, chemie, ecologie Doel = systeemanalyse en advies! WSRL heeft projectplan gemaakt voor analyse betrouwbaarheid

Planmatige aanpak II Projectplan WSRL Probleem: we weten niet hoe goed of hoe slecht Doel: inzicht betrouwbaarheid door kwantificering Subdoelen: waar verder onderzoek op richten optimalisering meetnet ontwikkeling werkwijze

Planmatige aanpak III Projectplan WSRL Goed opdrachtgeverschap Samenwerking met anderen Uitbesteding aan markt met specialistische kennis Klankbordgroep

Ter afronding…

Nogmaals de boodschap… Nauwkeurige en betrouwbare massabalansen zijn sterk ondersteunend voor: Systeemanalyse en begrip voor Ex ante evaluaties van beleid door Integratie van meten en modelleren

Tenslotte… Samenwerking tussen regionale waterbeheerders Rijk en regio’s Samenwerking voor samen analyseren levert meer kennis snelheid en efficiency

Vragen en discussie…

Dank voor je aandacht! Gé van den Eertwegh Hella Pomarius g.vanden.eertwegh@wsrl.nl Waterschap Rivierenland Team Wateradvies www.wsrl.nl