voorbeelden Windpark Delfzijl Noord en Windpark Eemshaven Relatie windturbines en buisleidingen voorbeelden Windpark Delfzijl Noord en Windpark Eemshaven kennistafel buisleiding Houten, 30 juni 2009 Mark-Olaf Sorkale Milieudienst

Windturbines en Externe Veiligheid Risicovolle inrichtingen? BEVI? Is sprake van externe veiligheid? – incidenten met slachtoffers buiten ‘inrichting’ en een redelijke kans op voordoen?

Windturbines en BEVI Windturbines vallen formeel niet onder de categorieën van inrichtingen uit het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen Maar: De risico’s van windturbines kunnen wel op een vergelijkbare wijze worden getoetst als bij aangewezen categoriale inrichtingen in het BEVI. In beginsel kan aan de normen uit het BEVI worden getoetst.

Veiligheidsnormen ‘Besluit Voorzieningen en Installaties Milieubeheer’: windturbines moeten voldoen aan de IEC 61400-1 respectievelijk de NVN 11400-0. Gesteld wordt dat, indien een windturbine hieraan voldoet, de gevaaraspecten ‘zo veel mogelijk’ worden beheerst… …om na te gaan of dit het geval is, kan een bevoegd gezag expliciet vragen om een QRA.

Afbakening Windturbines met rotoroppervlak van meer dan 40 m2 Risico’s die ontstaan nadat windturbine in bedrijf is genomen Geen algemene hinder of risico’s die met aanleg zijn verbonden

Soorten risico’s Externe Veiligheid Breuk van een rotorblad bij het nominale toerental Breuk van rotorblad bij overtoeren-situatie  wegslingeren Omvallen van een windturbine door mastbreuk Naar beneden vallen van de gondel en/of rotor

Veiligheidsrisico’s, afstanden Werpafstand maximale afstand die door een afbrekend rotorblad tijdens een overtoeren-situatie overbrugd kan worden afhankelijk van diameter, turbine, rotortoerental, ashoogte voor meest voorkomende 3-bladige turbines: 300 - 450 m

Veiligheidsrisico’s, PR Eenvoudige manier: PR 10-6 contour is gelijk aan het maximum van ashoogte plus halve rotordiameter en maximale werpafstand bij nominaal rotortoerental PR 10-5 contour is gelijk aan de halve rotordiameter Arbeidsintensieve manier: Rekenmethode uit het ‘Handboek Risicozonering Windturbines’, 2005, SenterNovem

Windturbine en buisleiding, domino effect Maar: Niet: Windturbine faalt  effect op omgeving Buisleiding faalt  effect op omgeving  effect op omgeving (personen, kwetsbare objecten enz.). Hamvraag: wordt de faalkans buisleiding aanwezigheid/ plaatsing windturbine significant groter? neemt het risico van de buisleiding hierdoor toe? leidt dit tot vergroting risicoruimte van de leiding? Blijven de geldende risicoafstanden van kracht? (effectafstand blijft gelijk) effect op buisleiding en als gevolg hiervan

Domino-effect BL kwetsbaar object W T kwetsbaar object

Voorbeeld Groningen, twee locaties Beleid Provincie uit POP: Opwekking windenergie = industriële activiteit Zoveel mogelijk op industriële locaties Potentiële gebieden: - Delfzijl Noord - Eemshaven-Zuid - Veendam (langs N33)

Windpark Delfzijl Noord, het plan ± 20 windturbines locatie: op de Schermdijk (lijnvormig) en op de Pier van Oterdum (raster) in het havengebied van Delfzijl onderdeel van het industriegebied Oosterhorn nominaal vermogen rond 3 MW per turbine ashoogte maximaal 105 m rotordiameter maximaal 107 m

Windpark Delfzijl Noord, ligging gebied schermdijk Industrieterrein Oosterhorn Pier van Oterdum

Windpark Delfzijl Noord, locatie windturbines

Windpark Delfzijl Noord, plankaart

Windpark Delfzijl Noord, ligging gebied

Relatie met buisleidingen Ten zuiden van de locatie ligt het industrieterrein Oosterhorn Veel risicovolle inrichtingen aanwezig, ook buisleidingen Grote ontwikkelplannen voor het terrein Voornemen: veiligheidscontour leggen rondom het hele bedrijfsterrein  ‘Buffer’ Binnen buffer in principe alle inrichtingen mogelijk, ook nieuwe leidingen naar of tussen de bedrijven. Plannen voor transport van andere stoffen door ondergrondse buisleidingen.

Windpark Delfzijl Noord, risicokaart

Windpark Delfzijl Noord, risicokaart

Windpark Delfzijl Noord, risicoafstanden

Knelpunt buisleidingen Opsteller MER Oosterhorn hebben in eerste instantie geen rekening gehouden met Windpark Delfzijl Noord Gevolgen volgens een haalbaarheidsstudie: de potentiële gevolgen voor externe veiligheid bij aanleg van het windpark kunnen leiden tot niet berekende domino-effecten bij de vestiging van bedrijven en de aanleg van buisleidingen in een later stadium dan de aanleg van het windpark dient rekening gehouden te worden met de bestaande veiligheidscontouren.

Oplossing Het ontwerp van de MER wordt aangepast. Zonering binnen ‘grote contour’, waarbij wel rekening wordt gehouden met de invloedsgebieden van windturbines. ‘leidingsstraten’ op het industrieterrein. Moeilijkheid: aard en ligging toekomstige bedrijven nog niet bekend. Nadeel: deel van de flexibiliteit van het werken met een buffer gaat verloren.

Locatie Eemshaven Industriehaven in de gemeente Eemsmond, geëxploiteerd door Groningen Seaports 88 grote windturbines vier partijen realiseren elk hun parkdeel zelfstandig afsraken: gelijke ashoogte, rotordiameter, draairichting capaciteit per windturbine: 3MW ashoogte: circa honderd meter rotordiameter: 82 tot 90 meter gewicht gondel boven op de mast: 75 ton gewicht torendelen (5 stuks): 50 tot 60 ton de hub (het neusstuk) weegt 20 ton

Locatie Eemshaven, raster windturbines

Locatie Eemshaven, raster windturbines

Locatie Eemshaven, risicokaart

Locatie Eemshaven, risicokaart