Hoorcollege SDM1 Teammanagement: Type projectorganisaties Mario van Vliet 23 Mei 2006 - 1 -

Onderwerpen die in SDM1 aan bod komen Projectmanagement: Teammanagement Vandaag Projectplanning Business Planning Technical Planning Rollen van Projectmanager Qualitymanager Contract Owner Public Relations Manager Director Planningsmethodieken PERT CPM Work Breakdown structure Gantt-charts Quality Management Risk Management (gastcollege) Metrics Component Based Development Capability Maturity Model - 6 -

Agenda Karakteristieken van software teams Werken in groepen People Capability Maturity Model (P-CMM) Paradigma voor projectmanagement en –organisatie Slotopmerkingen

Karakteristieken van sofware teams Wat zijn karakteristieken van software teams? Innovatie Complexe problemen oplossen Opleveren van betrouwbare en voorspelbaar goed presterende software Groepswerken Werken onder tijdsdruk Verschillende rollen (programmeur, analyst, architect, tester, librarian, database administrator, technisch projectleider, programmanager) Interactie tussen software team en gebruikersorganisatie Combinatie van ‘technische skills’ en ‘soft skills’ (zie b.v. een webdesign team) Combinatie van technische aspecten en projectmanagement aspecten

Werken in Groepen De volgende factoren beïnvloeden het werken in groepen: Groep compositie: Is er een goede balans van skills, ervaring en personaliteiten in een team? Groep cohesie: Denkt de groep of zichzelf als een team, of is het een verzameling van individuen die samenwerken? Groep communicatie: Communiceert de groep effectief met elkaar? Groep organisatie: Is de groep zo georganiseerd dat iedereen zich gewaardeerd voelt en tevreden is met zijn rol binnen de groep?

People- Capability Maturity Model (P-CMM) Strategisch doelstellingen P-CMM Het verbeteren van de bekwaamheid van de softwareorganisatie door het verhogen van de bekwaamheid van de individuen in de softwareorganisatie Het verzekeren dat de bekwaamheid van de software ontwikkelingen een attribuut is van de softwareorganisatie en niet van een aantal individuen Het verzekeren dat de richting van de individuen dezelfde richting is van de softwareorganisatie Het vasthouden van mensen met kritieke kennis en skills in de softwareorganisatie.

P-CMM Defined (3) Initial (1) Managed (4) Repeatable (2) Continuously improve methods for developing personal and organizational competence Initial (1) Repeatable (2) Defined (3) Managed (4) Optimizing (5) Continuous workforce innovation Coaching Personal competency development Quantitatively manage organizational growth in workforce capabilities and establish competency-based teams Organizational performance alignment Organizational competency management Team-based practices Team building Mentoring Identify primary competences And align workforce Activities with them Participatory Culture Compensation-based practices Career Development Competency Development Workforce Planning Knowledge and skills analysis Instill basic discipline into workforce activities Compensation Training Performance Management Staffing Communication Work Environment

Hoe werken groepen samen? Hoe groepen samenwerken kan beschreven worden op drie niveau’s (Constantine, 1993): Operationale niveau, het niveau van geobserveerd gedrag. Proces niveau, de structuren die zorgen voor patronen in geobserveerd gedrag, bijvoorbeeld de manier waarop een rapport wordt geschreven wordt gedaan zoals geïnstrueerd. Paradigma niveau, het model en geïncorporeerde veronderstellingen die de organisatie en gedrag van een groep beïnvloeden. De verzameling van veronderstellingen die de basis vormen voor de structuur en werkwijze van een organisatie noemen we hier het organisatie paradigma.

Organisatie paradigma: vier vormen Intrinsieke Flexibiliteit Groep Cohesie RANDOM Innovatieve Onafhankelijkheid Antithese OPEN Adaptieve Collaboratie GESLOTEN Traditionele Hiërarchie SYNCHROON Harmonieuze Opstelling

Organisatie paradigma: vier vormen Traditionele hiërarchie In een traditionele hiërarchie, ook wel een gesloten paradigma genoemd, zijn de standaarden en regels van operatie zo opgesteld dat zij continuïteit en stabiliteit bevorderen. Dit wordt bewerkstelligd door een controle mechanisme dat afwijkingen van geformuleerde normen en patronen voorkomt. Dergelijke organisatie zijn gestructureerd als een piramide of hiërarchie met duidelijk en eenduidig omschreven taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Stromen van informatie worden sterk gecontroleerd en beslissingen van managers worden doorgegeven binnen de hiërarchie om uit te voeren. De algemene doelstellingen van de organisatie zijn leidend. Voorbeeld van traditionele hiërarchieën zijn militaire organisaties of overheidsorganisaties. Het gesloten paradigma is met name geschikt voor teams die routineuze tactische problemen moet oplossen.

