Ouder worden: een lange en schitterende toekomst Geel 1 september 2012 Guido Cuyvers

Stel je voor dat….. Geen leeftijdsgrenzen Je hoeft niet op pensioen te gaan ‘oud’ bestaat niet Leeftijd geen bron van onderscheid Jongeren en ouderen samen …. Wat zou er dan mogelijk worden? ……. ……….

Maar … Je moet weg Er is onderscheid Er is discriminatie Er gebeurt weinig samen Er bestaan stereotype opvattingen: “Oud is out” “Oud is fout” “Oud worden is verliezen” “Ouderen leven op de kosten van de andere generaties

Dat is een probleem, want … Ouderen gedragen zich volgens die clichés Trekken zich terug Geven zich over aan zorg Laten anderen veel voor hen bepalen Ouderen distantiëren zich zelf van oud worden Ontkenning Samenleving behandelt ouderen volgens die clichés Vermindering van intergenerationele ontmoeting Monetarisering van solidariteit Sociale uitsluiting

… en onjuist! Laura Carstensen ‘the mysery myth” Indivueel niveau Het is een mythe geen realiteit! Indivueel niveau Isolatie, armoede, ongelukkig wachtend op de dood, … Sociaal niveau Geen invloed, moeilijker bereikbaar, geen participatie … “Ouderen zijn niet alleen gelukkiger zijn dan we denken, ze hebben ook een enorme hoeveelheid bij te dragen aan de samenleving " Europa: “Actief ouder worden” “Ouder worden in goede gezondheid en als volwaardig lid van de samenleving, zich voldaan voelen in het werk, onafhankelijk kunnen blijven in het dagelijks leven en meer betrokken zijn als burgers”

Daarom… Paradigma shift nodig deficit denken: “Ouder worden is probleem” - probleem oplossend denken – verlies van energie waarderende benadering vanuit krachten Geluk neemt toe met de leeftijd Ouderen hebben talenten die belangrijk zijn voor de samenleving Raakt heel de samenleving “Datgene waarop je je focust, wordt werkelijkheid!”

“No problem can be solved from the same level of consciousness that created it. We must learn to see the world anew.” (Albert Einstein)

Ouder worden als kans

1 Kwaliteitsvol leven Positiviteit Veerkracht Rol van positieve emoties Veerkracht Gedragenheid Zingeving Eigenwaarde Sociale vaardigheden Actief en initiatiefnemend Belang van actief zijn Levenslang leren Talenten ipv aftakelende mogelijkheden Gezondheid is werkwoord Een plaats geven aan kwetsbaarheid

2 Empowerment Verantwoordelijkheid opnemen Naar andere generaties Intergenerationele solidariteit en verantwoordelijkheid Kapitaal delen Naar andere ouderen Intragenerationele solidariteit - vrijwilligerswerk Naar de samenleving Actief burgerschap Inclusie versus exclusie

3 Een gedeelde verantwoordelijkheid Eigen verantwoordelijkheid van ouderen Rol van middenveld: krachtgerichte organisaties Bonding– bridging– linking Overheid: beleid vanuit een constructieve visie: openbare ruimte als ontmoetingsplaats voor generaties

4 Concrete maatregelen Werken anders organiseren doorheen het leven Vrijwilligerswerk Relationele praktijken :samen initiatieven nemen (geen apart doelgroepen beleid) Verruiming van zorg naar coaching (bv in onderhoud van relaties) Onderhoud van een breed netwerk Bewustwording van mechanismen die tot uitsluiting leiden Sociaal gewaardeerde rollen kunnen opnemen Nadenken over welk soort oudere je wil worden

Optimism is a moral duty” Karl Popper

“ Wij worden geconfronteerd met een van de grootste kansen in de geschiedenis van de mensheid. We hebben meer tijd om onze dromen na te jagen, om productief te zijn, om met ons gezin. We hoeven alleen maar aan de maatschappelijke uitdagingen van de vergrijzing aan te pakken. Als we daarin slagen, kunnen we de kwaliteit van leven te verbeteren op alle leeftijden. Dat is waarom ik ben zo opgewonden. Als we dit oplossen, krijgen we een betere samenleving dan ooit tevoren. “ Laura Carstensen