KWALITEIT EN TOEZICHT Rick Steur, hoofdinspecteur VO, BVE en HO Conferentie Kwaliteitsnetwerk MBO Houten 4 oktober 2012

Overzicht Het bredere perspectief: eigenaarschap van kwaliteit Zelfde aanloop als vorig jaar: the bigger picture als kader Governance op lijn: een kwestie van eigenaarschap Hoe past de “Staat van de instelling” hierin? Indrukken vanuit eerste half jaar onderzoek Eerste orde en tweede orde in samenhang Paar beschouwende opmerkingen over vertrouwen en wantrouwen Hoe past uw initiatief vanuit het kwaliteitsnetwerk hierin? Tot slot Wat doe ik niet: inzoomen op kwaliteitsborging ->workshop

INSTELLING ALS MAATSCHAPPELIJKE ONDERNEMING Maatschappelijk middenveld Aanspraakmakers (stakeholders) Inspectie Ondersteunen maatschappelijk middenveld en aanspraakmakers Bewaken en bevorderen kwaliteit van het stelsel Horizontale en verticale verantwoording…

UITGANGSPUNTEN MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMERSCHAP Primaire verantwoordelijkheid bij de instellingen zelf; Op dynamische en innovatieve wijze invulling geven aan maatschappelijke opdracht: goed onderwijs. In nauwe samenwerking met andere maatschappelijke, lokale en regionale partners. Zo goed mogelijk presteren vanuit de (vooral) toevertrouwde publieke middelen. Verantwoording afleggen is daarbij vanzelfsprekend (maatschappelijke legitimatie) in diverse richtingen

GOVERNANCE OP LIJN: EIGENAARSCHAP!! Toezicht Bestuur Leiding Onderwijs aan studenten Instelling Samen-leving Extern toezicht Intern Wezenlijke overeenkomst: gerichtheid op de kwaliteit van de uitvoering Wezenlijk verschil: toezicht heeft een andere rol (geen actor) dan bestuur en leiding (actor t.a.v. de uitvoering) Inspectie NVAO Collegiale visitaties Public governance (decentralisatie) Corporate governance (scheiding bestuur en toezicht) Maatschap- pelijke verankering (rol stakeholders) Professional governance (rol van leraren) Wet en regelgeving Personeel

Inzoomen op het MBO: grote verschillen

Grote verschillen tussen instellingen (2) MBO-instellingen met opleidingen met aangepaste arrangementen 5 10 15 20 25 30 35 40 45 1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56 61 zeer zwakke opleidingen opleidingen met onvoldoende rendement

Wat beogen we met de Staat van de Instelling? Honoreren en stimuleren! Honoreren van die instellingen die het goed doen (zowel qua kwaliteitszorg in het algemeen als de geleverde kwaliteit voor de studenten) Stimuleren als de interne governance en kwaliteitszorg nog niet goed functioneert - in een wisselwerking tussen instelling en ons. En verder: Elk jaar een representatief beeld kunnen geven van de staat van het mbo met terugdringing van de toezichtslast

De staat van de instelling in schema Borging kwaliteit niveau instelling i Feitelijke borging bij x opleidingen (studenten) Onderwijs kwaliteit Examen Kwaliteit Resultaat (opbr/dipl) Compleet maken instellingsbeeld Opbouwen stelselbeeld Verificatie

Taakverdeling tussen u en ons: wij doen niet over wat u goed doet! Afnemende intensiteit toezicht en controle door inspectie C B A Groei kwaliteitszorg instelling (in de diepte)

Indrukken van het eerste half jaar Grote variatie tussen en binnen instellingen (het ene team is het andere niet: lastig om homogene kwaliteit te leveren). Van 17 instellingen was de kwaliteitsborging bij 1/3 (6 instellingen) voldoende of goed. Kwaliteitsborging werkt lang niet altijd door tot op opleidingsniveau en in het werken met studenten. Mogelijk misverstand: goede kwaliteitszorg betekent niet dat alles altijd perfect verloopt, maar dat u het zelf in beeld heeft en er naar handelt!

Wat zien we op opleidingsniveau (n=45 bij 16)? Zwak onderwijs(leerproces) 8 opleidingen Zeer zwak onderwijs 5 opleidingen Onvoldoende examens 10 + 4 (klein herstel) opleidingen 6 opleidingen hebben zwak onderwijs en onvoldoende examens Werkt door in oordeel over kwaliteitszorg: is er sprake van sluitende PDCA-cyclus; had instelling problemen zelf ook in beeld en er actie op ondernomen?

Wat zien we op opleidingsniveau (n=45 bij 16)? Aspect onderwijsproces Voldoende (n=32) Zwak (n=13) Samenhang 97% 46% Maatwerk 81% 38% Did. Handelen 100% 69% Leertijd 94% 62% Leeromgeving 92% Intake/plaatsing 85% Studieloopb.beg. 23% Zorg 83% BPV

Wat zien we op opleidingsniveau (n=45 bij 16)? Aspect Examens Voldoende (n=31) Onvoldoende (n=14) Instrumentarium 100% Afname en beoordeling 57% Diplomering 29% Formatief/summatief 93% Dekking kwal. Dossier Cesuur 86% Beoordelingswijze Transparantie Authentieke afname Betrouwbaarheid 64% Besluit diplomering 71% Examencommissie Wat zien we op opleidingsniveau (n=45 bij 16)?

Samenhang tussen eerste en tweede orde Interne en externe kwaliteitszorg – MIX o.b.v. Kwaliteit van uw eigen kwaliteitszorg (is dus niet hetzelfde als alles op orde hebben!!) De omvang van gesignaleerde risico’s bij opleidingen Verwantschap van opleidingen en kwaliteiten dan wel vermoede tekortkomingen Uw communicatie met de studenten en samenleving

Over vertrouwen … Een goede relatie en vertrouwen zijn voorwaarde voor het leren van studenten. Idealiter is het systeem daaromheen congruent en steunend aan dit doel. Dit heeft dus ook consequenties voor de relatie tussen u en ons: opener, interactiever, oog voor uw opgave en uitdagingen, … Daarom ook deze stap gezet in de hoop dat ontwikkelingen verdere stappen mogelijk maken. Wel met respect voor elkaars rol. Wij richten ons op het stelsel als geheel en de belangen van alle studenten: krijgen zijn voldoende kwaliteit aangeboden, is er een gelijk speelveld, …

Belangrijke rol voor o.a. Kwaliteitsnetwerk MBO Blij met initiatief en het feit dat het aanslaat, getuige de groei van het netwerk Zelfbewustzijn en eigenaarschap in de sector nemen toe. Doe het niet voor ons of om minder last van ons te hebben. Stel hoge eisen en ontwikkel scherp kritisch vermogen (evalueer het netwerk op meerwaarde) Nog veel ruimte voor verbetering (2/3 eerste halfjaar)

Instellingen hebben alle professionele ruimte, mits ze goed genoeg zijn! Tot slot: terug naar het eigenaarschap. vrij Naar Mathieu Weggeman: