Expertisecentrum dementie Vlaanderen Expertisecentrum dementie Kortrijk – Sophia

Expertisecentra dementie Vlaanderen Historiek 1996 – 2011 Niet-gereglementeerde subsidies Pioniers: De Bijster (later Orion), Familiezorg W-Vl (later Foton), WZC Sint-Jozef (later Paradox) Maatschappelijke nood Steun van de Vlaamse Overheid via convenanten In die periode evolutie van 5 naar 6 naar 9 ECD’s (volledige programmatie) Januari 2008: nieuwe convenant met nieuwe structuur Expertisecentrum dementie Vlaanderen vzw 9 regionale ECD’s Afstemming en loyaliteit ten aanzien van elkaar - CONVENANT = soort proefcontract waarbij de doelstellingen in samenhang met de Vlaamse Overheid werden bepaald. Door middel van jaarverslag aantonen dat doelstellingen behaald zijn. Nog steeds niet ingebed in een decreet. 9 ECD’s = volledige programmatie Sinds 2008: nieuwe structuur met één Vlaams ECD en 9 regionale ECD’s met aparte doelstellingen. We komen daar straks op terug.

Vlaams Expertisecentrum dementie Medewerkers: Projectcoördinator: Jurn Verschraegen Wetenschappelijk medewerker: Patrick Verhaest VTO-medewerker: Patricia Wildiers Secretariaat: Els Peeters Contact: Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen Tel. 070/224.777 info@dementie.be PROJECTCOÖRDINATOR: verzorgt de externe communicatie, ook interne communicatie tussen beleid en regionale medewerkers. WET. MEDEWERKER: werkt een aantal zaken uit voor de regionale centra, oa. vormingsaanbod, concrete noden en behoeften van de regionale centra,… SECRETARIAAT: verzorgt alles van administratie rond de opleidingen, vb. inschrijvingen, opleidingscheques,… 070/224.777: algemeen telefoonnummer waar we op Vlaamse acties mee naar buiten komen. Komen toe op het secretariaat en Els leidt die naar het juiste regionale ECD. INFO@DEMENTIE.BE: algemeen e-mailadres, zelfde principe als telefoonnummer.

Vlaams Expertisecentrum dementie Resultaatsgebieden: Afstemming met de regionale ECD’s Ontwikkeling en verspreiding wetenschappelijke expertise en innovatie Informatie- en adviesverspreiding: expertise toegankelijk maken en verspreiden Sensibilisering: campagnes, beurzen, studiedagen,… Opmaak VTO-programma samen met regionale centra Signaalfunctie naar de overheden AFSTEMMING REGIONALE ECD’S: houden bij welk centrum met welke thema’s bezig is, zodat niet alles opnieuw hoeft gemaakt te worden. Houden eigenlijk alles bij van de regionale centra. WET. EXPERTISE: vb. handicap en dementie. De laatste tijd krijgen de regionale ECD’s meer en meer vragen binnnen over (mentale) handicap en dementie. Deze vragen werden genoteerd en gesignaleerd naar het Vlaamse Expertisecentrum. Resultaat: vanuit het Vlaamse ECD werkgroep samen rond dit thema, oa. literatuurstudie, verkenning gehandicaptensector en noden en behoeften. Dit resulteert in een congres rond dit thema in 2010. INFORMATIE- EN ADVIESVERSTREKKING: houden literatuur bij, nieuwe onderzoeken,… en maken dit werkbaar voor de regionale centra of publiceren dit op de website. SENSIBILISERING: campagnes, beurs Expo 60+,… regelen de bemanning voor de stand,ed.

Realisaties uit het verleden: een greep uit… www.dementie.be (nieuwsbrieven) www.omgaanmetdementie.be Jongdementie, werkgroep, studiedag en publicatie Basisinformatie en –vorming dementie Verstandelijke beperking (boek, congres, Dingske) Samenwerkingsovereenkomsten Congressen: communicatie, FTD, competenties Dementia Care Mapping (stuurgroep) Regionale projecten WWW.DEMENTIE.BE = website van de ECD’s ism. met de Vlaamse Alzheimerliga. Interactieve website met basisinformatie, kenniscentrum, forum, kalender, nieuwsbrief,… Momenteel een werkgroep om de website volledig te re-stylen. UNIFORME PRESENTATIE : nieuwe huisstijl, zodat alle ECD’s met dezelfde stijl naar buiten kunnen komen. SAMENWERKINGSOVEREENKOMSTEN : uniforme overeenkomsten voor alle ECD’s met ziekenhuizen, SIT’s, RVT’s,… VORMING OP VLAAMS NIVEAU: IMPULS DEMENTIE: praktijkgericht, geconcentreerd en intensief bezig zijn met een thema gedurende één namiddag. Nadruk ligt op de transfer van de theorie naar de praktijk. ‘Impuls’ omdat ze een impuls meegeven om ermee aan de slag te gaan. Vb. Vorming geven over dementie, ethiek, belevingsgericht omgaan, aromatherapie,… Opleiding tot referentiepersoon: 11-daagse opleiding die ieder jaar doorgaat voor 25 cursisten in Boeverbos. De opleiding bestaat uit 7 basisdagen, 3 keuzedagen en een projectdag. Een referentiepersoon dementie is een persoon die het mandaat krijgt binnen de voorziening waar hij werkt. Hij is dan het aanspreekpunt omtrent dementie en voorziet vormingen, start werkgroepen op, ed. Wel nog steeds een getuigschrift, geen officiële erkenning. ONDERDOMPELING IN DE WERELD VAN DEMENTIE: reeds opgedane kennis opfrissen en een nieuwe impuls geven aan de zorg voor personen met dementie. Bedoeld voor verpleeg- en zorgkundigen. In kleine groep (max. 20 personen) per provincie. Hier voor ons gaat dit door in Roeselare. VRIJE VORMINGSMEDEWERKERS: personen die de opleiding tot referentiepersoon dementie gevolgd hebben en basisvorming willen geven over dementie buiten hun eigen voorziening. Hebben een soort van overeenkomst met het lokale ECD. Om de grote vraag naar basisvormingen te kunnen opnemen + staan ook echt dagdagelijks in de zorg voor personen met dementie. STAND ECD-VLAANDEREN: uniforme stand die kan meegenomen worden naar congressen, studiedagen, ed. ter voorstelling van de ECD’s.

Vrije vormingsmedewerkers Impuls dementie Opleiding tot referentiepersoon dementie Onderdompeling in de wereld van dementie Training in omgaan (voor Sociaal Fonds) Vrije vormingsmedewerkers CAMPAGNE: proberen om dementie zoveel mogelijk uit de taboesfeer te krijgen. In 2006 grootschalige Vlaamse campagne met het witte vlak en een klok die tikte. Campagne op TV, radio, internet, krant,… BOEK WEGWIJS IN DEMENTIE OP JONGE LEEFTIJD: doorheen de werkjaren van de ECD’s meer en meer vragen rond jongdementie (jonger dan 65 jaar). Literatuurstudie leerde ons dat er nog geen Nederlandstalig boek rond dit onderwerp bestond. Boek geschreven door verschillende auteurs, oa. neurologen, psychologen, ervaringsdeskundigen, centra menselijke erferlijkheidsleer,… Boek werd voorgesteld tijdens een symposium georganiseerd door de ECD’s met ongeveer 250 aanwezigen. NORTH SEA CONFERENCE: ieder jaar komen professionelen samen van landen aan de Noordzee voor een conferentie rond dementie (verschillende thema’s). Vorig jaar werd deze conferentie door de ECD’s georganiseerd in Brussel.

Toekomst Architectuur en dementie Omgaan met moeilijk hanteerbaar gedrag: leerboek E-learning huisartsen Samenwerken met Koning Boudewijnstichting (beeldvorming, stigma, juridische aspecten,…) Opvolging en begeleiding projecten dementieconsulent Opvolging en begeleiding dementieplan Vlaamse Regering

Regionale ECD’s West-Vlaanderen: ONTSTAAN ECD FOTON Moederorganisatie: vzw Familiezorg West-Vlaanderen 1996: oprichting 2000: erkend en gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid ‘Foton’ als klein lichtdeeltje. Verwijzend naar het sporen van lichtpunten samen met familie, vrijwilligers, professionelen,.. ECD Sophia Moederorganisatie: Woon- en Zorghotel Heilig Hart Kortrijk 2000: erkend en gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid ‘Sophia’ afgeleid van sofisten. Verwijzend naar het samenbrengen, delen en verspreiden van kennis rond dementie onder familie, vrijwilligers en professionelen

Regionale ECD’s West-Vlaanderen: CONTACT ECD FOTON Biskajersplein 2 8000 Brugge 050/44.67.93 fotondoc@familiezorg-wvl.be Directeur:Bart Deltour Consulenten: Claire Meire Hilde Delameillieure ECD SOPHIA Budastraat 20 8500 Kortrijk 056/32.10.75 sophia@dementie.be Directeur: Wino Baeckelandt Consulenten: Ilse Masselis Charlotte Cool

Expertisecentrum dementie Sophia: LOKALE ACCENTEN Informatieverstrekking Adviesverstrekking Sensibilisering Deskundigheidsbevordering Concept- en methodiekstudie Signaalfunctie Doelstellingen die door de Vlaamse overheid werden vooropgesteld, invulling is verschillend volgens het regionale ECD, moederorganisatie,….

Informatieverstrekking Up-to-date houden basisbibliotheek Doorverwijzen naar documentatiecentrum Foton Folder ECD Sophia verspreiden Aanwezigheid met (boeken)stand op praatcafé dementie, familiegroep Alzheimerliga,… BASISBIBLIOTHEEK: ieder regionaal ECD beschikt over een basisbibliotheek met boeken, video’s, brochures,… over dementie die gratis kunnen uitgeleend worden voor ongeveer een 4-tal weken. DOC.CENTRUM FOTON: ECD Foton heeft het mandaat voor alle ECD’s voor een documentatiecentrum, heel gespecialiseerd en up-to-date rond alles wat met dementie te maken heeft. Mensen moeten daarvoor niet naar Brugge, literatuur kan ook opgestuurd worden. FOLDER: zoveel mogelijk verspreiden onder professionelen ter bekendmaking van het ECD en de werking ervan. BOEKENSTAND: proberen zoveel mogelijk aanwezig te zijn op regionale activiteiten ter bekendmaking van het ECD.

Adviesverstrekking Focus op doorverwijzing Gespecialiseerde adviesverstrekking, enkel in complexe situaties in doorverwijzing vanuit nulde en eerste lijnsdiensten FOCUS OP DOORVERWIJZING, ENKEL ADVIES IN COMPLEXE SITUATIES Groot verschil met vroeger! Geen familie meer rechtstreeks meer in het ECD, doorgestuurd via professionelen van andere diensten, en enkel in complexe situaties. Is voor ons ook nog niet echt duidelijk! Nog zoeken waar mensen dan wel terecht kunnen,…

Sensibilisering Praatcafé dementie Ieper – Kortrijk Deelname aan de stuurgroep Aanwezigheid op de avonden zelf (4 keer per jaar) Facilitator: conceptontwikkeling praatcafé dementie Afstemming verschillende praatcafés dementie binnen de provincie PRAATCAFé DEMENTIE IEPER – KORTRIJK: Opgestart 2 jaar geleden onder de motivatie van ECD Sophia Werking bestaat uit een stuurgroep en werkgroep. Stuurgroep is het beleid dat instaat voor de financien, overeenkomsten, ed. Werkgroep staat in voor de praktische organisatie van de avonden zelf: contacteren van sprekers, bar, uitnodigingen,… Praatcafé zelf is een forum waar familieleden van dementerende personen elkaar in een ongedwongen cafésfeer kunnen ontmoeten, met de bedoeling ervaringen uit te wisselen, leren van elkaar,… Begint om 19u met een spreker voor een goed halfuurtje. Nadruk ligt eigenlijk niet echt op het informatieve, bedoeling hiervan is een insteek voor de familie om ervaringen uit te wisselen. ECD is altijd aanwezig om vragen te beantwoorden en informatie te geven. ECD als facilitator: hebben het concept ontwikkeld, verder zoeken naar lege plekken in de provincie, met professionelen overleggen AFSTEMMING: graag afstemming van alle verschillende praatcafés in de provincie, naar analogie van Oost-Vlaanderen.

