Strategisch Leren in Regionale Netwerken Willem Salet Hgl planologie UvA

Probleemstelling Hoe kan strategisch leren georganiseerd worden in de ambigue en veranderlijke context van regionale netwerken?

Nieuw regionalisme Van onderen af: verruiming van schaal en scope van stedelijke activiteiten Van boven af: sterke regio’s als nieuwe instrumenten in internationale concurrentie tussen nationale economieen Nieuwe varieteit van losse teritoriale netwerken en van functionele transregionale netwerken In verschillende institutionele vormen, vaak niet samenvallend met regionaal bestuur

Regionale verandering in drie domeinen Drie samenhangende domeinen: A. Macro sociale en economische trends B. ruimtelijke constellatie C. Instituties Sterk onderling verbonden Maar met verschillende perspectieven en verschillend tijdpad

Verzorgingsstaat Soc/economisch RuimteInstituties voorzieningen ondersteunen econom groei Compacte stad en stadsgewesten Centraal geleid locaal regime groeiende asymmetrie stad vs regio Sociale agenda steden Steden afh van centrale en regionale steun

Globalisering and liberalisatie vanaf begin jaren 80 Soc/ econRuimteInstituties Liberalisatie Interregionale concurrentie Ongeplande decentralisatie Differentiatie Bestuurlijke verhoudingen Perspectief van ontwikkeling: co-productie Geleidelijke overgang naar netwerken Van stadsprovincie naar regionale netwerken

Balans van veranderende raamwerken Van protectionisme naar open concurrentie Van centraal naar gedifferentieerd bestuur Van intraregionale herverdeling naar gemeenschappelijke ontwikkeling Van publiek naar publiek en privaat Van genestelde planning naar netwerken Van plaatsbepaaldheid naar gelijktijdige invloed van externe samenhangen

Het profiel van de regionale economie internationale handel en diensten in Randstad Gespecialiseerd in het verfijnen en doorgeven: kleine thuismarkt WRR: het unieke steekt in het geven van meerwaarde aan externe verbindingen Echter: kwetsbaar in externe afhankelijkheid Anticiperen op externe veranderingen Productie en R&D profiel slechts in ZO Ned.

Strategisch leren Strategische inbedding van operationele initiatieven is in deze afhankelijke context geen luxe maar noodzaak Strategisch leren verlangt een permanente aftasting van wijdere horizon Wijder qua schaal, tijd en sector Ter verrijking van operationele activiteiten

Synergie Netwerk Kwaliteiten Ideaal: samenspel van functionele en territoriale netwerken Economische en culturele krachten bewegen zich gemakkelijker door de schalen dan territoriale jurisdicties, zij het echter doorgaans binnen hun eigen sectorale domein (niet integrerend) Op zijn beurt verloopt het territoriale proces van regiovorming vaak nog introvert (enkele witte raven). Beleidsvisie Schiphol mooie testcase

Verruiming van schaal op verschillende niveau’s In internationale ontwikkeling van stedelijke regio’s zie je drie nieuwe territoriale zwaartepunten (niet identiek aan bestuur): Agglomeratie Stedelijke Conurbatie Metropool

Organisatie strategisch vernuft Momenteel veel operationele daadkracht, wordt deze strategisch gevoed en verrijkt? Externe positionering van strategische reflectie: is er een adres? Strategische reflectie? Voorbeelden Strategische inbedding operationele projecten? Voorbeelden

Conclusies Bestuurlijke drukte? Gelocaliseerd. Inderdaad, maar de relatie met de andere twee domeinen is onderontwikkeld Particuliere sector opereert vnl in separate netwerken, zij kunnen het integrerende en strategisch niveau van overheid niet goed vinden De transregionale, Europese en internationale en Europese relaties schieten tekort, de regio moet zich meer in de externe betrekkingen manifesteren ELAT wel goed voorbeeld van transregionaal werken

Conclusies vervolg Strategisch denken cultiveren door leervermogen van de regio te organiseren in netwerken van onderzoek, visie vorming (platforms) en beleidsvoorbereiding Besluiten op welke schaal het leervermogen georganiseerd moet worden door …. simpelweg te beginnen