Organisatie paradigma: vier vormen Innovatieve onafhankelijkheid Het model van individuele onafhankelijkheid, ook wel een random paradigma genoemd, is de antithese van de traditionele hiërarchie. In individuele onafhankelijkheid is de richting en besluitvorming van de projectorganisatie afhankelijk van onafhankelijke initiatieven van individuen. Dit type organisaties is gericht op innovatie en creatieve autonomie. De vrijheid van het individu met als doel het creëren en onafhankelijk opereren wordt belangrijker geacht dan de collectieve doelstellingen. Voorbeeld van dit soort type organisaties zijn onderzoek&ontwikkel afdelingen binnen grote ondernemingen of projectteams die baanbrekende nieuwe producten moeten ontwikkelen. Het random paradigma is met name geschikt voor teams die creatieve doorbraken moeten realiseren.

Organisatie paradigma: vier vormen Adaptieve collaboratie In adaptieve collaboratie, ook wel het open paradigma genoemd, vinden we een synthese tussen het random paradigma en het gesloten paradigma. In adaptieve collaboratie is innovatie geïntegreerd met collectieve doelstellingen door middel van onderhandeling en discussie. Dit is een gelijkheidsmodel, waarin rollen en verantwoordelijkheden flexibel worden gedeeld. Het open paradigma is met name geschikt voor teams die complexe problemen moeten oplossen

Organisatie paradigma: vier vormen Harmonieuze opstelling Het laatste paradigma is harmonieuze opstelling, ook wel het synchroon paradigma genoemd. Dit is de antithese van het open paradigma. In het synchronische paradigma zijn de teamleden synchroon opgesteld, met door iedereen gedeelde visie die een collectieve doelstelling en een collectieve manier van werken om die doelstelling te bereiken inhoudt. Een dergelijke groep behoudt zijn gemeenschappelijk en parallelle actie door middel van stilzwijgende overeenstemming en gedeelde kennis over wat er bereikt moet worden. Een groep landarbeiders die gezamenlijk de oogst binnenhalen is een goed voorbeeld van een harmonieuze opstelling. Het synchroon paradigma is met name geschikt voor teams die herhaalbare kritische performance moeten laten zien.

A.Welk paradigma hoort bij een software team? Wat zijn de karakteristieken? Innovatie Complexe problemen oplossen Opleveren van betrouwbare en voorspelbaar goed presterende software Groepswerken Werken onder tijdsdruk Verschillende rollen (programmeur, analyst, architect, tester, librarian, database administrator, technisch projectleider, programmanager) Interactie tussen software team en gebruikersorganisatie Combinatie van ‘technische skills’ en ‘soft skills’ (zie b.v. een webdesign team) Combinatie van technische aspecten en projectmanagement aspecten Antithese Intrinsic Flexibility Group Cohesion OPEN Adaptieve Collaboratie GESLOTEN Traditionele Hiërarchie SYNCHROON Harmonieuze Opstelling RANDOM Innovatieve Onafhankelijkheid OEFENING A.Welk paradigma hoort bij een software team? B. Aan welk paradigma voldoet jullie eigen SO3 team (in groepen van twee voor tien minuten)

Structured open teams Software projecten hebben typisch verschillende elementen in zich die we zien bij de verschillende paradigma’s. Software projecten laten een typische combinatie zien van het oplossen van complexe problemen, gekoppeld met de behoefte aan een verdergaande vorm van innovatie, terwijl veel software ontwikkeling ook veel routine-achtig werk in zich heeft met de behoefte aan de oplevering van betrouwbare en voorspelbaar goed presterende software. Er blijkt in de praktijk met succes gewerkt te zijn met een combinatie van de paradigma’s voor software projecten. Dit paradigma wordt ook wel het gestructureerd open paradigma genoemd, waarbij er een combinatie gevonden is tussen de gesloten elementen (formeel, gefixeerd en hiërarchisch) en de open elementen (gezamenlijk, flexibel en gelijkwaardig). Het gestructureerd open paradigma gebruikt formele structuren om flexibiliteit te waarborgen in samenspraak met een efficiënt groep probleem oplossend vermogen.

Slotopmerkingen Samenstelling van een software team is cruciaal voor het succes van ene softwareproject P-CMM is een veel gebruikt model om de maturity van je softwareorganisatie te meten Software team moet zowel elementen van innovatieve in zich hebben, als de waarborg van betrouwbare en goed presenterende software.