Familiegroep Alzheimerliga Mantelzorgnamiddagen partners van personen met dementie ism. Ziekenzorg CM Dialogen rond dementie Intervisie voor professionelen rond 4 verschillende thema’s FAMILIEGROEP: lotgenotencontact, veel intenser en intensiever dan een praatcafé dementie. Bedoeling is ook ervaringen uitwisselen en van elkaar leren. Familiegroep is de verantwoordelijkheid van de Vlaamse Alzheimerliga. Taak van het ECD is ondersteuning van de groep, locatie ter beschikking stellen, begeleiding van de leider van de groep. OVERLEGPLATFORM: graag zouden we met ECD Sophia zowel in de regio Kortrijk als Ieper met een overlegplatform dementie starten waarin professionelen samenkomen. Ook met de bedoeling om projecten op te sporen, om noden en behoeften uit de sector te weten te komen,…

Deskundigheidsbevordering Organiseren van vorming op maat en op vraag Opleiding tot referentiepersoon dementie en intervisie Impuls dementie en onderdompeling in de wereld van dementie Opvolging vrije vormingsmedewerkers VORMING OP MAAT: gaat meestal om een aantal namiddagen vorming voor eenzelfde groep van een bepaalde organisatie. REF. PERSOON DEMENTIE: iemand van ECD Sophia begeleidt telkens de groep, regelt alles organisatorisch,… INTERVISIE: ter navolging van de opleiding kan men zich inschrijven voor intervisiemomenten met de bedoeling om professionelen samen te brengen en ervaringen uit te wisselen. IMPULS en ONDERDOMPELING OPVOLGING VVM: hier in ECD Sophia 5 vrije vormingsmedewerkers. We staan hen bij met evt. vragen, didactische ondersteuning, nieuwe literatuur,…

Concept- en methodiekstudie Lacunes, gesignaleerd vanuit de netwerken, doorgeven aan het Vlaams centrum Deelname studiedagen/congressen Project: ‘Lokaliseren van dementerende personen met wegloopgedrag’ Project: ‘Vermissingen van dementerende personen ism. Politiezone Vlas’ LACUNES: is ook de bedoeling van het overlegplatform om noden en behoeften te weten te komen. Die kan het regionale centrum signaleren aan het Vlaamse ECD die het dan verder signaleert aan de Vlaamse overheid. STUDIEDAGEN: interne bijscholing,… PROJECT: lokaliseren van dementerende personen met wegloopgedrag in een thuissituatie. Op zoek gegaan naar een soort GPS-systeem gelinkt aan een GSM. Is een project dat kadert binnen subsidies van de Vlaamse overheid. Nu momenteel in de testfase.

Signaalfunctie Deelname aan overleg vanuit SEL Deelname aan overlegplatform dementie Ieper en Zuid-West-Vlaanderen Overleg met ECD Foton Overleg met West-Vlaamse Alzheimerliga Overleg met provinciebestuur Overleg met regionale en Vlaamse ECD ECD: deel van de algemene vergadering van het SIT 4 keer per jaar overleg met Foton voor de afstemming van projecten, ed. binnen de provincie. Overleg met de Alzheimerliga: vnl. in functie van de familiegroepen. Overleg met provinciebestuur. Overleg met regionale en Vlaamse ECD